Chồng mất, con trai duy nhất của chị Lý bị ung thư

Mới ngoài 30 tuổi, chị đã phải chịu đựng quá nhiều cay đắng từ cuộc đời. Một buổi sáng những ngày sát Trung thu, ánh mắt đầy ưu tư kia như giãi bày một điều gì đó chăng. 

Đó có lẽ là khoảng thời gian ám ảnh nhất cuộc đời chị Lý bởi nó khiến số phận chị rẽ sang một hướng khác. Tháng 7/2012, chồng chị bị tai nạn nghiêm trọng khiến gây chấn thương sọ não, đứt động mạch cổ. 

Nghe hung tin đầy bất ngờ, chị Lý vội vã đưa chồng đi cấp cứu trên bệnh viện Việt Đức. Tuy nhiên, mọi nỗ lực từ các bác sĩ chẳng cứu nổi chồng chị. 4 ngày sau tai nạn, anh qua đời để lại đứa con đầu lòng mới 2 tuổi cùng khoản nợ 100 triệu do quá trình điều trị không có bảo hiểm. 

Nỗi đau càng nhân lên gấp bội khi con trai chị - cháu Bùi Thành Hiếu (năm nay 10 tuổi) mỗi ngày lớn dần lên cứ hỏi bố suốt. Nuốt nước mắt vào tận trong tim, chị bảo con rằng, bố đi làm trong miền Nam đến Tết mới về. 

Sự sống của bé Hiếu đang rất mong manh

Thế rồi, mỗi dịp Tết đến, cháu lại hỏi: “Bao giờ bố về mẹ ơi?”. Năm này qua năm khác, chị chỉ biết trả lời: “Năm nay Tết không có xe bố chưa về được con ạ”. “Sao xe mãi không có để bố về với con vậy mẹ?”, những câu hỏi từ một đứa trẻ khiến những người thân cùng chị đau đáu khôn nguôi. Đến một ngày nọ, một cơn gia biến khác lại đến… 

Món nợ chẳng biết kiếp nào trả nổi 

Những cơn sốt triền miên kéo dài 2 tháng chẳng dứt nổi. Những chấn đoán ban đầu chỉ đơn giản là những bệnh phế quản mà trẻ em mắc phải. Song khi người cháu Bùi Thành Hiếu nổi hạch rồi chân tay đau nhức, chị đoán sự chẳng lành đã xảy ra khi các bác sĩ bệnh viện tỉnh yêu cầu đưa cháu lên Bệnh viện Ung bướu Hà Nội. 

“Chẳng còn nghi ngờ gì nữa, chúng tôi phải báo cho gia đình một tin buồn. Cháu Hiếu đã mắc bệnh ung thư. Theo chẩn đoán ban đầu của chúng tôi là một dạng ung thư hạch ác tính”, chị Lý không thể tin nổi vào đôi tai mình khi nghe bác sĩ báo kết quả. 

Quả thật, kết quả sau đó ở Bệnh viện K Tân Triều, Hà Nội cũng cho một kết quả đau lòng hơn thế. Các xét nghiệm cho thấy, cháu Hiếu bị bệnh u nguyên bào thần kinh. 

Nhìn đứa con trai duy nhất đau đớn trên giường bệnh, chị Lý đi khắp nơi vay mượn. Đồng lương công nhân ít ỏi chỉ 4 triệu đồng/tháng lại còn thường xuyên vắng mặt để đưa con đi bệnh viện khiến thu nhập gia đình chị rất bấp bênh. 

Giờ đây, sau 2 năm chạy chữa cho con, số nợ chị đang gánh đã lên đến hơn 200 triệu. Trớ trêu thay, chị chưa có sổ đỏ để đi cầm cố. Mà kể cả có cầm được căn nhà đang ở, chị cũng chẳng thể hy vọng trả nổi. 

Hoàn cảnh của em Bùi Thanh Hiếu đang rất cần được mọi người giúp đỡ

“Ngày trước chị cố gắng vay nóng để mong giữ được tính mạng cho chồng nhưng chẳng được nên gánh số nợ chưa trả từ ngày đó đến giờ. Cháu Hiếu giờ lại bệnh nặng 2 năm nay khiến gia đình chị càng khó khăn hơn. Chị vừa đi làm vừa chăm cháu nên không đi làm đủ ngày công. Những món nợ này chẳng biết kiếp nào trả nổi em ạ”, chị Lý chia sẻ trong nước mắt. 

Lại thêm một ngày dài chị bên cạnh giường bệnh với con. Ánh mắt buồn bã đó của chị  Lý vẫn cứ nhìn vô định như một tương lai đen tối chờ đón mẹ con chị. 

 Phạm Bắc- Bá Định

Đây không chỉ là câu chuyện riêng của các dự án xã hội, mà là thực trạng phổ biến ở nhiều lĩnh vực khác, với mức độ phức tạp khác nhau. Xét về nhiều mặt, thủ tục hành chính ở Việt Nam bị đánh giá là quan liêu hơn các nước khác trong khu vực, dù chi phí quản lý trên đầu người không thấp hơn.

Hiện tượng này trước hết gây thiệt hại cho tổ chức thực hiện và đối tượng thụ hưởng. Nhưng quan trọng hơn, nó tạo ra sự lãng phí khổng lồ về thời gian và nguồn lực của chính bộ máy nhà nước. Thực trạng này cũng lý giải vì sao, dù qua nhiều đợt cải cách từ những năm 1990, bộ máy hành chính vẫn phình to và hoạt động thiếu hiệu quả. Khi nền kinh tế và xã hội phát triển, nhu cầu quản lý nhà nước tăng theo cấp số nhân. Nếu chỉ cải cách theo kiểu cộng trừ như vẫn làm, lạm phát biên chế là khó tránh khỏi.

Nguồn lực nhà nước không phải là vô tận. Chi tiêu quá nhiều cho bộ máy hành chính đồng nghĩa với việc giảm ngân sách cho đầu tư phát triển hay cho các lĩnh vực thiết yếu như y tế, giáo dục và hạ tầng. Chi thường xuyên hiện chiếm khoảng 70% tổng chi ngân sách, thậm chí lên đến 90% ở một số đơn vị. Để "vươn mình" với cơ cấu như vậy, sẽ rất khó khăn.

Trong vài năm qua, các nỗ lực tinh giản biên chế đạt được một số kết quả. Bộ Nội vụ cho biết trong giai đoạn 2016-2023, đã giảm được gần 100.000 biên chế. Nhà nước sẽ tiếp tục giảm tối thiểu bình quân 10% đơn vị sự nghiệp công lập cả nước so với năm 2021. Tuy nhiên, biện pháp này là chưa đủ. Cắt giảm cơ học nảy sinh nhiều vấn đề, đặc biệt khi các ngành và địa phương có khác biệt lớn về nhiệm vụ và ưu tiên phát triển. Chẳng hạn, quản lý một phường trung tâm của TP HCM rõ ràng phức tạp hơn rất nhiều so với một phường ở các tỉnh miền núi. Thế nhưng các đơn vị hành chính này lại chịu sự điều chỉnh chung bởi các quy định đồng nhất. Trong khi đó, yêu cầu cắt giảm biên chế không tính đến biến động về khối lượng công việc thực tế.

Vấn đề bởi vậy không nằm ở số lượng, mà ở cách tổ chức bộ máy. Việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, như Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, là một giải pháp mang tính hệ thống quan trọng. Khi địa phương được trao quyền quyết định và chịu trách nhiệm, họ sẽ chủ động hơn trong việc điều chỉnh quy mô nhân lực phù hợp với thực tế. Tuy nhiên, phân quyền chỉ là một phần. Thách thức lớn hơn nằm ở việc cải tiến quy trình.

Bộ máy nhà nước vận hành dựa trên quy định để hạn chế rủi ro và giảm thiểu nguy cơ lạm dụng quyền lực. Nhưng khi quy trình quá phức tạp, nó vừa làm chậm quá trình ra quyết định, vừa tạo ra tâm lý "làm cho đúng" thay vì "làm cho hiệu quả". Điều này không chỉ làm giảm năng suất công việc mà còn không ngăn được tham nhũng. Những vụ đại án gần đây cho thấy, dù quy trình chặt chẽ đến đâu, "con sâu" vẫn tìm được cách lách qua mọi kẽ hở, trong khi những cán bộ tử tế lại bị trói chân trói tay trong ma trận quy trình.

Thực tế này đặt ra yêu cầu thay đổi tư duy quản trị, tập trung vào hiệu quả thay vì số lượng. Đầu tiên, cần đơn giản hóa quy trình, ưu tiên xây dựng nguyên tắc khung thay vì chi tiết hóa quy định một cách không cần thiết. Song song với đó, cần tăng cường quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình của người đứng đầu. Khi được trao quyền, lãnh đạo chịu trách nhiệm với kết quả công việc, từ đó tạo động lực cho sự sáng tạo và chủ động trong điều hành.

Thứ hai, cần xây dựng cơ chế giám sát hiệu quả từ dưới lên. Người dân và doanh nghiệp - những đối tượng trực tiếp chịu tác động của chính sách - cần được trao quyền và công cụ đánh giá chất lượng dịch vụ công đầy đủ, công khai, và minh bạch. Sự tham gia của họ không chỉ giúp phát hiện kịp thời những bất cập mà còn tạo áp lực vận hành hiệu quả cho bộ máy nhà nước.

Cuối cùng, cần phân loại rõ ràng và mạnh dạn chuyển giao những nhiệm vụ không cần thiết cho khu vực tư nhân và các tổ chức xã hội. Nhà nước không nhất thiết ôm đồm mọi việc, đặc biệt là những lĩnh vực mà khu vực ngoài nhà nước có thể thực hiện tốt hơn với chi phí thấp hơn. Đây là cách mà các chính phủ nổi tiếng hiệu quả như Singapore hay các nước Bắc Âu vận hành.

Cải cách bộ máy hành chính chưa bao giờ dễ dàng. Nhà kinh tế Milton Friedman từng đùa rằng nếu giao một chính phủ điều hành sa mạc Sahara, chỉ sau năm năm là chúng ta thiếu cát. Ngay cả nước Mỹ cũng không thể thờ ơ với vấn đề này, với một Ban Hiệu suất Chính phủ vừa được Tổng thống đắc cử Donald Trump lập nên để thúc đẩy cải cách. Các nước trong khu vực cũng vậy. Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto dù cam kết tinh gọn bộ máy, nhưng chỉ sau vài tháng đắc cử đã phải tăng số thành viên nội các từ 64 lên 106 người.

Khó không đồng nghĩa với bất khả thi. Như chiếc xe đạp hai bánh, bộ máy nhà nước cần cân bằng giữa trao quyền và giám sát. Siết chặt quá sẽ khiến bánh xe ngừng quay, còn lỏng lẻo quá lại dẫn đến mất kiểm soát. Nhưng dù thế nào đi nữa, phải đạp thì xe mới chạy - con đường cải cách cũng vậy.

Nguyễn Khắc Giang

Mới đây, Beto dính chấn thương gân kheo và khả năng bình phục để dự SEA Games 30 là rất cao.

Beto chấn thương khiến U22 Indonesia lo lắng

Theo Syarif Alwi Maruapey, bác sẽ của U22 Indonesia, Beto cần 2-3 tuần để có thể hồi phục 100%.

"Chúng tôi vừa thực hiện những xét nghiệm kỹ lưỡng về tổn thương gân kheo của Beto. Cậu ấy cần 2-3 tuần để thi đấu bình thường.

Vấn đề Beto có thể dự SEA Games hay không phụ thuộc vào HLV. Về mặt cá nhân, tôi muốn tính giải pháp an toàn nhất".

Beto được kỳ vọng trở thành vũ khí quan trọng cho U22 Indonesia ở SEA Games 30.

Trong kế hoạch ban đầu, Beto là 1 trong 2 cầu thủ trên tuổi 22 được HLV Indra Sjafri chọn mang sang Philippines.

Beto - cầu thủ nhập tịch gốc Brazil - đã có 12 trận với ĐTQG Indonesia, ghi 10 bàn. Anh từng chơi nổi bật ở ASIAD 2018.

"Hôm qua (15/11), tôi tập luyện ở Bali và cảm thấy rất tốt", Beto tâm sự. Chân sút 38 tuổi này vẫn hy vọng được dự SEA Games 2019.

"Tôi tập được khoảng 30 phút, và không thấy cảm giác đau đớn nào. Sau đó, tôi tập trên mặt sân cứng. Khi chạy nước rút, có chút không thoải mái".

Hiện tại, HLV Indra Sjafri vẫn giữ thái độ im lặng. Ông chờ đợi những xét nghiệm mới và mức độ tiến triển của Beto trước khi có quyết định cuối cùng.

U22 Indonesia sang Philippines vào ngày 19/11, và đá trận đầu tiên ở SEA Games 2022 với U22 Thái Lan ngày 26/11.

TT