您现在的位置是:Bóng đá >>正文
Nhận định, soi kèo Al Karma vs Al Kahrabaa, 21h00 ngày 3/2: Khó cho ‘lính mới’
Bóng đá416人已围观
简介 Hư Vân - 03/02/2025 04:30 Nhận định bóng đá g ...
Tags:
相关文章
Siêu máy tính dự đoán Chelsea vs West Ham, 3h00 ngày 4/2
Bóng đáPhạm Xuân Hải - 03/02/2025 07:07 Máy tính dự ...
【Bóng đá】
阅读更多Bát canh cua đồng và yêu thương mênh mông ùa về
Bóng đáNhững con cua béo mẫm bắt được dưới khu ruộng cuối làng. Mùa hè, trời nắng. Và vì bị đánh động, lũ cua, cá lẩn vào những gốc lúa. Vừa quơ tay vơ cả chục khóm lúa trái, phải, trên dưới… cho vừa một vòng vung liềm, tiếng xoèn xoẹt cắt lúa dứt khoát, gãy gọn rất nhanh để trơ khấc lại gốc rạ còn lại xâm xấp mặt ruộng, chị tôi vừa tinh mắt, nhanh tay tóm lấy những con cua lẩn trốn.
Những con cua kềnh, mai lên màu đồng béo nục, to cỡ bao diêm, khuỳnh khoàng giơ hai chiếc càng khổng lồ chống đỡ. Nhưng lại sao được. Tất cả chúng bị nhét vào chiếc xà-cạp quấn ở chân từ sáng. Khi chiếc xà-cạp chứa cua đã cồm cộm, chị tôi dừng cắt lúa, quăng liềm, chạy lại chiếc xô nhựa tôi mang theo để trên đầu bờ, tháo nút buộc, trút đám cua vào cả đó.
Có đôi khi, chị còn bắt được cả một con cá trê vàng óng, hay những con rô sù đầu đen trũi, to cỡ 3 ngón tay… Tất cả những cua cá ấy, sẽ là một bữa ăn thịnh soạn cho cả gia đình.
2
Từ sáng sớm, trước khi đi gặt, mẹ đã đi chợ làng mua một làn rau nặng: mồng tơi, rau đay, mấy quả mướp hương căng da, vẫn còn nguyên cuống; một nắm rau dền cơm, lá ớt, một mớ rau rút vừa cắt lên từ ao làng; một nắm lá kinh giới, và không thể thiếu, đó là rau mộng bông…
Hãy thư thả để tôi giải thích về thứ rau mộng bông.
Nó là những hạt của cây bông - thứ cây cho lớp bông trắng nõn để làm chăn đắp. Hạt ấy, người dân quê tôi ngâm ủ cho lên mầm, quy trình như làm giá đỗ. Nhưng, rau mầm bông mảnh manh, thân dài, nhỏ như que tăm, hai chiếc lá mầm vẫn còn cụp lại, xếp khít vào nhau như một chiếc quạt xoè. Thứ rau mầm mộng bông có một hương thơm khó gọi thành tên, vừa hăng hắc, vừa dậy mùi, nhưng khi trộn với gần chục loại rau tất cả, nó dậy lên một bát canh cua đồng không nơi nào có…
Cả vùng quê lúa Thái Bình, chỉ có huyện Đông Hưng tôi ở có bán mộng bông...
Cả vùng quê lúa, chỉ có huyện tôi ở có bán mộng bông. Cả huyện tôi ở, chỉ có một vài làng xã, người dân dùng mộng bông như một thứ gia vị.
Tại sao một thứ thức rau thơm tho, quê kiểng ấy không được nhân rộng ra tất cả các làng xã khác, mà chỉ có ở làng Bái quê tôi? Điều kỳ lạ ấy không ai giải thích được, dù không có câu chuyện gì không hay gắn với nó cả.
Tôi cong mông đẩy chiếc xe thồ chất đầy lúa hai bên chiếc trành tre tự chế. Bố tôi cầm ghi đông xe, điều khiển theo thói quen đã thuộc nằm lòng từng ổ gà, từng viên gạch nhô lên giữa con đường làng rải đất đá nện…
Trong lúc tôi và bố xếp lúa vào hiên nhà, rồi lấy bao tải phủ lên che chắn, đợi gặt thêm mấy chân ruộng nữa mới gọi máy tuốt về tuốt lúa một thể, cho bõ một lần công thuê…, mẹ và chị bận rộn với xô cua vừa thu hoạch từ chân ruộng xóm Chùa về.
Rửa thật sạch bùn đất vẫn bám đầy trên những con cua béo múp, to khoẻ, mẹ cho vào chiếc rổ nhựa, múc đầy nước giếng xóc thật mạnh, rồi lại sàng vòng tròn để ra hết bùn đất. Phần nữa, để lũ cua bị chóng mặt, không còn giơ những chiếc càng to khoẻ lên cắp vào tay, chân người bắt chúng.
Tôi đã bị một con cua kềnh cắp rất đau, rất chặt không chịu nhả ra. Chiếc càng khoẻ như một gọng kìm, có răng cưa ngậm chặt bắp thịt non của đứa trẻ 10 tuổi. Lần ấy, vì quá căm ghét nó, tôi xin mẹ giữ lại cặp càng lực lưỡng ấy, không giã nát, mà cho vào nồi canh, để lát nữa sẽ một mình ngồi gặm cặp càng.
Khi lũ cua còn đang đờ đẫn, chóng mặt vì bị đảo lộn trong chiếc rổ mà mẹ xóc lấy xóc để, nhanh thoăn thoắt, mẹ lấy hai tay, một ta giữ cái mai, một tay túm bộ chân càng giựt mạnh, xé con cua làm hai. Phần mình cua, mẹ lật bụng chúng lên rồi loại bỏ chiếc yếm ở dưới bụng - đây là phần mà nếu giã hết, nó sẽ đưa lại mùi hoi, làm giảm mùi thơm của bát canh cua đồng.
Bao nhiêu trứng cua nằm lại hết trên chiếc mai vừa bị lột. Mẹ lấy chiếc cối bằng đất nung, quê tôi còn gọi là “gùa”, chiếc chày gỗ tiện ngẵn thín hai đầu, phần tay cầm ở giữa được thu lại thon, nhỏ cho vừa tay cầm - cả hai thứ đã được rửa sạch, úp nắng khô cong. Đám thịt cua đã ráo nước, mẹ tôi cho hết vào chiếc cối, nếu nhiều quá sẽ san thành nhiều mẻ, để cối giã đỡ đầy.
Một tay vừa giữ miệng cối, vừa khum khum để che không cho nước cua bị giã bắn ra ngoài, tay còn lại, mẹ cầm chiếc chày gỗ nện xuống những chày chắc nịch, đều đặn, nhịp nhàng, không cần quá mạnh, nhưng phải hết sức khéo léo để không làm cua bắn. Những âm thanh cùng cục, cùng cục, rồi cồng cộc, cồng cộc… đều đặn vang lên.
Khi mẻ cua giã gần nhuyễn, mẹ tra vào ba thìa bột canh nhỏ để cho nó có vị đằm, quện. Gáo nước mưa đã được tôi múc sẵn, mẹ đổ đầy chiếc gùa, rồi lấy tay bóp nhuyễn. Nước mưa đang trong veo chuyển sang màu đỏ đồng, đấy là thứ nước ngon ngậy của thịt cua tháng 6 đã được giã tan, lọc bỏ bã, chỉ lấy nước.
Tôi lấy một chiếc tăm ra ngồi chòi gạch cua. Gạch cua tươi, vón lại thành cục như những bông hoa. Mẹ dặn, chòi hết gạch cua vào bát, sau đó mới thả vào nồi nước cua đồng vừa giã…
Tại sao lại như vậy? Vì như thế nó mới kết thành một tảng gạch cua bám chặt với nhau, không bị phá vụn khi đun sôi, khi những chiếc đũa đảo nồi canh cua hừng hực dưới chiếc bếp rạ.
Mọi thứ diễn ra chừng 30 phút. Lúc này, chị tôi đã làm sạch các thứ gồm 6 - 7 loại rau: dền cơm, mồng tơi, rau đay, mướp hương nạo vỏ cắt thành từng miếng; mầm mộng bông bỏ hết những cái mũ dưới chân, còn lại những thân cây rau mầm mảnh mai, vàng óng; bó rau nhút đã được rút hết lớp bông quấn quanh thân cây, ngắn thành từng đoạn nhỏ cỡ đốt ngón tay.
Nếu có thời gian, tôi sẽ phải đi tìm bằng được một nắm lá ớt, một vài chiếc lá gừng non, mấy ngọn rau kinh giới… để giúp nồi canh dậy mùi.
Khi nồi nước cua đã sôi ùng ục, lớp gạch cua, đúng như lời mẹ nói, bện lại thành từng mảng, nổi lên óng ả trên mặt. Mẹ khéo léo thả lần lượt đám rau dền cơm, mồng tơi, rau đay vào trước, đun sôi, tiếp đó đến lượt thả mướp, tránh không nhấn chìm tảng gạch cua đang ba chìm bảy nổi. Nếu cho tất cả vào một lúc, sẽ có loại rau bị chín nhũn khiến nồi canh mất ngon, và nó sẽ át đi hương vị…
Những thức rau còn lại (rau nhút, mộng bông, lá gừng, lá ớt, kinh giới…) được cho vào sau cùng. Đây là những thứ làm nên một nồi canh cua đồng thứ thiệt.
3
Nồi canh cua kỳ công của mẹ, với tôi nó là một “tác phẩm nghệ thuật” bình dị, giản đơn không phải ai cũng làm được để dậy được đúng mùi. Bà dặn, các con nấu canh, không được đậy nắp, vì như thế rau nó sẽ mất hết màu xanh.
Thế nên, khi múc bát canh cua đồng ra mâm, bên trên màu xanh mởn của những loại rau đã gọi tên, màu vàng của đám mộng bông, màu xanh của những lát mướp, màu gạch cua vàng ngậy, có những tảng màu nâu đen vì con cua lắm đạm. Đó là gạch của con cua đực, dù chúng ít gạch hơn những con cua cái…
Bát canh cua kỳ công của mẹ, với tôi, là một “tác phẩm nghệ thuật” bình dị, giản đơn nhưng không phải ai cũng làm được. Ảnh: Thúy Đào Nhiệm vụ của tôi vẫn chưa hết. Tôi ra ngoài chiếc chạn bát xây trên bể nước mưa, kiễng chân mở nắp chiếc vại sành, múc một bát đầy cà muối. Canh cua - cà muối, hai thứ đi theo nhau, chẳng rõ lý do gì…
Những yêu thương mênh mông ùa về trong một ngày Hà Nội mất điện. Tôi vẫn nhớ mãi cảm giác, chiếc càng cứng như gọng kìm của con cua kềnh có cái mai to khoẻ, đen trùi trũi, mở hai mắt thao láo nhìn tôi, rồi, nếu có răng, chắc nó sẽ nghiến thật chặt để dồn sức cho chiếc càng làm nhiệm vụ cắp tay thằng bé con lên 10, tuổi thơ lấm lem bùn đất và rơm rạ…
Nếu được quay trở lại, gặp lại con cua kềnh ấy, tôi sẽ không thả hai chiếc càng của nó vào nồi canh, mà sẽ xin mẹ giữ lại. Nó là con cua hiên ngang đi qua tuổi thơ tôi, đi qua biết bao mùa gặt tháng Năm với bát canh cua đồng dậy mùi nắng, với những thứ rau nhút, mộng bông vàng óng nổi trên thảm xanh của bát canh cua nhà nghèo, nhưng đầy thơm thảo…
Có những món ăn bình dân, mộc mạc nhưng luôn khiến người con đất Việt vương vấn. Khi xa nhà, chỉ cần tên món ăn được nhắc đến, bao nhiêu kỷ niệm lại ùa về khiến lòng người thổn thức, nhớ da diết vị quê hương.
VietNamNet đăng tuyến bài Những món ăn gợi nhớ quê nhà. Tuyến bài là ghi chép của độc giả VietNamNet trên khắp mọi miền đất nước và ở nước ngoài về các món ăn ngon, hấp dẫn của Việt Nam. Bài viết của độc giả vui lòng gửi về địa chỉ email: [email protected].
Bún đỏ, gỏi cà đắng: Có nơi nào ăn ngon như Buôn Ma Thuột
Buôn Ma Thuột không chỉ có cà phê. Người Buôn Ma Thuột cũng ăn ngon không kém gì người Hà Nội và Sài Gòn.">...
【Bóng đá】
阅读更多Người cha để con trai 12 tuổi lái ô tô chở 2 em đi chơi gây phẫn nộ
Bóng đáCậu bé 12 tuổi lái xe ô tô, chở theo 2 em nhỏ. Ảnh: Straitstimes Video lan truyền trên mạng xã hội khiến nhiều người dùng mạng phẫn nộ. Nhiều người chỉ trích bố mẹ của những đứa trẻ vì "cách nuôi dạy con tệ hại" và thái độ thách thức của cậu bé lái xe.
"Có đến 3 đứa trẻ trong xe. Nếu xảy ra tai nạn và chúng không qua khỏi, bố mẹ sẽ mất đi 3 đứa trẻ chỉ sau một đêm. Kịch bản tương tự nếu chúng đâm vào người khác"; "Những bậc phụ huynh như vậy không nên nuôi dạy 1 đứa trẻ, chứ đừng nói đến 3 đứa trẻ"... người dùng mạng bình luận.
Cảnh sát đã vào cuộc, điều tra vụ việc. Bố của cậu bé là người sở hữu chiếc xe. Ông đã bị triệu tập đến đồn cảnh sát.
Năm 2020, một cậu bé 9 tuổi bị phát hiện đang lái xe Proton Saga ở bang Negeri Sembilan, Malaysia. Tháng 10/2023, một cậu bé 13 tuổi ở Trung Quốc đã lấy xe taxi của bố và lái hơn 10 tiếng. Cậu đi được khoảng 500km trước khi bị cảnh sát chặn lại.
Cậu bé 13 tuổi suýt nung chảy chiếc nhẫn cổ 1.800 năm tuổi
Trong lúc đi bộ đường dài cùng bố, Yair Whitson (13 tuổi) đến từ Haifa, Israel tình cờ tìm thấy một chiếc nhẫn bằng đồng có tuổi đời hàng nghìn năm.">...
【Bóng đá】
阅读更多
热门文章
- Nhận định, soi kèo Arema FC vs Bali United, 15h30 ngày 3/2: Tiếp tục thắng lợi
- BTV Diệp Chi diễn xuất thế nào trong dự án tốn kém nhất sự nghiệp Lân Nhã?
- Con trai hiếu thảo trả giúp mẹ khoản nợ hơn 8,5 tỷ đồng
- Chuyên gia Lê Quang Vũ 'mách nước' cho chuyển đổi số trong doanh nghiệp
- Nhận định, soi kèo Marseille vs Lyon, 2h45 ngày 3/2: Phong độ sa sút
- Cặp đôi chuyên đi ăn trộm hàng hiệu, khoe cuộc sống sang chảnh khắp mạng xã hội
最新文章
-
Nhận định, soi kèo Al Safa vs Al Adalah, 22h00 ngày 3/2: Chủ nhà ‘ghi điểm’
-
Hùng Min thường biểu diễn trong các chương trình lễ hội nên ấp ủ việc sáng tác về chủ đề về tín ngưỡng. "Một lần đi biểu diễn kết hợp với du lịch vùng cao, cảm xúc trong tôi trào dâng, những ca từ và giai điệu về cảnh đẹp non sông đất nước cứ thế tuôn chảy. Qua nhiều lần chỉnh sửa, ca khúc Con rồng cháu tiênra đời", ca sĩ bày tỏ.
MV Con rồng cháu tiêncủa Hùng Min là lời nhắc nhở về nguồn cội và khơi gợi niềm tự hào dân tộc, như lời bài hát: “Là con rồng cháu tiên, chảy trong tim dòng máu Việt. Đỏ như một dấu son, khắc lên trang sử hùng thiêng. Là con rồng cháu tiên, viết tiếp đoạn trường oanh liệt. Ghi nhớ muôn đời, tình yêu từ triệu trái tim Việt Nam”.
Ca sĩ Hùng Min. Ảnh: NVCC Hùng Min tiết lộ đây là sản phẩm đặc biệt không chỉ bởi ca khúc do chính anh sáng tác mà còn tự bỏ tiền đầu tư sản xuất.
MV được quay tại nhiều địa điểm lịch sử nổi tiếng như: Đền Mẫu Âu Cơ, Đền Hùng, Văn Miếu - Quốc Tử Giám... Hùng Min nhận được sự hỗ trợ tư liệu từ thầy cô và bạn bè cho một số cảnh quay ở Điện Biên và Hà Giang.
Hùng Min tên thật Phí Văn Hùng, sinh năm 1994, tốt nghiệp ngành Quản lý văn hóa - Đại học Văn hoá nghệ thuật Quân đội (2016). Anh được biết đến với các ca khúc như: Ngày mình chung đôi, Anh chúc em được vui và 2 ca khúcLà mẹ, Chúc mừng năm mới trong Tết ta là tết mẹ - bộ phim đạt triệu view YouTube.
Ca sĩ Hùng Min ra mắt album Tết xuân 2021Gần 4 tháng sau MV đầu tay 'Ngày mình chung đôi', ca sĩ Hùng Min tiếp tục gửi đến khán giả album đầu tay với 6 ca khúc nhạc xuân đậm vị Tết cổ truyền.
" alt="Xúc động khi nghe Hùng Min hát 'Con rồng cháu tiên'">Xúc động khi nghe Hùng Min hát 'Con rồng cháu tiên'
-
Ngoài ợ nóng nhiều ngày, ông Đức không có triệu chứng đặc trưng khác, đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám, bác sĩ nội soi phát hiện sang thương ở thực quản dưới. Kết quả chụp MRI 3 Tesla và CT 1975 lát cắt cho thấy sang thương còn ở giai đoạn sớm, chưa xâm lấn hay thâm nhiễm xung quanh, không ghi nhận hạch phì đại bất thường. Ngày 30/10, tiến sĩ, bác sĩ Đỗ Minh Hùng, Giám đốc Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, cho biết ông Đức mắc ung thư biểu mô tế bào vảy (tế bào dạng biểu bì ở thành thực quản). Người bệnh được chỉ định phẫu thuật nội soi ba thì (ba giai đoạn) gồm ngực, bụng và cổ. Bác sĩ cắt toàn bộ thực quản của người bệnh nhằm ngăn tế bào ung thư lan rộng, sau đó tạo hình bộ phận này bằng ống dạ dày đưa lên cổ nối vào đoạn thực quản.
Phẫu thuật cắt thực quản phức tạp, cần cẩn trọng tránh ảnh hưởng đến các cơ quan quan trọng xung quanh như tim, phổi, hệ thống thần kinh quặt ngược, giảm nguy cơ biến chứng.
Bắt đầu ở thì ngực, bác sĩ bóc tách di động thực quản, nạo các nhóm hạch bên cạnh, bảo tồn thần kinh quặt ngược phải. Tiếp theo, kíp mổ tiến hành cùng lúc thì cổ và bụng, giải phóng các dây chằng xung quanh dạ dày để di chuyển bờ cong lớn và bờ cong nhỏ dạ dày, cắt dạ dày theo hình ống, khâu dính hai đầu thực quản - dạ dày. Sau đó, êkíp cắt mở cơ, khâu tạo hình môn vị, mở hỗng tràng nuôi ăn. Êkíp bác sĩ mổ ở cổ đồng thời phẫu tích thực quản cổ, đưa ống dạ dày lên cổ nối với thực quản, khâu lại miệng nối.
" alt="Mổ triệt căn ung thư, tái tạo thực quản cho người bệnh">Mổ triệt căn ung thư, tái tạo thực quản cho người bệnh
-
Cô gái duyên dáng trong "Bạn muốn hẹn hò". Ảnh chụp màn hình chương trình Ánh chia sẻ, gu bạn trai của mình là người đàn ông ga lăng, nhanh nhẹn, tốt bụng, lịch thiệp và biết chiều chuộng bạn gái.
Được mai mối với Ánh trong tập 1048 Bạn muốn hẹn hòlà Phan Viết Nguyễn Duy (31 tuổi) - kinh doanh online tại TPHCM.
Duy cho biết anh từng trải qua vài mối tình. Mối tình lâu nhất kéo dài 3 - 4 năm nhưng không có kết quả bởi khoảng cách xa xôi. Đàng trai hy vọng tìm được người bạn gái hiền lành, xinh xắn và ăn nói nhẹ nhàng.
Cách nói chuyện hài hước của cặp đôi chiếm được cảm tình của khán giả. Người thân đi cùng Duy và Ánh đều ủng hộ mối quan hệ và mong cả hai cho nhau cơ hội tìm hiểu.
Sau khi mở rào, trùng hợp là cả hai đều mang thú bông để tặng người kia. Cặp đôi nhận ra có chung sở thích nuôi và chăm sóc thú cưng.
Duy thẳng thắn chia sẻ: "Anh hơn em 9 tuổi và cũng đã đến tuổi lập gia đình. Anh xác định quen là nghiêm túc. Vậy nên, nếu thực sự hai đứa có cơ hội, anh mong chúng ta có thể tìm hiểu để tiến xa hơn".
Cả hai nói chuyện khá ăn ý. Ảnh chụp màn hình chương trình Duy cho biết tương lai nếu hai người về chung một nhà, anh có thể làm được mọi việc nhà, chăm sóc thú cưng. Ánh cho biết mình không giỏi nấu ăn nên cả hai sẽ cùng nhau học hỏi thêm. Về chuyện tiền bạc, Duy sẵn sàng đưa tiền cho vợ quản lý.
Khi nhìn thẳng vào mắt đối phương, Duy thừa nhận Ánh khiến mình rung động. Tuy nhiên, Ánh không ngần ngại nói “em chưa thực sự cảm thấy có cảm xúc”. Câu trả lời này khiến trường quay nín lặng ít giây.
Sau 3 tiếng đếm của MC, Ánh đã không bấm nút hẹn hò. Đàng gái bày tỏ bản thân chưa sẵn sàng lập gia đình, cô cần 2 - 3 năm nữa để chững chạc hơn. Cô cảm nhận Duy mong có người để cưới làm vợ, không phải là bạn gái yêu đương vài năm.
Dù có chút hụt hẫng nhưng Duy thông cảm với quyết định của đàng gái. MC Quyền Linh chúc Duy sớm tìm được người như ý để nên duyên.
Cặp đôi dìu nhau nhảy trên sân khấu 'Bạn muốn hẹn hò' giờ ra sao?
Sau nửa năm rời khỏi sân khấu “Bạn muốn hẹn hò”, cặp đôi quyết định về chung một nhà. Mỹ Trinh được cầu hôn hoành tráng ngay giữa sân vận động quận 7, TPHCM." alt="Bạn muốn hẹn hò 1048: Cô gái bấm từ chối hẹn hò dù nói chuyện ăn ý với đàng trai">Bạn muốn hẹn hò 1048: Cô gái bấm từ chối hẹn hò dù nói chuyện ăn ý với đàng trai
-
Soi kèo góc Barcelona vs Alaves, 20h00 ngày 2/2
-
Năm 2015, cộng đồng doanh nghiệp dậy sóng khi quy định hình sự hoá hành vi bán hàng online không giấy phép được Quốc hội thông qua trong Bộ luật Hình sự. Nhiều cá nhân chỉ trích điều khoản này "giết chết cả một ngành công nghiệp" và "vi phạm nghiêm trọng quyền tự do kinh doanh". May mắn là sức ép của xã hội lúc đó đủ mạnh, cùng với những lỗi sai khác của bộ luật, Quốc hội đã đồng ý hoãn hiệu lực thi hành và chỉnh lý lại toàn bộ luật, trong đó loại bỏ quy định của Điều 292 đó. Điều không may là sự phiền phức đáng lẽ đã có thể tránh được nếu như quy định kể trên được đưa ra bàn thảo, chỉnh đốn từ giai đoạn soạn thảo.
Nói về chuyện xã hội bị "bất ngờ" vì luật thì không phải chỉ một lần. Quốc hội Việt Nam ban đầu đã không thể quyết định được phương án nồng độ cồn cho phép phù hợp trong Luật Phòng chống tác hại của rượu bia hồi tháng 6/2019. Các nghị sĩ đã có thời gian khó khăn khi bị xã hội công kích vì "không đứng về phe công chúng" trong việc nêu cao khẩu hiệu "uống rượu thì không lái xe". Một trong những lý do của lưỡng lự này, như chia sẻ của đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, đó là bản thân nhiều đại biểu có vẻ còn băn khoăn với các hệ quả của việc đưa mức nồng độ cồn trong hơi thở cho phép khi điều khiển tất cả các phương tiện giao thông là 0 miligram trên mỗi lít khí thở.
Tôi và một số người khi đó đã viết bài trên trang cá nhân và báo chí nói về vấn đề này. Ngay trong cao điểm của cuộc "tổng chỉ trích" mà nhiều người nhắm tới các nghị sĩ, chúng tôi là tiếng nói hiếm hoi giải thích và thông cảm cho e ngại của các đại biểu, đề nghị nên có những tranh luận khoa học rõ hơn để giải toả được nghi ngại việc cảnh sát giao thông có thể phạt cả người uống nước trái cây lên men.
Tiếc rằng, những tiếng nói đó quá ít ỏi, thậm chí nhận lời chửi bới từ nhiều người. Họ cho rằng chúng tôi dửng dưng với các vụ tai nạn thương tâm, rồi cáo buộc chúng tôi "nghiện rượu", hoặc tệ hơn là "làm PR cho các hãng" rượu, bia. Thế nhưng, khi ấy tôi vẫn tin rằng tiếng nói của mình sẽ giúp các đại biểu có thêm thông tin khi đưa ra quyết sách trong bối cảnh bị áp lực từ dư luận, đồng thời giúp cho xã hội có thêm cái nhìn đa chiều về một thay đổi quan trọng. Tôi nghĩ vai trò của trí thức là lên tiếng vì điều đúng chứ không phải nói điều số đông muốn nghe.
Cuối cùng, vào ngày 24/6/2019, Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia được thông qua với quy định cuối cùng là nồng độ cồn cho phép bằng 0. Và hôm nay, cả một làn sóng xã hội bất bình với quy định này, đòi hỏi phải có một sự rà soát lại toàn bộ đạo luật. Nếu những tiếng nói phản biện đã mạnh mẽ như vậy vào thời điểm tháng 6 năm 2019, có lẽ xã hội đã không bị "bất ngờ".
Kể từ năm 2008, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã có một cải tiến đáng kể cho quá trình lập pháp. Đó là quy định: tất cả các văn bản pháp luật trước khi được thông qua, cơ quan chủ trì soạn thảo đều phải lấy ý kiến không chỉ các bộ, ban, ngành, chuyên gia, mà còn với người dân. Đây là một bước mở rộng hơn so với Luật cũ năm 2004 khi chỉ quy định nghĩa vụ lấy ý kiến cho các văn bản pháp luật cấp địa phương, ủy ban nhân dân hoặc hội đồng nhân dân.
Cùng với cải cách này, trang web http://duthaoonline.quochoi.vn/ của Văn phòng Quốc hội cũng ra đời, đăng tải gần như toàn bộ các dự thảo văn bản pháp luật đang hoặc sẽ được thảo luận tại nghị trường. Việc lấy ý kiến đóng góp cũng được thực hiện khá công khai thông qua "chatbox" tại mỗi dự thảo. Tất nhiên, chất lượng của các ý kiến và quá trình tổng hợp còn phải bàn thêm, nhưng dần dần quy trình làm luật cũng trở nên công khai hơn.
Một trong những lý do chính thúc đẩy sự minh bạch hoá này được một cán bộ từng làm việc cho Văn phòng Quốc hội giải thích, rằng đó là mong muốn của nhà làm luật trong việc xã hội tham gia và quan tâm hơn đến các vấn đề chính sách. Trí tuệ của xã hội là điều nhà làm luật kỳ vọng, nhưng bên cạnh đó, họ còn hy vọng rằng khi các văn bản luật có hiệu lực, xã hội sẽ không ai bị ngỡ ngàng.
Lý thuyết và chủ trương là vậy, nhưng khi ý tưởng được đưa vào thực tế thì không giấu được những bất cập. Rất nhiều đạo luật được đưa ra, bàn thảo rất lâu ở nghị trường, nhưng người dân vẫn bị bất ngờ, hay thậm chí nhìn thấy nhiều lỗi sai của chúng. Tại sao chính sách, cơ chế đều có sẵn, nhưng lại không đạt được như ý muốn?
Một trong những lý do dễ nhận thấy nhất là sự chú ý của xã hội thường bị phân tán mà dòng chảy của chính sách pháp luật thì cứ cuốn đi. Tôi dò lại Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia trên diễn đàn duthaoonline, các góp ý về nồng độ cồn gần như thiếu vắng trong suốt hơn một năm dự thảo được đưa ra lấy ý kiến công khai.
Đầu tiên, tôi cho rằng vai trò của người giám sát chuyên nghiệp là rất quan trọng với các bộ luật, và không ai khác có thể làm tốt vai trò này hơn là báo chí. Họ không chỉ đơn thuần đưa tin tức liên quan đến nghị trường mà còn phải giúp xã hội xác định những điểm mấu chốt cần quan tâm, giải thích cho công chúng hiểu những ẩn ý đằng sau các chính sách, câu chữ... Trong cơn sóng mang tên "nồng độ cồn", báo chí đã làm khá tốt việc mổ xẻ, phân tích những quan điểm, ngụ ý của quy định này sau khi luật đã hiệu lực, và các bất cập được cho là đã diễn ra. Điều này chứng tỏ truyền thông có thể làm việc đó, nhưng mới chỉ chú trọng vào tường thuật diễn biến. Tất nhiên, không phải quan ngại nào của xã hội cũng đều hợp lý, tương tự trả lời của Bộ Y tế vừa qua khi cho rằng việc ăn trái cây tạo nồng độ cồn là rất hiếm xảy ra. Nhưng chúng ta có thể tránh những tranh cãi không cần thiết nếu vấn đề nhận được sự quan tâm và giải toả thấu đáo ngay ở giai đoạn làm luật.
Bên cạnh đó, chúng ta có quyền mong các cơ quan lập pháp chủ động công khai hơn nữa những văn bản lấy ý kiến, các tài liệu thể hiện quan điểm chuyên gia về các dự thảo luật. Đây là cơ sở để báo chí đào sâu và cung cấp thêm thông tin cho xã hội.
Cuối cùng là trách nhiệm của những người có chuyên môn, những tổ chức dân sự trong lĩnh vực. Tôi quan sát và thấy, những cá nhân, tổ chức này có xu hướng làm việc trực tiếp với ban soạn thảo và các dân biểu để tác động chính sách hơn là góp phần xây dựng hiểu biết của công chúng về một đạo luật. Tất nhiên, việc góp ý trực tiếp cho ban soạn thảo của giới chuyên gia là đáng quý, nhưng tôi mong họ trò chuyện nhiều hơn với công chúng. Vai trò của trí thức không chỉ là cố vấn cho chính quyền mà còn là thông tin cho người dân.
Pháp luật nhìn chung là một cỗ máy và giai đoạn thiết kế vận hành hết sức quan trọng. Nó đòi hỏi không chỉ kiến thức chuyên môn, mà còn là góc nhìn rất bình dân từ phía người thụ hưởng. Đó chính là ý nghĩa của quy định lấy ý kiến công chúng trong quá trình lập pháp. Làm tốt khâu này, "cỗ máy làm luật" mới hoạt động trơn tru, hoặc ít nhất không khiến cho xã hội bị ngỡ ngàng.
Lê Nguyễn Duy Hậu
Trở lại Góc nhìnTrở lại Góc nhìn" alt="Bất ngờ nồng độ cồn">Bất ngờ nồng độ cồn