Brazil phản ứng gắt vì Vinicius không giành Quả bóng vàng

Cụ Nguyễn Tất Tái đỗ Tú tài khoa Giáp Ngọ (1894) khi mới 20 tuổi và đỗ Tú tài lần hai khoa Đinh Dậu (1897). Đến khoa thi năm Quý Mão (1903), dưới thời vua Thành Thái, cụ đỗ Cử nhân. Do đó, quê nhà thường gọi cụ là cụ "Cử Kép”.

Theo cha chữa bệnh cứu người

Cụ Nguyễn Tất Tái sinh ra trong một gia đình nhà Nho. Cha là cụ Nguyễn Đức Ban, đỗ Cử nhân khoa Bính Tuất (1886), triều vua Đồng Khánh. Cụ Đức Ban chỉ làm quan Huấn Đạo huyện Văn Giang, Hưng Yên trong 3 năm, rồi về quê mở lớp dạy học và hành nghề đông y. 

Em gái của cụ Nguyễn Tất Tái là cụ Nguyễn Thị Từ, mẹ của cố Tổng bí thư Trường Chinh. 

Sau khi đỗ Cử nhân, cụ Nguyễn Tất Tái không ra làm quan mà ở nhà nghiên cứu sách thuốc và theo cha học nghề đông y.

Nhờ tinh thông chữ Hán và học hỏi thêm kinh nghiệm từ cha chú, cụ đã tìm hiểu được sâu hơn các nguyên lý chữa bệnh theo y học cổ truyền, nguyên nhân gây bệnh từ những hiểu biết về triết học phương Đông, về mối liên hệ hài hòa giữa con người với thiên nhiên…

Vì vậy, cụ nổi tiếng về “tinh mạch”, phát hiện sớm được bệnh đang ở giai đoạn nào, là “hàn” hay “nhiệt", là “thực” hay “hư”, bộ phận nào trong lục phủ, ngũ tạng. Cơ năng nào có vấn đề, gốc bệnh thực sự nằm ở đâu…

Tài năng chẩn mạch, bắt bệnh, chữa bệnh, đặc biệt là chữa được các bệnh nan y của cụ đã nhanh chóng được truyền tụng khắp nơi. Danh tiếng của cụ không chỉ truyền khắp tỉnh Nam Định, mà còn lan tới nhiều tỉnh thành phía Bắc như Ninh Bình, Thái Bình, Hà Nam, Hà Nội... Nhiều bệnh nhân đã kí thác tính mạng cho cụ... ví cụ như là "ông thánh coi mạch".

Cụ coi mạch tinh tường một cách khác thường. Dường như chưa có một vị lương y nào tinh thông mạch lý bằng cụ trong những thập niên đầu thế kỷ trước. Dân gian còn lưu truyền những câu chuyện về tài chữa bệnh của cụ. Nhiều trường hợp, bệnh nhân lâm bệnh nặng chữa khắp nơi không khỏi, nhưng tìm đến cụ thì đều khỏi bệnh. 

Con cháu nối tiếp nghề nhân đức

Cụ Cử Tái tiếp tục truyền nghề cho các con trai là Nguyễn Tư Tề, Nguyễn Tư Phấn cùng người em con chú.

Ông Nguyễn Tư Tề khá nổi tiếng về tài chữa bệnh ở Nam Trung Bộ (Khánh Hoà) và Bắc Giang (giai đoạn ông đi tản cư trong kháng chiến chống Pháp). Trong khi đó, người em Nguyễn Tư Phấn (hiệu Chu Sỹ) nổi tiếng khắp cả nước do hành nghề y tại nhiều địa phương khác nhau, thậm chí sang cả Campuchia.

Tương tự người anh trai, dù không tham gia cách mạng, nhưng gia đình ông Chu Sỹ cũng là cơ sở nuôi giấu cán bộ cách mạng. Cố Đại tá - Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân Đinh Thị Vân từng viết trong hồi kí rằng, năm 1954, gia đình ông Chu Sỹ khi ở Hải Phòng đã giúp đỡ điều trị cho các đồng chí trong đường dây hoạt động bí mật của bà.

Từ năm 1962 cho đến đầu 1980, thầy thuốc Chu Sỹ đã được mời chữa bệnh cho nhiều người nổi tiếng. GS.TS Trương Việt Bình, nguyên Giám đốc Học viện Y Dược học cổ truyền Trung ương cho biết, "thầy thuốc Chu Sỹ là một trong hai danh y của nước ta có khả năng bắt được mạch Thái Tố ở thế kỷ 20. Tức là có khả năng tiên lượng rõ người bệnh sẽ mất vào khoảng thời gian nào, thậm chí là ngày, giờ nào, liệu có cứu được nữa không".

Tài năng này, có lẽ là ông đã học được từ cha mình, rồi tiếp tục phát triển y lý bài bản hơn. 

Cụ Nguyễn Tất Tái không chỉ truyền nghề cho các con trai, mà cho cả con chú ruột là ông Nguyễn Như Lệ. Ông Như Lệ sau này trở thành Phó chủ tịch thường trực Hội Y học cổ truyền Việt Nam.

Ông Nguyễn Như Lệ tiếp tục truyền nghề cho con trai mình là PGS.TS Nguyễn Nhược Kim - người từng được tín nhiệm bầu giữ chức Phó chủ tịch Hội Đông y Việt Nam... 

Cháu ngoại cụ Cử Tái là GS.TS, Nhà giáo Nhân dân Trương Việt Dũng. Ông hiện là Chủ tịch Hội đồng Đạo đức trong nghiên cứu y sinh học Quốc gia. GS.TS Trương Việt Dũng nguyên là Vụ trưởng Vụ Khoa học - Đào tạo, Bộ Y tế.

Giấc mơ cứu cả làng và những huyền tích ly kỳ ở công trình 200 năm tuổi Cần Thơ

Giờ đây, các tác phẩm của Basquiat thuộc hàng đắt nhất thế giới và sự bùng nổ chắc chắn vẫn tiếp tục. Bức đắt nhất Untitledsáng tác năm 1982 được bán với giá 110,5 triệu USD. 

Theo New York Times, tác phẩm của Basquiat tạo nên sức hấp dẫn nhờ “sự kết hợp giữa tài năng nguyên bản, tiểu sử hấp dẫn và nguồn cung hạn chế”. Có lẽ đây chính là công thức thu hút tầng lớp tỷ phú sưu tập nghệ thuật. 

Các bức tranh của Basquiat thường có hình đầu lâu và giải phẫu cơ thể, lấy cảm hứng từ cuốn Gray's Anatomymà mẹ tặng anh. Dù tuổi đời ngắn ngủi, nghệ sĩ người Mỹ với phong cách không ngừng thử nghiệm khiến các nhà sưu tập phải tìm hiểu rất nhiều.

Những năm 1980 chứng kiến sự chuyển mình của Basquiat từ một nghệ sĩ graffiti sang họa sĩ trong studio. Các bức vẽ giai đoạn này cũng được đánh giá cao trên thị trường. 

1. Untitled, 1982

Tháng 5/1984, tác phẩm được bán với mức giá 19.000 USD và bặt tăm tin tức kể từ đó. Năm 2017, bức tranh xuất hiện tại buổi đấu giá ở New York (Mỹ) và chốt 110,5 triệu USD, kỷ lục duy trì tới giờ. 

Bức tranh đã giúp Basquiat trở thành nghệ sĩ có tác phẩm được bán hơn 100 triệu USD trong các cuộc đấu giá giống như danh họa Picasso, Modigliani, Bacon, Munch, Warhol và Giacometti.

Người chủ mới là Yusaku Maezawa, tỷ phú Nhật Bản từng mua một bức khác của Basquiat, Untitled (Devil), 1982. Sau đó, ông cho trưng bày tranh tại Bảo tàng Brooklyn và Bảo tàng Nghệ thuật Seattle. 

2. In This Case, 1983

Theo tạp chí Barnebys, đây là một trong những tác phẩm vẽ hộp sọ thể hiện niềm đam mê của Basquiat với giải phẫu cơ thể từ thời thơ ấu. Bức tranh từng nằm trong bộ sưu tập của Giancarlo Giammetti - đồng sáng lập hãng Valentino. Sau đó, tác phẩm acrylic và sơn dầu được bán với giá 93,1 triệu USD tại nhà đấu giá Christie's vào tháng 5/2021, gần gấp đôi định giá 50 triệu USD.

3. Untitled (Devil), 1982

Năm 2016, nhà sưu tập và doanh nhân thương mại điện tử Nhật Bản Yusaku Maezawa đã chi 57,3 triệu USD mua bức tranh hoành tráng của Basquiat tại Christie's. Với bề ngang 4,8m và cao 2,4m, đây là một trong những bức tranh sơn dầu lớn nhất của nghệ sĩ. 

Nhân vật trung tâm là một con quỷ với nét vẽ bùng nổ và màu sắc phong phú được cho là chân dung tự họa của Basquiat, đánh dấu sự thay đổi từ nghệ sĩ đường phố chuyển sang sáng tác trong xưởng vẽ.  Sau đó, tỷ phú Maezawa bán lại bức tranh với giá 85 triệu USD. 

4. Versus Medici, 1982

Vào đầu những năm 1980, Basquiat có hai cuộc triển lãm ở Modena (Italy). Bức Versus Medici được sáng tác vào năm 1982, đề cập đến gia đình Medici - một dòng họ nổi tiếng ở Italy. Tác phẩm được bán với giá 50,8 triệu USD tại Sotheby's vào tháng 5/2021, vượt xa mức giá ước tính 35 triệu USD. Sau đó, người mua tranh được hé lộ là nhà sưu tập và ông trùm sòng bạc Steve Wynn.

5. Dustheads, 1982

Đặt trên nền đen đặc như mực, các nhân vật có màu sắc rực rỡ trong Dustheadsthể hiện sức mạnh của đường nét, màu sắc và hình thức biểu cảm. Năm 2013, tranh được bán tại Christie's với giá hơn 48 triệu USD. Người chủ mới là doanh nhân người Malaysia Jho Low. Tuy nhiên, sau đó do gặp rắc rối tài chính, Jho Low đành phải bán lại bức tranh 35 triệu USD cho một nhà quản lý quỹ trong cuộc mua bán riêng tư do Sotheby's môi giới.

Cái chết liên quan tới màu vẽ của danh họa Caravaggio khi 39 tuổi