Rồi một ngày, chị thử bỏ 500 nghìn vào tài khoản. Kỳ diệu thay, số tiền nhân đôi chỉ sau một lệnh. Chị rút hết tiền ra và chỉ trong năm phút, tiền đã về tài khoản. Chị vui nhưng vẫn cảnh giác. Sau vài lần vừa thử vừa lo, số tiền trong tài khoản của chị đã lên đến hai trăm triệu. Khi chị rút tiền, họ yêu cầu nộp thêm thuế thu nhập cá nhân và phí giao dịch.

Rồi các yêu cầu nối tiếp, chị phải nộp thêm số tiền lớn hơn. Chị vay mượn với hy vọng rút được tiền ra. Nhưng hệ thống liên tục báo lỗi nhập sai mã giao dịch, không rút được tiền.

Lúc này tổng số tiền chị bỏ ra đã hơn 400 triệu, và số dư tài khoản hơn 600 triệu. Chị căng thẳng tột độ, lo sợ gia đình phát hiện ra. Dù ngờ ngờ mình bị lừa, chị vẫn hy vọng. May mắn là chị chưa có ngay 600 triệu để chuyển khoản theo như hướng dẫn gần nhất.

Trong lúc bế tắc, chị nhớ đến tôi vì tôi từng có những buổi chia sẻ trực tuyến về chủ đề này. Nhưng tôi biết tin khi đã quá muộn, chỉ có thể ngăn chị bỏ thêm tiền vào; giúp chị xâu chuỗi lại sự việc, nhận ra các dấu hiệu lừa đảo để từ bỏ nốt hy vọng mong manh.

Hiện nay các vụ lừa đảo không chỉ được thực hiện bởi những cá nhân nhỏ lẻ mà đã hình thành các đường dây xuyên biên giới tinh vi và bài bản, quy tụ những kẻ có đầu óc thượng thừa trong khâu tổ chức, giăng lưới, dẫn dắt, đến tẩu tán tài sản. Việc phòng chống ngày càng phức tạp và khó khăn hơn.

Gần như trong mọi vụ lừa đảo trực tuyến, nạn nhân lại là người tiếp tay đắc lực nhất, là mắt xích yếu nhất để phòng chống. Đây là điều bất cứ ai cũng cần hiểu rõ để bảo vệ bản thân và gia đình. Không ai hoàn toàn miễn nhiễm trước lừa đảo, đề cao cảnh giác là nguyên tắc đầu tiên.

Các chuyên gia đã chia sẻ rất nhiều về mặt công nghệ để phòng chống, tôi chỉ tập trung vào khâu trọng yếu nhất, phòng tuyến đầu tiên - chính là người dùng. Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ người bị lừa đảo qua mạng cao nhất, thiệt hại lên tới gần 16 tỷ USD (số liệu của Liên minh chống lừa đảo toàn cầu GASA) - chiếm một phần ba tổng thiệt hại lừa đảo trực tuyến toàn cầu năm 2023.

Những dấu hiệu sau có thể cảnh báo bạn sắp mất tiền.

Kẻ lừa đảo thường tạo ra cảm giác cấp bách để kích hoạt lối tắt tâm trí người nghe. Lối tắt tâm trí là chiến thuật của bộ não giúp ta bỏ qua quá trình tư duy thông thường để ra quyết định nhanh chóng. Chúng rất có ích trong nhiều tình huống nhưng cũng có thể dẫn đến quyết định sai lầm. Ví dụ, đa phần nạn nhân chuyển tiền là do bị đặt vào tình thế rất khẩn cấp nên không để ý các dấu hiệu đáng ngờ như cách xưng hô không phù hợp, số tài khoản lạ... Chỉ khi việc vỡ lở, nạn nhân mới à ồnhận ra các lỗ hổng này.

Một yếu tố thường thấy nữa là khi trao đổi bằng tin nhắn, kẻ lừa đảo thường mắc lỗi văn phạm hoặc chính tả do công cụ dịch, bởi chúng có thể không phải là người Việt. Các kết nối giao tiếp không mong đợi như yêu cầu kết bạn, tin nhắn, cuộc gọi từ người lạ cũng là dấu hiệu cần cảnh giác. Cơ quan chức năng thường chỉ làm việc với người dân qua văn bản, không gọi điện trực tiếp.

Một dấu hiệu rất điển hình của lừa đảo là yêu cầu cài đặt các phần mềm không rõ nguồn gốc và không đến từ các nguồn tin cậy như Apple App Store hay Google Play Store, mà được gửi trực tiếp hoặc thông qua website thứ ba. Yêu cầu thanh toán hoặc chuyển khoản mập mờ, không rõ ràng cũng là điều phải lưu ý. Chúng cũng thường lòng vòng, nổi nóng khi bạn muốn làm rõ thông tin.

Trong sự việc một phụ nữ mất 26,5 tỷ đồng từ hai tài khoản ngân hàng, thủ đoạn của bọn lừa đảo rất tinh vi. Chúng giả mạo nhà chức trách, đe dọa và cô lập nạn nhân bằng những lời hăm dọa về bí mật điều tra. Đầu tiên, chúng yêu cầu nạn nhân mở tài khoản tại ngân hàng và nộp tiền vào thay vì chuyển khoản trực tiếp, tránh kích hoạt quy trình phòng chống lừa đảo của ngân hàng. Sau đó, chúng yêu cầu nạn nhân cài đặt các ứng dụng không rõ nguồn gốc, để chiếm quyền điện thoại và ứng dụng ngân hàng trực tuyến. Cuối cùng, chúng thực hiện các giao dịch chuyển tiền bằng điện thoại đã bị chiếm quyền, hoặc làm cho nạn nhân tự chuyển do quá lo sợ và bị khủng bố tinh thần trong thời gian dài. Chính sự "tiếp tay trong ép buộc" của nạn nhân đã giúp phi vụ này thành công.

Chính vì thế, hãy xây dựng cho mình quy trình ra quyết định tài chính cẩn trọng, coi đó như nguyên tắc để bảo vệ bản thân. Hình thành thói quen thiết lập ngân sách để mỗi đồng tiền đều có tên gọi và nhiệm vụ của nó, không duy trì tiền nhàn rỗi. Khi bạn đối mặt với các tình huống lừa đảo trực tuyến, bạn sẽ buộc phải cân nhắc số tiền nào để phục vụ cho yêu cầu này. Quá trình này giúp bạn mua thêm thời gian, kích hoạt tư duy, và khiến bạn ít bị chi phối về cảm xúc, từ đó có khả năng suy nghĩ thấu đáo hơn.

Hơn nữa, đặt câu hỏi và luôn cân nhắc kỹ trước khi ra quyết định tài chính là một thói quen rất tốt giúp tránh những sai lầm. Đồng thời, hãy kiểm tra chéo thông tin bằng cách gọi điện thoại để đảm bảo tính xác thực, không nên gọi qua các ứng dụng.

Xây dựng nguyên tắc thiết lập - kiểm tra trong gia đình cũng rất cần thiết; nguyên tắc này yêu cầu bạn thông báo trước cho người thân khi thực hiện các giao dịch với một số tiền lớn nhất định trở lên.

Có một nghịch lý là những người từng bị lừa đảo lại dễ bị lừa tiếp nhất nên kẻ xấu luôn khai thác tối đa đặc điểm này. Nếu đã bị lừa, hãy chấp nhận sự thật, đừng sợ hãi hay xấu hổ. Chăm sóc, bảo vệ và tha thứ cho bản thân mới là điều quan trọng. Khi đã biết mình bị lừa, đừng ngại báo cho cơ quan chức năng và các bên liên quan, đồng thời cắt đuôi kẻ lừa đảo bằng cách rà soát thông tin trực tuyến, khóa thẻ và tài khoản. Hiện nay có nhiều đường dây đội lốt cơ quan an ninh điều tra để giúp thu hồi tiền lừa đảo. Đây là thủ đoạn nhắm vào người đã bị lừa nhưng vẫn níu bám cơ hội lấy lại tiền

Nếu người thân, bạn bè bị lừa đảo, đừng phán xét, hãy thể hiện sự thông cảm, thấu hiểu.

Thiệt hại do lừa đảo không chỉ là những tổn thất vật chất to lớn, mà còn là tổn thương sâu sắc về tinh thần. Người dùng chính là phòng tuyến đầu tiên và quan trọng nhất. Sự tỉnh thức và thông thái trong từng quyết định tài chính, thói quen chậm lại một nhịp để phân tích trước các thông tin đường đột sẽ là chìa khóa giúp bạn tránh xa bẫy rình rập của kẻ xấu.

Đức Nguyễn

Đây là cuốn sách đầu tiên do Báo Giao thông thực hiện và xuất bản. Với cấu trúc gồm 3 phần nội dung chính, 348 trang, cuốn sách là tập hợp các bài viết tổng quan về tình hình đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông của đất nước.

Ấn phẩm nói lên những kỳ vọng sự mở cửa trong cơ chế chính sách của các doanh nghiệp giao thông; Là những dòng chia sẻ về chuyện đời, chuyện nghề của những lãnh đạo doanh nghiệp, nhà thầu hạ tầng giao thông - những đơn vị đang nỗ lực "đi trước mở đường" để tạo động lực cho đất nước phát triển.

Sau khi xuất bản, cuốn sách cũng đã được chuyển đổi số để phục vụ tra cứu thông tin một cách dễ dàng về các nhà thầu lĩnh vực hạ tầng giao thông tại Việt Nam.

Hiện cuốn sách đã được chuyển đổi số trên Báo Giao thông điện tử, phục vụ việc tra cứu dễ dàng.

Từ năm 2019 đến nay, tôi gần như “ở ẩn”. Mỗi giai đoạn cuộc đời sẽ có sự ưu tiên khác nhau. Khi sắp xếp mọi thứ ổn thỏa, tôi thoải mái trở lại. 

Nhận lời mời, tôi không bận tâm vai lớn hay vai nhỏ, chỉ quan trọng những đóng góp của mình cho dự án. Dù vai nhỏ, vai phụ nhưng đạo diễn, nhà sản xuất, khán giả đón nhận là tôi vui. May mắn các phim tôi tham gia được mọi người yêu thích nên càng có động lực hơn.

- 5 năm rời showbiz, chị sống thế nào?

Tôi sắp xếp lại vai trò người phụ nữ của mình trong gia đình, đặc biệt là chăm sóc con cái. Ngần ấy thời gian chưa bao giờ tôi thấy phải đánh đổi hay mất mát gì cả. Trái lại, tôi hạnh phúc vì không phải ai cũng có cơ hội được lựa chọn như mình.

Tôi cảm ơn ông Trời vì vài năm qua mọi thứ ổn. Dù không quá giàu, gia đình tôi sống thoải mái mỗi ngày, không cần đau đáu chuyện cơm áo gạo tiền. Lúc rảnh, tôi trau dồi thêm kiến thức về xã hội, hôn nhân, bên cạnh duy trì đam mê học hỏi nghệ thuật và kinh doanh. 

- Vợ chồng chị dư dả kinh tế nên dù không làm nghề 5 năm vẫn thoải mái chuyện tiền bạc?

Ngoài làm phim, gia đình tôi mấy năm qua đầu tư kinh doanh bất động sản. Chúng tôi có thêm nguồn thu nhập từ việc cho thuê nhà cửa, mua bán nhà đất. Tôi nghĩ đây là may mắn của hai vợ chồng, bởi đâu phải ai cũng có “vía” làm tốt và kiếm lãi từ lĩnh vực này. Tôi chẳng giàu có hơn ai, song ít ra có nhà có xe, một số tiền để duy trì công ty và phòng thân... như vậy là đủ. 

- Sự thay đổi của chị trong 5 năm qua là gì?

Chắc chắn phiên bản của tôi bây giờ tốt hơn nhiều so với trước đây. Ngày trước, tôi như nhiều người phụ nữ khác, chỉ quan tâm chuyện tiền nong, sinh hoạt gia đình, nuôi dạy con cái học hành… Bây giờ, tôi đang giữ tâm thế cho đi, thay vì chỉ mong cầu nhận lại. Khi suy nghĩ xấu nhen nhóm, tôi ý thức kiểm soát nó. 

Khoảng lặng khiến tôi quý trọng giây phút đời thường, cuộc sống vì thế chất lượng hơn. Hiện tôi thấy hài lòng mọi thứ, từ chuyện con cái, bạn đời đến mối quan hệ xung quanh. 

Tôi còn dành trọn tinh thần chăm sóc bé Tết - con trai thứ hai. Con tôi mắc chứng tăng động giảm chú ý, chậm nói nên cần sự quan tâm, chăm sóc của cha mẹ.

- Chị chăm sóc, đồng hành chữa bệnh cùng con thế nào trong những năm qua?

Là cha mẹ, ai cũng mong con lớn khôn, lanh lợi. Tuy nhiên, mỗi nhà mỗi cảnh, tôi không còn lựa chọn khác. 

5 năm qua, tôi giảm thiểu 80% khối lượng công việc để bên con. Tôi dạy bé từng chút một, từ chuyện vệ sinh, ăn uống đến ngủ nghỉ… để bé hình thành thói quen phản xạ tốt trong sinh hoạt. Vợ chồng tôi đưa con đến trường dành cho các bé đặc biệt, thuê thêm giáo viên kèm tại nhà 1-2 tiếng mỗi ngày. 

Tôi học hỏi, nghiên cứu các tài liệu để chính mình cũng có thể dạy con. Tôi và anh Thịnh hỏi thăm nhiều nơi, tìm hiểu phác đồ điều trị phù hợp nhất cho con. Niềm vui của vợ chồng tôi đơn giản là thấy bé tốt hơn từng ngày.

May mắn bé Tết lúc này quấn quýt mẹ, bày tỏ tình cảm. Thấy con vui khỏe, tiến bộ hơn, tôi cảm giác mọi sự cố gắng trong 4-5 năm nay hoàn toàn xứng đáng. 

Bạc nhược, khủng hoảng tinh thần vì bệnh của con trai

- Áp lực chăm con bệnh, lại phải lo toan chuyện nhà cửa, công việc có lúc nào khiến chị bất lực, khủng hoảng?

Giai đoạn đầu rất khó khăn, áp lực với cả gia đình. Chúng tôi từ bất ngờ rồi dần học cách chấp nhận, thích nghi. Ban ngày, con chỉ ngồi chơi một mình, không tương tác cùng ai. Đến tối, bé không ngủ, quấy khóc, la hét khiến cả nhà thức trắng. Giai đoạn ấy, tôi mỗi ngày phải ra ngoài đi làm nên mọi thứ càng căng thẳng. Trong thời gian dài, tôi bạc nhược, khủng hoảng từ tinh thần tới thể xác. 

Một năm sau, tình hình của bé Tết cải thiện, tôi mới trút bỏ được gánh nặng. Để có được kết quả khả quan là sự nỗ lực của tất cả thành viên. Chúng tôi chơi, học, ngủ cùng con mỗi ngày. Gia đình tập thói quen cầu nguyện, đọc Kinh thánh, tìm điểm tựa tinh thần. Nhờ thế, chúng tôi thấy thanh thản, suy nghĩ tích cực thay vì vùi vào nỗi buồn. 

- Anh Đức Thịnh chia sẻ, đồng hành chị thế nào trong giai đoạn ấy?

Ông xã động viên, hỗ trợ, làm điểm tựa tinh thần cho tôi. Cả hai xác định đặt gia đình, con cái là ưu tiên hàng đầu. Chẳng hạn, khi tôi ở nhà chăm con, quán xuyến nhà cửa anh Thịnh ra ngoài làm việc lo công ty. 

Anh Thịnh có vài tật xấu chưa hoàn thiện như tôi mong muốn. Thời gian qua, tôi thấy anh thay đổi tích cực, ý thức rõ về hạnh phúc gia đình. 

Gần đây tôi và con trai lớn - Cà Phê có xảy ra chút mâu thuẫn nên 2 mẹ con giận nhau. Tôi nói anh Thịnh nên quan tâm con lớn, vì tôi đang phải tập trung lo bé nhỏ. 

Anh Thịnh nói rằng: “Giai đoạn này anh thương con không bằng thương em bởi vì em là người đồng hành với anh lâu dài nhất”. 

Tôi vui, cảm động khi nghe câu nói ấy từ anh. Tôi tin anh thấu hiểu và cảm nhận điều vất vả vợ trải qua để gia đình được như hôm nay. Ngược lại, khó khăn anh Thịnh gặp trong mọi giai đoạn tôi đều đồng hành bên chồng. 

- 16 năm gắn bó, hôn nhân với chị giờ đây có ý nghĩa thế nào?

Chúng tôi đi đến giai đoạn này ngoài tình yêu, còn là nghĩa vợ chồng, trách nhiệm. Tôi và anh Thịnh cố gắng làm tròn bổn phận với nhau, biết vì nhau để duy trì tổ ấm.

Đời sống bôn ba lắm lúc bào mòn, làm cạn kiệt mọi thứ, kể cả tình yêu. Sự lãng mạn trong hôn nhân vì thế vơi dần theo năm tháng. Tôi nghĩ đó là điều hiển nhiên, không thể tránh khỏi trong quan hệ vợ chồng. Giống như một món đồ mới mua về chúng ta rất quý, xài lâu dần thấy bình thường thôi. 

Quan trọng chúng tôi ý thức trong cuộc sống này điều gì là quan trọng. Khi giận hờn, mâu thuẫn, tôi nhắc anh Thịnh và ngược lại. Hai vợ chồng mong sẽ yêu thương nhau trọn vẹn dù có trải qua bất cứ điều gì.

- Thanh Thúy - Đức Thịnh từng là cặp đôi hot trong giới điện ảnh Việt, anh chị có kế hoạch gì sắp tới?

Thời gian qua chúng tôi học hỏi, quan sát thị trường. Nhiều gương mặt nổi tiếng, thành công và tạo dấu ấn riêng. Nhưng vợ chồng tôi tin tưởng vào kinh nghiệm, vị trí bản thân, càng chưa bao giờ tự tạo áp lực so sánh với người khác. 

Lúc này, tôi muốn làm phim không chỉ mang tới sự giải trí thông thường, mà còn có chiều sâu. Phải làm sao để khán giả xem phim về, họ thổn thức, trăn trở vì nó. Đó là thách thức lớn khiến chúng tôi nỗ lực suốt 3 năm qua. Dự án mới của vợ chồng tôi sẽ trình làng trong năm tới, hy vọng được đón nhận. 

Clip diễn viên Thanh Thúy chia sẻ

Ảnh, clip:NVCC