Độc giả tại Đường sách TP.HCM. Ảnh: Thanh Trần.

Theo thông tin từ Cục Xuất bản, In và Phát hành, Bộ Thông tin và Truyền thông, 100% nhà xuất bản hiện nay đã thực hiện việc liên kết xuất bản, 70% số đầu sách là sản phẩm của hình thức này. Quy mô xuất bản tăng lên 2 lần so với năm 2004.

Những con số trên cho thấy đóng góp không nhỏ của các doanh nghiệp làm sách tham gia cùng các nhà xuất bản trong việc nâng cao số lượng và chất lượng ấn phẩm. Cùng nhau, các đơn vị này đã góp phần thúc đẩy Việt Nam tiến tới con số 6,1 đầu sách/người/năm.

Xuất bản ngày càng năng động

Khoảng hai thập kỷ trước, cả nước làm được 24.000 đầu sách với 250 triệu bản, cho đến năm 2018, toàn ngành đã xuất bản được 32.000 cuốn sách mới, với hơn 404 triệu bản. Năm năm sau, số xuất bản phẩm đã lên tới 38.029 xuất bản phẩm với 598 triệu bản. Năm 2023, dù chịu tác động tiêu cực từ đại dịch Covid-19, ngành vẫn duy trì mức xuất bản phẩm cao (37.487) và 536 triệu bản.

Trong khi đó, tỷ lệ các tác phẩm đến từ đối tác liên kết luôn ở gần mức 2/3 số sách được các nhà xuất bản ra mắt.

Ông Đỗ Quang Dũng - Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam - cho biết: "Liên kết xuất bản đã huy động được vốn từ các công ty bên ngoài, giúp giảm gánh nặng cho ngân sách Nhà nước. Các nhà xuất bản còn có thêm nguồn hỗ trợ từ đối tác, giúp việc xuất bản trở nên hiệu quả hơn".

Không chỉ là sự tăng trưởng về số lượng, chất lượng sách cũng đáp ứng tốt hơn nhu cầu ngày càng đa dạng của thị trường. Nhiều đầu sách đã đạt đến con số trăm nghìn bản như Cây cam ngọt của tôi, Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu, Sapiens: Lược sử loài người...

Nhờ những công ty liên kết, những tác phẩm trước đây được lưu hành nội bộ cũng đã được thương mại hóa để đến tay công chúng. Chẳng hạn tác phẩm Hướng dẫn viết về phimđược quỹ Ford tài trợ chi phí dịch năm 2010 nhưng năm 2024 mới tái bản để ra mắt độc giả nhằm mục đích nâng cao tri thức về điện ảnh.

Cùng sự phát triển của công nghệ và chuyển đổi số, các đầu sách khoa học đã góp phần vào việc hình thành một thế hệ độc giả có khả năng tự nghiên cứu phù hợp với nhu cầu của thời đại mới.

Như vậy, sự chuyển biến trong ngành xuất bản không chỉ mang lại lợi ích về kinh tế, mà còn giúp nâng cao chất lượng tri thức của xã hội, khi người đọc có nhiều lựa chọn và tiếp cận được những nguồn kiến thức đa dạng hơn.

Tuy nhiên, sự phát triển của mô hình liên kết xuất bản đi cùng những thách thức mới. Áp lực từ nền kinh tế thị trường đã khiến quá trình xuất bản chạy theo tốc độ và chi phí thấp. Chất lượng các tác phẩm của đối tác liên kết giảm sút. Nhiều nhà xuất bản cũng đang lo ngại về điều này, trong khi độc giả ngày càng yêu cầu cao với sách.

Theo ông Phạm Trần Long - Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Thế giới - nhận định nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng trên là bởi ngành xuất bản chưa có một chiến lược phát triển tổng thể có tính chất lâu dài, bền vững.

"Với phần lớn nhà xuất bản, nguồn vốn là vấn đề khó khăn nhất. Việc không cấp đủ vốn và không đầu tư cho các nhà xuất bản chủ yếu do vướng mắc giữa các quy định của Luật chuyên ngành và Luật ngân sách, đầu tư công", ông Phạm Trần Long cho biết.

Khai thác đúng tiềm năng của hình thức liên kết xuất bản

Bên cạnh những ý kiến cho rằng chất lượng các tác phẩm của đối tác liên kết chưa tốt, một số nhà xuất bản vẫn chứng minh rằng với sự kiểm soát chặt chẽ, họ có thể đảm bảo làm ra được nhiều cuốn sách ấn tượng.

Tiêu biểu là Nhà xuất bản Sư phạm TP.HCM, đơn vị không chạy theo thị trường, chấp nhận để một mức phí cao với đối tác liên kết nhằm đảm bảo tuân thủ đầy đủ quy trình biên tập nghiêm ngặt. Nhờ đó, nhà xuất bản có thể tạo ra những sản phẩm chất lượng tốt, đặc biệt là các ấn phẩm khoa học, được giới chuyên môn đánh giá cao.

Việc liên kết thành công không chỉ mang lại lợi ích cho nhà xuất bản mà còn cho cả các đơn vị đối tác. Khi các ấn phẩm được thực hiện cẩn thận, đáp ứng các tiêu chuẩn, nhà xuất bản sẽ được nhận về những khoản chi phí xứng đáng. Điều này tạo nên một vòng tuần hoàn tích cực, trong đó chất lượng sách cao góp phần nâng cao uy tín của nhà xuất bản và gia tăng giá trị kinh tế.

Mặc dù không phải nhà xuất bản nào cũng đạt được thành công tương tự, ví dụ từ Nhà xuất bản Sư phạm TP.HCM cho thấy rằng nếu quá trình liên kết được quản lý chặt chẽ và có sự đầu tư vào chất lượng, xuất bản liên kết vẫn có thể tạo ra những ấn phẩm xuất sắc và góp phần phát triển ngành sách Việt Nam.

Hai tác phẩm của đối tác liên kết được đề cử tại Giải Sách Quốc gia 2024.

Bên cạnh đó, ông Bùi Tuấn Nghĩa - Giám đốc Nhà xất bản Kim Đồng - cho biết để thu hút đầu tư, đơn vị có tham gia liên doanh, liên kết trong một số lĩnh vực xuất bản. Chủ yếu là những đề tài mà nhà xuất bản chưa có điều kiện đầu tư phát triển. Tuy nhiên, việc liên doanh, liên kết trước hết phải bảo đảm được các yêu cầu về chất lượng theo tiêu chí của Nhà xuất bản.

“Thực tế Kim Đồng đã duy trì được yêu cầu này đối với tất cả ấn phẩm liên kết, giữ vững được sự tin cậy của độc giả. Cũng mục đích nói trên, Nhà xuất bản rất coi trọng việc hợp tác với các đối tác nước ngoài, cả về công tác xuất bản sách và các hoạt động chiều sâu khác, góp phần thúc đẩy văn hóa đọc, nâng cao dân trí”, ông Bùi Tuấn Nghĩa - Giám đốc Nhà xất bản Kim Đồng - cho biết.

Ngoài ra, ông Vũ Trọng Đại - Giám đốc Công ty sách Thời đại Times - cũng đánh giá cao quá trình liên kết xuất bản giữa các nhà xuất bản và công ty phát hành. Các chủ thể trong ngành đã phối hợp nhuần nhuyễn, bổ sung thế mạnh của nhau trong việc đưa các ấn phẩm đến tay độc giả.

“Bên cạnh một số trường hợp cho thấy sự buông lỏng quản lý hoạt động liên kết, vẫn có nhiều đơn vị làm tốt việc này. Họ có những bộ quy chuẩn chặt chẽ. Trong tương lai, tôi mong rằng sẽ có một bộ quy chuẩn chung cho các đơn vị”, ông Vũ Trọng Đại cho biết.

Từ những điểm sáng này, có thể thấy rằng liên kết trong xuất bản đang mở ra nhiều cơ hội mới, không chỉ giúp tăng cường số lượng sách xuất bản mà còn nâng cao chất lượng ấn phẩm, mang lại nhiều giá trị cho cả người đọc và các bên tham gia.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.

Theo thông tin từ Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, Việt Nam có khoảng 50 - 100 loài nấm độc khác nhau. So với các loại ngộ độc khác thì ngộ độc nấm xảy ra ít hơn về số ca, nhưng tỷ lệ tử vong thường rất cao.

Vậy cách nhận diện nấm độc như thế nào và cần xử trí ra sao khi bị ngộ độc nấm?

Cách nhận dạng nấm độc

Cục An toàn thực phẩm cho biết, có 3 đặc điểm thường nhận thấy ở các loài nấm độc:

Thứ nhất, nấm có đủ mũ, phiến nấm, cuống, vòng cuống và bao gốc.

Thứ hai, bên trong thân cây nấm màu hồng nhạt, mũ nấm màu đỏ có vẩy trắng, sợi nấm phát sáng trong đêm.

Thứ ba, bộ phận độc nằm trong toàn bộ thể quả nấm (mũ, phiến, vòng, cuống, bao gốc nấm), độc tố thay đổi theo mùa, trong quá trình sinh trưởng của nấm và trong môi trường đất đai, khí hậu.

Một số loại nấm độc thường gặp ở nước ta:

1. Nấm độc tán trắng (Amanita verna)

- Mọc thành từng cụm hoặc đơn chiếc trên mặt đất trong rừng và một số nơi khác...

- Mũ nấm: Màu trắng, bề mặt mũ nhẵn bóng, lúc non đầu tròn hình trứng, mũ nấm đính chặt vào cuống. Khi trưởng thành, mũ nấm phẳng với đường kính khoảng 5 – 10 cm. Khi già, mép mũ có thể cụp xuống.

Nấm độc tán trắng (Amanita verna)

- Phiến nấm: Màu trắng.

- Cuống nấm: Màu trắng, có vòng dạng màng ở đoạn trên gần sát với mũ. Chân cuống phình dạng củ và có bao gốc hình đài hoa.

- Thịt nấm: Mềm, màu trắng, mùi thơm dịu.

- Độc tố chính: các amanitin (amatoxin) có độc tính cao

2. Nấm độc trắng hình nón (Amanita virosa)

- Trông gần giống nấm độc tán trắng

- Mọc thành từng cụm hoặc đơn chiếc trên mặt đất trong rừng và một số nơi khác.

- Mũ nấm: Màu trắng, bề mặt nhẵn bóng, mũ nấm lúc non đầu tròn hình trứng, mép khum đính chặt vào cuống. Khi trưởng thành mũ nấm thường khum hình nón với đường kính khoảng 4 – 10 cm. 

- Phiến nấm: Màu trắng.

Nấm độc trắng hình nón (Amanita virosa)

- Cuống nấm: Màu trắng, có vòng dạng màng ở đoạn trên gần sát với mũ. Chân cuống phình dạng củ và có bao gốc hình đài hoa.

- Thịt nấm: Mềm, màu trắng, mùi khó chịu.  

-  Độc tố chính: các amanitin (amatoxin), có độc tính cao

3. Nấm mũ khía nâu xám (Inocybe fastigiata hoặc Inocybe rimosa)

- Mọc trên mặt đất trong rừng, nơi có nhiều lá cây mục nát và một số nơi khác.

- Mũ nấm hình nón đến hình chuông, đỉnh nhọn, có các sợi tơ màu từ vàng đến nâu tỏa ra từ đỉnh mũ xuống mép mũ nấm.

- Khi già, mép mũ nấm bị xẻ ra thành các tia riêng rẽ. Đường kính mũ nấm từ 2 – 8cm.

- Phiến nấm lúc non màu hơi trắng, gắn chặt vào cuống nấm. Khi già, phiến nấm có màu xám hoặc nâu, tách rời khỏi cuống nấm.

Nấm mũ khía nâu xám (Inocybe fastigiata hoặc Inocybe rimosa)

- Cuống nấm: Màu từ hơi trắng đến vàng nâu, dài từ 3 - 9cm, không có vòng cuống.

- Thịt nấm: Màu trắng

- Độc tố chính: muscarin

4. Nấm ô tán trắng phiến xanh (Chlorophyllum molybdites)

 - Mọc thành từng cụm hoặc đơn chiếc ở ven chuồng trâu, chuồng bò, trên bãi cỏ, ruộng ngô và một số nơi khác.

- Mũ nấm: Lúc còn non hình bán cầu dài, màu vàng nhạt, có các vảy nhỏ màu nâu nhạt hoặc xám nhạt. Khi trưởng thành, mũ nấm hình ô hoặc trải phẳng, màu trắng, đường kính mũ từ 5 – 15 cm. Trên bề mặt mũ nấm có các vảy mỏng màu nâu bẩn, vảy dày dần về đỉnh mũ.

- Phiến nấm (mặt dưới mũ nấm): Lúc non có màu trắng, lúc già có ánh màu xanh nhạt hoặc xanh xám, nấm càng già màu xanh càng rõ. 

Nấm ô tán trắng phiến xanh (Chlorophyllum molybdites)

- Cuống nấm: Màu từ trắng đến nâu hoặc xám, có vòng ở đoạn trên gần sát với mũ. Chân cuống không phình dạng củ và không có bao gốc. Cuống nấm dài từ 10 – 30 cm.

- Thịt nấm: Màu trắng

- Độc tính thấp, chủ yếu gây rối loạn tiêu hóa.

Cách xử trí khi bị ngộ độc nấm

Cục An toàn thực phẩm nhấn mạnh, ngay khi có triệu chứng ngộ độc nấm, phải gây nôn cho bệnh nhân rồi chuyển đi cấp cứu ở trung tâm y tế gần nhất để chữa trị kịp thời: rửa dạ dày, cho uống than hoạt tính sớm. Những người cùng ăn nấm cũng cần được đưa đên cơ sở y tế dù chưa có triệu chứng.

Khi tới bệnh viện, người dân cần mang mẫu nấm còn lại hoặc thức ăn chế biến từ nấm còn lại để sơ bộ xác định loài nấm.

Lưu ý, cần xác định thời gian từ lúc ăn nấm tới khi bắt đầu có triệu chứng ngộ độc. Nếu dưới 6 tiếng, người dân có thể điều trị ở y tế cơ sở. Tuy nhiên nếu hơn 6 tiếng, bệnh nhân cần được chuyển ngay lên bệnh viện tuyến tỉnh, nơi có điều kiện lọc máu.

Để tránh bị ngộ độc nấm, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân tuyệt đối không được ăn nấm lạ, nấm hoang dại, đặc biệt là những loại nấm có đầy đủ vòng cuống, bao gốc thường là nấm độc. Chỉ sử dụng nấm khi biết chắc chắn đó là loại ăn được.

Bên cạnh đó, không ăn thử nấm, dứt khoát loại bỏ nấm khi còn nghi ngờ; không hái nấm non chưa xòe mũ vì chưa bộc lộ hết đặc điểm cấu tạo, khó nhận dạng nấm độc.

Những cây nấm tươi ăn được mới hái nên nấu ăn ngay bởi nếu để ôi, dập nát có thể hình thành độc tố mới gây ngộ độc. Đặc biệt, không ăn nấm đã bị thối rữa, ôi thiu.

Nguyễn Liên

Hái nấm mọc sau mưa về ăn, 3 nạn nhân trong gia đình đã tử vong

BV Đà Nẵng và BV Phụ sản Nhi chiều nay xác nhận, 3 người trong một gia đình ở Quảng Ngãi đã tử vong sau khi ăn nấm hái trên rẫy. 

Một trạm BTS của Optus tại Úc.

Tập đoàn điện tử Panda (trụ sở ở Nam Kinh, Trung Quốc) có liên doanh tại Trung Quốc với hãng Ericsson (Thụy Điển) – hãng cung cấp thiết bị cho anten 5G được sử dụng bởi các nhà mạng ở Úc là Telstra và Optus.

Bộ Quốc phòng Mỹ vào tuần trước cảnh báo rằng Tập đoàn điện tử Panda “thuộc sở hữu, kiểm soát hoặc trực thuộc chính phủ, quân đội hoặc ngành công nghiệp quốc phòng Trung Quốc”.

Như vậy, ngay cả khi Úc cấm hãng Huawei của Trung Quốc tham gia phát triển mạng 5G do lo ngại về an ninh quốc gia, các linh kiện Trung Quốc dễ bị can thiệp từ nước ngoài tiếp tục tồn tại trong hệ thống công nghệ thế hệ mới này.

Theo chuyên gia John Lee tại Trung tâm Nghiên cứu Mỹ (Úc) cho rằng các linh kiện nhỏ này không phải là mối đe dọa trước thời 5G và Internet vạn vật nhưng thế hệ mạng viễn thông thứ 5 đã làm mọi chuyện thay đổi.

“Với 4G hoặc 3G, bạn có thể bảo vệ khá dễ dàng trước công nghệ đó, nhưng dưới 5G thì mọi việc rất khác. Bất cứ sản phẩm nào tương tác trong mạng 5G sẽ kết nối với mọi thứ khác nên chúng tôi càng lo ngại hơn về ăng ten có thể sản xuất ở Trung Quốc chẳng hạn” - ông John Lee phân tích.

Ông Lee phân tích rằng mạng 5G có thể bị lợi dụng để thu thập thông tin tình báo, bên cạnh việc phá hoại các cơ sở hạ tầng trọng yếu như mạng lưới điện, hệ thống cấp nước và ngân hàng.

Trước các lo ngại về bảo mật của linh kiện Trung quốc, hãng Ericsson bác bỏ việc sử dụng công nghệ của Panda trong bất cứ thiết bị viễn thông nào bán cho các khách hàng Úc.

Trong khi đó, nhà mạng Optus khẳng định tuân thủ mọi sự sắp đặt về an ninh của cơ quan chức năng, còn Telstra cho hay đã làm việc chặt chẽ với Ericsson nhằm đảm bảo mọi thiết bị mạng an toàn.

Ericsson cho biết các sản phẩm đáp ứng “mọi yêu cầu liên quan của Chính phủ Úc”.

Linh kiện Trung Quốc ngập tràn hàng quốc phòng Mỹ

Sau khi phát hiện các linh kiện do Trung Quốc chế tạo trong máy bay chiến đấu F-35, một cuộc điều tra do Lầu Năm Góc tiến hành đã phát hiện nhiều linh kiện của Trung Quốc có trong các loại vũ khí lớn khác của Mỹ, trong đó có máy bay ném bom B-1B của tập đoàn Boeing và máy bay chiến đấu F-16 của Lockheed Martin.

Linh kiện Trung Quốc "tác oai tác quái" trên sản phẩm quốc phòng Mỹ.

Theo một quan chức quốc phòng cao cấp của Mỹ, nguyên liệu Titan được khai thác ở Trung Quốc cũng có thể đã được sử dụng để chế tạo các bộ phận của loại tên lửa đánh chặn SM-3IIA mới đang được công ty Raytheon và Nhật Bản hợp tác phát triển.

Ngoài ra, Mỹ còn cho phép sử dụng linh kiện Trung Quốc đối với máy bay chiến đấu F-35 trong đó có những bộ nam châm giá 2 USD được sử dụng trong những hệ thống radar trên 115 chiếc máy bay chiến đấu F-35.

Những nam châm được chế tạo từ kho nguyên liệu thô của Trung Quốc cũng được phép sử dụng trên các máy bay chiến đấu F-16 và máy bay ném bom B-1B. Ông Frank Kendall cho biết hồi tháng 1 rằng có thể phải chi mất hơn 10 triệu USD để nâng cấp và thay thế những bộ nam châm 2 USD trên những chiếc máy bay chiến đấu F-35 này.

Ngoài những vũ khí kể trên, các chuyên gia còn phát hiện trên siêu hạm Zumwalt, máy bay vận tải C-130 hiện cũng đang dùng một số linh kiện có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Nguồn tin thừa nhận, hiện chỉ có chương trình F-35 cơ bản đã giải quyết được số linh kiện kém chất lượng nói trên, trong khi đó phần lớn số vũ khí khác dùng thiết bị từ Trung Quốc hiện Mỹ vẫn chưa thể giải quyết được triệt để. Vấn đề này Mỹ chỉ có thể giải quyết xong trong vài năm tới.

Và việc phải phụ thuộc vào nguồn linh kiện kém chất lượng từ Trung Quốc đã khiến Quân đội Mỹ phải trả giá. Cụ thể, trong lần ra biển thử nghiệm hồi cuối năm 2016, siêu hạm Zumwalt đã bất ngờ chết máy.

Dù chi tiết về kết quả điều tra không được Mỹ tiết lộ nhưng một thông tin khiến không chỉ giới quân sự Mỹ bất ngờ đó là nguyên nhân khiến chiến hạm siêu đắt đỏ này chết máy có liên quan đến linh kiện Trung Quốc.

Sau sự cố này 1 năm, gần 20 binh sĩ Mỹ đã bỏ mạng do chiếc vận tải cơ C-130 gặp tai nạn thảm khốc khi đang bay thì bất ngờ mất độ cao và lao xuống đất với cùng nguyên nhân như siêu hạm Zumwalt.

Không chỉ lo ngại về vấn đề an ninh, việc Mỹ quá phụ thuộc vào linh kiện Trung Quốc còn có thể khiến ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ tê liệt vì biện pháp trừng phạt ngược của Bắc Kinh. Khả năng này hoàn toàn có thể xảy ra khi cả Mỹ và Trung Quốc đang tăng cường các biện pháp trừng phạt nhằm vào nhau.

Theo Baodatviet

Anh ra 'tối hậu thư', chuẩn bị loại hoàn toàn Huawei khỏi mạng 5G

Theo The Telegraph, Vương quốc Anh đang chuẩn bị loại Huawei khỏi mạng 5G của nước này vào cuối năm nay.

Từ ngày 18/11, nhiệt độ nhiều nơi ở Bắc Bộ giảm. Đông Bắc Bộ và Thanh Hoá trời chuyển lạnh về đêm và sáng sớm. Từ 20/11, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đêm và sáng trời rét.

Nhiệt độ thấp nhất trong đợt không khí lạnh này ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ phổ biến 18-20 độ C, vùng núi có nơi dưới 15 độ C. 

Theo bảng cập nhật nhiệt độ và thời tiết 10 ngày tới của Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, ngày mai 18-19/11, nhiệt độ trong ngày ở Thủ đô Hà Nội dao động 23-28 độ C, ngưỡng nhiệt độ cao nhất này giảm khoảng 3 độ C so với ngày 17/11. Trong đó, ngày 18/11, Hà Nội trời nhiều mây, có mưa, mưa rào, lạnh về sáng sớm và tối.

Trong hơn 1 tuần sau đó, nhiệt độ trong ngày ở Thủ đô tiếp tục giảm nhẹ. Ngày 22/11, nhiệt độ thấp nhất ở khu vực này dự báo xuống 18 độ C. 

Ngày 26-27/11, nhiệt độ trong ngày ở Hà Nội phổ biến 19-25 độ C, trời nhiều mây, có mưa, mưa rào.

Ảnh hưởng của nhiễu động trong đới gió Đông trên cao kết hợp với không khí lạnh nên từ gần sáng 18-19/11, Bắc và Trung Trung Bộ có mưa, mưa rào và có nơi có dông, cục bộ có nơi mưa to.

Trong mưa dông khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.

Ở vịnh Bắc Bộ, đêm 17/11 gió chuyển hướng đông bắc, từ 18/11 mạnh dần lên cấp 6, giật cấp 7-8, biển động, sóng biển cao 2-3,5m.

Khu vực Bắc Biển Đông gió đông bắc (bao gồm vùng biển quần đảo Hoàng Sa) mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9, biển động mạnh, sóng biển cao 2-4m.