Ten Hag cảnh báo chủ mới MU: Tiền nhiều, chiến lược kém cũng vứt!

Chồng tôi hay hỏi: "Tháng này lỗ bao nhiêu, cần anh hỗ trợ thêm không?''

- Mùa dịch, các sân khấu đều kêu trời vì lỗ nặng, sân khấu Trịnh Kim Chi ra sao?

Các sân khấu hiện nay hầu như đều lỗ nhiều hơn lãi và sân khấu của tôi cũng không ngoại lệ. Trước khi làm, tôi phải tính xem mình lấy kinh phí từ đâu để xây sân khấu, khả năng mất mát thế nào và bản thân có thể gồng gánh chịu lỗ trong bao lâu.

Tôi may mắn vì được ông xã ủng hộ. Anh bảo tôi thích cứ làm, tuy nhiên tôi cũng phải cân, đo, đong, đếm kỹ lưỡng. Khi làm, tôi biết mình nên dừng ở mức nào là hợp lý. Có thể lỗ nhưng ở mức độ cho phép chứ không phải vét hết tiền của bán nhà, bán xe thì quá mạo hiểm.

- Đằng sau thành công của Trịnh Kim Chi luôn có sự ủng hộ nhiệt tình của ông xã, vậy anh hỗ trợ chị thế nào trong công việc?

Anh hỗ trợ tôi nhiều lắm, nhất là về mặt tinh thần. Những lúc mệt mỏi, anh luôn cho tôi lời an ủi, động viên, giúp tôi có thêm niềm tin, vững bước mà cố gắng. Về mặt kinh tế, đương nhiên của chồng công vợ và ngược lại. Nhưng làm gì, tôi cũng bàn bạc, hỏi ý kiến anh.

Khi làm, tôi tính toán thật kỹ để làm sao hạn chế tối đa thiệt hại bởi không muốn ngửa tay xin tiền chồng bù lỗ vào sân khấu. Tôi không thích điều này bởi ít nhiều, kinh tế cũng ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình.

Anh cũng thường quan tâm, hỏi han tình hình sân khấu của tôi thế nào. Đôi lúc anh hỏi vui: “Sao, tháng này lỗ bao nhiêu, cần anh hỗ trợ thêm không?”. Nhưng khi còn trong khả năng, tôi luôn cố gắng để không “làm phiền” chồng. Thấy vợ cáng đáng nổi, anh cũng vui vì vợ bản lĩnh, giỏi giang.

Có chồng giàu, giỏi giang, bản thân cũng có thu nhập ổn định, không lo nhiều về kinh tế nhưng vì sao Trịnh Kim Chi vẫn làm việc tất bật?

Có nhiều chuyện tôi cũng không thể giải thích được, người trong nghề quen gọi là cái nghiệp, ông Tổ cho thì mình nhận thôi. Bên cạnh niềm đam mê, tôi còn cảm thấy vui vì mình giúp được nhiều người. Nhiều anh em nghệ sĩ khao khát được diễn, được cống hiến nhưng không có sân khấu, nhiều em học trò ra trường không có nơi bộc lộ tài năng,…

Nhờ sân khấu này, tôi như giúp “đầu ra” cho họ. Vì vậy, có thể nói tôi làm việc một phần vì đam mê, một phần vì trách nhiệm với nghề. Nhiều lúc, tôi cũng cảm thấy mệt mỏi, tự trách bản thân vì đã ôm đồm, nhận việc quá nhiều. Tuy nhiên, khi nhìn thành quả, mọi mệt mỏi, công lao bỏ ra đều xứng đáng.

- Chị vất vả như thế, có bao giờ chồng xót vợ, khuyên hạn chế bớt đi?

Anh nhắc tôi nhiều lắm, cứ vài tháng lại căn dặn phải chú ý bảo vệ sức khỏe bản thân. Nhiều lúc tôi ham việc, lao đầu vào làm khiến anh lo lắng. Tuy nhiên, tôi luôn biết chừng mực, phân bổ thời gian dành cho gia đình, chồng con và chăm sóc bản thân. Tôi nghĩ, nếu mình bỏ bê nhà cửa, con cái, chắc chồng cũng sẽ không thoải mái ủng hộ mình như thế.

- Một bên sân khấu, một bên phim trường, trong nhà còn có hai cô con gái phải chăm sóc. Nhiều người thắc mắc Trịnh Kim Chi đã làm thế nào mà xoay xở giỏi thế?

Lâu rồi tôi không nhận đi phim tỉnh lẻ vì con gái thứ hai đang còn nhỏ. Đôi khi đạo diễn quý, ngỏ lời mời nhưng tôi phải từ chối vì quay xa, điều kiện không cho phép. Khoảng 5-6 năm trở lại đây, tôi chỉ nhận những dự án phim quay trong thành phố để có thời gian về với con, với chồng.

Tuy yêu nghề nhưng tôi luôn đặt gia đình lên trên hết. Làm gì thì làm, vẫn phải đảm bảo gia đình được thuận hòa, êm ấm, đó là quan niệm sống của tôi.

Bị xúc phạm nặng nề vì đóng vai ác

- Người ngoài luôn ngưỡng mộ chị vì có gia đình hạnh phúc và sự nghiệp bằng phẳng, vững vàng. Nhưng có bao giờ, chị muốn buông xuôi vì những khó khăn?

Thời gian đầu, khi mới bước vào trường Sân khấu điện ảnh, tôi từng muốn bỏ cuộc khi còn là một cô nữ sinh. Bởi tôi người gốc Bắc, học môn kịch phải nói giọng Nam, sửa hoài vẫn cứ lơ lớ, không làm được khiến tôi chán nản.

Tôi còn nhớ, lúc đó thầy chủ nhiệm bắt tôi ngồi ở góc lớp, tập đọc thoại bằng giọng Nam một mình. Cầm tờ báo, đọc đi đọc lại suốt mấy tháng trời, nhìn bạn bè được học, tôi tủi thân đến phát khóc. Thầy còn "đe" tôi nếu không đọc được giọng Nam sẽ không dạy tiếp. Lúc đó, tôi nghĩ mình không theo được nghề này. Nhưng sau một thời gian, tôi đã làm được vì cố gắng, tập luyện từng ngày.

Bởi thế, bây giờ dạy học trò, tôi thường bảo các con phải nghĩ thật kỹ, theo nghề này phải có đam mê, kiên trì. Dù chặng đường nghệ thuật của tôi may mắn vì ít chông gai nhưng luôn nhắc học trò phải cố gắng, đừng nhìn ánh hào quang của người khác mà lầm tưởng, thành công thường không đến quá dễ dàng.

- Nói về khó khăn trong nghề, nhiều diễn viên bị khán giả chửi rủa vì đóng vai ác, bản thân chị có gặp phải điều này?

Tôi gặp thường xuyên nữa là đằng khác. Gần đây, khi phim Mẹ ghẻ phát sóng, tôi bị nhiều khán giả vào facebook bình luận, nhắn tin chửi rủa. Thậm chí, họ còn dọa đánh nếu gặp tôi ở ngoài vì đóng vai quá ác.

Nhiều khi tôi buồn vì những lời lẽ xúc phạm nặng nề, thậm chí đụng chạm đến người thân, gia đình mình. Tuy nhiên, tôi không trách khán giả vì họ xem quá nhập tâm, bị cuốn vào nội dung phim nên không kiềm chế được cảm xúc. Khi sang một phim khác, thấy tôi hiền lành, khổ sở, khán giả lại nhắn tin đồng cảm, yêu thương.

NSƯT Trịnh Kim Chi trong phim "Mẹ ghẻ".

Vì vậy, tôi ít đóng khung vào một dạng vai mà luôn thay đổi, đa dạng hóa tuyến nhân vật và diễn xuất của mình. Ở tuổi này, nhân vật của tôi cũng giới hạn, ngoại hình cho phép đóng vai bà, vai mẹ chứ không thể đòi hỏi vai nữ chính nữa. 

- Con gái lớn của chị vừa trải qua kỳ thi tốt nghiệp, sắp bước vào môi trường đại học?

Vợ chồng tôi không áp đặt con cái vấn đề học hành. Con thích ngành nào, chúng tôi để con tự do lựa chọn. Sắp tới, con lớn của chúng tôi sẽ theo học tại ĐH RMIT ngành du lịch. Tôi và chồng cho con chọn theo đúng đam mê, chỉ định hướng thêm, gợi ý cho con mở rộng ngành học, ví dụ con chọn ngành du lịch quốc tế sẽ đa dạng hơn.

Nếu con thích nghệ thuật, tôi sẽ không cấm cản, nhưng thực lòng tôi không mong con theo nghề này. Sống trong nghề quá lâu, tôi đủ hiểu những vất vả, chông gai của nghề.

Con tôi không thích theo nghệ thuật nhưng lại thích được diễn trên sân khấu. Để khuyến khích con, tôi thường động viên bé, nếu học giỏi sẽ cho diễn một suất kịch trong mùa hè. Tôi muốn con hóa thân vào vai diễn, đặt mình vào vị trí đó để làm quen, dễ dàng xử lý các tình huống hơn khi ra đời.

- Gia đình có 2 cô con gái, tính cách hoàn toàn trái ngược nhau, anh chị giáo dục con thế nào?

Bé Ngân ngoan hiền, nghe lời và học giỏi nên ba mẹ cũng yên tâm hơn. Thường ngày, tôi dạy còn bằng cách tâm sự, chuyện trò với con như một người bạn, giúp bé cởi mở, chia sẻ những gì suy nghĩ trong lòng.

Bé không ngại kể với tôi mọi điều từ việc học hành, tình cảm bạn bè. Có bạn nào thích, say nắng bạn nào con cũng tâm sự. Đương nhiên, tôi không cấm đoán mà dành thời gian khuyên bé nên phải tập trung học hành.

Còn với bé nhỏ, chúng tôi chắc phải đau đầu hơn vì con lanh và cá tính mạnh. Từ giai đoạn này, tôi và chồng phải tập trung, uốn nắn và dù thương yêu, chiều chuộng nhưng vợ chồng tôi vẫn nghiêm khắc đúng lúc để bé không quá đà.

Minh Tuyền

Ảnh: MT
Clip: MT - Hạnh Hạnh - Phước Như

Trịnh Kim Chi: Các vở diễn hầu hết tôi tự chủ động bỏ tiền

Nhiều nghệ sĩ ở các lĩnh vực sân khấu và âm nhạc bày tỏ tình hình khó khăn và mong được các cơ quan quản lý nhà nước quan tâm hỗ trợ cho đầu ra của tác phẩm.

Mọi người quen đóng vai dịu dàng, nết na bỗng chuyển sang xấu xí, phản diện sẽ lo phải nhận những phản ứng trái chiều. Nhưng với tôi thì khác, nhiều năm qua, tôi đã hóa thân vào nhiều nhân vật đanh đá, chua ngoa. Tôi tự nhận mình là người phụ nữ xấu nhất màn ảnh. Khi đã xấu nhất rồi tôi không còn gì để sợ nữa.

Với những bạn diễn viên chỉ đóng vai chính diện hay một thể loại vai, tôi nghĩ các bạn nên thử nhiều thể loại vai để được trải nghiệm, thậm chí trái ngược hẳn để làm mới mình. Cảm giác khán giả ghét cay ghét đắng, chửi rủa cũng là một kiểu thử thách với nghề. Đóng vai ác khiến khán giả phản ứng gay gắt tức là bạn đã thành công. 

Vân Dung không sợ bình luận ném đá.

- Chị đối mặt với những bình luận ném đá khi đóng vai phản diện ra sao?

Tôi chấp nhận tất cả mọi điều khán giả dành cho mình, miễn là tôi được cống hiến làm cho khán giả thỏa mãn. Tôi mong khán giả tò mò trong nhiều vai diễn, nhân vật mới, góc cạnh khác nhau. Vai diễn thành công còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố nhưng tôi không thích sự an toàn khi làm nghệ thuật. Tôi phải thử mới biết mình có thể làm được hay không và mình sẽ nỗ lực làm được miễn là khán giả yêu và luôn đồng hành cùng.

Những người quan tâm mở tivi lên thấy tôi, ở lại theo dõi vai diễn của tôi, chưa cần biết họ sẽ nhận xét diễn hay hay dở, chỉ cần ở lại xem, tôi đã vui và hạnh phúc lắm rồi. Tôi diễn hay khán giả khen, tôi diễn dở khán giả chê, tôi đều chấp nhận hết. Vì khán giả có yêu và quan tâm tôi, họ mới nhận xét để mình tiến bộ. Yêu ghét nhân vật là một chuyện, yêu ghét diễn viên là chuyện khác, nên tôi không e dè hay sợ hãi. 

- Có kỷ niệm nào chị bị khán giả phản ứng ngoài đời?

Một trong những khán giả phản ứng với những vai phản diện của tôi là mẹ chồng. Bà lo lắng và luôn có cái nhìn không thiện cảm mỗi khi xem tôi trên truyền hình. Tới khi tôi về làm dâu, mẹ tôi nhận ra truyền hình và ngoài đời thường là hai cuộc sống khác nhau, vì cách tôi yêu và trân trọng mẹ chồng tôi.

Từ đó, mẹ thường xuyên khoe với các bạn của bà mỗi khi tôi xuất hiện trên truyền hình: "Con dâu tôi đó, tôi thương nó lắm vì con bé thiệt thòi nhiều". Mẹ nghĩ tôi đóng vai phản diện nên không được khán giả yêu thương nhiều.

Nghệ sĩ Vân Dung ngày càng vui tươi yêu đời.

- Nhân vật chị sắp hóa thân trong dự án sắp tới có gì đặc biệt?

Tôi khá hào hứng với phim Hướng dương ngược nắng của đạo diễn Vũ Trường Khoa. Khi mới nhận được kịch bản, tôi dự định mỗi ngày đọc một tập để nghiên cứu nhân vật. Nhưng khi mở ra, kịch bản cuốn hút khiến tôi đọc một mạch từ đầu tới cuối. Từng nhân vật đều để lại ấn tượng, tính cách riêng biệt, sắc nét, không riêng vai diễn của tôi. 

Vai của tôi khác hoàn toàn các vai diễn trước đây, hỉ nộ ái ố đều đủ. Tôi hóa thân thành một người mẹ vừa đáng thương, vừa đáng giận. Nội tâm nhân vật khá phức tạp. Bà chỉ hướng về tình yêu một cách mù quáng, hy sinh hết những gì mình có, tiền bạc tài sản cho người mình yêu.

Bà cũng thương con, lo cho con, coi con như những người bạn. Cũng là mẹ nhưng không giống như Diễm của Ghét thì yêu thôi, tôi cảm thấy vai diễn lần này khó hơn nhiều. Bộ phim sẽ quay trên Bắc Sơn, một vùng núi khá đẹp nên tôi rất háo hức mong chờ ngày ra mắt. 

Tôi thích cách dạy con của Xuân Bắc

- Chị thân thiết với nghệ sĩ nào hay thích cách dạy con của đồng nghiệp nào nhất?

Tôi thích theo dõi trang cá nhân của Xuân Bắc. Cách bạn ấy dạy con, những cuộc hội thoại của Xuân Bắc với Bi hay Minh rất thú vị và đáng yêu. Bạn ấy yêu trẻ con và tôi nhìn thấy được sự nhẫn nại, yêu thương của Xuân Bắc khi chơi hay dạy dỗ các bé. Trẻ con rất thích chơi với Bắc nên bạn ấy diễn cùng thiếu nhi rất thành công. 

Tôi cảm phục Xuân Bắc bởi những điều bạn ấy chia sẻ trên trang cá nhân không đơn thuần là những câu chuyện vui trong gia đình mà còn là bài học về cách dạy, trò chuyện, thấu hiểu con như những người bạn mà chúng ta nên tham khảo, học tập.

- Cuộc sống thường ngày của hai mẹ con chị ra sao?

Cuộc sống hàng ngày của gia đình tôi cũng như các bà mẹ khác, đi làm, giục con học, nói chuyện và chia sẻ về nghề với con. Điều tôi hài lòng nhất ở con là sự yêu thương dành cho mẹ và tính tự lập.

- Chị hướng cho con trai theo nghệ thuật không?

Con tôi nói muốn theo nghệ thuật từ khi cháu học lớp 1. Tôi nói với cháu: "Nghề này nghèo lắm, con đừng nhìn những hào quang lấp lánh trên sân khấu hay truyền hình mà nghĩ nghệ sĩ giàu có hay nhiều tiền, một số ít thôi. Con nên nhìn vào thực tế khắc nghiệt để định hướng vì nghề này nếu không thật sự có tài sẽ bị đào thải sớm.

Con là đàn ông, nếu sau này không nuôi được bản thân hay vợ con, đó là sự thất bại. Làm nghệ thuật đòi hỏi năng khiếu rất nhiều, nếu con không có năng khiếu, mẹ không thể giúp được, con có làm 20-30 năm cũng không thể bật lên. Đã xác định theo nghề, con phải đủ đam mê, tâm huyết và cố gắng mới có thể thành công" là những gì tôi chia sẻ với con mình.

Chị chia sẻ điều thực tế về nghề với con trai khi còn khá nhỏ tuổi từ sự nhạy cảm của mẹ với khả năng nghệ thuật của con? 

Với tôi, con thích và đam mê điều gì tôi sẽ ủng hộ, nhưng tôi sẽ nói với con tất cả những điều có thể xảy ra khi con làm nghề để con suy nghĩ và quyết định. Không có việc gì dễ dàng, làm nghề, giỏi nghề và kiếm tiền bằng nghề càng khó hơn. Tôi nói hết cho con những khó khăn vất vả để con không bị bất ngờ và nản chí khi bước chân vào thế giới đó. Đó là hành trang vào đời mà tôi chuẩn bị cho con.

Vân Dung chia sẻ con trai thích theo nghệ thuật.

- Con chị có nhận thức được hay bị ảnh hưởng bới hào quang của mẹ? 

Con trai tôi khá độc lập. Con chia sẻ với tôi khi thi vào trường sân khấu điện ảnh hay tham gia bất kỳ một cuộc thi nghệ thuật nào, sẽ không nói mẹ mình là nghệ sĩ Vân Dung vì không muốn làm cái bóng của tôi.

Tôi cũng rất ít khi công khai ảnh con trên mạng xã hội. Đôi khi, tôi đăng lên những tấm hình hai mẹ con chụp ngày còn nhỏ. Đó là cách tôi bảo vệ con trước những ồn ào, hào quang sau ánh đèn sân khấu.

Con tôi coi mẹ như thần tượng để theo nghề làm giải trí. Đó là điều mà tôi rất tự hào nhưng như đã nói, tôi muốn con có một tuổi thơ bình yên. Việc con thần tượng và muốn theo nghề là lựa chọn của con và tôi luôn tôn trọng. 

- Chị chia sẻ ngưỡng mộ cách dạy con của Xuân Bắc nhưng anh ấy chủ động để con xuất hiện nhiều chương trình truyền hình, mạng xã hội hay quay vlog, còn chị lại muốn giữ gìn hình ảnh cho con. Chị có nghĩ mình giữ con hơi quá khi bé cần khám phá cuộc sống?

Tôi để cho con tự khám phá cuộc sống, nỗ lực và hết lòng với đam mê khi không ở trong cái bóng của mẹ. Tôi cũng muốn con khi lớn sẽ không bị so sánh với mẹ, muốn con đi con đường riêng, có tư duy của bản thân về nghề.

Lớp trẻ bây giờ rất thông minh, các con có những sáng tạo, ý tưởng mới lạ, không giống chúng ta những năm làm nghề trước. Tôi tôn trọng điều con muốn và để con làm nghề theo hướng đi riêng, độc lập của con.

- Đã bao giờ chị chứng kiến trải nghiệm khi con trai thất bại hoặc thất vọng điều gì đó?

Có chứ, những lúc như vậy con hay chui vào chăn nằm một mình. Phải gặng hỏi, thủ thỉ tâm tình, con mới thổ lộ với tôi những khó khăn, bức xúc trong lòng. Nhìn con bỏ ăn, tôi cười và nói: "Dậy đi con trai, mình là đàn ông mà. Cuộc đời phía trước còn nhiều thứ khó khăn hơn thế nữa. Những việc nhỏ nhặt vậy con đã buồn, việc lớn hơn sao có thể gánh vác xử lý? Cố gắng lên con".

Sau đó, tôi cùng con tâm sự, bàn bạc để tìm ra hướng giải quyết khó khăn nhưng tuyệt đối, tôi không làm hộ hay chịu trách nhiệm giúo con. Tôi muốn con phải tự chịu trách nhiệm với những việc mình đã làm để trưởng thành hơn.

Tiểu Ngọc – Khánh Linh

Video: Khánh Linh

Vân Dung tiết lộ con trai theo nghề của mẹ

"Bạn ấy cực kỳ yêu mẹ và mẹ luôn luôn là thần tượng" - diễn viên hài Vân Dung chia sẻ về con trai mình và cho biết, con đang theo học ngành diễn...

Làng chính là đơn vị cấu thành cơ bản của đời sống xã hội người Việt. Trong suốt những thế kỷ qua, Bách khoa thư làng Việt cổ truyền của Bùi Xuân Bính là một cuốn sách tra cứu khá đồ sộ tập hợp lại những thông tin, khái niệm hết sức toàn diện về mọi mặt trong những khía cạnh đa dạng, sống động của đời sống làng Việt theo dòng lịch sử, một kho tàng thông tin cho chúng ta hiểu thêm về văn hóa làng xã đã hình thành lâu đời và cho tới nay vẫn có ảnh hưởng mạnh mẽ tới đời sống xã hội cũng như tính cách con người Việt Nam.

Đúng như tên gọi của mình,Bách khoa thư làng Việt cổ truyền được biên soạn công phu thành các mục từ theo thể loại bách khoa thư, mỗi mục từ cung cấp định nghĩa, giải thích cũng như các thông tin chi tiết về những đặc trưng, những nét độc đáo, thú vị nằm trong nội hàm của mục từ đó.

Để bao quát được trọn vẹn các mặt khác nhau của văn hóa làng xã Việt Nam và tạo điều kiện thuận lợi cho việc tra cứu của độc giả, các mục từ trong sách được gom lại theo các chủ đề lớn, bố trí thành 5 phần:

- Phần 1: Các mục từ về chung về làng xã.
- Phần 2: Các mục từ về kinh tế, văn hóa vật chất.
- Phần 3: Các mục từ về cơ cấu tổ chức và quan hệ xã hội làng xã.
- Phần 4: Các mục từ về di tích, tín ngưỡng, lễ thức, phong tục, tập quán, lễ tiết.
- Phần 5: Các mục từ về văn hóa, văn nghệ, di văn Hán – Nôm.

Là một cuốn bách khoa thư, các chuyên mục từ của Bách khoa thư làng Việt cổ truyềnđều là những chuyên luận nhỏ hoàn chỉnh, cung cấp đầy đủ thông tin thiết yếu nhất về chủ đề của chuyên luận đó, hết sức thuận tiện cho việc tra cứu. Độc giả quan tâm tới làng Việt có thể thoải mái theo góc độ quan tâm của mình để lựa ra những mục từ liên quan theo mục lục, đồng thời hoàn toàn có thể tìm được các gợi ý để tìm hiểu sâu hơn về chủ đề quan tâm trong danh sách tài liệu tham khảo phong phú được cung cấp theo danh sách mục từ.

Phần 1 củaBách khoa thư làng Việt cổ truyền cung cấp những mục từ mang tính định nghĩa về những đơn vị dân cư quen thuộc trong nền văn minh nông nghiệp lâu đời của Việt Nam: làng, xã, thôn. Trong đó, “làng” là khái niệm trọng tâm, được phân chia thành 13 loại hình làng khác nhau, mỗi mục từ chuyên biệt sẽ cung cấp cho độc giả những thông tin, đặc điểm chính yếu nhất của mỗi loại làng điển hình trong thực tế muôn hình vạn trạng của hàng nghìn ngôi làng đã, đang tồn tại trên đất nước ta.

Phần 2 của sách đi vào các khía cạnh hoạt động kinh tế và văn hóa vật chất của làng Việt. Phần này được chia thành 6 nhóm mục từ, trong đó có 5 nhóm được gộp lại theo các chủ đề quan trọng:

Nhóm Alà các mục từ chỉ bộ công cụ trồng trọt và chăn nuôi, tại đây độc giả có thể tìm hiểu về những nông cụ quen thuộc như cày, bừa, cuốc..cho tới những vật dụng nghe có vẻ lạ tai, nhất là với người thành phố, như xảo, trang, nia, nong, rọ, ràng... Hầu như tất cả những công cụ quen thuộc, phổ biến nhất cho trồng trọt, chăn nuôi, đánh bắt, những hoạt động đem lại nguồn thu nhập chính cho cư dân làng Việt đều được tổng hợp tương đối đầy đủ tại đây.

Nhóm Blà các mục từ về tiết khí và các vụ lúa. Đây là một nhóm mục từ thú vị, cho chúng ta biết về cách thức cha ông ta làm nông nghiệp xưa kia. Tiết khí cung cấp thông tin về việc lập lịch theo chu kỳ di chuyển của Mặt Trăng quanh Trái Đất cũng như Trái Đất quanh Mặt trời để phân phối các mùa vụ vào đúng thời điểm có điều kiện thời tiết thuận lợi trong năm, yếu tố then chốt để canh tác nông nghiệp được đồng bộ hóa theo nhịp thay đổi của chu kỳ khí hậu, giúp các vụ mùa thu được kết quả ổn định. Cùng với đó là các loại vụ lúa quan trọng trong canh tác truyền thống của người nông dân Việt Nam.

Nhóm Clà các mục từ về thao tác kỹ thuật trong trồng lúa. Trồng lúa nước chính là hoạt động canh tác nông nghiệp trọng tâm của làng xã Việt Nam. Do vậy, quy trình trồng lúa nước với tất cả các giai đoạn, các động tác cần thực hiện cũng dần được tổng kết lại theo thời gian. Những thao tác chính của quá trình trồng lúa nước đã được tổng kết trong từng mục từ riêng biệt, dễ tra cứu, mỗi mục từ cung cấp mô tả chi tiết, dễ hiểu về thao tác kỹ thuật tương ứng.

Nhóm Dlà các mục từ khác về kinh tế. Tại đây, độc giả có thể tìm hiểu về ý nghĩa, công việc đặc thù của các loại lao động khác nhau trong làng Việt như thợ cày, thợ ngõa, thợ mộc... cũng như các loại nghề thủ công phi nông nghiệp, các hoạt động tài chính như cho vay lãi, chơi họ hoặc ý nghĩa một số câu ca dao, tục ngữ quen thuộc liên quan tới khía cạnh này.

Nhóm Elà các mục từ về văn hóa vật chất. Đây là một trong những nhóm mục từ phong phú nhất của “Bách khoa thư làng Việt cổ truyền”, chứng tỏ sự phong phú trong đời sống vật chất của làng Việt. Ở đây, độc giả có thể tìm thấy những nhóm mục từ nhỏ hơn về các loại đồ gia cụ để chế biến thóc gạo và hoa màu, bộ đồ gia cụ chứa đựng, bộ dụng cụ để rửa, đãi kết hợp chứa đựng, bộ dụng cụ nấu nướng, bộ dụng cụ phục vụ ăn uống...

Ngoài ra, một số mục từ lẻ khó gộp thành nhóm nhỏ được đặt chung vào “Các mục từ khác về văn hóa vật chất”, cung cấp khái niệm, thông tin về những hợp phần vật chất đặc trưng của làng như cổng làng, giếng làng, đống rơm, lũy tre...

Phần 3 của Bách khoa thư làng Việt cổ truyền tập hợp các mục từ liên quan tới tổ chức xã hội và các mối quan hệ xã hội trong làng cổ. Phần này được chia làm hai nhóm.

Nhóm A là các mục từ về cơ cấu tổ chức làng xã. Trong nhóm này tập hợp các mục từ về các chức danh trong bộ máy chính quyền cơ sở làng xã phong kiến như lý trưởng, tuần phiên, xã trưởng.., các quy tắc văn bản quy định các quan hệ, ứng xử xã hội như hương ước, ngôi thứ đình trung, giáp, hộ lại...

Nhóm B là các mục từ về quan hệ xã hội làng xã và phân tầng xã hội. Đây là những mục từ thể hiện các mối quan hệ khác nhau trong gia đình, họ tộc như bên cha, bên mẹ, lục thân, gia phong..., những quy định về đạo đức lễ tiết như tiết phụ, tam tòng, những mục từ liên quan tới phân biệt đẳng cấp trong làng xã như dân ngụ cư, giới tinh hoa làng xã, địa chủ, bần nồng... cũng như ý nghĩa một số cách diễn đạt, tục ngữ về quan hệ xã hội làng xã như “dì ghẻ con chồng”.

Phần 4được chia thành hai nhóm mục từ. Nhóm A là các mục từ về di tích, tín ngưỡng, lễ thức. Nhóm này tập hợp các mục từ liên quan tới các di tích vật thể hay gặp ở làng như nhà thờ họ, đình làng, chó đá, miếu, văn chỉ..., các nghi lễ hay gặp như lễ bá cốc, lễ mộc dục, các hoạt động thờ cúng như thờ mẫu, tục thờ các tổ họ, cho tới các hoạt động tín ngưỡng như xin âm dương, dâng sao giải hạn. Nhóm B gồm các mục từ về phong tục, tập quán, lễ tiết như các tục đốt pháo, đốt vàng mã, lệ cheo, lễ vào giáp, các loại lễ tết truyền thống như tết Nguyên đán, rằm tháng giêng, rằm tháng bảy, những hoạt động lễ tiết truyền thống như vinh quy bái tổ, đặt hậu, bán khoán, khao vọng...

Phần 5, cũng là phần cuối của Bách khoa thư làng Việt cổ truyền, là các mục từ thuộc về những đặc trưng văn hóa văn nghệ và những di sản Hán – Nôm đã hình thành trong đời sống làng xã. Nhóm A, các mục từ về văn hóa văn nghệ, gồm các chuyên luận về các loại hình văn hóa truyền thống như ca trù, chèo, dân ca quan họ, rối nước, hát xoan.. Nhóm B, các mục từ về di sản Hán Nôm, tập trung vào những loại hình di sản văn bản tồn tại chủ yếu dưới các hình thức vật chất khác nhau trong không gian làng Việt như hoành phi, câu đối, văn bia, sắc phong. Những chuyên mục từ này cung cấp cho độc giả nguồn thông tin cơ bản, ngắn gọn, chính xác về giá trị văn hóa, sử liệu, thông tin của những di sản Hán Nôm quý báu đã được tích lũy, lưu giữ theo thời gian ở các làng quê nước ta.

Tựu chung lại, Bách khoa thư làng Việt cổ truyền là một cuốn sách tham khảo, tra cứu ban đầu toàn diện, đảm bảo cung cấp cho độc giả nguồn thông tin cô đọng, chính xác về hầu như mọi mặt đời sống tinh thần, vật chất, xã hội của làng quê Việt Nam. Với độc giả muốn tìm hiểu chuyên sâu, cuốn sách của tác giả Bùi Xuân Bính cũng là xuất phát điểm, cầu nối giúp tìm đến các nguồn thông tin cụ thể, chi tiết hơn một cách dễ dàng, giúp tiết kiệm nhiều công sức tra cứu.

Dịch giả Lê Đình Chi

Ngày 10/8, Sinađưa tin show truyền hình Gia tộc Mục Dã đang vấp phải nhiều tranh cãi từ khán giả. Trong chương trình, nữ ca sĩ Dung Tổ Nhi được giao nhiệm vụ nấu thức ăn cho lợn. Cô gây chú ý với phân cảnh ăn cám heo.

Trên mạng xã hội, khán giả nhận xét Dung Tổ Nhi biểu cảm quá đà, như quay quảng cáo. Ngôi sao Hong Kong nhắm mắt, liếm miệng và không ngừng nhận xét cám heo có mùi vị như món ngũ cốc. Cảnh quay này của Dung Tổ Nhi bị nhận xét dàn dựng lộ liễu. Nhiều khán giả chê trách chiêu trò gây chú ý rẻ tiền của ê-kíp Gia tộc Mục Dã.

Theo Sina, nhiều năm qua, các show truyền hình liên quan đến trải nghiệm văn hóa, ẩm thực ở Trung Quốc thường xuyên để nghệ sĩ ăn những thực phẩm gây tranh cãi mang mác "đặc sản địa phương", "bài thuốc dân gian" để tạo hiệu ứng truyền thông. Việc này nhiều lần gây bức xúc cho khán giả.

Nữ diễn viên Diệp Tuyền từng khóc thét khi bị ép ăn dế, giun sống trong chương trình Hôm nay bạn ăn gì vào năm 2015. Sau vài phút ngậm trong miệng và cố gắng nuốt, cô phải nhổ ra vì sợ hãi.

Năm 2016, nam diễn viên Tạ Thiên Hoa tham gia chương trình Survivor Games with Bear Grylls. Để hoàn thành thử thách sinh tồn nơi hoang dã, tài tử Hong Kong ăn côn trùng, chuột và động vật sống. Ở tập cuối, Tạ Thiên Hoa được ban tổ chức yêu cầu uống nước tiểu để qua đêm của chính mình.

Tạ Thiên Hoa là người duy nhất hoàn thành thử thách. Các nghệ sĩ Trương Quân Ninh, Trương Đan Phong, Đại Trương Vỹ, Ngô Thiến, Bạch Kính Đình và Hàn Tuyết đều từ bỏ nhiệm vụ. Trên On, ngôi sao đài TVB chia sẻ: "Thật sự rất kinh khủng. Tôi đã phải đấu tranh tâm lý khi uống chất thải của mình để kết thúc chương trình".

Vương Gia Nhĩ (Jackson Wang, thành viên nhóm GOT7) từng ăn phân dơi, thỏ và sóc bay trong show Đại học sinh đến rồi. Cảnh ăn phân động vật của Vương Gia Nhĩ được chiếu lặp đi lặp lại bị nhận xét gây buồn nôn. Trước làn sóng phản ứng tiêu cực, ê-kíp chương trình giải thích phân dơi (Dạ minh sa), thỏ và sóc bay được sử dụng là chế phẩm, dược liệu trong đông y. Vì vậy, họ muốn thông qua sóng truyền hình giới thiệu đến khán giả.

Mã Đức Chung từng bị chỉ trích cổ xúy ăn thịt động vật hoang dã khi thản nhiên húp canh thằn lằn trên sóng truyền hình.

Năm 2020, Minh Đạo lao đao sự nghiệp khi bị khơi lại quá khứ từng nếm món thịt dơi. Video tài tử Đài Loan ăn dơi được thực hiện vào năm 2002. Khi đó, nam diễn viên tham gia ghi hình chương trình ẩm thực thử thách nghệ sĩ ăn động vật hoang dã như ốc sên, rắn, chuột.

(Theo Zing)

Sụp đổ hình ảnh thần tượng trong mắt fan

Độc giả Minh Đức cho rằng, “cái mất của Hồng Đăng sau cú ăn chơi dính phốt này thực quá lớn: danh tiếng và gia đình”. Còn bạn Cẩm Hoa bày tỏ: “Xây dựng hình ảnh người đàn công của gia đình nhưng cuối cùng lại dính bê bối thế này thì đúng là sụp đổ thần tượng”. Trong khi đó, bạn đọc Hồng Nhung thẳng thắn: “Rồi nhiều người bênh, bảo chỉ là trải nghiệm của các "nghệ sĩ" đi tìm cảm hứng cho "nghệ thuật" thôi. Xin lỗi, mình sẽ không cho con cái theo dõi cái nghệ thuật của hai anh”.

Ở một góc nhìn khác, nhiều người quan tâm tới hệ luỵ tiếp theo. Theo bạn Doãn Hồng Chang, “tòa án lương tâm là tòa án ở mức cao nhất mà 2 người đấy phải gánh. Vì hệ quả kéo theo nhiều. Đặc biệt con cái và gia đình bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Muôn đời không xoá được”.

Tương tự, bạn Thanh Hải chia sẻ: “Buộc thôi việc chưa chắc đã là hình phạt nặng nhất, thiết nghĩ một người đàn ông đã có gia đình như các anh đối diện với vợ như nào mới là điều khó khăn”. Độc giả Hồng Ánh đặt câu hỏi: “Hai gia đình đang hạnh phúc, bỗng chốc đứng trước bao thị phi, đối mặt nguy cơ tan vỡ. Rồi con của hai anh sẽ đối mặt với dư luận sao đây?”.

Nên vị tha 

Trái ngược với những ý kiến chỉ trích Hồng Đăng và Hồ Hoài Anh, nhiều độc giả lại bày tỏ góc nhìn hoàn toàn trái ngược. Bạn Sâu Béo là một ví dụ khi chia sẻ: “Em vẫn thông cảm cho 2 anh. Cố gắng vượt qua giai đoạn này anh nhé”. Còn bạn Kim Rungg thì bày tỏ: “Mua danh 3 vạn/Bán danh 3 xu/Chán đời các anh/Thương cho bà vợ/Khổ những đứa con”. 

Cùng chung quan điểm với Sâu Béo, bạn đọc ***8045 cho rằng: “Sự thật chưa rõ, mình mong mọi người hãy vị tha cho 2 bạn. Đây là bài học đắt giá. Khán giả vẫn quý mến 2 bạn. Cuộc đời mà có lúc nhục lúc vinh, cố gắng hoàn thiện mình 2 bạn nhé”.

Tương tự, độc giả Huy Nguyen nêu ý kiến: ”Ai cũng là con người, nghệ sĩ họ cũng vậy, có ai hoàn hảo 100% đâu mà đi xỉa xói người khác. Họ sai lầm và cũng đã trả giá bằng cả sự nghiệp rồi”. Bạn An Nguyen cũng chia sẻ: “Một người được coi là vô tội cho đến khi bị tòa án buộc tội chính thức. Người ngoài cuộc chưa thể biết những ẩn khúc của vụ án nên công tâm chờ đợi sự thật”.

Chia sẻ của An Nguyen cũng là góc nhìn khá công tâm và đáng được quan tâm. Người hâm mộ nên cho các nghệ sĩ thời gian trước khi lắng nghe tâm sự hoặc phán xét, buộc tội họ!

Lê Cúc (tổng hợp)