Dịch Covid-19 đang đẩy Ấn Độ đến 'bờ vực'. Ảnh: Reuters

Có nhiều yếu tố chính dẫn đến thảm cảnh đang xảy ra tại Ấn Độ. Trong đó, một số yếu tố phổ biến nhất là phản ứng từ chính phủ, hành xử của người dân, các biến thể mới của virus, và hiệu quả từ các chương trình tiêm chủng.

Đầu tiên, phản ứng của giới chức Ấn Độ trước làn sóng Covid-19 lần này rõ ràng đang chậm hơn nhiều so với làn sóng thứ nhất. Còn nhớ, khi các ca nhiễm virus corona đầu tiên xuất hiện tại Ấn Độ, chính quyền New Delhi đã ngay lập tức áp đặt một trong những lệnh phong tỏa quyết liệt nhất thế giới.

Tuy nhiên, những biện pháp này cũng gây ra nhiều thiệt hại, và buộc hàng triệu người đang làm việc tại các trung tâm kinh tế phải di chuyển một quãng đường dài về quê hương và làng mạc của họ.

Những thương tổn về mặt kinh tế từ cuộc phong tỏa thứ nhất đã khiến chính quyền trung ương cùng các tiểu bang trên khắp Ấn Độ trở nên dè dặt hơn hẳn trong việc áp đặt các lệnh phong tỏa lần thứ 2.

Đợt phong tỏa đầu tiên khiến nhiều người Ấn Độ phải vượt quãng đường dài về quê nhà. Ảnh: Reuters

Thế nhưng, đây vẫn không phải nguyên nhân duy nhất. Tâm lý chủ quan, tự mãn sau khi vượt qua làn sóng Covid-19 đầu tiên đã đẩy đất nước rơi vào thảm họa một cách nhanh chóng.

Trong năm nay, nhiều cuộc tụ tập đông người, bao gồm các lễ hội tôn giáo lớn nhất như Kumbh Mela, vẫn được tổ chức với quy mô đông đảo, ngay cả khi làn sóng lây nhiễm thứ 2 đang có dấu hiệu xấu đi. Tình trạng nhiều người tham dự không đeo khẩu trang và giãn cách xã hội càng khiến nguy cơ lây nhiễm ở những sự kiện như vậy trở nên đáng báo động.

Michael Kugelman, chuyên gia khu vực Nam Á thuộc nhóm chuyên gia Wilson Center, đã mô tả phản ứng của Chính phủ Ấn Độ trước dịch Covid-19 là "một câu chuyện mang tính đối lập". “Trước đó, Chính phủ Ấn Độ đã đưa ra một phản ứng táo bạo tức thì, và cả nước đã được phong tỏa,” ông cho biết. "Nhưng với trường hợp này, Ấn Độ đã có vẻ quá tự mãn và điều đó đã dẫn đến hậu quả thảm khốc".

Nhiều lễ hội, sự kiện đông người tại Ấn Độ vẫn diễn ra bất chấp dịch bệnh. Ảnh: AP

Những biến chủng mới của virus corona ở Ấn Độ, với tốc độ lây nhiễm nhanh hơn, cũng được cho là yếu tố đẩy nhanh cuộc khủng hoảng Covid-19 tại nước này.

Tháng trước, biến thể virus corona từ Anh đã được tìm thấy trong 80% mẫu bệnh phẩm ở bang Punjab. Trong khi đó, chủng đột biến kép của Ấn Độ, tên chính thức là B1617, đã được tìm thấy trong hơn một nửa mẫu bệnh phẩm ở bang Maharashtra.

“Các biến thể virus này rất độc, rất dễ lây lan. Thậm chí ngay cả các bệnh nhân đã hồi phục cũng có nguy cơ tái nhiễm”, Tiến sĩ Deepak Baid cho hay. "Chúng tôi tin tưởng mạnh mẽ rằng các biến thể này rất khác biệt, mang tính đột biến. Vì giờ đây, chúng tôi còn phát hiện chúng ở cả trẻ em và người trẻ tuổi, điều chưa từng xảy ra trước kia”.

Tuy nhiên, Tiến sĩ dịch tễ học Jayaprakash Muliyil cho rằng, dù các biến thể có thể lây nhiễm nhiều hơn một chút, nhưng không nên quá nhấn mạnh sự nguy hiểm của chúng để làm nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng như hiện nay. Theo ông, ở nhiều nơi, một số yếu tố phổ biến hơn cả đều đến từ hành vi của con người.

Việc triển khai vắc-xin Covid-19 tại Ấn Độ đang trở nên kém hiệu quả. Ảnh: Reuters

Ngoài ra, những gì được xem là đợt triển khai vắc-xin Covid-19 lớn nhất và nhanh nhất thế giới của Ấn Độ cũng đã liên tục hoạt động kém hiệu quả, khiến phần lớn dân số nước này vẫn bị phơi nhiễm. Hãng dược phẩm Pfizer đã rút lại yêu cầu phê duyệt khẩn cấp vắc-xin Covid-19 tại Ấn Độ, trong khi vắc-xin Covaxin do nước này tự sản xuất được phê duyệt khẩn cấp dù vẫn chưa trải qua các giai đoạn thử nghiệm cuối cùng.

New Delhi đã tiếp cận một cách có kiểm soát trong việc phân bổ vắc-xin của mình cho các tiểu bang, và nhắm mục tiêu vào những đối tượng bị xem là dễ tổn thương nhất, như nhân viên y tế, người cao tuổi và những người mắc bệnh nên. Tuy nhiên, chương trình tiêm chủng này chỉ nhằm ngăn số ca tử vong hơn là ngăn sự lây nhiễm.

Phải mãi đến tuần qua, Chính phủ Ấn Độ mới triển khai các chương trình tiêm chủng cho tất cả người lớn từ tháng 5 tới, trong khi các loại vắc-xin được quốc tế chấp thuận sẽ không còn phải chờ tiến hành các thử nghiệm cấp địa phương mới được phê duyệt khẩn cấp.

Đó là một động thái mà nhiều chuyên gia y tế và một số bang tại Ấn Độ đã kêu gọi từ lâu, và đối với nhiều người, việc chúng giờ này mới được triển khai là quá muộn màng.

Theo phóng viên Barkha Dutt của tờ báo online Mojo Story, Ấn Độ “có đủ vắc-xin, đủ thời gian để tích trữ oxy, và có đủ thời gian để các hệ thống y tế sẵn sàng hoạt động, nhưng chính tâm lý tự mãn, sự háo thắng, và bất cẩn” đã phá hỏng mọi thứ.

Trực tiếp bóng đá Việt Nam vs Thái Lan, 20h ngày 10/9

Một nghiên cứu mới mở rộng của UNESCO - cơ quan khoa học, giáo dục và văn hóa của Liên Hợp Quốc – cho thấy, mức độ chi tiêu của các quốc gia cho hoạt động thực hành khoa học tăng cao trên toàn thế giới từ trước khi đại dịch nổ ra. Báo cáo được xuất bản 5 năm một lần này tổng hợp dữ liệu từ 193 quốc gia, được đánh giá như một phong vũ biểu cả về mức độ hỗ trợ cho nỗ lực khoa học và các lĩnh vực nghiên cứu chính. 

Cụ thể, trong khoảng thời gian từ năm 2014 đến 2018, chi tiêu cho nghiên cứu trên toàn thế giới tăng 19,2%, cao hơn tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu (14,8%). Lượng đầu tư tăng thêm đó có nghĩa là tỷ trọng GDP chi cho nghiên cứu tăng trung bình từ 1,73% lên 1,79%.

Phần lớn sự tăng trưởng đến từ một quốc gia (xem biểu đồ 1). Nhằm giành được ưu thế khoa học trước Mỹ, Trung Quốc đã tăng chi tiêu từ 135 tỷ USD năm 2008 lên 439 tỷ USD vào năm 2018.

Khoảng 9/10 chi tiêu cho nghiên cứu, sản lượng và nhân sự đến từ các nước G20; 4/5 tổng số các nước chi chưa đầy 1% GDP cho nghiên cứu. Ở mức 4,9%, Israel đầu tư nhiều nhất vào nghiên cứu và phát triển tính theo tỷ trọng GDP của bất kỳ quốc gia nào.

Báo cáo cũng tính đến các báo cáo khoa học, tăng 21% trên toàn cầu từ năm 2015 đến năm 2019.

Chi tiêu của Mỹ, EU và Trung Quốc vào nghiên cứu và phát triển, đơn vị: tỷ USD

Có thể do văn hóa “xuất bản hoặc tàn lụi” tại các trường đại học, Liên minh châu Âu (28,6%), Trung Quốc (24,5%) và Mỹ (20,5%) đảm đương phần lớn công việc này. Dẫu vậy, các nước đang phát triển cũng tăng sản lượng lên 71%.

Phần lớn sự tăng trưởng tập trung trong một danh mục rộng lớn - trí tuệ nhân tạo và người máy - với 147.806 ấn phẩm vào năm 2019, tăng từ con số 109.521 năm 2011. Những công nghệ như vậy ngày càng được sử dụng nhiều ở các nước phát triển và được coi là liều thuốc giải cho tỷ lệ sinh thấp và dân số già hóa.

Đặc biệt, Nhật Bản còn coi robot là trung tâm trong tương lai, sử dụng máy bay không người lái để giao hàng, dùng "robot nông nghiệp" để làm việc trên cánh đồng và máy hình người để hỗ trợ trong các trại dưỡng lão.Trong thế giới đang phát triển, một bối cảnh nghiên cứu rất khác đã xuất hiện, chịu sự chi phối của mối đe dọa biến đổi khí hậu.

Trong nỗ lực ngăn chặn các thảm họa môi trường, các nước nghèo tập trung nhiều hơn vào tính bền vững. Những nước như Guyana và Senegal đã bắt đầu đầu tư vào một số nguồn năng lượng tái tạo bằng các nguồn thu từ khai thác nhiên liệu hóa thạch. Hiện nay, họ chủ yếu dựa vào công nghệ và chuyên môn của nước ngoài.

Sự hợp tác khoa học quốc tế thể hiện rõ ràng nhất ở các lĩnh vực liên quan đến biến đổi khí hậu. Phát triển nhanh nhất trong số 56 chủ đề nghiên cứu được UNESCO xác định trong báo cáo là về loại bỏ các mảnh vụn nhựa trôi nổi trên đại dương. Trong năm 2011, chỉ có 46 đề tài xem xét vấn đề này và năm 2019, con số đã lên đến 853.

Cây trồng thích ứng với khí hậu là chủ đề phát triển nhanh thứ hai, được thúc đẩy bởi nghiên cứu ở các nước có thu nhập thấp. Vào năm 2011, chỉ có 4,5% nghiên cứu về chủ đề này nhưng vào năm 2019, tỷ lệ đã tăng lên 11,4%. 

Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, tính theo phần trăm GDP ở các nước và vùng được lựa chọn.

 Theo Tạp chí Economist, báo cáo của Liên Hợp Quốc là một tín hiệu cho thấy, nghiên cứu có thể không còn được coi là một ưu tiên lớn trong ngân sách của các quốc gia. Các tác giả kêu gọi các chính phủ đầu tư nhiều hơn và chiến lược hơn vào nghiên cứu, bằng cách khuyến khích sự đổi mới trong khu vực tư nhân. Theo họ, đầu tư và tăng trưởng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo đang tăng lên nhưng “khoa học bền vững vẫn chưa phải là chủ đạo trong xuất bản học thuật”.

Đại dịch Covid-19 chứng tỏ thế giới hoàn toàn có thể đạt được những bước nhảy vọt khi cộng đồng khoa học tập trung sự chú ý vào một vấn đề. Không nên tiêu tán năng lượng có được từ đại dịch, và cần đặt một trọng tâm tương tự vào mục tiêu giải quyết biến đổi khí hậu. 

Báo cáo Khoa học năm 2021 của UNESCO có tựa đề “Chạy đua với thời gian để phát triển thông minh hơn”, thể hiện kinh nghiệm của các nước về chuyển đổi kỹ thuật số kép và chuyển đổi thân thiện môi trường để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.

Báo cáo dài 762 trang, được thực hiện trong thời gian hơn 18 tháng bởi 70 tác giả từ 52 quốc gia. Đây là tài liệu được xuất bản 5 năm một lần để xác định các xu hướng đương thời trong quản trị khoa học.

Các tác giả nhận thấy, đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy mạnh mẽ sự theo đuổi phát triển khoa học, bởi muốn giải quyết được cuộc khủng hoảng y tế này cần phải có sự hỗ trợ và hợp tác khoa học giữa các cơ quan, ban ngành của chính phủ và các cộng đồng, đồng thời cần phải có các hệ thống khoa học mở, tính đến một tiến trình khoa học toàn diện, dân chủ và minh bạch hơn.

Thanh Hảo

Covid-19 mở ra cơ hội giải mã bí ẩn virus

Sự xuất hiện của Covid-19 có thể giúp các nhà khoa học tìm được nguyên do một số người bị nhiễm virus thông thường lại có biến chứng nghiêm trọng.

Hình ảnh một cuộc diễu binh ở Bình Nhưỡng năm 2018. Ảnh: TASS

Tác giả khuyến nghị, dù vậy, chính quyền của Tổng thống Joe Biden cũng cần chuẩn bị cho những động thái quyết liệt hơn mà Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un có thể đã lên kế hoạch cho những tháng ngày sắp tới.

Hôm 25/3, Bình Nhưỡng phóng hai tên lửa đạn đạo tầm ngắn (SRBM) có cấu hình bay giống KN-23 hoặc KN-24 đã được thử nghiệm rộng rãi giai đoạn 2019-2020. Đó có thể là một phần các cuộc tập trận quy mô lớn đang diễn ra trong chu kỳ huấn luyện mùa đông của Triều Tiên, mà Bình Nhưỡng vẫn tiếp tục tổ chức bất kể Mỹ-Hàn đã hủy bỏ hoặc thu nhỏ tập trận chung.

Tuần trước, Triều Tiên cũng phóng hai tên lửa hành trình tầm ngắn không thuộc diện các nghị quyết của Liên Hợp Quốc cấm thử.

Những vụ phóng mới này của Triều Tiên có thể là thử nghiệm phát triển một số tên lửa xuất hiện trong các cuộc duyệt binh gần đây.

Một số người tin Triều Tiên phóng tên lửa để đáp trả một số hành động của chính quyền Tổng thống Biden, chẳng hạn chuyến công du gần đây của ngoại trưởng và bộ trưởng quốc phòng Mỹ, các cuộc tập trận quân sự thu nhỏ với Hàn Quốc hoặc phản ứng bác bỏ của lãnh đạo Nhà Trắng sau các vụ thử tên lửa hành trình của Bình Nhưỡng. Tuy nhiên, thực tế là Bình Nhưỡng đã lên kế hoạch cho các sự kiện tên lửa từ trước rất lâu.

Tuy các vụ phóng tên lửa hành trình và SRBM thuộc mức thấp trong hành động của Triều Tiên, chúng cho thấy Bình Nhưỡng rất có thể đang chuẩn bị một loạt hành động có tính leo thang hơn, theo chuyên gia Bruce Klingner.

Trong tháng 3, Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hàn Quốc thông báo có "nhiều dấu hiệu" cho thấy Triều Tiên đã triển khai nhiều bệ phóng tên lửa cùng các loại vũ khí khác trên đảo Changrin ở biên giới liên Triều, gần Vùng Phi quân sự (DMZ). Đây là địa điểm Triều Tiên diễn tập pháo binh vào tháng 11/2019 mà đích thân ông Kim Jong Un giám sát.

Mặc dù không vi phạm các nghị quyết của Liên Hợp Quốc, song các cuộc tập trận như vậy được coi là một tín hiệu đe dọa đối với Hàn Quốc.

Triều Tiên cũng thường làm lớn, chẳng hạn như một vụ thử hạt nhân hoặc tên lửa tầm xa, trong thời kỳ đầu của tân Chính phủ Mỹ hoặc Hàn Quốc, vì nước này tin điều đó mang lại đòn bẩy cho họ. Triều Tiên không thiếu tên lửa mới để phóng thử, và đã tiết lộ một số hệ thống mới trong các cuộc duyệt binh gần đây.

Chính quyền Kim Jong Un có thể phóng thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) khổng lồ mới hoặc hai tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) được đem ra duyệt binh tháng 10/2020 và tháng 1/2021.

ICBM Hwasong-16, tên lửa di động lớn nhất thế giới trên phương tiện phóng, lớn hơn hai mẫu ICBM hiện có của Triều Tiên, cả hai đều đã được thử nghiệm thành công năm 2017. Vì những tên lửa đó có thể bắn tới mọi nơi trên đất Mỹ, mục đích của tên lửa mới nặng hơn sẽ là mang được ba hoặc bốn đầu đạn hạt nhân hoặc hỗ trợ thâm nhập, nhằm đánh bại các hệ thống phòng thủ tên lửa bảo vệ Mỹ.

Triều Tiên cũng đưa các SLBM Pukguksong-4 và Pukguksong-5 mới có thể mang hạt nhân ra duyệt binh. Chúng có tầm bắn xa hơn Pukguksong-3 vốn đã được phóng thử hồi tháng 10/2019 và có tầm bắn khoảng 1.900km. Những tên lửa này cũng có thể là nền tảng của tên lửa tầm trung phóng từ mặt đất, thậm chí là giai đoạn đầu của ICBM nhiên liệu rắn mà Triều Tiên hiện chưa có trong tay. Hàn Quốc hiện không có bất kỳ hệ thống phòng thủ tên lửa nào chống lại SLBM tấn công từ hai bên sườn biển của mình.  

Tác giả Klingner chỉ ra rằng, những hành động đó sẽ làm gia tăng căng thẳng, đặt chính quyền ông Biden trước thách thức lớn hơn so với các vụ phóng gần đây. Các hành động khiêu khích tiếp theo của Triều Tiên không còn là "liệu có", mà là "khi nào" diễn ra. Đánh giá kiểu loại và mức độ nghiêm trọng của chúng là điều quan trọng để Mỹ đưa ra phản ứng thích hợp.

Mặc dù Washington không cần phản ứng trước mọi tuyên bố của Bình Nhưỡng, nhưng các vụ phóng tên lửa đạn đạo đòi hỏi phải Mỹ phải có động thái. Chính quyền Tổng thống Biden cần phải tham vấn các đồng minh Hàn Quốc và Nhật Bản để có phản ứng phối hợp ở Liên Hợp Quốc, chẳng hạn lên án và cảnh báo các vi phạm leo thang sẽ làm suy yếu thêm tiềm năng đàm phán và dẫn đến nhiều hành động tiếp theo.

Khi đánh giá xong chính sách về Triều Tiên, chính quyền ông Biden nên phát tín hiệu tiếp tục sẵn sàng tham gia đối thoại và đàm phán với Bình Nhưỡng, đồng thời khẳng định liên minh mạnh mẽ với Hàn Quốc và Nhật Bản, khám phá các lựa chọn phòng thủ tên lửa cho Mỹ và các đồng minh, và kiên quyết đáp trả mọi hành vi vi phạm các nghị quyết của Liên Hợp Quốc.

Cũng theo chuyên gia Klingner, Tổng thống Joe Biden không nên từ bỏ việc phi hạt nhân hóa như một mục tiêu lâu dài, nhưng không nên nhượng bộ chỉ để lôi kéo Bình Nhưỡng trở lại bàn đàm phán.

Và dù Mỹ có thể đứng vững trước cuộc "khủng hoảng" tên lửa nhưng những hành động khác của Triều Tiên sẽ thực sự thách thức chính quyền Biden, và điều này có thể sẽ sớm diễn ra.

Thanh Hảo

Sức mạnh tên lửa đạn đạo Triều Tiên vừa thử nghiệm

Chính quyền Bình Nhưỡng xác nhận, nước này đã phóng hai tên lửa đạn đạo tầm ngắn ra vùng biển phía đông Bán đảo Triều Tiên rạng sáng 25/3.

Dự kiến ít nhất phải vài tuần nữa, các nhà nghiên cứu mới có thể xác định liệu biến thể mới có dễ lây lan hơn hoặc khiến bệnh trở nặng hơn so với biến thể Delta đang thống trị toàn cầu hay không và cách nó phản ứng với các vắc xin hiện hành.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo biến thể Omicron có nguy cơ bùng phát "rất cao" trên toàn cầu, có thể gây "những hậu quả nghiêm trọng" ở một số khu vực. Song, cơ quan này cũng thừa nhận hiện chưa có bằng chứng khoa học về việc Omicron nguy hiểm hơn Delta. WHO đồng thời khuyến khích các quốc gia duy trì mở cửa biên giới để tránh "gánh nặng lên cuộc sống và sinh kế của người dân".

Tuy nhiên, theo báo New York Times, các chính phủ một lần nữa đã chọn cách ứng phó khác nhau giữa các lục địa, giữa các quốc gia láng giềng và thậm chí giữa các thành phố trong cùng một quốc gia.

Tại châu Âu, hàng loạt nước đã kích hoạt báo động và nhanh chóng áp đặt hạn chế chuyến bay, nhập cảnh từ Nam Phi và một số nước châu Phi láng giềng. Các chính phủ cũng bắt đầu tăng tốc tiêm mũi vắc xin tăng cường cho dân với hy vọng việc này sẽ giúp ngăn chặn hiệu quả Omicron, đồng thời điều chỉnh hoặc tái xem xét triển khai các biện pháp giãn cách xã hội, ngay cả ở những nước phản đối áp hạn chế như Anh.

Tại Mỹ, ngoài thông báo tạm cấm nhập cảnh với hành khách đến từ 8 quốc gia châu Phi, giới chức liên bang đầu tuần này kêu gọi những người đã hoàn thành chủng ngừa Covid-19 tiêm nhắc lại. Tổng thống Joe Biden tìm cách trấn an người Mỹ rằng, biến thể mới là "đáng lo ngại, nhưng không phải nguyên nhân gây hoảng sợ" và rằng chính quyền của ông đã làm việc với các nhà sản xuất vắc xin để điều chỉnh sản phẩm nhằm ứng phó tốt hơn trước virus.

"Chúng tôi đang ném tất cả những gì có trong tay vào loại virus này, theo dõi nó từ mọi góc độ", lãnh đạo Nhà Trắng quả quyết.

Ở miền nam châu Phi, nơi các nhà khoa học lần đầu tiên phát hiện Omicron trong bối cảnh phần lớn dân số chưa được chủng ngừa, các nhà lãnh đạo lên án lệnh cấm đi lại là "không công bằng", phản tác dụng và gây hại cho quá trình giám sát virus cũng như ngăn cản sự minh bạch về dịch bùng phát. Giới chức châu Phi cũng quả quyết, do sự không công bằng trong phân phối vắc xin, lục địa đen đang phải đối mặt với biến thể mới với rất ít công cụ bảo vệ.

Khi các nguồn cung vắc xin đến châu Phi dần tăng lên, một số nước trong khu vực đã ra lệnh tiêm chủng bắt buộc để ngăn chặn sự lây lan của mầm bệnh nguy hiểm. Hôm 28/11, Chính phủ Ghana thông báo, nhân viên chính phủ, nhân viên y tế, giáo viên và học sinh tại hầu hết các trường phải được chủng ngừa trước ngày 22/1.

Trong khi đó, tại Trung Quốc, nước duy nhất còn theo đuổi chiến lược "Không Covid", tờ Thời báo Hoàn cầu, ấn phẩm của Nhân dân nhật báo, đăng tải các bài viết tự hào về thành công của đại lục trong việc chặn đựng sự lây lan của virus, đồng thời đề cập đến việc Nhật, Australia và một số nước khác phải tạm hoãn kế hoạch khôi phục mọi hoạt động như bình thường và tái đóng cửa biên giới trước nguy cơ bùng phát biến thể Omicron.

WHO đã triệu tập một cuộc họp đặc biệt kéo dài 3 ngày để thảo luận về một hiệp ước đảm bảo chia sẻ dữ liệu và công nghệ nhanh chóng cũng như sự tiếp cận công bằng với vắc xin. Liên minh châu Âu mong muốn hiệp ước có tính ràng buộc pháp lý, nhưng Mỹ phản đối.

Theo một số nhà phân tích, điều này ám chỉ, sau 2 năm hứng chịu Covid-19 với hơn 260 triệu người nhiễm virus, trên 5 triệu bệnh nhân tử vong, các nền kinh tế quốc gia bị hủy hoại và hàng triệu trẻ em phải dừng đến trường, nhân loại vẫn chưa có một kế hoạch toàn cầu nhằm thoát khỏi đại dịch.

Sự khác biệt trong quan điểm, chính sách và cách đối phó virus giữa các quốc gia khiến nhiều chuyên gia y tế lo ngại. Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cảnh báo: "Việc thiếu một cách tiếp cận toàn cầu nhất quán và chặt chẽ đã dẫn đến phản ứng rời rạc và thiếu đồng bộ, tạo ra hiểu lầm, thông tin sai lệch và sự ngờ vực”.

Ông Ghebreyesus và các chuyên gia khác nhấn mạnh, không một quốc gia nào an toàn khi tỷ lệ chủng ngừa ở nhiều nơi còn thấp, đặc biệt tại những quốc gia đang phát triển và thu nhập thấp. Dịch càng kéo dài, virus càng có cơ hội sinh sôi, phát triển và biến đổi thành những biến chủng nguy hiểm hơn, có khả năng kháng vắc xin, đe dọa tiến trình hồi phục sang "bình thường mới" của thế giới.

Trong khuyến cáo gửi tới 194 nước thành viên hôm 29/11, WHO kêu gọi toàn thế giới đẩy mạnh chủng ngừa cho các nhóm có nguy cơ cao và "đảm bảo có sẵn các kế hoạch ứng phó nhằm duy trì các dịch vụ y tế thiết yếu".

Dư luận đang chờ đợi tín hiệu tích cực khi trong những phát biểu mới nhất, các lãnh đạo thế giới khẳng định họ đã hiểu rõ vấn đề. Tại hội nghị trực tuyến do Senegal chủ trì, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hứa sẽ cung cấp 1 tỷ liều vắc xin cho châu Phi, ngoài gần 200 triệu liều mà Bắc Kinh đã bàn giao cho châu lục.

Tổng thống Mỹ Biden tuyên bố, Washington đã viện trợ vắc xin cho nước ngoài nhiều hơn mọi quốc gia khác cộng gộp, đồng thời kêu gọi phần còn lại của thế giới chung tay thúc đẩy hành động. Lời kêu gọi của ông chủ Nhà Trắng đã nhận được sự tán đồng của các lãnh đạo châu Âu.

Tuấn Anh

Biến thể virus corona khiến WHO họp khẩn nguy hiểm thế nào?

Một số chuyên gia lo ngại biến thể virus corona chủng mới vừa được phát hiện có thể "nguy hiểm nhất" từ trước đến nay. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dự kiến họp khẩn về biến thể này hôm nay, 26/11.

Học sinh tử vong khi trải nghiệm bắt ngao: Quy định hoạt động ngoại khóa ra sao?