Nhận định, soi kèo Ekenas IF vs Inter Turku, 21h00 ngày 14/7: Đối thủ yêu thích

Là một trong những thỏi nam châm hút nhà đầu tư nước ngoài, room ngoại của MWG thường xuyên được phủ kín và hầu như chỉ hở ra do các hoạt động ESOP nhưng đều được lấp đầy ngay sau đó. Điển hình như phiên ngày 13/4, nhà đầu tư nước ngoài đã không ngần ngại chi 1.500 tỷ đồng để phủ kín khoảng trống 9,4 triệu đơn vị do việc phát hành ESOP để lại.

Trong quá khứ, MWG cũng từng là cái tên khiến nhà đầu tư nước ngoài phải chấp nhận trả một mức giá chênh (premium) cao nhất thị trường, lên đến hàng chục phần trăm so với thị giá để sở hữu. Theo tiết lộ từ các quỹ ngoại lớn như Dragon Capital, Pyn Elite Fund, mức premium đối với MWG rất cao, thường vào khoảng 40% đến 50% so với thị giá. Theo sau là những cổ phiếu như FPT từ 15% đến 20%, REE vào khoảng 7% đến 10%,...

Việc room ngoại của MWG trống hàng triệu đơn vị trong thời gian dài là điều khá bất ngờ, đặc biệt khi cổ phiếu này đã chiết khấu khá sâu từ đỉnh. Trong vòng gần 1 tháng trở lại đây, cổ phiếu này đã giảm gần 21% và đang trôi dần về đáy 9 tháng. Tuy nhiên, thị giá MWG vẫn còn cao hơn gấp 2,3 lần so với thời điểm cách đây 2 năm nhờ giai đoạn tăng bền bỉ trước đó. Vì thế, nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ từ lâu có thể đã có những động thái chốt lời thời gian qua.

Cổ phiếu MWG giảm mạnh gần đây

Ngoài hoạt động bán ròng trực tiếp của khối ngoại trên sàn, dòng vốn vào Diamond ETF thông qua sản phẩm DR – Depositary Receipt tại Thái Lan, cũng đang có dấu hiệu chậm lại. Với việc chiếm tỷ trọng hàng đầu trong chỉ số VNDiamond (khoảng 16%), dòng vốn này là một trong những động lực hỗ trợ MWG vượt qua sóng gió thị trường trong giai đoạn trước. Do đó, dòng vốn này chững lại cũng phần nào ảnh hưởng đến diễn biến cổ phiếu gần đây.

Thêm nữa, yếu tố khiến MWG hút khối ngoại là khả năng tăng trưởng cao, lại đang gặp không ít thách thức. Tình hình kinh doanh của MWG cũng đang có dấu hiệu chững lại gần đây khi doanh thu tháng 5 đạt 11.400 tỷ đồng, gần như đi ngang so với cùng kỳ trong khi lợi nhuận ròng giảm đến 21% so với tháng 5/2021 xuống mức 383 tỷ đồng.

Lũy kế 5 tháng đầu năm, MWG đạt 59.300 tỷ đồng doanh thu, tăng 14% so với cùng kỳ nhưng lợi nhuận ròng gần như đi ngang ở mức 2.200 tỷ đồng. Biên lãi ròng lũy kế chỉ đạt 3,7%, thấp hơn so với con số 4,2% của 5 tháng đầu 2021, do lạm phát đã làm tăng chi phí hàng hóa đầu vào và chi phí vận hành của MWG.

SSI Research cho rằng kết quả hoạt động trong tháng 6-7/2022 có thể không cải thiện nhiều so với tháng 5 do biên lợi nhuận của MWG vẫn chịu tác động từ việc giải phóng hàng tồn kho của Bách Hóa Xanh (BHX). Với tốc độ thay đổi cách trưng bày 500 cửa hàng mỗi tháng, MWG có thể sẽ hoàn tất việc thay đổi này trên tất cả các cửa hàng BHX vào cuối tháng 7 và kỳ vọng kết quả hoạt động sẽ cải thiện từ tháng 8 trở đi.

Đáng chú ý, theo thông tin trên website chính thức của Bách Hóa Xanh, số lượng cửa hàng tại thời điểm ngày 11/7 là 1.972 điểm. Như vậy, trong hơn 2 tháng qua, BHX đã đóng cửa gần 170 điểm bán. Đại diện MWG xác nhận việc có một số cửa hàng BHX hoạt động không hiệu quả và không đáp ứng một số tiêu chí về kinh doanh.

Tại Đại hội cổ đông thường niên 2022, MWG cho biết sẽ tạm ngưng mở mới BHX để củng cố nền tảng vận hành trước khi mở rộng từ năm 2023 và kỳ vọng có thể đóng góp từ 20%-25% tổng doanh số. Bên cạnh đó, MWG còn có kế hoạch chào bán riêng lẻ 20% vốn cổ phần của BHX cho đối tác, nhà đầu tư trong khu vực hoặc trên thế giới (ngoại trừ các đối thủ cạnh tranh trực tiếp tại Việt Nam). Với số tiền thu được, MWG sẽ đầu tư vào trung tâm phân phối, tài sản cố định, công nghệ, kênh bán hàng online và làm nguồn lực để mở rộng chuỗi BHX ra toàn quốc.

Năm 2022, MWG lên kế hoạch doanh thu thuần là 140.000 tỷ đồng, tăng 14% so với năm trước. Trong đó, chuỗi Thế giới Di động/Điện Máy Xanh vẫn là trụ cột mang lại dòng tiền chính, đóng góp 75%-80% vào doanh thu thông qua mở mới trung tâm điện máy, Điện Máy Xanh Supermini, TopZone và phát triển mạng lưới cộng tác viên. MWG cũng đặt mục tiêu lợi nhuận sau thuế đạt 6.350 tỷ đồng, tăng 30% so với thực hiện năm 2021.

Thời điểm hiện tại, còn quá sớm để khẳng định MWG đã hết "hot" trong mắt khối ngoại. Nhà đầu tư nước ngoài chưa "mặn mà" lấp room ngoại có thể do "lăn tăn" về một vài vấn đề trong ngắn hạn. Tuy nhiên, không thể phủ nhận MWG vẫn đang là lựa chọn hàng đầu của nhiều quỹ ngoại lớn trên thị trường và "cá mập" này đã thay đổi khẩu vị hay chưa có lẽ cần thời gian kiểm chứng dài hơn.

(Theo Nhịp Sống Kinh Tế)

Cổ phiếu Thế Giới Di Động, FPT vẫn giữ phong độ trong top đầu

Cổ phiếu các công ty công nghệ có một tuần khá ổn định, với Thế Giới Di Động và FPT vẫn duy trì trong top đầu của nhóm bluechip.

“Tôi đã mắc chứng bệnh này từ rất lâu nhưng vẫn kiểm soát tốt. Việc cách ly do tình hình dịch bệnh khiến tâm lý tôi trở nên bất ổn. May mắn nhờ sự giúp đỡ của chuyên gia tâm lý mà tinh thần tôi đã ổn hơn đôi chút”, ái nữ ngôi sao phim võ thuật chia sẻ.

Jetta nói cô muốn chia sẻ câu chuyện của mình để qua đó có thể động viên những người gặp phải chứng bệnh tương tự. Cô gái 17 tuổi hy vọng mỗi người có thể dành thời gian quan tâm đến bạn bè, người thân xung quanh nhằm sớm phát hiện và bảo vệ họ. 

Bài chia sẻ của con gái Lý Liên Kiệt thu hút sự quan tâm của bạn bè và cư dân mạng. Hàng nghìn bình luận với nội dung tán đồng bài viết, đồng thời động viên cô sớm vượt qua bệnh tật.

Jetta năm nay 17 tuổi, là con gái út của Lý Liên Kiệt và Hoa hậu Hong Kong Lợi Trí. So với chị gái Jane, cô được đánh giá kín kẽ và ít xuất hiện trước công chúng. Cô hiện đang theo học ở trường trung học Phillips Academy và dự kiến sẽ thi vào một trường đại học ở Mỹ vào đầu năm sau.

Jetta chụp ảnh cùng chị gái và người bố nổi tiếng.

Lý Liên Kiệt từng chia sẻ với truyền thông anh chú trọng lối giáo dục mềm mỏng và “xem con là bạn” của phương Tây. Cũng vì thế, dù sinh ra trong gia đình nổi tiếng, song cả 2 người con gái của anh đã tự lập từ rất sớm.

“Chúng tôi đều là những người bận rộn nên không thể dành hết thời gian cho các con. Vậy là tôi đã tự đặt ra 3 nguyên tắc mà theo tôi là quan trọng và cần thiết với chúng: thứ nhất không được dính vào chất cấm; thứ hai không được suy nghĩ tiêu cực, tự tử hay hủy hoại bản thân; thứ ba là cần phải có kiến thức về hôn nhân, sinh sản trước khi quyết định kết hôn”, tài tử kể.

Thúy Ngọc

Lý Liên Kiệt cấm con gái mang thai sớm

– Tài tử dùng lối giáo dục nhẹ nhàng, mềm mỏng nhưng bên cạnh đó cũng đặt ra những quy tắc để các con noi theo.

"Ngày kia giỗ mẹ anh, tôi tính làm mâm cơm, anh chị về thắp hương rồi mấy bố con thụ lộc. Chắc anh cũng chẳng nhớ ngày giỗ mẹ anh chứ gì?", ông Thành nói với Phong.

Đáp lại Phong nói: "Bố buồn cười, giỗ mẹ con phải nhớ chứ. Thôi chết rồi, ngày kia con phải đưa mẹ vợ đi có việc, hay là bố cho con về thắp hương thôi nhé".

Ở một diễn biến khác, vì không đưa được cô em gái thân đến trường nên Dũng (Hoàng Long) nhờ ông Thành đưa Khanh (Ngọc Huyền) tới trường an toàn.

"Nó dặn bác phải đưa cháu tới trường an toàn đấy. Nó còn bảo bác mua cho cháu trà sữa nhưng bác thấy không tốt cho sức khỏe nên bác không mua", ông Thành nói với Khanh.

Cũng trong tập này, Hoài (Quỳnh Lương) biết tên thật của Dũng. Dũng muốn làm bạn với Hoài nhưng cô không đồng ý.

"Cũng đẹp trai đấy nhưng không phải gu của chị. Chị đây rất ghét bọn 'trẩu' học cấp 3 không lo học hành còn suốt ngày chơi game, cá cược", Hoài nói với Dũng.

Liệu, mối quan hệ giữa Hoài và Dũng sẽ phát triển tiếp như thế nào?, diễn biến chi tiết tập 6 Lối nhỏ vào đờisẽ lên sóng tối 15/6, trên VTV1.

Hà Lan

'Lối nhỏ vào đời' tập 5, bác xe ôm đóng vai phụ huynh 'cực đạt'Xem ngay

Lò luyện thi của thầy Thành, cô Thời nổi tiếng một thời vẫn nằm ở địa chỉ cũ - trong khuôn viên Trung tâm GDTX và dạy nghề quận Cầu Giấy (Hà Nội). Tuy nhiên, cảnh tượng học sinh nườm nượp xếp hàng để đăng ký, xếp lớp trước đây đã không còn.

Ngồi bên cạnh chồng tài liệu đề luyện thi đã bạc màu, chị nhân viên của trung tâm này cho hay, hiện trung tâm không còn tổ chức các lớp luyện thi đại học cấp tốc như trước. Các lớp ôn thi đều đã tổ chức từ nhiều tháng trước và hiện tại đã là những buổi cuối cùng.

Tấm biển luyện thi cấp tốc được “trưng dụng” để che nắng cho xe máy tại lò luyện thi Trường ĐH Sư phạm. (Ảnh: Lê Văn)

Chị nhân viên này tiết lộ, trung tâm vẫn duy trì hoạt động khá đều song quả thật vài năm trở lại đây số lượng học sinh trong các lớp không còn được đông như trước đây. "Học sinh dường như càng ngày càng ít đi" - chị nói.

Cách lò luyện thi của thầy Thành cô Thời không xa, "lò" của Trường ĐH Sư phạm Hà Nội nức tiếng vài năm trước đây, thì nay cũng trong tình trạng tương tự. Nếu như những năm trước, lượng học sinh tới đăng ký học phải xếp hàng, thậm chí trung tâm này phải thuê phòng học ra bên ngoài trường để cho học sinh ngồi học - thì nay đã co cụm về trường.

"Ở đây không có lớp luyện thi cấp tốc đâu! Ôn thi cần cả quá trình chứ luyện vài buổi thì giải quyết được vấn đề gì?" - vị nhân viên lớn tuổi trực tại văn phòng của trung tâm luyện thi Trường ĐH Trường ĐH Sư phạm nói khi tôi hỏi về lớp luyện thi ĐH cấp tốc.

Tấm biển luyện thi cấp tốc đã rách nhiều chỗ nay được "trưng dụng" để che nắng cho chiếc xe máy đậu trước sân của trung tâm đã minh chứng cho điều vị nhân viên già nói. Các lớp luyện thi ĐH cấp tốc đã "bốc hơi" như chưa bao giờ tồn tại.

Học sinh càng ngày càng ít khiến nhiều lò luyện thi lần lượt đóng cửa. Dọc các con phố Tạ Quang Bửu, Lê Thanh Nghị xung quanh khu vực ĐH Bách Khoa trước kia từng được mệnh danh là những "phố luyện thi đại học" thì nay, phải để ý lắm, người ta mới tìm được một tấm biển tuyển sinh luyện thi đại học.

Trung tâm luyện thi ĐH Đa Minh, một trong số không nhiều các trung tâm vẫn còn hoạt động trên phố Lê Thanh Nghị mặc dù vẫn treo biển tuyển sinh song không có nhân viên nào trực. Mọi cánh cửa của dãy phòng học trong sân vận động Bách khoa đều được khóa kín.

Trung tâm luyện thi Đa Minh một trong số ít trung tâm còn duy trì hoạt động cũng vắng bóng học sinh tới học. (Ảnh: Lê Văn)

Lớp học điều hòa chỉ 20 học sinh

Gọi điện theo số điện thoại trên bảng tuyển sinh, chúng tôi được trả lời rằng, không cần phải đăng ký trước, chỉ cần đến trước buổi học mua vé là có thể vào học được. Giá mỗi ca học là 50.000 đồng. Vị này cũng cam kết, các lớp học ở trung tâm này chỉ 20-30 em và lớp học có điều hòa.

Chị Huyền, chủ quán nước ở cổng của trung tâm này từ 12 năm nay, từng cho con học tại trung tâm nay cho biết, vài năm gần đây số lượng người tới trung tâm để ôn thi đại học giảm hẳn. "Năm nay, tỉnh nào lại thi ở tỉnh đó nữa nên số lượng người lên Hà Nội học càng ít hơn" - chị Huyền lý giải.

Trong khi đó, nằm khá sâu trong một ngõ nhỏ của phố Lê Thanh Nghị là "lò luyện thi đại học" của Trung tâm bồi dưỡng văn hóa Thăng Long (trước đây nằm trên phố Chùa Bộc), vẫn có lượng học sinh khá đông tới học. Tuy nhiên, nhân viên bảo vệ tại trung tâm cho biết, học sinh ở đây có vẻ đông vì có nhiều lớp học cùng lúc chứ thực tế mỗi lớp học hiện nay chỉ vài chục học sinh, không thể bằng trước kia.

Thay đổi cách tổ chức kỳ thi đại học, chỉ còn một kỳ thi duy nhất là kỳ thi THPT quốc gia và ở tỉnh nào cũng có cụm thi nên các học sinh ngoại tỉnh gần như không còn đổ về Hà Nội để tham gia các lớp luyện thi như những năm trước. Bên cạnh đó, học sinh cũng có nhiều hình thức ôn luyện khác hơn là đổ về các lò luyện thi như trước đây.

Thầy L.X Anh (Thanh Hóa) cho biết, kể từ khi chỉ tổ chức một kỳ thi THPT quốc gia, Bộ GD-ĐT cũng đã thay đổi cách thức ra đề theo hướng đi từ dễ đến khó, bám sát nội dung sách giáo khoa. Theo đó, học sinh chỉ cần học trên lớp, chăm chỉ làm bài tập và vận dụng những kiến thức đó vào bài thi có thể đạt điểm cao. Vì thế, số lượng các học sinh tìm tới các lò luyện thi giảm rất nhiều.

Em Khánh Vân (Thanh Hóa) cũng cho biết, hiện nay, trường em đang học cũng tổ chức ôn thi cho các học sinh thi đại học. Ngoài ra, em cũng có thể tự ôn luyện thông qua các chương trình ôn luyện trên truyền hình hay trực tuyến trên Internet. Vì vậy, năm nay, em quyết định ở quê tự ôn tập chứ không lên Hà Nội học.

"Hầu như cả lớp em đều đăng ký ôn thi ở trường. Bạn nào không ôn thi ở trường thì cũng ở nhà ôn chứ không lên Hà Nội" - Vân chia sẻ.

Trong khi đó, em Nguyễn Tú Anh (Cầu Giấy, Hà Nội) thì được cha mẹ thuê hẳn một gia sư ôn thi đại học tới nhà để kèm riêng từ khi em bắt đầu lên lớp 12. Việc học một thầy một trò giúp Tú Anh tiếp thu kiến thức sâu hơn mà không phải chen chúc tới các lò luyện thi nóng nực giữa những ngày hè như trước đây.

Gia sư ôn thi đại học được nhiều phụ huynh có điều kiện tại Hà Nội lựa chọn cho con em mình.

Chị Hạnh (Hoàng Mai, Hà Nội) có con năm nay thi đại học cho biết, con chị không đăng ký ôn thi ở trường nhưng cháu cùng một số bạn trong lớp lập nhóm đăng ký ôn thi với các thầy cô giáo tại nhà. Mỗi lớp như vậy chỉ từ 10-15 học sinh.

"Tôi thấy học lớp hơn chục học sinh như vậy thì mới có hiệu quả. Nắng nóng thế này mà tới các lò luyện vừa đông đúc vừa chật chội thì không biết các cháu có học được chữ nào không?" - chị Hạnh chia sẻ.

Lê Văn

60 suất học bổng với tổng giá trị 669 triệu đồng đã được Acecook Việt Nam dành tặng cho sinh viên tiêu biểu thuộc 6 trường đại học tại Hà Nội và TP.HCM. Tiêu chí lựa chọn của đơn vị trao học bổng dựa trên thành tích học tập xuất sắc và tích cực tham gia vào các hoạt động thiện nguyện, cộng đồng. 

Lễ trao học bổng Acecook Việt Nam tại Tp. HCM

Trong đó, Nguyễn Thị Huyền, sinh viên Khoa Nhật Bản học, ĐH KHXH&NV TPHCM, hai năm liền đạt danh hiệu sinh viên 5 tốt cấp trường, giải nhất cuộc thi tìm hiểu văn hóa Nhật Bản, giải 3 bản lĩnh Nhật ngữ của trường Ngoại thương và giải 3 sinh viên nghiên cứu khoa học cấp trường. 

Bên cạnh thành tích học tập cực “khủng”, cô gái nhỏ nhắn này còn là thành viên của CLB tình nguyện Lửa Tâm trực thuộc ĐH KHXH&NV - nơi tổ chức các hoạt động xã hội ý nghĩa thường niên như hiến máu nhân đạo, xuân tình nguyện, tiếp sức mùa thi…

Nguyễn Thị Huyền – Sinh viên trường ĐH KHXH&NV TP. HCM

Còn Mai Thị Phương Thanh, sinh viên năm 3 ĐH Bách Khoa Hà Nội, liên tục giữ vững điểm trung bình loại giỏi trong suốt quá trình học tập tại trường, đạt giải 3 trong hội thi sinh viên toàn quốc “Olympic kinh tế lượng và ứng dụng” và từng có cơ hội trở thành trợ lý của điều phối viên dự án cách đây không lâu. 

Một đại diện khác cũng xuất thân từ ĐH Bách Khoa Hà Nội, bạn Nguyễn Trọng Bách, sinh viên khoa CNTT đạt được giải ba học sinh giỏi Quốc gia môn toán năm học 2012-2013, giải nhất môn đại số trong kỳ thi “Olympic toán sinh viên” năm 2014 và sau đó nhận được giấy khen dành cho sinh viên xuất sắc của trường trong năm học 2014-2015. 

Lễ trao học bổng Acecook Việt Nam tại Hà Nội (Phương Thanh áo kẻ thứ 4 từ bên trái, Trọng Bách áo đen ở giữa)

Trước câu hỏi về dự định cá nhân trong tương lai gần, hầu hết các bạn đều tự đặt ra những cột mốc cùng với những mục tiêu rõ ràng. 

“5 năm nữa, em sẽ tốt nghiệp đại học, trở thành kỹ sư giỏi, vừa làm vừa học trau dồi thêm kiến thức, dùng chính sức mình để tạo nên những sản phẩm có giá trị cho xã hội, thúc đẩy nền kinh tế đất nước. 10 năm nữa, em sẽ trở thành một doanh nhân thành đạt, xây dựng nhà máy của riêng mình tạo công ăn việc làm cho nhiều người. 15 năm nữa, công ty của em sẽ phát triển mạnh, mang lại nhiều giá trị cho cộng đồng và đất nước”, sinh viên Đoàn Hồng Phước, khoa Kỹ thuật Hóa học ĐH Bách Khoa TP.HCM chia sẻ. 

Đoàn Hồng Phước – sinh viên ĐH Bách Khoa Tp. HCM (áo xanh từ bên trái)

Với mong muốn hỗ trợ một phần kinh phí học tập cũng như đồng hành cùng sinh viên Việt Nam chuẩn bị hành trang tốt nhất cho sự nghiệp tương lai của mình, công ty cổ phần Acecook Việt Nam đã và đang trên con đường hoàn thành sứ mệnh của mình là mang lại hạnh phúc cho người tiêu dùng, người lao động và toàn xã hội theo phương châm “Cook happiness”. 

Ông Kajiwara Junichi – Tổng giám đốc công ty cổ phần Acecook Việt Nam

Gia Bảo nói: "Tôi nhận thấy xu hướng khán giả xem hài kịch. Có lẽ do mùa dịch quá nhiều bi thương, họ cần được cười, ngay cả khi xem những tác phẩm yếu thông điệp. Vì vậy, tôi chọn sitcom hài và đẩy miếng hài lên cao nhất. Phim của tôi về giới LGBTQ+ tự tin, năng động thời hiện đại. Họ sống chan hòa trong xã hội, không phải giấu mình hay chịu đựng bất công nữa".

Anh mời những gương mặt nổi tiếng cộng đồng LGBTQ+ ở TP.HCM như Cát Thy, Vũ Thu Phương,... thay cho diễn viên vì muốn sử dụng chất liệu thật. Nghệ sĩ cho hay: "Nhiều diễn viên hài nổi tiếng là bạn diễn hằng đêm với tôi tại Sân khấu kịch Thế giới trẻ. Tuy nhiên, tôi muốn dành một số vai diễn trong phim này cho các bạn ở cộng đồng LGBTQ+. Họ diễn tay ngay nhưng cảm xúc thật. Đơn cử, nhân vật Cát Thy đóng là câu chuyện thật của một người bạn thân đã mất của cô ấy".

Trong sitcom Hẻm 3D, Gia Bảo gây chú ý khi diễn người chuyển giới sau tuyên bố không nhận vai giả gái mấy năm trước. Anh giải thích: "Suốt thời gian qua, tôi ngừng đóng giả gái vì con gái lớn rồi. Chính anh Đàm Vĩnh Hưng đã rầy la tôi rằng: Tổ nghiệp cho em cái duyên giả gái, em bỏ đi thì còn gì nữa?khiến tôi nghĩ lại". 

Về việc lấy tên Mỹ Tâm, Như Quỳnh, Đông Nhi,... Gia Bảo đã liên hệ hoặc nhờ người quen hỏi ý các nữ nghệ sĩ này. Thậm chí, Như Quỳnh rất thích khi nhân vật dùng tên mình. Chị định đến dự buổi ra mắt phim nhưng cuối cùng không đến được do bận việc. Bên cạnh đó, thực tiễn rất nhiều người chuyển giới hát lô tô lấy nghệ danh từ các nữ nghệ sĩ họ thần tượng. 

Trước vấn đề phim chiếu mạng có thể thu hút đối tượng xem là trẻ em, gây ảnh hưởng không tốt, Gia Bảo nhấn mạnh Hẻm 3Dkhông là phim dành cho trẻ em. Dù vậy, anh luôn kiểm soát nội dung chặt chẽ, các diễn viên tham gia biết tiết chế, từng khâu từ kịch bản đến cắt dựng đều thực hiện cẩn thận. 

Cindy Lư - em gái nghệ sĩ Gia Bảo - xuất hiện ở phần credit cuối video với vai trò chủ nhiệm phim. Anh nói với VietNamNet về vai trò mới của em gái: "Xưa nay, tôi làm gì cũng chỉ có một mình. Một show cải lương lớn mà tôi phải làm hết các khâu. Cindy thấy tôi đuối nên làm phụ. Làm chủ nhiệm phim, em ấy được cả ê-kíp yêu quý vì phát tiền... của tôi. Tôi thật sự trân trọng Cindy đã theo sát giúp đỡ anh Hai suốt quá trình sản xuất phim này".

Mỹ Loan 

Việt Nam là một trong những ngoại lệ lớn nhất của giáo dục: Về cơ bản đây chỉ là một quốc gia thu nhập thấp nhưng kết quả các bài kiểm tra học thuật quốc tế lại đạt cấp độ tương đương với các quốc gia giàu có trên thế giới.

Có một mối quan hệ tích cực rõ ràng giữa sức mạnh kinh tế của một quốc gia với thành tích học thuật của học sinh quốc gia đó.

Nhưng Việt Nam với GDP bình quân trên đầu người chỉ bằng một phần nhỏ của Mỹ lại thể hiện tốt hơn đáng kể những gì mà bạn có thể kỳ vọng ở một quốc gia có chỉ số GDP ở con số đó, và không ai thực sự biết tại sao.

Các nhà nghiên cứu đã xem xét 2 bài kiểm tra quốc tế với nỗ lực muốn hiểu về “hiệu ứng Việt Nam”. Một là bài kiểm tra TIMMS, trong đó Việt Nam hầu như là làm tốt hơn các quốc gia khác có chỉ số GDP tương đương. Xem biểu đồ bên dưới:

Một nghiên cứu năm 2014 của Abhijeet Singh về kết quả TIMMS phát hiện ra rằng lợi thế của Việt Nam bắt đầu từ sớm – trẻ em Việt Nam thể hiện tốt hơn một chút so với trẻ em các quốc gia đang phát triển khác ngay từ lúc 5 tuổi, và khoảng cách này tăng lên mỗi năm. 

Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng “một năm học ở trường tiểu học Việt Nam “hiệu quả” hơn đáng kể một năm học ở Peru hay Ấn Độ” – Lee Crawfurd viết trên một blog về Nghiên cứu Cải thiện Hệ thống Giáo dục. “Câu hỏi mà nghiên cứu này đặt ra – và kinh nghiệm của Việt Nam cho thấy – là: “Tại sao trường học ở một số nước này lại tốt hơn ở một số nước kia?”

Hiện tại, một nghiên cứu mới của các nhà nghiên cứu Suhas D. Parandekar và Elisabeth K. Sedmik tới từ Ngân hàng Thế giới đang cố gắng trả lời câu hỏi này. Họ đã nghiên cứu Chương trình Đánh giá học sinh quốc tế (PISA), sử dụng điểm số từ năm 2012.

Bảy quốc gia phát triển hơn Việt Nam tham gia vào PISA và với 4,098 USD, Việt Nam có chỉ số GDP đầu người thấp nhất trong số đó. Tuy nhiên, Việt Nam lại đạt điểm số cao hơn các quốc gia phát triển khác. Dưới đây là biểu đồ điểm Toán so với GDP đầu người:

Điểm số của Việt Nam cao hơn cả Phần Lan và Thụy Sỹ, vượt xa Colombia hay Peru.

Với môn Toán, điểm số của Việt Nam cao hơn điểm số trung bình của 7 nước thu nhập thấp khác 128 điểm. 70 điểm trong môn Toán là tương đương với mức độ “thành thạo hoàn toàn” – ngang bằng với khoảng 2 năm học ở một quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế điển hình. Điều đó có nghĩa là có một sự chênh lệch gần 3 năm về trình độ giáo dục của Việt Nam và các nước đang phát triển khác tham gia PISA.

Điều gì đang diễn ra?

Các nhà nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới đã sử dụng dữ liệu PISA – trong đó có các câu hỏi về hoàn cảnh của học sinh, kinh nghiệm học tập và hệ thống trường học – để xem điều gì ở Việt Nam giúp học sinh của họ thể hiện tốt hơn nhiều so với sự giàu có của họ. Họ phát hiện ra rằng sự đầu tư vào giáo dục và “sự khác biệt về văn hóa” có thể giải thích được một nửa sự khác biệt về điểm.

Nhìn chung, học sinh Việt Nam tập trung hơn và coi chuyện học hành nghiêm túc hơn. Các em ít khi đi học muộn, ít khi nghỉ học không phép và ít khi bỏ học. Các em dành thời gian cho việc học ngoài giờ lên lớp nhiều hơn các quốc gia đang phát triển khác khoảng 3 giờ trở lên. Học sinh Việt Nam cũng ít khi lo lắng về môn Toán, và tự tin hơn về cách mà các em sẽ dùng đến nó trong tương lai.

Phụ huynh Việt Nam can thiệp vào việc học hành của con cái nhiều hơn, đóng góp hoặc gây quỹ cho nhà trường nhiều hơn. Về mặt cấu trúc, hệ thống giáo dục Việt Nam tập trung hơn. Các giáo viên ít tự chủ hơn – hiệu suất làm việc của họ bị giám sát nhiều hơn, và coi trọng thành tích học tập của học sinh hơn ở các nước đang phát triển khác.

Nhưng quan trọng là Việt Nam dường như đầu tư vào giáo dục nhiều hơn các nước kia, đặc biệt là trong điều kiện GDP thấp hơn. Sự phát triển kinh tế của Việt Nam kém hơn 7 quốc gia kia, phụ huynh có trình độ học vấn thấp hơn, trường học ở các thành phố ít hơn trường học ở nông thôn và các thị trấn nhỏ - những đặc điểm không có lợi cho một hệ thống giáo dục tốt.

Mặc dù có những bất lợi về mặt kinh tế, song chất lượng cơ sở hạ tầng của trường học Việt Nam thì tốt hơn, các nguồn lực giáo dục của trường cũng vậy. Mặc dù có ít máy vi tính hơn, nhưng chúng thường có kết nối Internet – điều mà các nhà nghiên cứu giải thích là bằng chứng của sự đầu tư ngày một tăng của Việt Nam cho trường học. Việc tiếp cận với giáo dục sớm ở Việt Nam dường như cũng nhiều hơn, khi học sinh nước này tới trường mầm non nhiều hơn 7 nước đang phát triển kia.

Tất nhiên, những yếu tố này chỉ ảnh hưởng tới một nửa khoảng cách về thành tích. Nửa còn lại của “hiện tượng Việt Nam” vẫn còn là một bí mật. Nhưng kết quả này là điềm lành cho giáo dục và nghiên cứu về kinh tế, bởi vì chúng ta đã có một ý tưởng tốt hơn về những gì có thể khiến một đất nước tương đối nghèo có thể làm tốt như một đất nước giàu có.

• Nguyễn Thảo(Theo Business Insider)