Nhận định Valencia vs Elche, 0h30 ngày 31/1

Tại HCDC, ngân hàng huyết thanh có sức chứa lưu trữ từ 400.000-450.000 mẫu huyết thanh. Dự kiến, trong giai đoạn 2024-2030, ngân hàng sẽ được đầu tư mở rộng. “Đây là bộ dữ liệu phong phú, là tài sản quý giá về dữ liệu sức khỏe của người dân thành phố", ông nói. 

Phó giáo sư, Tiến sĩ Lê Văn Tấn, Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU), cho hay mục đích của việc điều tra huyết thanh là theo dõi mức độ miễn dịch trong cộng đồng đối với một tác nhân gây bệnh. Từ đó, cung cấp dữ liệu khoa học giúp đề ra các chính sách y tế phù hợp, như chính sách tiêm chủng hay ứng phó với dịch bệnh mới nổi.

Thiết lập ngân hàng huyết thanh có tính đại diện cao cho người dân thuộc một vùng lãnh thổ là mấu chốt đảm bảo việc điều tra huyết thanh có độ tin cậy và chính xác cao.

Tại Việt Nam, một số ngân hàng huyết thanh đã được thành lập thông qua chương trình nghiên cứu điều tra dịch tễ của Bộ Y tế, Viện vệ sinh dịch tễ trung ương, Viện Pasteur TP.HCM. Trọng tâm các chương trình giám sát có thể kể đến như HIV, virus Zika, viêm gan siêu vi B và C, cúm A H5N1.

Trong năm 2022, để đánh giá tình trạng miễn dịch cộng đồng đối với Covid-19, HCDC đã phối hợp với OUCRU thực hiện 3 đợt khảo sát thu thập mẫu huyết thanh. 

Kết quả cho thấy hầu hết người dân TP.HCM ở cả 4 khu vực địa lý đều đã có kháng thể kháng SARS-CoV-2 do nhiễm tự nhiên hoặc do tiêm vắc xin. Tất cả các nhóm tuổi đều có kháng thể kháng SARS-CoV-2 với tỷ lệ trên 70%.

Khảo sát trên cũng là bước chuẩn bị ban đầu cho sự ra đời của ngân hàng huyết thanh tại HCDC. 

Thạc sĩ, bác sĩ Lê Văn Sơn, Phó Trưởng Khoa Thăm dò chức năng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa cho biết, sau 10 phút, các bác sĩ đã lấy được chiếc bàn chải đánh răng dài 20cm còn nguyên vẹn ra khỏi dạ dày của bệnh nhân. Đây là trường hợp khá hy hữu, từ trước đến nay mới ghi nhận lần đầu tiên tại Trung tâm Nội soi Tiêu hóa.

Do dị vật lớn, cứng, dài (khoảng 20cm) nên khi nội soi, bác sĩ phải thực hiện cẩn thận, tỉ mỉ để tránh nguy cơ làm tổn thường dạ dày, thực quản của bệnh nhân. Sau khi được lấy dị vật, A. có tuần hoàn ổn định, thoải mái, hết đau bụng, ăn uống bình thường và xuất viện. 

Qua trường hợp này, bác sĩ Sơn khuyến cáo, sau khi nuốt hoặc hóc dị vật với kích thước lớn, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế sớm nhất, để được kiểm tra và gắp dị vật; không nên cố gắng uống hoặc ăn thêm thức ăn để hy vọng dị vật trôi xuống sẽ làm cản trở và gây khó khăn hơn trong quá trình gắp dị vật. Đặc biệt, tránh tình trạng để lâu ngày sẽ gây viêm, dẫn đến tắc ruột, thủng ruột, tổn thương dạ dày, nguy hiểm cho tính mạng.

Nhiều người chưa biết mình đang ăn quá nhiều muối

Tại Hội thảo báo chí truyền thông vận động giảm ăn muối để phòng chống các bệnh không lây nhiễm do Bộ Y tế tổ chức gần đây, ông Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ  Y tế cho biết, theo kết quả điều tra toàn quốc gần đây nhất, trung bình một người trưởng thành ở Việt Nam tiêu thụ 9,4g muối/ngày - mức cao gần gấp đôi so với khuyến cáo của tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Người Việt Nam ăn muối nhiều gần gấp đôi lượng mà WHO khuyến cáo.

Kết quả này cũng cho thấy, có đến 89,2% số người Việt nấu ăn luôn cho muối, mắm, gia vị mặn khác vào thực phẩm khi chuẩn bị chế biến; 70% thường xuyên trộn, chấm mắm, muối, bột ngọt, nước tương, mì chính và các gia vị có muối khác vào thức ăn trong khi ăn; 19,5% thường xuyên ăn thức ăn chế biến sẵn có nhiều muối như: dưa, cà muối, mì ăn liền, lạc rang, thịt muối và các loại thịt chế biến khác như xúc xích, giò, chả...Trong khi đó, một gói mì ăn liền trung bình chứa 4,2 g muối, tương ứng 5-7g muối trong mỗi 100g sản phẩm, trong 100g xúc xích cũng có 1,5-2,3 g muối.

Theo các chuyên gia y tế, muối rất quan trọng đối với cơ thể con người vì trong muối có Natri - là một trong hai nguyên tố chính cấu thành nên muối, đóng vai trò quan trọng điều chỉnh, duy trì cân bằng dịch thể, hỗ trợ hấp thụ dinh dưỡng, bảo đảm chức năng bình thường của tế bào. Tuy nhiên, ăn nhiều muối lại là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến mắc các bệnh không lây nhiễm như: tăng huyết áp, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim...,thậm chí còn làm tăng nguy cơ suy thận, loãng xương và ung thư tiêu hóa, ví dụ như ung thư dạ dày.

Ông Trương Đình Bắc dẫn chứng, theo một số báo cáo gần đây, ở nước ta hiện nay, cứ 5 người trưởng thành thì có 1 người bị tăng huyết áp, cứ trong 3 trường hợp tử vong thì có 1 trường hợp do các bệnh tim mạch, chủ yếu là tử vong do tai biến mạch máu não. Một trong những nguyên nhân quan trọng làm gia tăng tỷ lệ mắc tăng huyết áp và các trường hợp tử vong do bệnh tim mạch có liên quan đến ăn nhiều muối. Hầu hết lượng muối ăn vào hằng ngày của người Việt là từ muối, gia vị thêm vào trong khi nấu ăn, hoặc do chấm/trộn mắm, muối, gia vị trên bàn ăn.

Đáng lo ngại, TS.Jun Nakagawa, Phó trưởng đại diện tổ chức WHO tại Việt Nam, cho biết, nhiều người không biết mình đang trong tình trạng ăn quá nhiều muối. Đặc biệt, là khi được hỏi bản thân có ăn mặn hay không thì chỉ có khoảng 16% số người được hỏi cho rằng mình ăn mặn.

Vì vậy, đại diện tổ chức WHO cho rằng, Việt Nam cần xây dựng khuyến nghị lượng muối tối đa trong 100g thực phẩm đối với những thực phẩm nhiều muối và phổ biến như mì ăn liền, xúc xích… và nhãn các sản phẩm thực phẩm cần công bố hàm lượng muối cũng như cảnh báo tác hại đối với sức khỏe của việc ăn thừa muối.

Mục tiêu hơn 90% số người trưởng thành biết tác hại do ăn nhiều muối

Theo khuyến cáo của tổ chức WHO, mỗi người trưởng thành không nên ăn quá 5g muối/ngày để phòng chống bệnh tăng huyết áp, đột quỵ, bệnh tim mạch, ung thư và các bệnh không lây nhiễm khác.
Chính vì vậy, để truyền thông vận động giảm muối trong khẩu phần ăn, đề phòng chống tăng huyết áp, tai biến mạch máu não..., Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần giảm một nửa lượng muối ăn hàng ngày. Đối với trẻ em, cha mẹ nên rèn cho con thói quen giảm ăn muối ngay từ nhỏ. Còn với người có thói quen ăn nhiều muối, nên tuân thủ nguyên tắc giảm muối dần dần trong các bữa ăn hàng ngày.

Mới đây, Bộ Y tế cũng đã ban hành Quyết định 2033/QĐ-BYT về kế hoạch quốc gia truyền thông vận động thực hiện giảm muối trong khẩu phần ăn đề phòng, chống tăng huyết áp, đột quỵ và các bệnh không lây nhiễm khác.

Theo đó, mục tiêu của kế hoạch là nâng cao hiểu biết, thay đổi hành vi của người dân để giảm lượng muối trong khẩu phần ăn hằng ngày với chỉ tiêu trên 90% người trưởng thành biết tác hại do ăn nhiều muối, nhận biết được các loại thực phẩm có nhiều muối và biết các biện pháp để giảm ăn muối; trên 60% người trưởng thành thực hiện ít nhất 1 biện pháp để giảm muối trong khẩu phần ăn hằng ngày; giảm mức tiêu thụ muối trung bình của người trưởng thành xuống còn dưới 7 gam/người/ngày; trên 90% học sinh phổ thông có hiểu biết về tác hại của việc ăn nhiều muối và nhận biết được các loại thực phẩm chứa nhiều muối; trên 90% số người được phát hiện mắc tăng huyết áp, bệnh tim mạch và các bệnh liên quan khác được tư vấn, hướng dẫn thực hiện chế độ ăn giảm muối…

Tháng 9/2018, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Quyết định 1092/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình sức khỏe Việt Nam, trong đó có mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, giảm mức tiêu thụ muối của một người/ngày xuống dưới 8g và đến năm 2030 là dưới 7g.

Trước mắt, để giảm ăn muối, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân nên bắt đầu giảm lượng muối và gia vị khi chế biến thức ăn, hạn chế lượng muối, gia vị, nước chấm đặt trên bàn ăn trong khi ăn và hạn chế lựa chọn, sử dụng thực phẩm có nhiều muối, thay bằng thực phẩm tự nhiên…

Lệ Thanh