Năm nay, VinFuture chọn thông điệp “Chung sức toàn cầu”, bao gồm 4 hoạt động chính: Tọa đàm “Khoa học vì cuộc sống”; Chuỗi đối thoại “Khám phá tương lai VinFuture”; Lễ trao giải VinFuture và Chương trình giao lưu cùng chủ nhân giải thưởng VinFuture.

Khởi đầu chuỗi sự kiện là tọa đàm “Khoa học vì cuộc sống”, diễn ra trong hai ngày 18-19/12 với 4 phiên: Công nghệ bán dẫn: Nền tảng của thế giới hiện đại; Thúc đẩy miễn dịch học chính xác để điều trị các bệnh rối loạn tự miễn; Cơ sở hạ tầng bền vững và giao thông xanh; Trí tuệ nhân tạo: Tiềm năng đột phá và thách thức.

Tọa đàm quy tụ các diễn giả là các nhà khoa học hàng đầu thế giới như: GS. Teck-Seng Lo - Phó Chủ tịch cấp cao tại Đại học Quốc gia Singapore (Singapore); TS. Sadasivan Shankar - Quản lý Nghiên cứu - Phát triển Công nghệ tại Phòng thí nghiệm Máy gia tốc Quốc gia SLAC tại Đại học Stanford (Hoa Kỳ); GS. Shimon Sakaguch - Trung tâm Nghiên cứu miễn dịch tiên phong IFReC - Đại học Osaka (Nhật Bản); GS. Jang-Soo Chun - Viện Khoa học và Công nghệ Gwangju kiêm Giám đốc Trung tâm Sáng kiến Nghiên cứu Sáng tạo Quốc gia về sinh bệnh học viêm xương khớp - Hàn Quốc; GS. Christian Borgs - Giám đốc Viện Bakar về Vật liệu Kỹ thuật số cho Hành tinh - BIDMaP (Hoa Kỳ)… 

Song song với tọa đàm khoa học là chuỗi đối thoại “Khám phá tương lai VinFuture” lần đầu tiên được tổ chức nhằm mở ra cơ hội hợp tác và chuyển giao công nghệ tiềm năng trên thế giới cho Việt Nam. Cụ thể, 9 tổ chức gồm các viện nghiên cứu, trường đại học lớn bậc nhất Việt Nam và các doanh nghiệp sẽ tham gia thảo luận chuyên sâu với những nhà khoa học hàng đầu thế giới về: Công nghệ mới trong điều trị ung thư; Nông nghiệp hiện đại hướng tới phát thải ròng bằng 0; Công nghệ mới trong điều trị các bệnh truyền nhiễm và HIV cho phụ nữ trẻ…

Lễ trao giải VinFuture 2023 - tâm điểm được mong chờ của cộng đồng khoa học toàn cầu - sẽ diễn ra tối 20/12/2023 tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội). Đây là thời khắc quan trọng, vinh danh những nhà phát minh của những công trình đột phá, “chung sức toàn cầu” góp phần kiến tạo môi trường sống bền vững cho thế hệ tương lai, được bình chọn từ gần 1.400 dự án nghiên cứu tới từ hơn 90 quốc gia trên thế giới.

Ngay sau Lễ trao giải là sự kiện “Chào tương lai: Giao lưu cùng chủ nhân giải thưởng VinFuture 2023” diễn ra vào ngày 21/12/2023. Tại đây, các chủ nhân giải thưởng sẽ dành buổi sáng giao lưu với công chúng để chia sẻ, truyền cảm hứng về hành trình nghiên cứu khoa học và buổi chiều là buổi thuyết trình trước các nhà khoa học trẻ tiêu biểu, sinh viên tài năng, các doanh nghiệp và cộng đồng khởi nghiệp muốn ứng dụng các đột phá khoa học vào thực tiễn.

Giải thưởng VinFuture đã bước sang mùa thứ 3 với uy tín và tầm vóc ngày càng được khẳng định với cộng đồng khoa học công nghệ toàn cầu, sánh ngang với các giải thưởng danh giá hàng đầu thế giới.

Tại Việt Nam, Quỹ VinFuture và Giải thưởng VinFuture cũng có ý nghĩa đặc biệt, không chỉ là cầu nối trí tuệ kiệt xuất thế giới với cộng đồng khoa học công nghệ Việt Nam, mà còn góp phần truyền cảm hứng, tạo động lực để khoa học Việt Nam bắt nhịp nhanh và tiến xa hơn trên bản đồ khoa học công nghệ thế giới.

Thế Định

Cũng theo Bộ GD-ĐT sẽ có khoảng 100 trường đại học đầu mối khác trực thuộc các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương, địa phương. Ít nhất 70 trường đại học tư thục bao gồm cả trường hoạt động không vì lợi nhuận và có vốn đầu tư nước ngoài.

Từ nay tới năm 2030 sẽ củng cố, sắp xếp những trường đại học không đạt chuẩn theo các phương án như: Tái cấu trúc và tập trung đầu tư để đạt chuẩn trong lộ trình từ 3 đến 5 năm; sáp nhập để trở thành một đơn vị đào tạo hoặc một phân hiệu của một trường có có uy tín; đình chỉ hoạt động đào tạo trước năm 2028 và giải thể trước năm 2030.

Theo Bộ GD-ĐT, cơ bản không thành lập trường đại học công lập mới, trừ các trường hợp cần thiết thành lập tại một số vùng có mức độ tiếp cận đại học thấp cụ thể Tây Bắc Bộ (1) Đông Bắc Bộ (1)  Tây Nguyên (1) Đồng bằng sông Cửu Long (1). Thực hiện tổ chức lại một số trường đào tạo, bồi dưỡng trực thuộc các cơ quan trung ương đã được phép đào tạo các trình độ đại học hoặc đã có chủ trương thành lập được cấp có thẩm quyền quyết định còn thời hạn cho đến thời điểm Quy hoạch này có hiệu lực thi hành.

Đối với các phân hiệu của các trường trong giai đoạn tới năm 2030, sẽ đình chỉ hoạt động đào tạo của phân hiệu, cơ sở đào tạo không đạt chuẩn hoặc chưa hoàn thành xác lập vị trí pháp lý trước năm 2028; sáp nhập hoặc giải thể các phân hiệu không đạt chuẩn trước năm 2030.

Bộ sẽ cho phép thành lập phân hiệu trong các trường hợp như thành lập từ các cơ sở đào tạo đang được phép hoạt động hoặc chuyển giao phân hiệu từ một trường đại học khác đang được phép hoạt động, hoặc trên cơ sở sáp nhập trường cao đẳng sư phạm.

Cũng theo dự thảo, Bộ GD-ĐT sẽ mở rộng không gian phát triển của các trường đại học tại địa phương lân cận hoặc tại địa phương chưa đào tạo nhóm ngành, lĩnh vực phù hợp với định hướng phát triển của địa phương và của vùng; thành lập phân hiệu của trường đại học tư thục, trường đại học nước ngoài có uy tín tại các địa phương, khu vực không hạn chế phát triển.

ĐH Bách khoa Hà Nội, Huế, Đà Nẵng sẽ trở thành ĐH quốc gia

Gần 52% học sinh trả lời bảng câu hỏi của Bộ cho biết các em không muốn đến trường vì cảm giác lo lắng hoặc uể oải. Các lý do hàng đầu khác bao gồm sự gián đoạn nhịp sống do đại dịch Covid-19 gây ra, không có bạn bè, cũng như mong muốn được tự do vui chơi nhiều hơn.

Báo cáo cũng xác định sự gia tăng đáng báo động các trường hợp bắt nạt học đường, bao gồm cả ở các trường THPT trên khắp Nhật Bản. Con số cao kỷ lục 681.948 trường hợp bắt nạt được ghi nhận, tăng 10,8% so với năm ngoái. Tuy nhiên, con số này gần như chắc chắn không chính xác vì nhiều vụ việc không được báo cáo.

Izumi Tsuji, giáo sư xã hội học văn hóa tại ĐH Chuo và là thành viên của Nhóm Nghiên cứu Thanh niên Nhật Bản, thừa nhận số lượng học sinh trốn học và bắt nạt thậm chí còn khiến các chuyên gia phải ngạc nhiên.

“Những con số này nhiều hơn những gì chúng tôi dự đoán. Lý do chính là do tác động kéo dài của đại dịch, nhưng ngay cả trước đó cũng có vấn đề lớn là trường học chưa phải là nơi tốt nhất cho trẻ em”, GS Izumi nói.

“Một ví dụ về điều này là học sinh, đặc biệt là ở cấp THCS, bị yêu cầu phải làm rất nhiều việc. Các em phải tham gia tất cả các lớp, có các hoạt động sau giờ học và các sự kiện câu lạc bộ, có các bài kiểm tra thường xuyên và các em cũng cần tham gia các hoạt động tình nguyện nếu muốn vào một trường trung học tốt”.

 “Bọn trẻ mệt mỏi vì phải đến trường và lúc nào cũng bận rộn. Thật đáng lo ngại khi thấy trẻ em ở độ tuổi này phải chịu quá nhiều áp lực và có dấu hiệu căng thẳng như vậy”.

Sự căng thẳng đó thường biểu hiện ở việc bắt nạt, GS Tsuji chỉ ra. “Các trường hợp bắt nạt thường xuất phát từ việc học sinh cảm thấy quá áp lực và đổ lỗi đó lên các học sinh khác”.

Trong khi đó, người trưởng thành ở Nhật Bản dường như vẫn chịu di chứng ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và các vấn đề kinh tế liên quan trong vài năm qua. 

Năm 2021, số vụ tự tử ở nữ giới đã tăng năm thứ hai liên tiếp, thêm 42 vụ, lên 7.068 vụ trong khi số vụ tự tử ở nam giới giảm năm thứ 12 liên tiếp, giảm 116 vụ so với năm trước, xuống còn 13.939. 

Năm 2022, sách trắng của chính phủ Nhật Bản công bố cho thấy số vụ tự tử đã tăng 874 trường hợp, lên tổng số 21.881.

Sách trắng cũng cho rằng hầu hết các trường hợp tử vong, 12.774 trường hợp, liên quan đến các vấn đề sức khỏe, 4.775 người liên quan đến hoàn cảnh gia đình và 4.697 người khác gặp khó khăn về kinh tế.

Tử Huy