Kể từ khi SARS-CoV-2 xuất hiện vào tháng 12/2019, đến ngày 22/3/2022, thế giới có khoảng 470 triệu người bị nhiễm bệnh, hơn 6 triệu người tử vong (trung bình gần 7.000 người chết mỗi ngày). Tại Việt Nam, số ca nhiễm cũng lên tới hơn 8 triệu, gần 42.000 người tử vong.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính khoảng 2% dân số toàn cầu thuộc nhóm dễ tổn thương trước Covid-19 do suy giảm chức năng miễn dịch vừa và nặng. Nhóm đối tượng này cần có thêm các lựa chọn để dự phòng Covid-19.

Trong bối cảnh đó, AstraZeneca - hãng dược Anh và Thụy Điển đã nghiên cứu và sản xuất kháng thể đơn dòng Evusheld dự phòng Covid-19. Từ hơn 1.500 kháng thể của người khỏi bệnh Covid-19 trên khắp thế giới, các nhà khoa học đã chọn ra 2 kháng thể có hoạt lực mạnh nhất để tạo ra Evusheld. Đây là loại kháng thể đơn đầu tiên trên thế giới được FDA cấp phép nhằm dự phòng trước virus SARS-CoV-2, đặc biệt trên nhóm người nguy cơ cao, nhóm người yếu thế, suy giảm miễn dịch, nhóm người không có khả năng sinh kháng thể dù đã được tiêm đủ liều vắc xin phòng Covid-19, hoặc những người không thể tiêm vắc xin.

Sự xuất hiện của Evusheld được kỳ vọng góp phần giúp nhóm người yếu thế dễ bị tổn thương vượt qua Covid-19.

Cụ bà 82 tuổi mất thị lực, gãy chân (đang nằm trên cáng) đã vượt 150 km từ Đồng Nai đến Nhân viên BVĐK Tâm Anh TP.HCM để tiêm vắc xin phòng Covid-19. Ảnh: Tuệ Diễm

Đã có thể đăng ký tiêm Evusheld ngừa Covid-19

Tại Việt Nam, theo PGS.TS.BS Trần Quang Bính - Giám đốc chuyên môn BVĐK Tâm Anh TP.HCM, với 2 bệnh viện đa khoa lớn hàng đầu tại Hà Nội và TP.HCM, Hệ thống BVĐK Tâm Anh có số lượng bệnh nhân khám, điều trị các bệnh mãn tính, cấp tính khá đông. Nhiều trường hợp chưa được tiêm vắc xin Covid-19 do phác đồ điều trị dày đặc, sử dụng nhiều thuốc ức chế miễn dịch… như các bệnh nhân ung thư, ghép tạng, bệnh hệ thống, viêm khớp, thoái hóa khớp… Đây chính là nhóm người bệnh có nguy cơ không đáp ứng miễn dịch đủ để chống lại Covid-19, đồng thời cũng là nhóm nguy cơ nếu mắc Covid-19 sẽ dễ chuyển nặng, tử vong.

“Việt Nam hiện có gần 230.000 người nhiễm HIV, 6.100 người ghép tạng (ghép gan và thận…), 182.563 bệnh nhân ung thư mắc mới... Nhóm người yếu thế này đang rất cần thêm một lá chắn để bảo vệ sức khỏe trước các biến thể SARS-CoV-2 đang lan rộng”, PGS.TS.BS Trần Quang Bính cho biết.

Thông tin sau chiến dịch tiêm vắc xin cho người cao tuổi, người có bệnh nền tại TP.HCM được ghi nhận tại BVĐK Tâm Anh TP.HCM cũng cho thấy, còn một số người có tiền sử dị ứng nặng với các dị nguyên, người có bệnh nền, bệnh mạn tính; người có tiền sử giảm tiểu cầu và/hoặc rối loạn đông máu, đang mắc bệnh cấp tính; người có tiền sử sốc phản vệ với vắc xin phòng Covid-19 hoặc chưa tiêm vắc xin Covid-19 vì lo ngại những nguy cơ phản ứng phản vệ nặng… Những nhóm người này rất cần được bảo vệ trong bối cảnh số ca nhiễm tăng nhanh trong thời gian vừa qua.

Đầu tháng 3/2022, Bộ Y tế đã cấp phép cho AstraZeneca và Hệ thống BVĐK Tâm Anh nhập khẩu và sử dụng kháng thể đơn dòng Evusheld thông qua sự phân phối của Công ty Vacxin Việt Nam (VNVC).

Ngày 22/3/2022, Hệ thống BVĐK Tâm Anh chính thức mở kênh đăng ký tiêm kháng thể đơn dòng Evusheld.

“Ngay trong ngày đầu tiên, đã có hàng ngàn người đăng ký tiêm kháng thể đơn dòng Evusheld. Nhóm người tìm hiểu để đăng ký hầu hết là người lớn tuổi, người đang điều trị bệnh ung thư, cơ xương khớp nặng, người đã ghép tạng, người không thể tiêm vắc xin do dị ứng với thành phần của thuốc…”, PGS.TS.BS Trần Quang Bính cho biết thêm.

Kháng thể đơn dòng Evusheld được cấp phép tại Việt Nam vào thời điểm này mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc khi có rất nhiều người dân mong đợi, bày tỏ nguyện vọng được tiêm Evusheld cho bản thân và người thân.

Người bệnh được đo nhiệt độ, huyết áp... trước khi vào khám sàng lọc tiêm ngừa Covid-19 tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh. Ảnh: Thúy Nguyễn

Theo PGS.TS.BS. Trần Quang Bính, kháng thể đơn dòng Evusheld là thuốc, không phải vắc xin. Evusheld không chỉ định dùng thay thế cho vắc xin ngừa Covid-19 cho cộng động mà hướng tới nhóm đối tượng người không thể tiêm vắc xin Covid-19 hoặc không tạo được đáp ứng miễn dịch với vắc xin phòng Covid-19, người suy giảm miễn dịch, người bệnh ung thư, ghép tạng, dùng thuốc ức chế miễn dịch… Người được chỉ định sử dụng Evusheld phải đảm bảo từ 12 tuổi trở lên, có cân nặng từ 40 ký, tại thời điểm tiêm không đang nhiễm SARS-CoV-2, không có tiếp xúc với người nhiễm SARS-CoV-2 được xác định (F0).

Theo nghiên cứu của hãng AstraZeneca, kháng thể đơn dòng này có khả năng bảo vệ cơ thể không mắc Covid-19 đến 83%, chỉ vài giờ sau khi tiêm, không có trường hợp nào bệnh nặng hay tử vong trong suốt 6 tháng theo dõi. Evusheld được chứng minh có hiệu quả phòng ngừa ít nhất 6 tháng, kể cả với biến thể Omicron.

Cũng theo nghiên cứu của AstraZeneca, hiệu quả này được quan sát thấy ở cả những người bị suy giảm miễn dịch do bệnh lý hoặc đang sử dụng các thuốc, phác đồ điều trị ức chế miễn dịch và có thể không tạo được đáp ứng miễn dịch với  vắc xin phòng Covid-19 như: người cấy ghép tạng, ung thư, HIV, đang điều trị thuốc ức chế miễn dịch (ví dụ như dùng corticoid liều cao, kéo dài) hoặc đã điều trị trong vòng 6 tháng…

Ngọc Minh 

Hai nghi phạm đang bị tạm giữ để điều tra về hành vi cướp tài sản gồm: Từ Thanh Phong (46 tuổi, trú phường 14, quận 8, TP HCM) và Hà Thị Thạnh (54 tuổi, ngụ quận Ninh Kiều). Phong và Thạnh chung sống với nhau như vợ chồng. 

Đại tá Trần Văn Sáu, Trưởng Công an quận Ninh Kiều (đứng) thông tin vụ việc

Theo thượng tá Trần Đình Kiên, Phó trưởng Công an quận Ninh Kiều, ngày 21/7, một người đàn ông xưng tên là Cường gọi điện thoại cho chị T.T.H (50 tuổi, ngụ huyện Phong Điền) để hỏi mua ổi (do chị H. có lên mạng đăng bán ổi và đất).

Hai ngày sau, Cường tiếp tục gọi điện cho chị H. và hẹn ra quán cà phê để nói chuyện mua bán đất. Chị H. chạy xe máy đến Bệnh viện Nhi đồng TP rồi gửi lại. Sau đó, người phụ nữ này lên xe máy của Cường để chở đến quán cà phê nằm trên đường Nguyễn Văn Cừ nối dài (khu vực 3 Cồn Khương, quận Ninh Kiều) bàn chuyện làm ăn.

Chị H. vào quán gọi sinh tố bơ uống. Tuy nhiên, khi chị H. chưa uống xong thì Cường mang từ ngoài mang vào ly cà phê sữa đá đưa cho người phụ nữ này uống. Uống xong ly nước do Cường đưa, chị H. rơi vào tình trạng mê man bất tỉnh.

Đến khoảng 3h ngày 24/7, chị tỉnh lại thì phát hiện mất toàn bộ tài sản nên đến Công an trình báo vụ việc.

Tài sản của chị H. bị mất gồm: bộ vòng vàng 25 chiếc, trọng lượng 2 lượng, chiếc lắc 8 chỉ vàng 18k, dây chuyền và mặt dây chuyền 7 chỉ vàng 18k, 2 chiếc nhẫn vàng 18k, iphone 7 và 4 triệu đồng. Công an quận Ninh Kiều đã tiến hành xác minh, làm rõ tin báo của chị H. là có căn cứ.

Đối tượng Phong tại cơ quan công an

Công an xác định thủ đoạn của đối tượng gây án rất tinh vi. Trưởng Công an quận Ninh Kiều đã báo cáo vụ việc lên Giám đốc Công an TP xin cho xác lập chuyên án truy xét đối tượng gây án.

Quá trình điều tra, ban chuyên án đã tiến hành xác minh hàng trăm đối tượng có tiền án, tiền sự về hành vi cướp tài sản trên địa bàn TP Cần Thơ và giáp ranh.

Công an quận Ninh Kiều cũng nghiên cứu hàng trăm hồ sơ vụ án hình sự đã xảy ra trên địa bàn của các năm trước thời điểm xảy ra vụ án.

Từ đó, xác định được đối tượng nghi vấn là Từ Thanh Phong và Hà Thị Thạnh. Trong đó, Phong và Thạnh đều có 1 tiền án về cướp tài sản, cũng với hình thức chuốc thuốc mê.

Tuy nhiên, qua xác minh các đối tượng không có mặt tại địa phương.

Đến ngày 20/9, Ban chuyên án nhận được đối tượng Phong đã xuất hiện tại phường 14, quận 8, TP HCM nên tiến hành phá án.

Công an quận Ninh Kiều phối hợp cùng các đơn vị nghiệp vụ Công an TP HCM bắt giữ đối tượng vào chiều 20/9. Quá trình mở rộng điều tra, Công an đã bắt giữ đối tượng Thạnh khi nữ quái này đang lẫn trốn tại khu dân cư An Khánh, phường An Khánh.

Công an quận Ninh Kiều đang mở điều tra vụ án.

Băng nhóm đánh thuốc mê 'quý bà', giở trò đồi bại rồi cướp

Sau khi đánh thuốc mê các “quý bà”, các đối tượng đưa nạn nhân vào khách sạn để giở trò đồi bại rồi cướp tài sản.

Lên đến Bệnh viện Nhi đồng 2, em sốc nặng, vẫn không đo được mạch và huyết áp, tiến triển rất nhanh sang suy đa tạng, hôn mê gan. Các bác sĩ khẩn trương lọc máu, thay huyết tương để cứu sống đứa trẻ. 

Vậy nhưng nay đã là ngày thứ 6, nhưng chức năng gan thận vẫn chưa có chuyển biến. “Tiên lượng những ca như thế này rất xấu”, bác sĩ Luân nói.

Bàn tay, cánh tay, cổ chân cậu bé đầy vết thâm tím và máu đông đọng lại, dấu vết của những lần lấy ven truyền dịch hoặc lấy máu xét nghiệm. Hình ảnh này đã quen thuộc đến ám ảnh với các y bác sĩ tại Khoa Hồi sức Nhiễm và Covid-19. 

Bác sĩ Võ Thành Luân cho biết, phần lớn trẻ mắc sốt xuất huyết nặng phải thở máy, bù dịch, truyền máu, chế phẩm máu liên tục.  

“Chỉ một ca sốt xuất huyết nặng nhập viện buổi tối nghĩa là cả đêm thức trắng truyền dịch cho trẻ. Anh em phải đi nhận hồng cầu, tiểu cầu, plasma liên tục đến tận sáng hôm sau. Đỉnh điểm hồi đầu tháng 8, chúng tôi có 4 ca sốt xuất huyết rất nặng cùng lúc thở máy và lọc máu". 

Tại Khoa Hồi sức Nhiễm - Covid-19, Bệnh viện Nhi đồng 2, có 11 trẻ sốt xuất huyết nặng đang điều trị, khoảng 80% là trẻ béo phì. Khi bù dịch nhiều, cơ thể trẻ có thể phù lên như trái bóng. Một đứa trẻ 50kg có thể tăng lên 70kg. 

Bác sĩ Luân lý giải, sốt xuất huyết gây thất thoát huyết tương qua thành mạch. Mạch máu tổn thương giống như ống nước bị thủng lỗ chỗ, khiến nước chảy ra ngoài, bên trong lại thiếu. Trẻ phải được bù dịch cho đến khi mạch máu hồi phục. Việc này có thể kéo dài đến 3-4 ngày nếu trẻ sốc kéo dài, suy gan thận. 

Thêm vào đó, kim đụng vào đâu trẻ cũng bị chảy máu tại chỗ, phồng lên một cục máu, từ vai, tay, bẹn đều bầm. Điều dưỡng muốn tìm được ven truyền sẽ rất khó khăn. 

"Điều dưỡng cực nhọc nhất vì chăm sóc 1 ca sốt xuất huyết nặng bằng 3 ca sốc nhiễm trùng”, bác sĩ Luân bày tỏ. 

Teo cơ, hoảng loạn, phục hồi khó khăn 

Nếu suôn sẻ, trẻ sốt xuất huyết nặng có thể hồi phục sau 7 ngày điều trị. Tuy nhiên, khi trẻ nhập viện muộn, biến chứng suy đa tạng, thời gian điều trị có khi dài đến vài tháng. Câu chuyện phục hồi sau đó rất gian nan với bệnh nhi, phụ huynh và y bác sĩ. 

Trong giai đoạn điều trị hồi sức tích cực, trẻ được nuôi dinh dưỡng bằng ống nên khi phục hồi, đường ruột phải làm quen lại từ đầu. Do nằm lâu, trẻ bị teo cơ. Cơ hô hấp, cơ vận động đều yếu nên việc cai máy thở, đi lại rất khó khăn. Thêm vào đó, trẻ bị sợ hãi, tâm lý lo lắng.

PGS.BS Phạm Văn Quang, Trưởng khoa Hồi sức tích cực – Chống độc, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM chia sẻ, một cậu bé 8 tuổi đã rất hoảng loạn khi phải cai máy thở. Bệnh nhi nằm hồi sức suốt 3 tháng vì sốc xuất huyết nặng, suy tạng, phải lọc máu, thay huyết tương. 

Trẻ thoát chết nhưng các bác sĩ phải kiên trì giúp em cai máy nhiều lần. “Mỗi khi chuẩn bị cai máy, bé lại hoảng loạn, hụt thở, không cho ai đụng vào. Chúng tôi phải mời chuyên viên tâm lý cùng gia đình động viên, tâm sự mỗi ngày, mãi mới thành công", bác sĩ Quang nói. 

Hiện nay, dịch sốt xuất huyết tại TP.HCM đang hạ nhiệt. Tuy nhiên, các bệnh viện vẫn tiếp nhận nhiều ca nặng từ một số tỉnh thành chuyển đến. Sốt xuất huyết chủ yếu chuyển nặng ở người già, thai phụ, trẻ béo phì, người có bệnh nền. Tính đến lúc này, TP ghi nhận 18 trường hợp tử vong trong năm 2022.

Theo Bộ Y tế, từ đầu năm đến nay, cả nước có 190.005 ca mắc, 72 ca tử vong do sốt xuất huyết. So với cùng kỳ năm 2021, số mắc tăng gấp 4 lần, số tử vong tăng 53 trường hợp.

TP.HCM ghi nhận số ca tử vong do sốt xuất huyết cao nhất 10 năm, chủ yếu là người lớn