Năm 1983, vào khoảng thời gian ra mắt Macintosh, Steve Jobs mời John Sculley về làm CEO Apple khi Mark Markkula muốn nghỉ hưu. Ông Sculley là CEO trẻ nhất mọi thời đại của Pepsi nhưng vẫn “nhảy việc” theo lời đề nghị của ông Jobs nhờ câu hỏi huyền thoại: “Ông muốn bán nước ngọt suốt đời hay muốn đi cùng tôi và thay đổi thế giới”?

Song, căng thẳng giữa Jobs và Sculley gia tăng khi Macintosh không thể phá vỡ sự thống trị của IBM. Hơn nữa, ông Jobs muốn làm mọi thứ theo ý mình, còn ông Sculley muốn giám sát chặt chẽ các sản phẩm tương lai.

Khi Apple vắng Steve Jobs

Năm 1985, Steve Jobs muốn lật đổ John Sculley nhưng bất thành. Hội đồng quản trị đứng về phía CEO và loại ông khỏi các vị trí điều hành. Sau đó, ông nghỉ việc và thành lập công ty mới mang tên NeXT. Steve Wozniak cũng rời đi và bán gần hết cổ phần vì nghĩ rằng công ty đang đi sai hướng.

Không còn Steve Jobs, hội đồng thoải mái nghĩ về những cỗ máy Apple sẽ sản xuất. Họ quyết định nhắm đến thị trường cao cấp với những chiếc máy tính Mac đắt tiền, ý tưởng vốn bị ông Jobs phản đối. Jean-Louis Gassée, người được CEO Sculley tuyển về để thay thế Steve Jobs, khởi xướng chính sách “55 hoặc chết”, đặt mục tiêu Macintosh II nên đạt ít nhất 55% lợi nhuận trên mỗi máy.

Dù máy tính Apple đắt hơn nhiều máy khác, chúng vẫn có lợi thế nhờ giao diện người dùng. Apple giới thiệu laptop PowerBook và hệ điều hành System 7 năm 1991. System 7 mang màu sắc đến với Macintosh, được sử dụng cho đến năm 2001 khi OS X xuất hiện.

Những năm 1990, Apple cố gắng xâm nhập thị trường mới. Ông Gassée tham gia phát triển các sản phẩm như Newton MessagePad và eMate với hi vọng chúng sẽ đưa công ty lên tầm cao mới nhưng không thành vì giá đắt, tính năng hạn chế. Apple giới thiệu Macintosh Classic, Macintosh LC, Macintosh IIsi – tất cả đều rẻ hơn – và đạt doanh số khủng.

Chính sách “55 hoặc chết” phản tác dụng vào những năm cuối thập niên 90 khi máy tính IBM rẻ hơn và Microsoft bắt đầu mở rộng tầm ảnh hưởng. Windows 3.0 có mặt trên các máy tính giá rẻ.

Apple cho ra đời các dòng máy tính hoàn toàn mới để phản công: Quadra, Centris và Perfoma, nhưng lại khiến khách hàng bối rối vì không hiểu rõ chúng khác nhau ở đâu. “Táo khuyết” còn thử nghiệm máy ảnh kỹ thuật số, máy nghe nhạc CD di động, loa… nhưng đều gây thất vọng. Thị phần và giá cổ phiếu tiếp tục giảm.

Sai lầm nối tiếp sai lầm khi ông Sculley giành nhiều thời gian và tiền bạc để đưa System 7 lên bộ vi xử lý IBM/Motorola PowerPC thay vì của Intel. Do hầu hêt phần mềm đều viết cho bộ vi xử lý Intel, Apple không còn đường quay lại thị trường.

Năm 1993, ông Sculley bị sa thải và thay bằng ông Michael Spindler, một người gắn bó với công ty từ những năm 1980. Không may, ông cũng đi theo vết xe đổ của người tiền nhiệm. Máy tính Macintosh chạy PowerPC đầu tiên ra đời năm 1994 nhưng không làm nên chuyện, một phần do Windows quá mạnh.

Năm 1996, ông Gil Amelio trở thành CEO Apple. Ông đưa ra vài thay đổi, trong đó có sa thải nhân sự và cắt giảm chi phí. Cổ phiếu công ty chạm đáy. Quyết định sáng suốt nhất của ông có lẽ là mua lại NeXT với giá 429 triệu USD vào tháng 2/1997, đưa Steve Jobs về lại Apple.

Steve Jobs trở về

Steve Jobs thuyết phục hội đồng cho ông làm CEO tạm thời vào tháng 7/1997. Một tuần sau, ông Amelio từ chức. Tại triển lãm Macworld 1997, ông Jobs gây bất ngờ khi thông báo sẽ hợp tác với Microsoft để tạo ra phiên bản hệ điều hành mới cho Macintosh và Microsoft đầu tư 150 triệu USD vào công ty.

Ấn tượng với tài năng của Jonathan Ive, Steve Jobs đã cùng nhà thiết kế này xây dựng lại Apple. Mẫu máy tính tất cả trong một iMac ra đời ngày 15/8/1998. Ông Ive là người phụ trách nhóm thiết kế iMac, sau này ông còn thiết kế iPod và iPhone. Chỉ trong 5 tháng, 80.000 iMac đã được bán nhờ sự kết hợp của các chức năng hiện đại và vẻ ngoài độc đáo.

CEO Apple tập trung vào số ít sản phẩm, giảm số lượng máy tính xuống 4, chia đôi cho doanh nghiệp và người dùng cá nhân. Ông cũng đóng cửa nhiều bộ phận khác như Newton MessagePad.

Mac OS X thay thế System 7 vào năm 2001, dựa trên hệ điều hành của các máy tính NeXT. Cùng năm, máy nghe nhạc iPod có mặt và ngay lập tức tạo ra cơn sốt với hơn 100 triệu máy bán ra trong 6 năm.

Apple thâu tóm một số công ty như Astarte, Nothing Real, Emagic, làm tiền đề cho sự xuất hiện của chợ âm nhạc iTunes năm 2003. Người dùng tải bài hát trên iTunes với giá 0,99 USD/ca khúc và tích hợp với iPod. iTunes trở thành nhà bán lẻ âm nhạc lớn nhất thế giới vào năm 2005.

Năm 2006, Apple chuyển sang dùng bộ vi xử lý Intel. MacBook Pro là laptop đầu tiên của hãng dùng chip Intel. Từ năm 2003 tới 2006, cổ phiếu Apple tăng hơn 10 lần, từ 6 USD lên 80 USD.

Steve Jobs công bố iPhone tại triển lãm Macworld ngày 9/1/2007. Ông thông báo Apple Computer sẽ đổi tên thành Apple. 270.000 iPhone hết veo chỉ sau 30 tiếng và được mệnh danh là “kẻ thay đổi cuộc chơi của ngành công nghệ”. Apple cũng trở thành nhà bán lẻ điện thoại di động lớn thứ ba thế giới nhờ sự phổ biến của iPhone.

Ngày 24/8/2011, Steve Jobs từ chức CEO. Ngày 5/10/2011, ông qua đời, kết thúc quãng thời gian nhiều thăng thầm và đầy vinh quang tại Apple.

Du Lam

Phong cách đối lập của Steve Jobs và Jeff Bezos

Hai nhà sáng lập Apple và Amazon đều là những lãnh đạo công nghệ thành công và nổi tiếng nhất mọi thời đại, tuy nhiên, họ lại có phong cách hoàn toàn khác nhau.  

Sau hơn 2 tháng phát động, chương trình đã nhận được sự quan tâm của đông đảo bạn đọc với 40.000 lượt dự đoán kết quả giải thưởng, 2,2 triệu lượt truy cập trên landing page chính thức.  

Tại đây, hội đồng chuyên môn của giải thưởng là các nhà báo chuyên ngành, các chuyên gia đánh giá xe, chuyên gia kỹ thuật, mua bán, sản phẩm, chuyên gia nghiên cứu thị trường. Đặc biệt, Ban Giám khảo còn có sự tham gia của 150 độc giả nhiều kinh nghiệm là những người sử dụng xe lâu năm, có mối quan tâm đến thị trường và được Ban tổ chức kiểm duyệt về chuyên môn.  

Xe của năm theo từng phân khúc

Ở hạng mục "Ô tô của năm theo phân khúc" có 15 giải tương ứng với 15 phân khúc, mỗi phân khúc đảm bảo tiêu chí có ít nhất 5 sản phẩm trở lên và có doanh số đáng kể trên thị trường. Giải thưởng ở từng phân khúc sẽ do Ban giám khảo lựa chọn, trong đó 60% số điểm đến từ Hội đồng chuyên môn và 40% số điểm đến từ độc giả nhiều kinh nghiệm. 

VinFast Fadil thắng giải thưởng phân khúc A

Trong khi đó, tại hạng mục "Car of the Year – Ô tô của năm 2021" được lựa chọn từ 15 mẫu xe đứng đầu từng phân khúc.

Ban tổ chức đưa ra các tiêu chí đánh giá gồm: Ra mắt trong năm 2021, mức độ vượt trội về điểm số so với các mẫu xe trong phân khúc, thứ bậc doanh số trong phân khúc và mức độ cập nhật xu hướng công nghệ của ngành ô tô thế giới, khả năng dự báo và gợi mở nhu cầu cho người tiêu dùng. Hyundai Santa Fe là mẫu xe được xướng tên ở hạng mục này.

Phúc Vinh

Tổng Giám đốc Ford Việt Nam: "Thị trường có thể chạm ngưỡng nửa triệu xe trong năm 2022”

Tổng Giám đốc Ford Việt Nam cho rằng, khi chạm ngưỡng 500.000 xe/năm, thị trường ô tô Việt Nam không còn nhỏ và rút dần khoảng cách với Thái Lan. Việt Nam cũng được xác định là 1 trong 4 thị trường nước ngoài quan trọng của Ford.

Điểm danh “tự nguyện”

Bốn khoản nhà trường “thu hộ”, gồm: Đồng phục: 300.000 đồng (trường đặt may); Bảo hiểm: 290.000 đồng; Tiền vở: 60.000 đồng. Ngoài ra, phụ huynh nào không đi lao động đầu năm thì phải đóng 200.000 đồng.

Phụ huynh phản ánh bức xúc

Chị Nguyễn Thị Thanh ở xóm Quang Trung, có 2 con học ở trường bức xúc: Tiền xây dựng năm nào cũng phải nộp. Năm nay, trường đã thu 600.000 đồng  “xây dựng tu sửa mua sắm” thế mà còn bắt nộp tiền mua bảng chống lóa (160.000 đồng ), tiền trang trí VNEN (100.000 đồng).

Rồi các khoản thu trả nợ tiền làm thư viện xanh (150.000 đồng), trả nợ tiền làm rạp bán trú (120.000 đồng), dù rất nhiều học sinh không ăn trưa.

Mặc dù đã phụ huynh đã lao động đầu năm (ai không đi thì đóng 200.000 đồng) nhưng nhà trường vẫn thu thêm 70.000 đồng tiền trồng cây và 120.000 đồng tiền bảo vệ, vệ sinh môi trường.

Tiếp đó là những khoản, tiền dạy buổi hai 6.000 đồng/buổi; Quỹ phụ huynh 50.000 đồng; Quỹ đội 20.000 đồng.

Đáng chú ý nhất trong các khoản thu tại trường là “thu hỗ trợ khai giảng”, mỗi em đóng 30.000 đồng.

Đưa câu chuyện này hỏi các phụ huynh, ai cũng lắc đầu vì không biết đó là tiền gì.

Giải thích về khoản thu “độc nhất vô nhị” này, cô Nguyễn Thị Hoa Huệ, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, số tiền này là “xin” phụ huynh, mỗi em 30.000 đồng để mua hoa giấy và cờ để đi khai giảng.

Theo cô Huệ, vì nhà trường không đủ kinh phí tổ chức khai giảng nên mới “xin” khoản này để trang hoàng cho lễ khai giảng.

Một phụ huynh cho biết, ngày khai giảng, mỗi em đều được mẹ đều mua hoa cài tay và cờ nhỏ, với mức chi 12.000 đồng.

Những gia cảnh khốn khó

Ở xã bãi ngang nghèo túng này, chẳng ai không biết đến gia cảnh vợ chồng anh Nguyễn Ngọc Quyền (bị khuyết tật bẩm sinh) và chị Trần Thị Bốn (mù một mắt) với 3 con trai.

Anh chị có 3 con, trong đó cậu con trai út 3 tuổi mắc bệnh máu trắng.  Hai con trai đầu đang theo học tại Trường tiểu học Kỳ Xuân

Là hộ “nghèo truyền thống” của xã, chị làm nông với mảnh ruộng chưa đầy 1 sào. Anh có nghề điện tử nhưng cũng chẳng giúp thêm gì cho vợ.

Để có tiền đóng học đầu năm, chị đàn gà được 600.000 đồng, và vay thêm 600.000 đồng nữa mới đủ đóng ở trường mầm non là 1.105.000 đồng. Còn số tiền hơn 6 triệu đồng cho 2 đứa con học tiểu học thì chưa biết thế nào.

“Hai vợ chồng đang nợ trên 30 triệu, đi vay giờ ai cho. Cứ nghĩ đến cảnh con thất học mà nước mắt trào ra”- chị Bốn bật khóc.

Hiện bà Huệ chưa biết kiếm đâu ra khoản tiền hơn 3 triệu để đóng học cho cháu

Ở xóm Xuân Tiến, hoàn cảnh của Nguyễn Tiến Quỳnh (lớp 5B) cũng rất đáng thương. Quỳnh không có bố, mẹ bị câm bẩm sinh, lại còn mới sinh em. Từ nhỏ đã phải nương nhờ bà ngoại năm nay 73 tuổi.

Trong câu chuyện với phóng viên, người dân không chỉ biết trình bày hoàn cảnh. Rất nhiều người bày tỏ sự bức xúc khi nhà trường đưa ra nhiều khoản thu vô lý, có ý kiến cũng không được tiếp thu.

Chị Nguyễn Thị Thanh (33 tuổi, xóm Quang Trung) có hai con đang học lớp 2 và 4.

Khi nghe thông báo số tiền phải nộp, vì gia cảnh quá khó khăn, conlại đau ốm thường xuyên, chị đã mạnh dạn đứng dậy nêu ý kiến không đồngtình.

Nhưng ý kiến của chị không được lưu tâm.

Chị Thanh có 2 đứa con học tiểu học.

Để có tiền sắm đồ dùng năm học mới, chị bán 1 tạ lúa non được 450.000 đồng. Sau ngày khai giảng, chị nhờ người vay 3 triệu đồng để về đóng tiền học. Số này chưa bằng một nửa tổng tiền phải nộp. Lãi phát sinh mỗi tháng chị phải trả là 90.000 đồng.

Không chỉ người nghèo, mà ngay cả những hộ có hoàn cảnh khá hơn ở xã Kỳ Xuân cũng phản ứng khi đóng tiền học cho con.

Hộ chị Nguyễn Thị Chiền (SN 1977) tạm được gọi là khá hơn do có chồng đi nước ngoài. Thế nhưng với 3 đứa con đang theo học tại trường, với múc đóng gần 10 triệu đồng cũng là gánh nặng.

Thưởng cho giáo viên “thu đạt”

Trong báo cáo chi tiết về các khoản cần thu, chi trong năm học2014-2015 mà Trường Tiểu học Kỳ Xuân gửi lên UBND xã, có câu đáng chú ý,“miễn giảm và thưởng cho giáo viên thu, 40 triệu đồng”.

Rất nhiều người dân tại xã Kỳ Xuân bức xúc vì những khoản thu cao quá sức dân của trường tiểu học và trường mầm non.

Cũng theo cô Huệ, trong 40 triệu, có khoảng 5 triệu là thưởng cho giáo viên thu tiền xây dựng đạt kế hoạch.

Nhiều phụ huynh phản ánh con họ bị cô “dọa thế này thế nọ” nếu khôngcó tiền nộp. Đem thắc mắc này tới ban giám hiệu, cô hiệu trưởng phủ nhậnvà cam kết nếu cô nào thực hiện thì sẽ xử lý ngay. Thậm chí, cô Huệ còncam kết, toàn thể phụ huynh đã đồng tình, nhất trí cao khi đóng góp cáckhoản tự nguyện. Hoàn cảnh nào quá khó khăn thì làm đơn, sẽ có buổi họpxét.

Sau buổi làm việc, cô hiệu trưởng dẫn phóng viên đi ra khu vựcđang có rất đông phụ huynh đang lao động cho con em mình học tập.

Phụ huynh đón con sau buổi lao động công ích

“Thu như thế là sai rồi”

Vùng đất đặc biệt khó khăn Kỳ Xuân (Kỳ Anh, Hà Tĩnh) có tới hơn 33% hộ nghèo và cận nghèo. Thu nhập bình quân chưa đầy 20 triệu/người/năm.

Trường Tiểu học Kỳ Xuân lâu nay vẫn được đánh giá cao trong các phong trào thi đua toàn huyện, dù khó khăn hơn nhiều địa phương.

Câu chuyện các khoản thu đầu năm nay đã làm nhiều người dân nghĩ khác về nhà trường. Đặc biệt, điều mà nhiều phụ huynh ức chế là việc họ biết thu quá cao sức dân nhưng lại bị gắn là “tự nguyện đóng góp”.

Khi trao đổi với phóng viên, cô hiệu trưởng khẳng định 11 khoản thu đầu (2.260.000 đồng) hoàn toàn là do phụ huynh tự nguyện. Ban chấp hành hội phụ huynh tổ chức họp lấy ý kiến cha mẹ, và sau đó có biên bản báo cáo với trường là “đồng tình”.

Còn những khoản thu quần áo, sách vở, bảo hiểm, và tiền không đi lao động, là nhà trường “thu hộ”. Số tiền này gần 1 triệu đồng.

Bà Bùi Thị Quê một nách nuôi hai cháu ăn học (mầm non và tiểu học), đầu năm phải đóng gần 6 triệu.

Mặc dù khẳng định, mức thu hơn 3 triệu mỗi em mới chỉ là dự kiến và đang tiếp tục lắng nghe ý kiến, tuy nhiên cô Huệ cũng cho hay nhiều giáo viên đã thu tiền.

Cũng theo cô Huệ, sở dĩ năm nay có nhiều khoản thu bởi vì nhà trường có nhiều hạng mục tu sửa, mua sắm,  trả nợ phần nào những công trình dang dở.

“Trường thu cao thì cũng để phục vụ cho con em cả… Cơ sở vật chất, những dãy nhà tầng kiến cố, thư viện, nhà bán trú… đều do phụ huynh đóng góp đấy”, cô Huệ nói.

Tuy nhiên, cô hiệu trưởng chưa giải thích thấu đáo nhiều khoản thu trùng lặp như đã thu tiền xây dựng 600.000 đồng lại còn nhiều khoản thu mua sắm, tu sửa khác.

Cô Huệ cũng cho biết, nếu không dựa vào các khoản thu từ cha mẹ thì các nhà trường nói chung không thể duy trì được. Vì ngân sách chi cho giáo dục hàng năm quá hạn hẹp. Các trường cơ bản phải tự xoay sở.

Cô Huệ, hiệu trưởng Trường Tiểu học Kỳ Xuân: Trường học giờ chủ yếu nhìn vào các khoản thu từ phụ huynh

Trao đổi với VietNamNet,ông Nguyễn Xuân Lĩnh, Chủ tịch UBND xã cho hay, các khoản thu đầu năm do nhà trường báo cáo lên, xã xem xét và đồng ý với điều kiện “phụ huynh cho thu”, chứ xã không ra văn bản xác nhận.

Ông Dương Xuân Phú, phó bí thư xã nói thêm, vừa qua ông cũng nghe dư luận trong xã phàn nàn việc trường mầm non và tiểu học thu tiền quá cao, nhiều khoản thu trùng lặp, không hợp lý.

Bí thư đảng ủy xã Lê Đình Ninh cho biết, số tiền trên 3 triệu mỗi em tiểu học là “quá cao, và đã cao tức là sai rồi”. Lãnh đạo xã sẽ yêu cầu ban giám hiệu nhà trường lên giải trình các khoản thu chi, không chỉ năm này mà các năm trước. Và sẽ yêu cầu trả lại những khoản thu sai.

Lãnh đạo xã Kỳ Xuân trao đổi sẽ kiểm tra lại phản ánh của người dân

“Nói là tự nguyện nhưng thực chất là hình thức. Rất nhiều phụ huynh không đồng ý. Nhiều năm trước có phụ huynh có con học cấp 2 phát biểu không đồng ý, đầu tuần sau em đó bị trường nêu tên giữa trường. Lúc đó, xã đã phải có ý kiến.

Tôi cũng đã nghe dư luận chuyện một số học sinh bị ép nếu không đóng tiền thì cô không cho vào lớp, tôi đang xác minh”, một lãnh đạo xã cho hay.

• Duy Tuấn