GS Hoàng Xuân Sính, Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường ĐH Thăng Long dẫn giải, lâunay có nhiều ý kiến về giáo dục nói chung không mấy ai hài lòng. Một điều ít ai nóiđến, nhưng nó lại là điều căn bản khiến giáo dục có nhiều điều như vậy - đó là ngânsách hạn hẹp.

GS Hoàng Xuân Sính

Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh doanh công nghệ - GS Trần Phương nêu thực tế, hiện naytừ mầm non đến ĐH được nhận đầu tư 20% ngân sách nhà nước. Con số này là nhiều vàkhông thể đòi hơn được nữa. Nhưng để phát triển thêm nhiều trường ĐH nên đi theo conđường của Nhật Bản với 80% là trường dân lập, nhà nước chỉ lo một phần nhỏ.

Theo ông Phương, đi theo con đường như vậy cần thực hiện xã hội hóa:

"Chúng takhông nên lo là nhân dân không có tiền cho con ăn học, mà thực tế chứng minh họ luônsẵn sàng. Thực tế chính sách nhà nước đối với các trường ĐH ngoài công lập (NCL) rấtkém và rất bất cập".

GS Sính dẫn dụ, khi nói về một trường ĐH nào trên thế giới, người ta thường nóiđến chi ngân sách cho sinh viên hàng năm, được tính như sau: Học phí sinh viên đóng(ở nhiều nước của châu Âu khoản này không có vì sinh viên không phải đóng học phí) +hỗ trợ nhà nước cho mỗi sinh viên + hỗ trợ doanh nghiệp (nếu có).

"Con số thay đổi tùy theo từng nước - nước càng giàu thì con số càng lớn. Ngânsách dành cho sinh viên trên thế giới có thể từ 50.000 USD hoặc cao hơn cho đến mứcthấp nhất là 5.000 USD. Nhưng mức ngân sách dành cho sinh viên ở các trường ĐH ViệtNam chỉ dừng lại 500 USD" - bà Sính nêu bất cập. Chính con số này là nguyên nhân gâynên mọi khó khăn, yếu kém cho nền giáo dục ĐH của Việt Nam.  

GS Phương tiếp lời, thực hiện xã hội hóa GD - nhà nước sớm cân bằng học phí trườngĐH công và tư bằng nhau, xóa bỏ bất bình đẳng hiện nay. Sinh viên công lập thì đượcnhà nước bao cấp đến 70% tổng học phí/ năm (dao động trong khoảng 10-12 triệu đồng/sinh viên/ năm). Còn sinh viên trường tư không được bao cấp nhưng vẫn phải đóng thuế.

Do đó, ông Phương kiến nghị "Nhà nước không đánh thuế trường NCL. Bởi nếu đánhthuế là gián tiếp đổ gánh nặng lên đầu sinh viên vì nguồn thu của trường NCL là họcphí. Nếu đánh thuế, các trường sẽ phải nâng mức học phí lên..."

"Đồng thời, nhà nước phải cấp đất xây trường - dù là trường lợi nhuận hay phi lợinhuận" - ông Phương quả quyết. Còn để các trường tự lo thì phải 15 năm sau khi thànhlập mới có tiền xây trường. Như vậy sẽ kéo theo chất lượng đào tạo không thể hai, banăm là nâng lên được...

GS Trần Phương

Về vấn đề thuế đối với các trường NCL, GS Sính cho biết, năm 2008 có một văn bảncủa Bộ Tài chính quy định trường ĐH NCL phải đóng 25% thuế trên trừ đi chi nếu khôngcó 55m²/mỗi sinh viên- có nghĩa không có 55 ha đất cho 10.000 sinh viên.Văn bản này dựa trên văn bản của Bộ Xây dựng đã hủy từ năm 1998. Các ĐH NCL nào đãđóng thuế 10% trước năm 2013 thì bị truy thu thuế. Điều này đang xảy ra, rõ ràng cósự chồng chéo về những văn bản pháp luật. Và buồn hơn là các trường đã làm đơn đikhắp nơi nhưng không nhận được hồi âm...

"Việc đưa ra những chính sách cản trở sự phát triển của hệ thống giáo dục ĐH NCLdẫn đến hệ thống này có nhiều nguy cơ sụp đổ. Nguy hại hơn là hệ thống các trườngcông không có tiền để phát triển sẽ lôi kéo toàn bộ hệ thống giáo dục ĐH không baogiờ khởi động được" - GS Sính cảnh báo.

Nhiều tiến sĩ dởm

Cùng với đó, cơ chế chính sách quản lý đào tạo ĐH, sau ĐH trong và ngoài nước chưahoàn chỉnh, thiếu đồng bộ và không ổn định. Cơ chế xin - cho vẫn còn tồn tại dẫn đếntình trạng lộn xộn, thiếu công bằng đối với người học và các cơ sở đào tạo. Do đó,nhiều người tìm mọi cách để có được tấm bằng thạc sĩ, tiến sĩ - nhưng học giả, trìnhđộ giả.

Bất cập khác theo ông Sao, công tác quy hoạch đào tạo ĐH, sau ĐH của nước ta chưagắn với chiến lược phát triển kinh tế, nhu cầu nguồn nhân lực. Tình trạng mất cân đốinghiêm trọng trong cơ cấu lao động đang diễn ra phổ biến gây lãng phí lớn....

GS Nguyễn Minh Thuyết cho biết, những hiện tượng tiêu cực trong đào tạo sau ĐH nhưhọc hành qua loa, sao chép luận văn, luận án, chạy điểm, chạy hội đồng khá phổ biếnkhiến chất lượng đào tạo ngày càng yếu. Hầu hết các cơ sở đào tạo đề học viên vànghiên cứu sinh (NCS) trực tiếp chuyển luận văn, luận án đến nhà thành viên hội đồngchấm kèm theo phong bì tiền.

GS Nguyễn Minh Thuyết: "Nhiều người tìm mọi cách để có được tấm bằng thạc sĩ, tiến sĩ - nhưng học giả, trình độ giả".

Bên cạnh những hạn chế về điều kiện tài lực, vật lực - GS Thuyết cũng cảnh báo:Rất hiếm các NCS tham gia các hoạt động chuyên môn, trợ giảng, nghiên cứu, hướng dẫnNCS thực tập hoặc nghiên cứu khoa học tại cơ sở đào tạo theo sự phân công của đơn vịchuyên môn. Chưa hết, một số thầy tham gia quá nhiều hội đồng đến mức không kịp đọchoặc không cần đọc luận văn, luận án, chỉ copy từ bản lưu trong máy tính ra nhữngnhận xét chung chung có thể áp dụng vào bất kỳ luận văn, luận án nào.

Thống kê của Bộ GD-ĐT, trong số 8.300 tiến sĩ "ra lò" từ năm 1977 đến năm 2006, chỉ có 11% thuộc khối Khoa học kỹ thuật, 18% thuộc khốiKhoa học tự nhiên. Khối Khoa học xã hội chiếm 43%. Theo GS Thuyết, con số này chứngminh cho quy mô đào tạo phát triển nhanh nhưng chưa cân đối giữa các ngành.

GSThuyết đề xuất giải pháp trước mắt là sớm xây dựng hệ thống đảm bảo chất lượng đào tạo gồm 3 bộ phận: chínhsách về chất lượng, tổ chức kiểm định chất lượng và xếp hạng cơ sở đào tạo theo chấtlượng. Song song với đó, cần hoàn thiện cơ chế quản lí, tăng cường thanh kiểm tra, đổimới phương thức đào tạo và dạy học...

• Kiều Oanh- Ảnh: Minh Thăng

1. Chúng ta cần có tình yêu.

Chắc hẳn bạn đã từng nghe câu nói: “Được yêu rồi mất mát còn hơn là chưa bao giờ được yêu”. Tôi biết, những câu nói như thế này nghe có vẻ nhạt nhẽo và lý thuyết. Nhưng đó lại là sự thật. Chúng ta cần tình yêu ngay cả khi nó có thể làm trái tim ta tan nát. Bởi vì khi có tình yêu, cuộc sống của chúng ta mới có ý nghĩa.

2. Tình yêu thôi là chưa đủ.

Mặc dù chúng ta cần tình yêu, nhưng chỉ có tình yêu thôi thì không đủ để tồn tại. Chúng ta phải có những hành động cụ thể để thể hiện cho người khác biết là chúng ta quan tâm và yêu quý họ.

3. Hạnh phúc là thứ không thể mua bán.

Chúng ta không thể mua hạnh phúc. Nghe có vẻ sáo rỗng khi nói ra điều này, nhưng chúng ta đi tìm kiếm những lối đi, những kệ hàng, những trang web trên eBay là để tìm kiếm thứ gì đó khác, thứ để lấp đầy khoảng trống. Nhưng chúng ta không thể lấp đầy khoảng trống bằng vật chất.

Việc mua sắm chỉ xoa dịu chúng ta trong giây lát. Điều tệ nhất là nó sẽ hủy hoại cuộc sống của chúng ta, khiến chúng ta trống rỗng và chán nản, thậm chí là cô đơn hơn, cô đơn giữa đống vật chất. Sự thật là tất cả chúng ta đều sẽ chết và việc chất đống của cải vào quan tài cũng sẽ không giúp chúng ta thoát khỏi số phận này.

4. Trước đây tôi nghĩ rằng mình thành công vì có một công việc với mức lương lên tới 6 con số - điều mà bạn bè và gia đình tự hào về tôi. Tôi từng nghĩ rằng một ngôi nhà có nhiều phòng ngủ sẽ giúp tôi trông thành công hơn, những chiếc xe hơi sang trọng, những bộ quần áo hàng hiệu, đồng hồ đẹp, tivi màn hình lớn và tất cả những thứ hấp dẫn của thế giới vật chất… cũng thế. Tôi mua tất cả và tôi chắc rằng mình vẫn không cảm thấy thành công, ngược lại tôi thấy chán nản. Tôi lại càng mua sắm nhiều hơn. Và khi mua sắm không giải quyết được gì, tôi biết rằng phải làm điều gì đó với cuộc đời mình, tôi phải ngừng sống dối trá và bắt đầu sống với ước mơ của mình.

5. Bạn phải thay đổi

Tôi biết rằng bản thân muốn thay đổi cuộc sống. Tôi biết mình không hạnh phúc, không thỏa mãn. Tôi biết mình không tự do, không tự do thực sự. Vấn đề là tôi biết hết những điều này về mặt lý trí, chứ không phải mặt cảm xúc. Tôi không có cảm giác là mọi thứ phải thay đổi. Tôi biết thay đổi là đúng đắn nhưng thay đổi không phải là điều tôi bắt buộc phải làm, vì thế nó đã không xảy ra.

Tôi tin rằng khi bạn có động lực, bạn sẽ hành động. Vì thế, một quyết định chưa phải là quyết định thực sự cho tới khi đó là điều bắt buộc bạn phải làm. Một khi những điều “nên làm” trở thành “phải làm”, thì bạn sẽ đưa ra quyết định thực sự.

6. Phát triển và cống hiến là ý nghĩa của cuộc sống.

Tôi cho rằng cách tốt nhất để sống ý nghĩa rất đơn giản: liên tục phát triển như một cá nhân và cống hiến cho xã hội một cách ý nghĩa. Đó là ý nghĩa cuộc sống của tôi.

7. Sức khỏe quan trọng hơn chúng ta nghĩ.

Không có sức khỏe thì không có gì quan trọng. Tôi đã mất một năm rưỡi để giảm 31,5 cân. Đó là cách đây 7 năm và bây giờ tôi vẫn đang tiếp tục giảm. Năm nay tôi 30 tuổi và tôi đang có một hình thể đẹp nhất từ trước đến giờ.

8. Những kỷ vật không quan trọng như chúng ta nghĩ.

Mẹ tôi qua đời năm 2009. Đó là khoảng thời gian vô cùng khó khăn trong cuộc đời tôi, nhưng nó cũng giúp tôi nhận ra nhiều điều về ý nghĩa không cần thiết của những kỷ vật. Tôi nhận ra rằng tôi có thể giữ những kỷ niệm về bà mà không cần đến những kỷ vật đó, rằng tôi không cần tới kỷ vật của mẹ mình để nhớ về bà. Khắp mọi nơi đều có hình bóng của bà: trong cách mà tôi hành động, trong cách mà tôi đối xử với người khác, thậm chí là trong nụ cười của tôi.

9. Công việc không phải là nhiệm vụ.

Ít nhất là không đúng với tôi mặc dù nó chiếm nhiều nhất thời gian của tôi.

10. Tìm ra niềm đam mê rất quan trọng.

Niềm đam mê của tôi là viết. Có thể bạn biết đam mê của bạn là gì, có thể không. Hãy làm điều đó cho chính bản thân mình, nó sẽ thay đổi mọi thứ.

Bài viết của Joshua Fields Millburn.

• Nguyễn Thảo(Theo Minimalists)

Cô bạn xinh đẹp Nguyễn Thị Trà My sinh viên năm nhất khoa Triết học chất lượng cao Trường ĐH KHXH&NV Hà Nội

Trà My đang là một trong 10 cô gái xinh đẹp, nổi bật nhất cuộc thi USSH Gralent 2013 do truờng tổ chức.

Trà My sở hữu một gương mặt baby, nét xinh xắn, dịu dàng trong trang phục áo dài trắng

Nhưng cũng rất năng động với bộ áo cầu thủ

Trà My phong cách với những bộ đồ thời trang đường phố

Nét bụi bặm của nữ sinh Triết học

Hiện tại Trà My còn đang tham dự cuộc thi Gala Festvial Triết học

Cô nàng trẻ trung với trang phục đời thường

Trà My đam mê triết học và cho rằng đây là một môn học cực kì hữu ích trong cuộc sống

Trà My chia sẻ: "Triết học không hề khô khan như nhiều người vẫn nghĩ đâu. Mình không hề hối hận với lựa chọn này của mình"

Cô nàng còn là một bí thư của lớp và rất tích cực tham gia các hoạt động đoàn đội.

 (Theo Tiin)