Triệu chứng lâm sàng

Theo Bộ Y tế, tuỳ thuộc vào thời gian mắc bệnh và cường độ nhiễm cũng như các yếu tố ảnh hưởng mà các biểu hiện lâm sàng điển hình hay không điển hình. Đa số trường hợp nhiễm bệnh không có triệu chứng lâm sàng hoặc có một số triệu chứng như:

- Rối loạn tiêu hóa: phân sống, đầy bụng, khó tiêu, ậm ạch, ăn nhiều mỡ đau tăng lên.

- Mệt mỏi, chán ăn, gầy sút.

- Đau tức hạ sườn phải và vùng gan, xuất hiện khi lao động nặng, đi lại hoặc khi sức khỏe giảm sút. Đôi khi có cơn đau gan điển hình và kèm theo vàng da, nước tiểu vàng, xuất hiện từng đợt, một số trường hợp bị sạm da.

- Gan có thể sưng to dưới bờ sườn, mềm, mặt nhẵn và tiến triển chậm, lúc này có thể đau điểm túi mật.

Các thể bệnh như sau:

- Thể nhẹ: Giai đoạn đầu, đa số không có triệu chứng điển hình, đôi khi có rối loạn tiêu hoá.

- Thể trung bình: Tương ứng giai đoạn toàn phát người bệnh xuất hiện các triệu chứng sau:

Toàn thân: Mệt mỏi, buồn nôn, chán ăn, giảm cân.

Đau bụng: Thường đau ở vùng thượng vị, hạ sườn phải hoặc cả hai, đau tăng khi lao động nặng, đi lại, có thể có cơn đau gan điển hình, đau bụng có thể kèm theo tiêu chảy.

Rối loạn tiêu hóa: Phân sống, đầy bụng, khó tiêu, ậm ạch.

Vàng da, nước tiểu vàng, xuất hiện từng đợt, một số trường hợp có xạm da. Khám gan to dưới bờ sườn, ấn mềm, lúc này có thể có điểm đau túi mật.

- Thể nặng:

Giai đoạn cuối bệnh nhân càng ăn kém, gầy yếu, sụt cân, giảm sức lao động. Phần lớn người bị bệnh sán lá gan có xơ gan ở nhiều mức độ khác nhau do sán kích thích tăng sinh tổ chức xơ lan toả, đường mật dày lên, kém đàn hồi, có thể bị tắc. Những trường hợp không điều trị có thể dẫn đến xơ gan, cổ trướng và bệnh có liên quan đến ung thư biểu mô đường mật gây tử vong.

Trong hướng dẫn này, Bộ Y tế cũng nêu ra trường hợp bệnh nghi ngờ là những người đã từng ăn gỏi cá, ăn cá sống, cá chưa nấu chín, cá muối, cá ướp giấm, cá khô, cá hun khói hoặc sống trong vùng có thói quen ăn gỏi cá. Có triệu chứng lâm sàng nghĩ tới bệnh sán lá gan nhỏ.

Trường hợp bệnh xác định là ca bệnh nghi ngờ có các xét nghiệm sau:

- Tìm thấy trứng sán lá gan nhỏ trong phân hoặc dịch tá tràng.

- Xét nghiệm miễn dịch dương tính với kháng nguyên hoặc kháng thể của sán lá gan nhỏ.

Điều trị.

Bộ y tế cũng nêu nguyên tắc điều trị của bệnh:

- Điều trị bằng thuốc đặc hiệu để diệt sán lá gan nhỏ.

- Điều trị triệu chứng bằng các thuốc kháng histamin, giảm đau... Dùng thuốc lợi mật, nhuận tràng trước và sau điều trị thuốc đặc hiệu.

- Những bệnh nhân có bệnh nền kèm theo, phải kết hợp theo dõi điều trị.

- Nâng cao thể trạng.

- Bệnh nhân tái khám sau điều trị 1 tháng để đánh giá hiệu quả điều trị.

- Nếu bệnh nhân còn nhiễm bệnh sán lá gan nhỏ thì tiếp tục điều trị nhắc lại liệu trình điều trị.

Để phòng bệnh, Bộ Y tế khuyến cáo, người dân không ăn gỏi cá và các loại thực phẩm chế biến từ cá chưa nấu chín. Người dân không dùng phân người nuôi cá, không phóng uế xuống các nguồn nước đồng thời định kỳ tẩy sán cho chó, mèo, lợn.

Ngọc Trang

Theo bác sĩ Thắng, đối với người bệnh đái tháo đường, ngày Tết có nhiều yếu tố bất lợi ảnh hưởng tới sức khỏe. Trong thời gian nghỉ dài, các cơ sở y tế chăm sóc người bệnh không hoạt động như thường lệ. Ngoài ra, người Việt Nam thường có tâm lý dù mệt mỏi, ốm cũng cố chờ qua Tết mới đi khám. 

Bất lợi khác cho bệnh nhân đái tháo đường là trong ngày Tết, mọi người ăn nhiều thực phẩm ngọt, mặn hơn, đồ chế biến sẵn giàu năng lượng như bánh chưng, mứt, nước ngọt có ga, dễ tăng đường huyết. 

Giờ giấc ăn uống cũng bị ảnh hưởng như bận tiếp khách, đi chơi với bạn bè có thể khiến người bệnh bị hạ đường huyết. Trong dịp Tết, người bệnh thường bỏ tập thể dục, bỏ các thói quen hằng ngày tốt cho sức khỏe. 

Những sự thay đổi này đặc biệt nguy hiểm đối với người phải uống thuốc hoặc tiêm insulin. Một số người quên thuốc hoặc không mang đầy đủ thuốc đi để uống và tiêm. 

Thạc sĩ Thắng cho biết, người bệnh đái tháo đường khi dùng thuốc hạ đường huyết, đặc biệt là những người phải tiêm insulin, không được bỏ bữa ăn hoặc ăn quá trễ, ăn ít hơn bình thường.

Khi nào cần đi viện ngay 

Với những bệnh nhân tuân thủ điều trị tốt, ăn uống, vận động tốt nhưng có dấu hiệu hạ đường huyết như mệt mỏi, hoa mắt, vã mồ hôi, lạnh, ý thức suy giảm… thì phải nhanh chóng bổ sung đường bằng cách ăn bánh kẹo, uống nước đường, sau đó đo đường huyết để kiểm tra.

Ngược lại, khi đường huyết cao, người bệnh có các triệu chứng như mệt mỏi, uống nhiều, tiểu nhiều, đau bụng, thở nhanh, khó thở, ngủ nhiều… Khi đó, người bệnh phải liên hệ ngay với bác sĩ điều trị hay đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Thạc sĩ Thắng khuyến cáo, người bệnh không nên có tâm lý chờ hết Tết mới đi khám. Nếu thấy mệt, có triệu chứng nghi ngờ, người bệnh nên thử đường huyết ngay để xác định chỉ số đường trong máu của mình có an toàn không?

Để khỏe mạnh trong ngày Tết, người bệnh cần cố gắng duy trì được thói quen ăn uống hằng ngày. Khi đi công tác, về quê, bạn cần mang sẵn thuốc và bộ đo đường huyết trong người. Trong một bữa không nên ăn thoải mái những món khoái khẩu nhưng không tốt cho sức khỏe, mỗi bữa có thể ăn vài miếng nhỏ.

Người bệnh đái tháo đường nên hạn chế uống nhiều rượu vì rượu có thể làm lu mờ các triệu chứng hạ đường huyết, gây nhầm lẫn trong xử trí của những người thân xung quanh, ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh.

Suýt mù lòa vì đái tháo đường

Ngày 13/6/2020, Cục CNTT và thống kê hải quan (Bộ Tài chính) đã phối hợp với Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia - Cục An toàn thông tin (NCSC) và Công ty cổ phần Công nghệ an toàn thông tin và truyền thông Việt Nam (VNIST) tổ chức cuộc diễn tập ứng cứu khẩn cấp sự cố an toàn thông tin.

Cuộc diễn tập có sự tham dự của trên 80 cán bộ, chuyên gia CNTT của Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan, đại diện Cục Hải quan các địa phương.

Đại diện Cục CNTT và Thống kê Hải quan cho biết, thực hiện việc đảm bảo an toàn thông tin theo mô hình 4 lớp, hoạt động diễn tập năm 2020 đối với cán bộ và chuyên gia ngành Hải quan lựa chọn hai kịch bản, bao gồm: Diễn tập ứng cứu sự cố tấn công vào hệ thống ứng dụng CNTT hải quan qua các nguồn phát tán mã độc bằng email, USB; Diễn tập ứng cứu sự cố Cổng thông tin điện tử - website của Tổng cục Hải quan (www.customs.gov.vn) bị tấn công sửa đổi nội dung.

Các chuyên gia tham gia diễn tập được đào tạo theo 3 lớp để đào tạo, hướng dẫn kỹ năng, sau đó diễn tập theo kịch bản bí mật trong 1 ngày. Chi tiết các kịch bản diễn tập được VNIST và NCSC thiết kế chi tiết bám sát các nội dung thực tiễn mà tin tặc thường lợi dụng, mô phỏng 100% tương tự các hệ thống kỹ thuật đang vận hành tại Tổng Cục Hải quan để các chuyên gia tham dự diễn tập được trải nghiệm chính xác nhất các rủi ro, đe dọa an toàn thông tin có thể xảy ra.

Đặc biệt, đại diện Ban tổ chức cũng cho biết, các chuyên gia đã đưa mô phỏng tấn công khai thác lỗ hổng “Telerik UI”. Đây là loại tấn công mà Bộ Công an và các cơ quan chuyên môn của Bộ TT&TT cảnh báo tin tặc đang lợi dụng để tấn công vào Cổng thông tin điện tử cơ quan nhà nước vào đầu tháng 6/2020 để cập nhật, áp dụng ngay vào nội dung đào tạo và diễn tập ngành Hải quan năm 2020.

Chương trình diễn tập ứng cứu khẩn cấp sự cố an toàn thông tin cho ngành Hải quan diễn ra ngày 13/6/2020.

Theo đánh giá của Ban tổ chức, các học viên tham gia diễn tập đã thể hiện kiến thức vững vàng, chuyên nghiệp, tiếp thu kiến thức nhanh để sử dụng được thuần thục các kỹ năng phát hiện và xử lý khi có sự cố được hướng dẫn như phân tích cơ bản tệp tin văn bản để phát hiện mã độc đính kèm, phân tích nguồn gốc thư điện tử để phát hiện giả mạo lừa đảo, khai thác, điều tra và ứng cứu tấn công khai thác lỗ hổng website.

Việc triển khai các chương trình diễn tập an toàn thông tin là hoạt động quan trọng giúp nâng cao kỹ năng, sự sẵn sàng cho lực lượng tại chỗ trong công tác đảm bảo an toàn thông tin của tất cả các cơ quan, đơn vị. 

Kết quả cho thấy hoạt động diễn tập có ý nghĩa thực tiễn cao, cần được diễn ra thường xuyên, cập nhật nhiều kỹ thuật tấn công khác nhau, mở rộng phạm vị nhân sự tham dự để nâng cao nhận thức, tăng cường kỹ năng cho mọi cán bộ trong cơ quan chứ không chỉ tập trung vào cán bộ chuyên trách an toàn thông tin. 

M.T.

439 sự cố tấn công mạng vào các hệ thống tại Việt Nam trong tháng 5/2020

Trong tháng 5/2020, Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia thuộc Bộ TT&TT đã ghi nhận được 439 cuộc tấn công mạng vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam dẫn đến sự cố, giảm 10,6% so với cùng kỳ năm trước.

Trong khoảng thời gian diễn ra dịch Covid-19, phần mềm họp trực tuyến Microsoft Teams cũng đã được nhiều Sở Giáo dục & Đào tạo triển khai tại các cơ sở giáo dục trên cả nước.

Microsoft hiện miễn phí gói A1 (phiên bản trực tuyến của Office và Microsoft Teams) cho tất cả các cơ sở giáo dục tại Việt Nam. Thông qua chương trình này, hơn 3 triệu giáo viên, học sinh trên khắp cả nước đã ứng dụng Teams vào việc học trực tuyến. 

Trong thời gian tới, Microsoft sẽ cung cấp nền tảng Learning Passport dưới dạng sách giáo khoa kỹ thuật số được tích hợp cùng Microsoft Teams.

Nhiều dự án tăng cường kỹ năng số đang được triển khai tại Việt Nam, trong đó có việc tập huấn cho các thầy cô giáo làm quen với nền tảng họp trực tuyến Microsoft Teams.

Theo Microsoft Việt Nam, đơn vị này cũng đang triển khai dự án với tên skill4employability nhằm hỗ trợ đào tạo kỹ năng cho thị trường lao động trẻ. 

Đối tượng của dự án là các lao động trẻ di cư từ các tỉnh thành khác tới những nơi có ngành công nghiệp điện tử phát triển mạnh như Đồng Nai, Bình Dương và TP.HCM. 

Dự án của Microsoft sẽ đặc biệt chú trọng vào nhóm đối tượng bị mất việc làm do ảnh hưởng của Covid-19 và những người có thiếu sót về kỹ năng lao động do chậm bất nhịp với xu hướng phát triển của công nghệ. Dự án được kỳ vọng sẽ tiếp cận và đào tạo tối thiếu cho 3.000 lao động trẻ tại Việt Nam. 

Trọng Đạt

“Bộ kỹ năng số” là giải pháp quan trọng để bảo vệ trẻ em trên mạng

Theo đại diện Bộ TT&TT, một trong những giải pháp quan trọng của "Đề án bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng" là trang bị “Bộ kỹ năng số” cơ bản để trẻ em biết tự bảo vệ mình và biết cách tương tác an toàn trên môi trường mạng.