Ruột ngựa có thẳng không?

Trường THCS và THPT M.V.Lômônôxốp cũng đưa ra mức phí nhập học là 5.910.000 đồng. Phí nhập học này, trường không trả lại, nếu học sinh rút hồ sơ chuyển đi trường khác. Tuy nhiên nhà trường cũng lưu ý phụ huynh cần cân nhắc kỹ trước khi nhập học cho con, chỉ khi chắc chắn con sẽ học tiếp mới làm thủ tục nhập học, tránh việc giữ chỗ khiến mất cơ hội vào học của học sinh khác.

Mức phí nhập học mà Trường THPT Đoàn Thị Điểmđưa ra là 2 triệu đồng. Nhà trường cũng nêu rõ, số tiền này sẽ không được hoàn trả khi học sinh rút hồ sơ khỏi trường. 

Trường THCS và THPT Nguyễn Siêucũng đưa ra mức phí “đặt cọc” là 2 triệu đồng. Tuy nhiên, nhà trường cũng lưu ý phụ huynh học sinh đọc kỹ thông tin và cân nhắc trước khi nhập học cho con.

Trường THPT Phan Bội Châuđưa ra mức phí ghi danh là 1,2 triệu đồng. Nhà trường chỉ hoàn trả phí ghi danh khi học sinh trúng tuyển trường công lập. Trường hợp phụ huynh, học sinh rút hồ sơ nhưng học sinh không đỗ trường công, nhà trường sẽ không hoàn trả các khoản phí.

Phí giữ chỗ của Trường THCS và THPT Lê Quý Đônlà 3 triệu đồng; phí ghi danh của Trường TH, THCS&THPT Ngôi sao Hoàng Maivới học sinh khối 10 là 2 triệu đồng,...

Dù số tiền cọc để giữ chỗ khá lớn, song nhiều phụ huynh “cắn răng” chịu chi nhằm đảm bảo con có một suất vào lớp 10 dự phòng trong trường hợp trượt nguyện vọng trường công. Việc quyết định chi tiền giữ chỗ là lựa chọn, quyết định của mỗi gia đình tùy thuộc vào điều kiện và hoàn cảnh. 

Khi đã chi tiền đặt cọc giữ chỗ, phụ huynh thường có sự cân nhắc. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn có không ít phụ huynh đặt cọc trong trạng thái vội vàng hoặc bị xao động, phân tâm theo đám đông dẫn đến quyết định mang tính thời điểm.

Trên thực tế, những năm trước, đã có những trường hợp phụ huynh bỏ cọc, thậm chí bỏ cùng lúc nhiều trường sau khi con trúng tuyển vào trường công lập top đầu.

Do vậy, để hạn chế việc lãng phí trong bỏ tiền đặt cọc, hơn ai hết, phụ huynh cần hiểu năng lực của con để xác định trường mục tiêu; tìm hiểu rõ về trường mình định đặt cọc (tầm nhìn, định hướng, chất lượng giáo viên, cơ sở vật chất, loại hình lớp...) tránh tâm lý lo lắng thái quá dẫn đến lãng phí.

Số khác bày tỏ lo lắng về cơ hội vào lớp 6 của chính con em mình. Đặc biệt các gia đình, phụ huynh đầu tư cho con ôn luyện để tranh suất vào trường năm nay.

Chị Nguyễn Hương cho rằng, nếu dừng tuyển sinh lớp không chuyên trong trường chuyên, đồng nghĩa không còn tuyển sinh hệ THCS của Trường Amsterdam, câu chuyện tuyển sinh đầu vào lớp 6 ở Hà Nội đã nóng sẽ thêm nóng hơn. Bởi đơn giản số học sinh ngày một đông, nhu cầu lớn, trong khi bớt trường. “Nếu vậy, các trường công lập khác liệu có được tăng quy mô tuyển sinh lớp 6 không? Bởi dù chỉ tiêu khối 6 của trường Ams cũng là 200 học sinh rồi”.

Một phụ huynh trú quận Cầu Giấy thành thật bởi hiểu rõ năng lực của con mình: “Hy vọng có cách nào đó để được xem xét và tiếp tục tuyển sinh hệ THCS của Amsterdam. Như vậy, các học sinh xuất sắc có được môi trường học xứng đáng. Sức học khoảng như con tôi có thêm cơ hội vào các trường như THCS Thanh Xuân, THCS Cầu Giấy... Giờ nếu không còn tuyển sinh lớp 6 vào Trường Amsterdam, các trường như Cầu Giấy, Thanh Xuân, Ngôi sao lại thêm hot, cơ hội vào các trường top của con tôi càng ít ỏi. Trong khi đó, nhiều năm qua, chúng tôi đã dốc sức cho con học thêm các lò luyện với các thầy cô uy tín...”.

Tuy nhiên, cũng có luồng ý kiến ủng hộ việc không có hệ “cận chuyên” trong các trường chuyên.

Trên một diễn đàn, một phụ huynh bày tỏ: “Ở cấp THCS không nên tổ chức lớp chuyên hoặc định hướng chuyên, theo tôi là đúng. Bởi lứa tuổi này, các em cần được bổ sung không chỉ kiến thức văn hóa mà còn cả thể chất và tinh thần để phát triển toàn diện”. 

Một phụ huynh khác chia sẻ: “Mọi người cứ nói rằng chất lượng học sinh của hệ này rất tốt. Nhưng có lẽ chúng ta cần nhìn nhận một cách công bằng và thấu đáo hơn. Cả xã hội “chạy đua” vào một vài chỗ thì vậy thôi. Chất lượng học sinh tốt là là do đầu vào vốn đã tốt, chứ chưa chắc là do chất lượng đào tạo”.

Phụ huynh Tuấn Anh bình luận: “Tốt có lẽ là điều tất nhiên vì tuyển toàn học sinh giỏi vào học nhưng hệ luỵ cho xã hội mới là điều đáng quan tâm. Tôi nghĩ những mô hình này cũng góp phần đã tạo áp lực cho học sinh lẫn phụ huynh ngay từ cấp tiểu học, để luyện thi vào chuyên chọn”.

Trao đổi với VietNamNet, một lãnh đạo Sở GD-ĐT Hà Nội cho biết, sau khi nhận công văn từ Bộ GD-ĐT, Sở sẽ tiếp tục đề xuất về việc tiếp tục tuyển sinh lớp 6 bậc THCS của Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam theo cơ chế đặc thù, đặc biệt.

“Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam đã có truyền thống dạy học với bề dày thành tích, là nơi đào tạo, bồi dưỡng nhiều thế hệ học sinh đoạt các giải thưởng quốc gia, quốc tế. Sở GD-ĐT Hà Nội đánh giá đây là mô hình tốt để đào tạo nguồn học sinh có chất lượng và cần có cơ chế đặc biệt. Thật sự chúng tôi rất lấy làm tiếc nếu không còn mô hình này”, vị này nói.

Lãnh đạo Sở GD-ĐT Hà Nội cũng cho hay, Sở GD-ĐT Hà Nội cũng sẽ tham mưu UBND thành phố xây dựng cơ chế đặc thù với những giải pháp phù hợp trong tuyển sinh vào các trường chuyên trên cơ sở đáp ứng yêu cầu của phụ huynh, học sinh và đảm bảo công tác đào tạo mũi nhọn của Thủ đô. 

Về vấn đề này, PGS.TS Chu Cẩm Thơ, Trưởng Ban Nghiên cứu đánh giá giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam,cho rằng, cần tôn trọng và góp phần thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của mỗi loại hình trường. 

“Từ lâu, Việt Nam đã có chủ trương xã hội hoá giáo dục, đa dạng loại hình trường lớp để tạo điều kiện cho đáp ứng nhu cầu rất khác nhau về mục đích giáo dục của người dân. Với loại hình trường chuyên, được xác định là trường THPT, dành cho học sinh đạt kết quả tốt trong rèn luyện và học tập nhằm phát triển năng khiếu về một số môn học trên cơ sở bảo đảm giáo dục phổ thông toàn diện, tạo nguồn đào tạo nhân tài, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước, được mỗi tỉnh/thành phố đầu tư xây dựng hoặc trực thuộc một cơ sở giáo dục đại học. 

Chúng ta cũng có nhiều loại hình trường khác, để đáp ứng những yêu cầu giáo dục, đảm bảo chất lượng. Vì thế, tôi cho rằng, nên để các trường chuyên tập trung vào nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh năng khiếu. Việc không có các lớp không chuyên sẽ giúp các trường này tập trung vào chuyên môn, và sẽ có các trường khác thực hiện chức năng giáo dục với các mô hình dịch vụ khác”.

Nhiều phụ huynh bày tỏ tiếc nuối nếu mô hình này không còn tồn tại hay dừng tuyển sinh bởi cho rằng khối THCS của Trường Amsterdam đào tạo ra nhiều thế hệ học sinh chất lượng; phân tải chỉ tiêu, số lượng cho tuyển sinh đầu vào các trường THCS công lập ở Hà Nội. 

Tuy nhiên, theo bà Thơ, phụ huynh cũng không nên quá lo lắng. “Hiện tại, riêng ở Hà Nội, có rất nhiều trường chất lượng cao, chưa kể nhiều trường học khác cũng đang trong tiến trình thực hiện chiến lược nâng cao chất lượng. Những trường học đó hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu giáo dục của người dân. Tuy nhiên, về khách quan, chúng ta không thể không tiếc nuối những giá trị đã và đang được làm tốt, nay phải có sự thay đổi”.

Hơn 37 năm dạy học, cũng chừng ấy năm, cảm xúc của tôi buồn vui lẫn lộn mỗi khi Tết đến xuân về. Còn nhớ khi mới ra trường (năm 1986), tôi được phân lên giảng dạy ở trường PTCS Diên Tân (huyện Diên Khánh, Khánh Hòa) - xã miền núi lúc bấy giờ, vô cùng vất vả.

Tết đến với chế độ tem phiếu mua được thêm ít lạng thịt, gam đường, bột ngọt là vui không sao tả hết, bởi gia đình năm ấy có được hương vị ngày Tết, đúng như câu: "Ngày ba mươi Tết thịt treo trong nhà".

Thời gian dần trôi qua, sau nhiều lần cải cách, tăng lương đời sống giáo viên được cải thiện phần nào, nhưng nhu cầu cuộc sống cũng ngày càng tăng lên. Vì vậy tâm lý thầy cô giáo nói chung đều mong chờ khoản thưởng Tết ngoài lương vào cuối năm để con có chiếc áo mới, để thêm mừng tuổi ông bà, để đi mua sắm…. cho cái Tết thêm vui.

Không có quy định chung với thưởng Tết. Từ khi thực hiện chế độ khoán tài chính cho các trường, việc chi tiêu được hiệu trưởng lên kế hoạch theo quy chế chi tiêu nội bộ. Quy chế này được thông qua ở hội nghị viên chức, người lao động vào đầu năm học tập trung cho trả lương và các hoạt động phục vụ việc dạy - học, với tinh thần thật tiết kiệm để cuối năm có dư thưởng Tết cho thầy cô giáo. Việc thưởng Tết mỗi trường mỗi vùng miền khác nhau, tùy vào tiền "tiết kiệm chi" còn nhiều hay ít và cũng không có quy định phải bắt buộc chi. Vì vậy cuối năm trường có thưởng Tết, trường thì không là vậy.

Đồng nghiệp của tôi công tác tại Trường Phổ thông dân tộc nội trú Khánh Vĩnh, thuộc huyện miền núi của tỉnh Khánh Hòa. Đa số học sinh nơi đây là đồng bào dân tộc thiểu số Raglai, đời sống còn nhiều khó khăn. Thầy kể, Tết đến, học sinh tặng thầy cô củ khoai mới lấy trên rẫy (nương) về, con gà đang tập gáy, cân thịt heo đen nuôi dưới sàn nhà... rất ấm áp tình người.

Năm dạy học đầu tiên 1986-1987, Tết đến, tôi thật bất ngờ khi lần đầu tiên trong đời đi dạy được phụ huynh tặng chai mật ong rừng cùng với lời nói chân tình của người dân ở miền sơn cước: “Gửi thầy chai mật ong tôi mới lấy hôm qua trên rẫy (nương) để thầy bồi bổ sức khỏe”. Tôi nói: “Sao chú không để dùng mà tặng”?. Phụ huynh nói: “Trên này là rừng núi rất dễ tìm tổ ong để lấy mật, không có gì làm quà gửi thầy ít mật, thầy đừng ngại”.

Tuy họ nói vậy, song ở đây người dân đời sống rất khó khăn, hàng ngày phải vào rừng để lấy củi về bán mua gạo ăn từng bữa, ruộng đồng khô cháy chỉ canh tác được một vụ tháng 10 âm lịch khi có mưa xuống. Mật ong vẫn là thực phẩm rất quý. Vậy nhưng người dân nơi đây rất giàu lòng yêu thương nhất là đối với thầy, cô giáo, bởi họ hiểu và cảm thông cho thầy cô đến chốn rừng thiêng nước độc, thâm sơn cùng cốc này để dạy cái chữ cho con em họ.

Sau thời gian 4 năm công tác (1986-1990) ở miền núi, tôi được thuyên chuyển về vùng đồng bằng có nhiều thuận lợi hơn. Thầy, cô công tác ở vùng đồng bằng may mắn hơn, cuối năm cũng thêm được ít tiền thưởng Tết. Số tiền thưởng Tết các năm cũng nhiều hơn nhưng tôi không thể quên những ngày gian khó và tấm chân tình của phụ huynh nơi mình từng công tác. 

Nhiều thầy, cô tâm sự niềm vui chính là được xã hội tôn trọng, đúng như câu: "Mùng một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy". Mong rằng truyền thống tốt đẹp ấy của dân tộc không bao giờ nhạt phai. 

Nguyễn Văn Lực(Trường THCS Trịnh Phong, Diên Khánh, Khánh Hòa)