Novikov bị bắt cùng đợt với Bộ trưởng Công nghiệp hàng không Shakhurin, một nhóm tướng lĩnh không quân và cán bộ Đảng. Họ bị buộc tội đã sản xuất nhiều máy bay chất lượng thấp, và hậu quả là dẫn tới các vụ tai nạn hàng không chết người.

Nguyên soái Zhukov. Ảnh: Sputnik

Song bản chất sự việc lại khác hẳn. Theo cuốn Gensek i Marshalu, Nguyên soái Novikov được trả tự do từ trước ngày mất của Stalin những một năm rưỡi, vào ngày 14/2/1952. Tháng 5/1953, ông được phục hồi danh dự, được trả lại quân hàm nguyên soái và các phần thưởng nhà nước.

Toàn bộ vụ án 6 năm trước là do bàn tay của Abakumov, cấp phó của trùm an ninh Beria. Kể cả bức thư của Novikov - dù có chứa đựng nhiều điều khó chịu với Zhukov, nhưng không buộc tội về một âm mưu gì cả. Theo đó, giả thuyết Zhukov là nạn nhân của Stalin không có cơ sở.

Giả thuyết thứ hai cho rằng Zhukov là “con cưng” của Stalin. Chẳng phải ngẫu nhiên mà Zhukov là Phó tổng tư lệnh tối cao duy nhất của Stalin, được Stalin uỷ quyền ký công ước đầu hàng của Đức quốc xã, được quyền nhận báo cáo tại lễ duyệt binh mừng chiến thắng...

Vậy nhưng, một khi Stalin đề cao và tôn vinh Zhukov thì hà cớ gì ông lại cách chức và đưa Zhukov về “vùng sâu vùng xa” như vậy? 

Theo cuốn Gensek i Marshalu, vấn đề là ở chỗ, cuộc chiến tranh lớn đã qua đi, nhưng lại bắt đầu cuộc chiến tranh giành vinh quang giữa các tướng lĩnh. Zhukov biết rõ tình tiết mọi chiến dịch, nên đôi khi không kìm được và nóng nảy cắt ngang những cuộc cãi vã.

Mọi khúc mắc kìm nén từ những ngày chiến tranh được dịp bung ra. Khôn ngoan, biết tính các lãnh tụ hay nghi ngờ, các nguyên soái lôi kéo cả Stalin về phía mình. Stalin hiểu rõ vấn đề nhưng ông biết cánh tướng soái sẽ không chịu im chừng nào Zhukov chưa bị xử lý.

Do đó, Stalin quyết định tạm thời để Zhukov ra đi, vừa để bảo vệ ông này, vừa để lấy lòng các vị tướng háo danh.

Trước đây, người ta cho rằng Khrushev mời Zhukov trở về Moscow và bổ nhiệm làm Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Song, trên thực tế Stalin và Zhukov “làm lành” sớm hơn. Ngay từ năm 1952, theo gợi ý của Stalin, Zhukov đã được bầu làm đại biểu dự Đại hội Đảng lần thứ 19.

Tại Đại hội, ông được bầu vào Ban chấp hành Trung ương. Sau này, chính Zhukov nói rằng Stalin định bổ nhiệm ông làm Bộ trưởng Quốc phòng, song cái chết đã ngăn không cho vị lãnh tụ đi bước giải hoà cuối cùng với vị nguyên soái "con cưng" của mình.

Nguyên Phong

Phút đứng tim của nguyên soái nổi tiếng Liên Xô

Georgy Konstantinovich Zhukov là người có công lớn trong cuộc chiến tranh chống phát xít Đức của nhân dân Liên Xô.

Xem trực tiếp các môn tại SEA Games 32 hôm nay 14/5: 

Thành tích HCV của đoàn thể thao Việt Nam tại SEA Games 32 trong ngày 14/5:

Lịch thi đấu môn bóng đá SEA Games 32 mới nhất tại đây!

Ông cho hay, cũng như các nhà khoa học khác, bản thân luôn luôn gặp vấn đề trong quá trình nghiên cứu và phải tìm cách để giải quyết. Thất bại cũng là chuyện thường xuyên diễn ra với các dự án về Hóa học.

“Khoảng thời gian rất khó khăn với tôi là lúc làm nghiên cứu sinh. Tôi từng mất một năm rưỡi chỉ để thực hiện một phản ứng theo giáo sư hướng dẫn. Tuy nhiên, sau một năm rưỡi đó, chúng tôi nhận ra rằng phản ứng đó không thể làm được bởi có vấn đề về cơ sở của nó. Khi đó, tôi phải thiết kế lại một con đường phản ứng mới để thay thế. Không cách nào khác, tôi đã cố gắng làm việc rất chăm chỉ để hoàn thành. 

Tôi nghĩ rằng tất cả các nhà khoa học trẻ đều gặp phải những vấn đề tương tự như thế và phải tìm cách để vượt qua. Một trong những cách để vượt khó khăn trong quá trình làm nghiên cứu là bản thân các nhà khoa học cũng cần tìm kiếm những nguồn năng lượng tích cực khác để cân bằng, nuôi cảm hứng”, GS Morten Peter Meldal nói.

“Theo kinh nghiệm của tôi, thời điểm tốt nhất để có thể tưởng tượng hay cho ra những ý tưởng hay là ngay trước khi chúng ta ngủ. Bởi khi đó, đầu óc chúng ta quên hết mọi thứ trong ngày và bắt đầu chìm vào trạng thái mơ mộng. Đó là lúc mà chúng ta có thể có được những ý tưởng khác thường”, ông nói.

Một trong những vấn đề thường gặp của các nhà khoa học trẻ là việc thiếu kinh phí. “Thông thường, để giải quyết vấn đề đó, không có cách nào khác là phải tìm kiếm những cơ hội hợp tác. Chính vì vậy, các nhà khoa học trẻ cần duy trì mối quan hệ tốt với các đồng nghiệp, đặc biệt là những người hướng dẫn -  những người có thể sẵn sàng cùng mình giải quyết những vấn đề”. 

GS Morten Peter Meldal cho biết, trước khi đến với Việt Nam, ông cũng tìm hiểu về nền Hóa học của Việt Nam. Ông cho rằng cần khuyến khích các bạn trẻ tiếp cận sớm với Hóa học để có những đột phá trong lĩnh vực này. Tại Đan Mạch, Hóa học hay các ngành khoa học cơ bản khác cũng không phải là lựa chọn hàng đầu của sinh viên.

“Chúng tôi cũng gặp vấn đề thu hút người trẻ học đại học các ngành lĩnh vực khoa học cơ bản”, ông nói. Tuy nhiên, các ngành khoa học cơ bản là nền tảng của những ngành khoa học khác. 

“Hóa học là một trong những chuyên ngành khó nhất nhưng cũng là quan trọng nhất trong sự phát triển của tương lai. Bởi có thể nói tất cả mọi thứ đều xoay quanh Hóa học”.

Theo ông, việc dạy học Hóa học thường bắt đầu dạy từ lớp 7-8, trong khi lĩnh vực này xuất hiện ở tất cả mọi nơi xung quanh chúng ta. “Theo quan điểm của tôi, việc dạy và học Hóa học khoảng ở lớp 8 - lứa tuổi mà trẻ bắt đầu hình thành tính cách và có một số nhận định nhất định về thế giới xung quanh - là hơi muộn. Cần dạy Hóa học cho các bạn trẻ càng sớm càng tốt, đặc biệt ở lứa tuổi mà trẻ còn rất hiếu động, quan sát các hiện tượng xung quanh sẽ rất tốt để trẻ có thể tiếp thu những thông tin mới một cách dễ dàng hơn”.

Theo vị giáo sư, Hóa học đang được sử dụng trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay khi nhiều vấn đề về toàn cầu đặt ra.

“Hóa học cần cho việc sản xuất, sử dụng và tích trữ năng lực sạch một cách thông minh. Ở Việt Nam có rất nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên, nếu có cách tiếp cận thông minh về Hóa học, đó sẽ là nguồn lực rất lớn để phát triển. Đó cũng là những cơ hội rất lớn cho những người trẻ lựa chọn Hóa học để theo đuổi. Có rất nhiều cơ hội để thay đổi thế giới với Hóa học, nhưng quan trọng việc đầu tiên là để người trẻ thích thú với nó”.

Chàng trai mồ côi sống ở bãi rác đạt học bổng toàn phần ĐH Harvard