Trong thế giới ngày càng kết nối, việc đặt dữ liệu làm trọng tâm sẽ hỗ trợ và thúc đẩy các ngân hàng đưa ra những quyết định quan trọng, định hướng quy trình vận hành của ngân hàng, cũng như thúc đẩy quá trình tương tác giữa các ngân hàng với khách hàng.

Các chuyên gia nhận định rằng, thị trường Việt Nam đang ở thời điểm then chốt khi nhiều ngân hàng đẩy mạnh số hóa dữ liệu và các quy trình vận hành để phục vụ cho quá trình chuyển đổi số, cũng như cho một tương lai phát triển dựa trên dữ liệu.

Hầu hết các ngân hàng ở Việt Nam đang triển khai các chương trình chuyển đổi số, ở các mức độ khác nhau. Sự tương tác với khách hàng có thể coi là một trong những khâu có sự thay đổi mạnh mẽ và dễ nhận diện, bởi nhiều ngân hàng tại Việt Nam đã đầu tư đáng kể vào các ứng dụng công nghệ giúp nâng cao trải nghiệm số cho người dùng.

Các chuyên gia cũng thống nhất rằng, có nhiều động lực thúc đẩy các ngân hàng chuyển đổi số dựa vào dữ liệu. Đó là, Việt Nam có lượng người tiêu dùng trẻ và am hiểu công nghệ, vì thế, các ngân hàng cần phải nâng cao khả năng linh hoạt về số hoá để đáp ứng nhóm khách hàng này. Bên cạnh đó, hệ sinh thái công nghệ tài chính - Fintech tiếp tục có những bước phát triển mạnh, cung cấp các dịch vụ hiệu quả và có thể tích hợp trong chuỗi giá trị ngân hàng. Ngành ngân hàng cũng đang không ngừng kết nối với các ngành khác, đòi hỏi các ngân hàng phải có năng lực xử lý dữ liệu rất nhanh để có thể thu được lợi ích cụ thể từ bối cảnh kết nối này.

Tuy nhiên, việc đầu tư để xây dựng năng lực xử lý dữ liệu đang không đồng đều giữa các ngân hàng và nhiều ngân hàng đang tìm cách thức để sử dụng dữ liệu giống như một loại tài sản. Khi nhiều nền tảng dữ liệu và năng lực phân tích được triển khai trên diện rộng, sẽ có nhiều ngân hàng tại Việt Nam cần xem xét chiến lược dựa trên dữ liệu phức tạp hơn.

Khảo sát EY Tech Horizon 2022 của tổ chức EY toàn cầu cho thấy, doanh nghiệp đang phải đối mặt với nhiều rào cản trong việc áp dụng chiến lược dựa trên dữ liệu vào một số hoạt động: Khó thu thập và phân loại dữ liệu theo định dạng có thể sử dụng được; không có kiến ​​trúc dữ liệu được xây dựng một cách hợp lý; thiếu chiến lược dữ liệu; ít dữ liệu có chất lượng... Giải quyết các thách thức về dữ liệu được nhận định là vấn đề rất cấp thiết.

Khai phá sức mạnh AI để đẩy nhanh chuyển đổi số ngân hàng  

Các chuyên gia chỉ ra rằng, dữ liệu sẽ không thể là tài sản nếu thiếu sự hỗ trợ của các công nghệ mới, đặc biệt là AI. AI sử dụng đầu vào là dữ liệu của doanh nghiệp. Tuy vậy, AI chỉ phát huy tối đa sức mạnh khi doanh nghiệp thiết lập được hệ thống quản trị dữ liệu tiên tiến.

Ông Sayantan Choudhury, Phó Tổng giám đốc, Tư vấn Công nghệ của EY Consulting VN lưu ý đến sự chính xác và nguyên vẹn của dữ liệu là nền tảng để AI đưa ra các kết quả đáng tin cậy: "Để đảm bảo thuật toán AI tiếp tục tạo ra kết quả đáng tin cậy, dữ liệu cần được kiểm tra về độ chính xác một cách đều đặn. Để làm điều đó, các ngân hàng cần có thể chế và hệ thống quản trị dữ liệu mạnh mẽ”.

Ngoài các thách thức khi thực hiện chiến lược chuyển đổi số dựa trên dữ liệu, việc sử dụng AI và dữ liệu còn đi kèm nhiều vấn đề về yếu tố đạo đức và rủi ro tiềm ẩn cho các ngân hàng. Theo kinh nghiệm tư vấn của các chuyên gia EY cho các ngân hàng, một số rủi ro phổ biến có thể kể đến như sự đồng thuận và quyền riêng tư, tính toàn vẹn của dữ liệu để đảm bảo sự tin cậy và bảo mật dữ liệu, thể chế quản trị và sự thiên vị trong kết quả AI.

Nói rõ thêm về sự thiên vị trong kết quả AI, chuyên gia EY cho hay, các thuật toán AI có thể tạo ra kết quả có sự chênh lệch đáng kể theo thời gian, dẫn đến khả năng đưa ra quyết định sai lầm. Do vậy, các ngân hàng bắt buộc phải duy trì tính toàn vẹn của dữ liệu và theo dõi liên tục kết quả AI đưa ra.

Bà Nguyễn Thùy Dương, Chủ tịch Hội đồng quản trị EY Consulting VN nhấn mạnh, dữ liệu là chất xúc tác cho sự tăng trưởng. Các ngân hàng đã và đang dành không ít nguồn lực cho chuyển đổi số, gia tăng trải nghiệm khách hàng và các mục tiêu kinh doanh. Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ và bùng nổ của AI tạo sinh sẽ mở ra một kỷ nguyên hoàn toàn mới cho ‘cuộc chơi dữ liệu’.

“Đây là thời điểm các ngân hàng cần chuẩn bị thật tốt, bởi những ‘bộ não AI’ sẽ thay đổi cách thức mà chúng ta giao tiếp, phục vụ khách hàng và vận hành ngân hàng. Xa hơn, một số vị trí trong ngân hàng thậm chí có thể biến mất, được thay thế bằng những bộ não AI thông minh và có khả năng tổng hợp cực cao”, bà Nguyễn Thùy Dương nêu quan điểm

Chúng ta đang bước vào kỷ nguyên của dữ liệu và phân tích dữ liệu khi rất nhiều quyết định, quy trình vận hành, và chiến lược kinh doanh của các ngân hàng được quyết định bởi dữ liệu, được thúc đẩy từ các công nghệ mới và AI. Các ngân hàng cần chuẩn bị thật tốt và ngay từ bây giờ nếu không muốn bị hụt hơi trước cuộc chơi mới.  

Để nhận được giải thưởng của Zerodium, bất kỳ ai cũng phải chỉ ra lỗ hổng bảo mật chưa từng được phát hiện trước đây, giúp bẻ khóa (jailbreak) iOS 10 từ xa. Theo Chaouki Bekrar - người sáng lập Zerodium, công ty này sẵn sàng mua nhiều thủ thuật hack hệ điều hành mới của Apple dành cho iPhone với cái giá "khủng" 1,5 triệu USD.

Năm 2015, khi mới đi vào hoạt động, Zerodium đã treo thưởng 500.000 USD cho hacker bẻ khóa thành công iOS 9, trong khi những người chỉ ra các lỗ hổng chưa từng phát hiện ở máy Android và Windows Phone chỉ là 100.000 USD.

Tuy nhiên, mùa thu năm ngoái, công ty đã nâng mức thưởng lên 1 triệu USD trong thời gian giới hạn cho bất kỳ ai vượt qua hàng rào bảo mật của iOS. Vào thời điểm đó, Zerodium khẳng định sẵn sàng trả nhiều khoản thưởng 1 triệu USD nhưng rốt cuộc chỉ có một nhóm hacker giành được khoản tiền này.

Năm nay, Zerodium tuyên bố việc treo thưởng 1,5 triệu USD cho người hack iOS 10 sẽ kéo dài suốt cả năm, thay vì thời gian ngắn như trước kia. "Chúng tôi đã nâng mức tiền thưởng do cả iOS 10 và Android 7 đều tăng tính bảo mật. Chúng tôi muốn thu hút các nhà nghiên cứu suốt cả năm", ông Bekrar giải thích.

Quyết định tăng thưởng của Zerodium được đưa ra 2 tháng sau khi Apple tuyên bố chương trình thưởng tiền cho người phát hiện lỗ hổng bảo mật của hãng. Theo đó, Táo khuyết sẽ trả 200.000 USD để mua các phát hiện điểm yếu bảo mật trong hệ điều hành iOS - khoản thưởng chỉ bằng một phần nhỏ so với con số béo bở mà Zerodium đưa ra.

Nhiều người có thể tự hỏi tại sao Zerodium lại chi ra nhiều tiền đến như vậy để biết được "gót chân Asin" của iOS 10 và các hệ điều hành khác dành cho thiết bị di động. Câu trả lời là, công ty này sẽ kinh doanh kiếm lời từ những phát hiện lỗ hổng ấy.

Theo tiết lộ của ông Bekrar, các khách hàng của Zerodium chủ yếu là các chính phủ và doanh nghiệp ở Bắc Mỹ cũng như một vài cơ quan chính phủ ở "các nước đồng minh". Ông Bekrar cũng đã sáng lập ra công ty hack có tên Vupen ở Pháp, chuyên phát triển các thủ thuật xâm nhập phần mềm để bán cho những khách hàng cá nhân và cả các cơ quan chính phủ trên khắp thế giới.

Các công ty của Bekrar đang đối mặt với không ít sự chỉ trích vì cung cấp những dịch vụ gây tranh cãi. Những người ủng hộ quyền riêng tư và tự do của công dân cáo buộc, chúng đang góp phần làm lan tràn chiến tranh mạng và hoạt động do thám sau trái. Tuy nhiên, ông Bekrar phớt lờ những lời chỉ trích đó và tiếp tục công việc kinh doanh của mình.

Tuấn Anh(Theo Wired, Gizmodo)