Soi kèo góc Osasuna vs Girona, 19h00 ngày 13/4

Hàng loạt các ca khúc cách mạng mang tính sử thi hào hùng của các nhạc sĩ Phạm Duy, Lưu Hữu Phước, Chu Minh, Thanh Sơn, Lê Quang, Lê Minh Sơn, Quang Vinh sẽ được sử dụng trong chương trình như: Lời ru Âu Lạc, Dòng máu Lạc Hồng, trường ca Con đường cái quan, Bạch Đằng giang, Tây Sơn bước chân hào kiệt, Ta tự hào đi lên ôi Việt Nam, Rạng rỡ Việt Nam.

Bên cạnh đó, nhiều ca khúc của các nhạc sĩ trẻ như DTAP, Trịnh Trần Phương Tuấn, Bùi Trường Linh, Đông Thiên Đức cũng sẽ được dàn dựng, đan xen, kết nối với những phóng sự đặc biệt mang lại nhiều thông tin quý giá, nhiều bài học lịch sử. 

Chương trình sẽ mang tới cho người xem những thước phim tư liệu vô giá với những đóng góp to lớn của đội ngũ nhân sĩ, trí thức, nhà cách mạng bản lĩnh, trí tuệ, cùng nhân dân cả nước… Đó là những câu chuyện kể từ các nhân chứng lịch sử trong những thời khắc trọng đại của dân tộc đó là bà Hoàng Thị Minh Hồ - vợ nhà tư sản Trịnh Văn Bô - chủ của căn nhà 48 phố Hàng Ngang – nơi bí mật mà Hồ Chủ Tịch đã chuyển về ở vào buổi chiều 24/8/1945 để viết bản Tuyên ngôn độc lập.  

Hay Thiếu tá Archimedes Patti - Trưởng ban Đông Dương của Cơ quan Phục vụ Chiến lược Hoa Kỳ OSS (tiền thân của CIA) có mặt tại Hà Nội để thực hiện nhiệm vụ giải cứu tù binh và chuẩn bị cho việc giải giáp quân Nhật tại Bắc Đông Dương vào ngày 22/8/1945.

Khán giả được gặp lại bác sĩ Trần Duy Hưng - nguyên Chủ tịch Ủy ban Hành chính Hà Nội. Người xem sẽ được chứng kiến GS. Lê Thi - người kéo Quốc kỳ trong ngày 2/9/1945 cùng nghe những câu chuyện lịch sử của dân tộc qua lời kể của nhà sử học Lê Văn Lan, GS.TS Nguyễn Quang Ngọc - Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam…

Vừa là người viết kịch bản đồng thời là đạo diễn của chương trình, nhà báo Ngô Thanh cho biết chương trình sẽ dùng âm nhạc và các phóng sự để đi dọc chiều dài lịch sử của đất nước với 3 chương (Con đường cái quan, Thiêng liêng bờ cõi, Đất nước gấm hoa).

"Một thách thức không hề nhỏ khi lần đầu tiên chúng tôi dàn dựng hoạt cảnh cho bản trường ca Con đường cái quancủa nhạc sĩ Phạm Duy. Bản trường ca này, cố nhạc sĩ Phạm Duy đã viết từ năm 1954-1960, chia làm 19 bài hát nhỏ. Đó là cuộc du hành của người lữ khách đi trên Đường Cái Quan xuyên Việt mà theo Phạm Duy là: Đi từ Ải Nam Quan cho tới mũi Cà Mau, đi từ ngày mới lập quốc cho tới khi đã hoàn thành xứ sở, đi trong lịch sử và lòng dân...

Bởi vậy mà tôi đã cùng với giám đốc âm nhạc - nhạc sĩ Thành Vương vô cùng tâm huyết khi dàn dựng lại một phần của tác phẩm âm nhạc đồ sộ, hoành tráng này. Đó sẽ là một hoạt cảnh dài 20 phút, quy tụ dàn ca sĩ, nghệ sĩ đông đảo và hứa hẹn sẽ là điểm nhấn rất ấn tượng của chương trình Việt Nam giang sơn gấm vóc”, đạo diễn Ngô Thanh chia sẻ.  

Đỗ Lê 

Trong tháng 8/2000, một quả bom phát nổ đã cướp đi sinh mạng của 13 người, và khiến 90 người khác bị thương trong một đường hầm ở Moscow.

Từ ngày 23 – 26/10/2002, các tay súng ly khai Chechnya đã bắt giữ 700 người tại một nhà hát ở Moscow. Quân đội Nga sau đó đã xông vào tòa nhà, và dùng khí gas để trấn áp các đối tượng. Kết quả, 41 tay súng bị tiêu diệt. Tuy nhiên, 129 con tin cũng đã thiệt mạng. 

Còn vào ngày 5/12/2003, một vụ nổ phá hủy chuyến tàu sáng bên ngoài ga Yessentuki ở miền nam nước Ngakhiến 46 người thiệt mạng, và 160 người khác bị thương.

Năm 2004, Nga phải chứng kiến 3 vụ tấn công gây thương vong lớn. Vào ngày 6/2, một vụ đánh bom tự sát đã cướp đi sinh mạng của 39 người, và làm bị thương hơn 100 người trên chuyến tàu điện ngầm ở Moscow. Cảnh sát Nga cáo buộc phe ly khai Chechnya là thủ phạm. 

Vào ngày 24/8 cùng năm, 2 máy bay chở khách của Nga gần như bị nổ tung do những kẻ đánh bom tự sát gây ra. Hậu quả 90 người thiệt mạng. Theo đó, một chiếc Tu-134 bay tới Volgograd đã lao xuống phía nam Moscow. Sau đó, một chiếc Tu-154 trên hành trình tới thành phố biển Sochi cũng bị rơi gần Rostov-on-Don.

Từ ngày 1 – 3/9/2004, hơn 300 con tin mà trong đó 1/2 là trẻ em đã thiệt mạng tại Trường học số 1 ở thành phố Beslan, Bắc Ossetia, sau khi ngôi trường bị quân nổi dậy Chechnya chiếm giữ.

Ngày 21/8/2006, một quả bom phát nổ đã khiến 10 người tử vong, và làm bị thương 50 người khác tại một khu chợ ở ngoại ô Moscow.

Tới tháng 11/2009 , một vụ nổ bom đã làm trật bánh chuyến tàu tốc hành Nevsky giữa Moscow và St. Petersburg chở khoảng 700 người. Ít nhất 26 người đã thiệt mạng, và 100 người khác bị thương. Phiến quân Chechnya đã lên tiếng nhận trách nhiệm gây ra vụ tấn công. 

Ngày 29/3/2010 , ít nhất 2 vụ nổ tấn công các ga tàu điện ngầm ở Moscow trong giờ cao điểm, khiến 40 người mất mạng.

Ngày 24/1/2011, hơn 30 người thiệt mạng và khoảng 130 người bị thương trong vụ đánh bom tự sát tại sân bay Domodedovo ở Moscow.

Trong 2 ngày 29 – 30/12/2013, 2 kẻ đánh bom liều chết đã cướp đi sinh mạng của 34 người trong các cuộc tấn công vào nhà ga xe lửa, và xe điện ở thành phố Volgograd của Nga chưa đầy 2 tháng trước khi Thế vận hội Olympic mùa Đông 2014 ở Sochi bắt đầu.

Ngày 3/4/2017, 16 người bao gồm một nghi phạm đã thiệt mạng khi một vụ nổ xé nát toa tàu trong đường hầm tàu điện ngầm ở thành phố St Petersburg.

Gần nhất, vào tối ngày 22/3, các tay súng khủng bố đã xông vào trung tâm hòa nhạc Crocus City Hall tại thành phố Krasnogorsk, ngoại ô thủ đô Moscow khiến 137 người thiệt mạng. Nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đã lên tiếng nhận trách nhiệm. Song cho tới nay, Nga vẫn chưa chỉ đích danh thủ phạm gây ra vụ tấn công đẫm máu nhất ở Moscowtrong hơn một thập kỷ.

Ông Putin nêu tên những kẻ khủng bố Moscow, tố Mỹ che giấu chủ mưu

Trao đổi với báo chí, đạo diễn Lê Quý Dương cho hay, chương trình nghệ thuật có tính chất sử thi với tên gọi “Tỏa sáng non sông đất nước” làm nổi bật vùng đất và con người trải dài từ thời Lý, Trần, Hồ, hậu Lê, Trịnh-Nguyễn cho tới thời đại ngày nay.

Dấu mốc 990 năm được tính từ khi hình thành tên gọi Thanh Hóa, vì vậy Lê Quý Dương cho rằng việc gói gọn tiến trình lịch sử trong 90 phút “sao cho đầy đủ, tinh tế, không thiếu, không thừa là một thách thức lớn đối với bất cứ tác giả, đạo diễn nào”.

Thêm vào đó, chỉ riêng quãng thời gian 990 năm (1029 – 2019) từ khi tên gọi Thanh Hóa hình thành, văn hóa và lịch sử của Thanh Hóa đã là cả một kho tàng khổng lồ, trải qua nhiều triều đại gắn liền với dòng chảy của lịch sử dân tộc. Từ nhà Lý, nhà Trần, nhà Hồ, nhà Hậu Lê, nhà Trịnh nhà Nguyễn tới thời đại Hồ Chí Minh với hai cuộc kháng chiến thần thánh chống Pháp và chống Mỹ, thời kỳ hàn gắn các vết thương chiến tranh, tới thời kỳ đổi mới hội nhập và phát triển, Thanh Hóa đã thực sự trở thành “vùng đất căn bản” của nước Đại Việt hôm qua, của tổ quốc Việt Nam hôm nay.

Lễ kỷ niệm sẽ huy động tới 500 nghệ sỹ, diễn viên trong đó có những tên tuổi dàn dựng chương trình kỳ cựu như NSND Hương Thơm, Trương Hải Thọ, Trần Bình, nhạc sĩ NSƯT Thế Việt, NSƯT Mạnh Tiến, nghệ sĩ Đạt Tăng, ca sĩ Trọng Tấn, Anh Thơ, Huyền Trang, Lê Anh Dũng trong đó Trọng Tấn hát Chào sông Mã anh hùng với bản phối hoàn toàn mới, lồng ghép di sản văn hóa phi vật thể của Thanh Hóa.

Thành nhà Hồ là di sản nổi tiếng của Thanh Hoá.

Kỹ thuật dàn dựng sân khấu chuyên nghiệp và hiện đại, với hệ thống màn hình LED hiện đại, hệ thống hình ảnh video, hệ thống pháo kỹ xảo sân khấu. Các chuyên gia pháo hoa kỹ xảo của Singapore phối hợp với Tổng đạo diễn và nghệ nhân Thanh Minh thiết kế kỹ thuật pháo hoa mở màn độc đáo, tương tác với video, múa và nghệ thuật âm nhạc trống đồng.

Sân khấu quảng trường cũng giúp đạo diễn thỏa sức sáng tạo, theo đó có sự kết hợp giữa mỹ thuật sắp đặt tĩnh và động với kỹ thuật hiện đại. Một mặt trống đồng lớn đường kính 15m được thiết kế giữa trung tâm sân khấu. Từ mặt trống đồng trung tâm mở ra hai phía là các di tích văn hóa lịch sử xưa và các công trình hiện đại hôm nay như đền Đồng Cổ, Thành Nhà Hồ, Tượng đài Lê Lợi (bên trái), mô hình biểu tượng của tỉnh, cầu Hàm Rồng và các khu công nghiệp hiện đại (bên phải).

“Tỏa sáng cùng non sông đất nước” là chủ đề chính cho chương trình “Lễ Kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa” diễn ra tại quảng trường Lam Sơn, TP. Thanh Hóa vào hồi 20h ngày 8/5/ 2019.

“Nghệ thuật tuồng, chèo cổ, trống đồng, ngâm vịnh được kết hợp các thể văn tế, cáo sẽ được đan xen với ca múa nhạc với việc ứng dụng mỹ thuật sắp đặt tĩnh và động, kỹ thuật cơ học sân khấu, âm thanh, ánh sáng, pháo kỹ xảo và nghệ thuật trình chiếu video hiện đại… tạo nên một bức tranh đa sắc màu cho chương trình”, đạo diễn nói.

Đáng chú ý có hơn 2970 ống pháo hoa kỹ xảo sân khấu được chia thành ba lần trong chương trình, mỗi lần 990 ống tượng trưng cho lễ kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa.

Tình Lê

“Kỹ năng đọc phải được tích lũy, phát triển và nâng dần lên ở mỗi con người. Có thể nói, tri thức của sách khoa học khẳng định năng lực của con người cũng như năng lực đổi mới, sáng tạo của một quốc gia”, PGS.TS nhấn mạnh.

Ths Phạm Thị Bích Hồng cũng khẳng định phương châm của NXB Tri thức là: “Chân thành - Chuyên nghiệp - Khai phóng: Chân thành đối với độc giả; Chuyên nghiệp, hiện đại trong tổ chức xuất bản; Khai phóng trong việc chấp nhận tính đa dạng và sự khác biệt trong khoa học”.

Trong tham luận Sách khoa học lý thú như thế nào?, GS-Viện sĩ Trần Đình Long - Chủ tịch Hội Giống cây trồng Việt Nam chia sẻ: “Sách là đại dương tri thức mênh mông, đọc sách để biết mình chỉ là hạt cát. Chúng ta cần phải coi sách là người thầy vĩ đại, người bạn tri kỷ và người yêu bất tử. Khi ấy mới có thể đọc sách mọi lúc mọi nơi, đọc đến cuối đời”.

Tuy nhiên, trên thực tế sách khoa học “kén” người đọc vì lượng thông tin đồ sộ, mang tính chuyên môn cao. Một thống kê của Hội Xuất bản Việt Nam năm 2023 cho biết, Việt Nam hiện chỉ có 30% số người đọc sách thường xuyên, 26% không đọc sách và 44% thỉnh thoảng mới đọc. 

TS Trần Văn Miều - Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam tổng quát những khó khăn: “Phải nói rằng, đọc sách khoa học - công nghệ như một 'món ăn' ngon, nhưng lại khó 'nấu', khó 'ăn' và khó 'tiêu hóa'. Tức là sản xuất sách khoa học - công nghệ đã khó, nhưng khó hơn là phát hành, khó hơn nữa là đọc và làm theo sách”.

Theo TS, nguyên nhân chủ yếu là do sự thiếu quan tâm, nuôi dưỡng thói quen đọc sách cho trẻ em. Ngoài ra, còn có sự chi phối của mạng xã hội, tình trạng người nghiên cứu chỉ coi tổng quan tài liệu trong luận văn là hình thức và hiện tượng “sách tặc”, làm sách giả, buôn bán sách lậu ảnh hưởng đến ngành xuất bản.

Trong tham luận Biết đọc, đọc sách và đọc sách khoa học: Quá trình khó khăn khi hình thành thói quen này, PGS.TS Phạm Bích San, nguyên Phó Tổng thư ký VUSTA tin rằng cấp độ cao nhất của việc đọc là đọc sách khoa học. 

“Muốn được như thế người đọc cần được đào tạo đầy đủ về phương pháp luận nghiên cứu - điều mà các trường đang thiếu; có sự nghiên cứu khoa học phổ biến theo đúng tiêu chuẩn và thái độ đề cao hoạt động nghiên cứu khoa học của toàn xã hội trên thực chất, chứ không phải hô hào chung chung”, PGS.TS chia sẻ.

Thích nghi với thay đổi

Hiện nay, có nhiều hình thức sách mới như sách điện tử, sách nói… hoạt động trao đổi, mua sách cũng được thực hiện trên mạng. GS.TS. Nguyễn Ngọc Phú - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Khoa học Tâm lý Giáo dục Việt Nam không tán thành quan điểm phê phán giới trẻ lơ là đọc sách bởi người trẻ có thể đọc bằng nhiều hình thức khác nhau.

Ông đề xuất mỗi gia đình nên có một tủ sách như một không gian văn hóa trong nhà. Những người không muốn sưu tầm sách giấy có thể chuyển sang lưu trữ EBook trên máy tính. Giáo sư khuyến khích người đọc tích cực sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) như Chat GPT để tra cứu thông tin. 

“Song chúng ta phải cẩn thận, đừng vội chấp nhận mà nên xác minh, kiểm tra chéo ở nhiều phương diện để phát hiện sai sót cần điều chỉnh khi sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo. Sách chính là công cụ để đối chiếu, chỉnh sửa lỗi lầm của trí tuệ nhân tạo”, vị giáo sư khẳng định.

Đến với hội thảo, TS Vũ Thùy Dương - Trưởng khoa Xuất bản, Học viện Báo chí Tuyên truyền đề xuất các trường đại học nên tạo những môi trường khuyến khích đọc sách đối với sinh viên, học tập theo mô hình của nước ngoài. Đặc biệt, cô nhấn mạnh yếu tố đổi mới truyền thông trong ngành sách. 

“Sinh viên ngày nay gần như là sống trên mạng, nhiều em muốn xem được các video ngắn giới thiệu sách trên TikTok. Nếu các đơn vị phát hành mời các KOL, KOC giới thiệu sách, hiệu quả đạt được sẽ rất lớn. Tuy nhiên, không phải người nổi tiếng nào cũng mời, phải lựa chọn những người thực sự có hiểu biết để truyền tải thông điệp đúng đắn, tích cực”, nữ tiến sĩ đề xuất.

Cuối cùng, TS Trần Văn Miều đưa ra giải pháp cho 5 nhóm đối tượng trong việc nâng cao văn hóa đọc:

Giải pháp cho Nhà biên soạn sách:Người viết và biên dịch sách cần thực hiện phương châm: “Ít nhưng tinh”. Các tác giả cần biên soạn và dịch những cuốn sách có chất lượng, đáp ứng nhu cầu của người đọc; sách viết ngắn, chắt lọc và có dung lượng trí tuệ cao.

Giải pháp cho nhà sản xuất sách: Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý, biên tập, đọc morat, họa sĩ…. Thực hiện cơ chế đấu thầu để lựa chọn được những cuốn sách có chất lượng cao.

Giải pháp cho nhà phát hành sách: Có cơ chế đặt hàng cho nhà biên soạn và nhà sản xuất, làm tốt công tác tuyên truyền giới thiệu sách. Xây dựng mạng lưới phát hành và cần đánh giá sự hài lòng của nhà sử dụng sách.

Giải pháp cho nhà sử dụng sách: Xây dựng thói quen đọc sách ở gia đình và nhà trường. Đặc biệt, cần xây dựng kỹ năng đọc sách khoa học - công nghệ; truyền cảm hứng lan tỏa thói quen đọc sách cho cộng đồng.

Giải pháp cho Nhà nước: Phải có giải pháp căn bản để chống tệ nạn “sách tặc”. Có chính sách đặc thù nhằm khuyến khích, hỗ trợ nhà biên soạn, nhà sản xuất, nhà phát hành và nhà sử dụng sách khoa học - công nghệ.

Ảnh: BTC

Giấc ngủ ngon đêm trước sẽ giúp ngày hôm sau tỉnh táo và tràn đầy năng lượng. Ảnh: MSN

Sữa

Không phải tự nhiên mà các bà mẹ thường cho con mình uống một cốc nhỏ sữa ấm vài giờ trước giấc ngủ.

Hầu hết các sản phẩm sữa có chứa tryptophan, là một loại axit amin giúp tăng sản xuất melatonin, hormone điều chỉnh giấc ngủ. Canxi trong sữa cũng hỗ trợ não sử dụng tryptophan để sản xuất melatonin, giúp giấc ngủ sâu hơn.

Sữa sẽ có tác dụng tốt với giấc ngủ hơn với những người thường xuyên tập thể dục thể thao trong ngày.

Chuối

Chuối là thực phẩm phổ biến, dễ kiếm và giàu dinh dưỡng. Trong một quả chuối có tới 89% Calorie, 75% nước, 22.8 gam Carbohydrate và nhiều đường, chất xơ, protein, chất béo... Ngoài ra, trong chuối chín chứa tryptophan, magiê, giúp duy trì chất dẫn truyền thần kinh GABA thúc đẩy giấc ngủ.

Hạt óc chó và hạnh nhân

Óc chó hay hạch đào, hồ đào chứa tới hơn 19 loại vitamin và khoáng chất, đặc biệt là magiê, đồng, mangan, phốt pho - là một trong những loại hạt (ngũ cốc) tốt nhất cho sức khỏe nói chung.

Nhiều nghiên cứu dinh dưỡng khoa học cũng chỉ ra rằng ăn vài hạt óc chó mỗi ngày giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ. Lượng axit α-linolenic (ALA- axit béo omega-3) trong hạt óc chó sẽ được cơ thể chuyển đổi thành DHA, làm tăng sản xuất serotonin, một chất hóa học giúp não điều chỉnh giấc ngủ và tâm trạng.

Tương tự, hạt hạnh nhân cũng được các chuyên gia y tế khuyến khích ăn (số lượng hạn chế) để cải thiện giấc ngủ và thư giãn, làm giảm hormone cortisol gây căng thẳng.

Cơm từ gạo trắng

Sự khác biệt chính giữa gạo trắng và gạo lức là gạo trắng có ít chất xơ, chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa hơn vì nó đã bị loại bỏ mầm và cám trong quá trình xay sát, vo gạo.

Mặc dù không nhiều dinh dưỡng bằng gạo trắng nhưng một số nghiên cứu khoa học cho thấy những người thường ăn cơm gạo trắng nhất có tốc tộ GI (Glycemia Index – chuyển hóa thực phẩm thành đường trong máu) cao, giúp dễ chìm vào giấc ngủ hơn.

Tuy nhiên, vì có rất ít chất xơ và dinh dưỡng nhưng lại có quá nhiều carb, thế nên cần hạn chế đưa vào cơ thể nhiều cơm gạo trắng. Thay vào đó, hãy bổ sung yến mạch, cũng chứa nhiều carb và melatonin.

Quả Kiwi

Kiwi chứa một lượng đáng kể vitamin C, K, chất xơ, và chất chống oxy hóa... giúp cải thiện sức khỏe tiêu hóa, giảm viêm. Kiwi cũng chứa serotonin, giúp tăng chất lượng giấc ngủ. Thêm vào đó, các chất chống oxy hóa, vitamin C và carotene không chỉ giúp chống viêm mà còn có thể giúp người hay mất ngủ trở nên dễ ngủ hơn.

Trà lạc tiên

Lạc tiên từ lâu vốn được coi như “thuốc ngủ từ thiên nhiên”, thường được sử dụng trong các bài thuốc chữa chứng rối loạn ngủ, các bệnh về thần kinh, suy nhược cơ thể.

Trà lạc tiên có nhiều chất chống oxy hóa flavonoid giúp giảm viêm; chất chống oxy hóa apigenin tăng sản xuất chất dẫn truyền thần kinh GABA, giảm căng thẳng và gây buồn ngủ. Vì thế, một tách trà lạc tiên buổi tối sẽ nhanh chóng đưa bạn chìm sâu vào giấc ngủ.

Trà hoa cúc

Giống như trà lạc tiên, trà hoa cúc cũng được đánh giá là mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe do có nhiều flavones, một loại chất chống oxy hóa làm giảm viêm, tăng khả năng miễn dịch, giảm lo lắng và trầm cảm. Đặc biệt là apigenin trong trà hoa cúc cải thiện chất lượng giấc ngủ. 

12 loại thực phẩm sẽ trở thành thuốc độc nếu bạn ăn sai thời điểm

Dù đều là những thực phẩm có lợi nhưng khi ăn sai thời điểm chúng sẽ dẫn đến các hậu quả khó lường.

- Ở tuổi U80, được trao giải “Thành tựu trọn đời” - Giải thưởng Đào Tấn, cảm xúc của bà thế nào?

Khi nhận giấy mời ra Hà Nội, tôi nghi ngờ không biết có phải thật. Tôi hỏi lại ban tổ chức, họ khẳng định tôi được trao Giải thưởng Đào Tấn. Đào Tấn là nhà thơ, nhà từ khúc (người sáng tác một loại hình thơ ca cổ - PV), nhà soạn tuồng xuất sắc của Bình Định, được sân khấu hát bội tôn vinh là Hậu Tổ, nên tôi rất vui khi nhận giải này.

Trước khi ra Hà Nội, nhiều suy nghĩ quẩn quanh trong đầu tôi. Thứ nhất, vì tôi lớn tuổi, lại được vinh danh ở Hà Nội nên không biết khán giả còn nhớ tới mình. Tôi sắp rời xa sân khấu, lại được giải cao quý Thành tựu trọn đời, nên cảm xúc lẫn lộn, tâm hồn cứ lâng lâng, không biết vui hay buồn. 

- Hà Nội để lại cho bà những ấn tượng, kỷ niệm ra sao mỗi lần ra thăm?

Tôi ra Hà Nội lần đầu năm 1976. Chúng tôi là đoàn cải lương đầu tiên của TPHCM sau năm 1975 biểu diễn phục vụ Đại hội Đảng lần 4.

Tôi nhớ lần biểu diễn vở Cây sầu riêng trổ bông, khi hát câu "Khichưa xanh lá sầu riêng ta trồng/Bão tố phong ba đã chia ly tình yêu tuổi xuân/Trao nhau khúc hát thủy chung trong lòng/Hãy đợi anh về/Vững lòng em đợi chờ anh", cả khán phòng đồng loạt vỗ tay rần rần, khiến tôi bị khớp muốn quên lời. Câu hát đó như chạm tới trái tim của nhiều người, họ vừa vỗ tay vừa khóc. Những kỷ niệm đó tôi không bao giờ quên.

Không chỉ biểu diễn phục vụ đại hội, đoàn còn đi các tỉnh thành, chuyến đi kéo dài cả tháng, từ dịp Noel đến gần Tết mới trở về TPHCM.

Tôi còn có một kỷ niệm vui về ẩm thực. Ở TPHCM, ăn phở có rau, giá, nhưng ở Hà Nội "không có gì hết trơn". Tôi xuống bếp xin rau, mọi người nói chỉ có mùi. Tôi nhìn quanh thấy ngò, mà nói không có, kỳ vậy (cười). Hóa ra ngoài Bắc gọi ngò là rau mùi. Mỗi lần ra Hà Nội, thấy cọng ngò là tôi lại nói "mùi, mùi, mùi", như trẻ con học nói.

- Cuộc sống hiện tại của bà như thế nào?

Tôi sống an yên, vui vầy bên con cháu. Dù không đi hát thường xuyên, tôi vẫn thi thoảng nhận lời tham gia một số sự kiện thương mại.

Tôi luôn phân định rõ giữa con người sân khấu và vai trò phụ nữ trong gia đình. Rời ánh đèn, tôi lo cho gia đình chu toàn, gần gũi con cái. Cuộc sống gia đình cần phải vun vén và có trách nhiệm chăm sóc, giữ gìn để các thành viên gắn kết.

Dù được nhiều người biết đến, nhưng về nhà, trong giao tiếp với chồng, đối đãi với con cái, tôi cần bao dung và hạ cái tôi để mọi chuyện yên ấm.

Tôi may mắn vì có gia đình luôn bên cạnh an ủi, lo lắng. Đi diễn hay du lịch đều có con trai theo cùng chăm sóc.

Thời gian còn lại, tôi cùng mọi người đi thiện nguyện. Ở tuổi thất thập mà vẫn sống tốt nhờ cát-sê, đó là Tổ nghiệp đãi ngộ, nên tôi cần chia sẻ. Cuộc sống vô thường, giúp được ai nên giúp.

- Điều gì khiến bà dù ở tuổi U80 vẫn nhiều năng lượng, từ giọng hát đến vẻ ngoài? Bà có can thiệp thẩm mỹ không?

Tôi luôn giữ tinh thần lạc quan, đặc biệt rất thích hát, bởi nó khiến tôi vui. Có lẽ, ông Trời định sẵn tôi chỉ có thể là nghệ sĩ. Dù hơn 60 năm theo nghiệp cầm ca, nhiều lúc nhìn mọi người diễn, tôi thấy tiếc và "nổi lòng tham". Nhìn các bạn trẻ ca, tôi chỉ ước được hát vài bài như thế, ước mình trẻ lại. Nhưng nghĩ lại đã quá tuổi, tham hay tiếc đều không được, đành nghe lại các vở tuồng cũ cho vui.

Nghệ sĩ so với người thường đã khác, luôn trẻ trung vì thường xuyên son phấn, giữ hình ảnh đẹp với khán giả. Là người của công chúng nên sáng thức dậy, ra đường phải xinh đẹp.

Trước đây tôi từng sửa mũi, cắt mắt, điều đó bình thường vì là nghệ sĩ, nên chẳng cần giấu. Hiện tại, tôi vẫn dùng mỹ phẩm và dưỡng chất để chăm sóc da.

- Bà có truyền nghề cho nghệ sĩ nào?

Thứ nhất, tôi không có sức khỏe, rất muốn chia sẻ với đàn em những gì mình biết về nghề nhưng không thể ngồi lâu, nên tôi không nhận dạy ai.

Nhiều năm qua, các cuộc thi vọng cổ, chương trình truyền hình mời tôi làm giám khảo nhưng tôi đều từ chối. Ngồi một lúc lại uốn éo "như con sâu đo", bị máy quay chĩa vào rất kỳ. Hơn nữa, tôi hay nghĩ gì nói đấy, sợ không khéo sẽ động chạm, gây tranh cãi, tốn thời gian của mọi người.

Thứ hai, tôi vẫn biểu diễn trên sân khấu, cũng là nghệ sĩ như họ, sao dám chấm ai (cười).

- Hiện bà còn trăn trở, lo lắng điều gì cho bản thân và nghệ thuật cải lương?

Tôi lo lắng vì sức khỏe không tốt do bệnh gai cột sống.

Khi tôi đi miền Tây, thấy mọi người vẫn rất yêu thích cải lương, chỉ mong có nhiều sân khấu để các bạn trẻ bộc lộ tài năng. Nghệ thuật cần diễn liên tục và thay đổi dựa trên cảm xúc khán giả. Diễn càng nhiều càng hay. Khán giả thích một vở tuồng nghĩa là chúng tôi đã diễn ít nhất 30 suất để nhuần nhuyễn như vậy.

Tôi chỉ mong thế hệ kế cận cố gắng giữ sân khấu, để các nghệ sĩ đi trước thấy ấm lòng vì có người tiếp nối.

NSND Lệ Thuỷ thể hiện "Thương lắm Việt Nam":

Trên mâm nhôm là một “núi” bánh tằm đầy màu sắc.

Xe đẩy của cô đơn sơ lắm, chỉ có một mâm nhôm lớn đường kính chừng 1 mét để bày hàng.

Trên mâm nhôm là một “núi” bánh tằm đầy màu sắc. Một góc nhỏ được dành riêng cho khoai mì hấp. Trên mâm còn có một thau inox đựng cốm dẹp.

Ở đây, bánh tằm khoai mì được chia thành ba loại gồm tằm sợi, tằm viên và tằm dai.

Hai loại tằm sợi và viên được làm từ khoai mì hấp với cốt dừa, pha thêm màu cho bắt mắt rồi tạo hình khác nhau.

Sau đó, bánh tằm được trộn chung với dừa bào nhuyễn trắng tinh, vừa có tác dụng không cho bánh dính cục vào nhau vừa tăng độ béo khi ăn.

Riêng bánh tằm dai được làm từ bột năng và cô Ba đánh dấu bằng màu hồng tím. Ai thích loại nào, cô Ba lấy loại đó nhưng khi trộn chung thì có cái thú ngon riêng.

Khi khách mua, cô mới bỏ hỗn hợp đường - đậu phộng giã - mè vào chung, không quên gửi theo cây ghim tre để khách dùng ăn bánh tằm.

Bánh tằm của cô Ba nức tiếng bởi độ dai và sựt rất chuẩn cùng sự mộc mạc của khoai mì nguyên vị. Khi ăn, khách cảm nhận độ giòn của dừa bào, sự dai mềm nhiều cấp độ của bánh tằm trên nền sự ngọt ngào, bùi béo của cốt dừa. Cô Ba còn có món khoai mì dầm trộn dừa sợi ăn cũng ngon không kém.

Một món khác từ mâm bánh của cô Ba được nhiều người yêu thích không kém là cốm dẹp. Cốm dẹp qua tay nghề trộn của cô là cả nghệ thuật vì cốm chỉ kết dính vừa, không quá khô, rời rạc hay dính cục.

Cô Ba bên mâm bánh tằm khoai mì đã gắn bó hơn 35 năm qua.

Cốm được trộn chung với cốt dừa, đường cát và cơm dừa bào sợi để ăn. Món ăn vừa béo lại ngọt đằm. Chiều buông, tan làm, lót bụng bằng bịch cốm dẹp dẻo thơm thì đường về nhà không còn xa nữa.

Bánh tằm khoai mì cô Ba được bán trong khung giờ hơi giới hạn nên người quen thường rủ rỉ lỡ không gặp cô thì vào hẻm 14 Kỳ Đồng có em gái cô chung một lò bán từ chiều đến tối. Ủng hộ cô chị không được thì qua cô em, chất lượng vẫn như nhau.

Theo Phụ nữ Việt Nam