Bộ Chính trị yêu cầu tinh giản ít nhất 5% biên chế cán bộ, công chức và 10% viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước, giai đoạn 2021-2026.

Số lượng công chức - viên chức ở Việt Nam dao động ở mức khoảng 3 triệu người, tùy thời điểm. Khảo sát của Ngân hàng Thế giới (World Bank) năm 2016 cho thấy, Việt Nam có tỷ lệ công chức - viên chức trên dân số thuộc top đầukhu vực ASEAN và nhỉnh hơn Thái Lan, Nhật Bản.

Ông Nguyễn Xuân Phúc, khi còn là phó Thủ tướng, từng đánh giá: "Bộ máy chúng ta có tới 30% số công chức không có cũng được, bởi họ làm việc theo kiểu sáng cắp ô đi, tối cắp về".

Tinh giản biên chế là chủ trương đúng nhằm làm gọn bộ máy và giảm áp lực lên ngân sách nhà nước, nhưng tinh giản ai, khu vực nào, dựa trên tiêu chí gì... là những câu hỏi mà nếu không được trả lời minh bạch, sẽ dẫn đến việc người giỏi mất chỗ, còn người lười tiếp tục ngồi chơi.

Sa thải một tỷ lệ nhất định nhân viên là biện pháp giúp tăng năng suất lao động. Sau gần mười năm làm việc cho các hãng công nghệ Mỹ, tôi chứng kiến phương pháp này hiệu quả một cách phũ phàng. IBM, Intel đều từng tiến hành những đợt sa thải quy mô lớn, sau đó tăng trưởng doanh thu rõ rệt, được họ đánh giá nhờ hiệu quả làm việc tăng và sự kích thích động lực sáng tạo trong những nhân viên còn lại. Năm 2020, IBM sa thải khoảng 10.000 nhân viên, năm 2021, IBM tăng trưởng doanh thu 3,93% sau nhiều năm liên tiếp giảm. Năm 2007, Intel sa thải 10% nhân viên, và tăng trưởng liên tục từ 2009.

Để có căn cứ sa thải, các tập đoàn công nghệ này áp dụng hệ thống quản lý hiệu suất (PMS - Performance Management System) với các bộ tiêu chí có thể lượng hóa. Mỗi nhân viên sẽ thuộc một trong các nhóm từ Hiệu suất cao nhất (nhóm A), Hiệu suất cao (nhóm B), Hiệu suất trung bình (nhóm C), Hiệu suất thấp (nhóm D), Hiệu suất thấp nhất (nhóm E). Khoảng gần 10% nhân viên sẽ thuộc nhóm A, và gần 10% thuộc nhóm E. Đi kèm với hệ thống Quản lý hiệu suất là hệ thống lương thưởng theo hiệu suất (PRP - Performance-related payments). Nhóm A có cơ hội tăng lương thưởng, thăng chức. Những người liên tục rơi vào nhóm D và E bị xem xét cho nghỉ việc.

Phương pháp quản lý nhân sự hiệu quả của khối tư nhân đã tác động đến chính sách khối công vụ tại nhiều quốc gia. Chính phủ Anh từng xây dựng chính sách công mới dựa trên hệ thống Quản trị hiệu suất (PMS) và trả lương theo hiệu suất (PRP). Mô hình này tương đồng với phần tôi đã mô tả trong các công ty trên. Chính phủ Anh cho rằng nhân viên công vụ cũng là những nhà cung cấp dịch vụ, được hưởng lương dựa trên chất lượng công việc chứ không theo thâm niên.

Singapore cũng áp dụng cơ chế lương linh hoạt dựa trên hiệu suất lao động vào năm 1988. Lương công chức của Singapore rất cao đi kèm đãi ngộ tốt. Nhưng họ không được hưởng chế độ công chức trọn đời. Chuyện một công chức thâm niên bị mất việc không phải là chuyện hiếm ở Singapore.

Việt Nam cũng có hệ thống đánh giá hiệu suất công chức, viên chức nhưng còn mang tính hình thức.

Theo báo cáo của Chính phủ năm 2019, tỷ lệ công chức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ(mức cao nhất) chiếm 23,52%, hoàn thành tốt nhiệm vụchiếm 73,38%, hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lựcchiếm 2,15% và không hoàn thành nhiệm vụchiếm 0,61%. Đối với viên chức, tỷ lệ này lần lượt là 23,58% - 70,84% - 4.96% và không hoàn thành nhiệm vụlà 0,46%.

Những số liệu khiến tôi liên tưởng kết quả xếp hạng học sinh khi tỷ lệ xuất sắc và giỏi chiếm hơn 94%, tỷ lệ kém chưa đến 1%.

Thước đo trong trường hợp này đã không làm tốt nhiệm vụ phân loại của nó.

Đó là chưa kể, rất khó để sa thải 1% số công chức, viên chức kia. Theo Nghị định số 112/2020, mức kỷ luật thôi việc chỉ áp dụng với công chức, viên chức vi phạm pháp luật, kỷ luật gây hậu quả nghiêm trọng hoặc nghiện ma túy.

Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức 2019, cán bộ hai năm liên tiếp không hoàn thành nhiệm vụ thì mới có thể bị buộc thôi việc.

Sa thải công chức là việc khó ở nhiều quốc gia. Nước Anh từng quyết định phải "thay đổi toàn diện nền văn hóa công chức" bằng cách sa thải. Một bộ trưởng trong Nội các của Thủ tướng David Cameron lúc đó thừa nhận: "Chất lượng hơn hai triệu công chức rất tệ. Bộ máy quá cồng kềnh. Các công chức rất lười biếng, trong khi lãnh đạo khó sa thải bất cứ ai".

Hàn Quốc cũng có chính sách cho thôi việc những người thuộc nhóm hiệu suất thấp nhất. Mỗi năm có một số lượng công chức nhất định bị cho nghỉ việc. Một người nghỉ việc tạo ra một ghế trống để người mới vào. Người mới sẽ làm việc với tinh thần phấn chấn, cho hiệu suất cao hơn và là nền tảng cho sự phát triển của hệ thống trong tương lai.

Cách quản trị nhân sự của doanh nghiệp khác với quản lý hành chính công; cơ chế quản lý của nước này cũng không giống nước khác. Tuy nhiên có những điểm tương đồng trong quản trị con người mà Việt Nam có thể tham khảo. Việc thay máu nhân sự nhanh và quyết liệt là yếu tố giúp hiệu suất lao động tăng cao ở bất cứ môi trường làm việc nào.

Muốn loại bỏ đúng những công chức "cắp ô", nâng cao hiệu quả phục vụ, Việt Nam cần xây dựng được hệ thống đo lường hiệu suất khoa học và minh bạch trong lĩnh vực công.

Lê Văn Thành

Vân thuộc diện hợp đồng 68, đang làm việc tại phòng tài vụ - quản trị thuộc một cơ quan trung ương. Phòng Vân có khoảng 20 người, nhưng phần lớn công việc dồn lên một vài người, kể cả những nhân viên hợp đồng nhưng có chuyên môn như Vân. Những người khác đã chắc chân biên chế, lại có sẵn "quan hệ", nên làm việc cầm chừng, đi muộn về sớm. Chỉ tiêu bổ sung quá ít, lại không có đồng nghiệp nào đến tuổi hưu để "điền vào chỗ trống", Vân nói với tôi "hy vọng của em ngày càng hẹp".

Bộ Chính trị yêu cầu tinh giản ít nhất 5% biên chế cán bộ, công chức và 10% viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước, giai đoạn 2021-2026.

Số lượng công chức - viên chức ở Việt Nam dao động ở mức khoảng 3 triệu người, tùy thời điểm. Khảo sát của Ngân hàng Thế giới (World Bank) năm 2016 cho thấy, Việt Nam có tỷ lệ công chức - viên chức trên dân số thuộc top đầukhu vực ASEAN và nhỉnh hơn Thái Lan, Nhật Bản.

Ông Nguyễn Xuân Phúc, khi còn là phó Thủ tướng, từng đánh giá: "Bộ máy chúng ta có tới 30% số công chức không có cũng được, bởi họ làm việc theo kiểu sáng cắp ô đi, tối cắp về".

Tinh giản biên chế là chủ trương đúng nhằm làm gọn bộ máy và giảm áp lực lên ngân sách nhà nước, nhưng tinh giản ai, khu vực nào, dựa trên tiêu chí gì... là những câu hỏi mà nếu không được trả lời minh bạch, sẽ dẫn đến việc người giỏi mất chỗ, còn người lười tiếp tục ngồi chơi.

Sa thải một tỷ lệ nhất định nhân viên là biện pháp giúp tăng năng suất lao động. Sau gần mười năm làm việc cho các hãng công nghệ Mỹ, tôi chứng kiến phương pháp này hiệu quả một cách phũ phàng. IBM, Intel đều từng tiến hành những đợt sa thải quy mô lớn, sau đó tăng trưởng doanh thu rõ rệt, được họ đánh giá nhờ hiệu quả làm việc tăng và sự kích thích động lực sáng tạo trong những nhân viên còn lại. Năm 2020, IBM sa thải khoảng 10.000 nhân viên, năm 2021, IBM tăng trưởng doanh thu 3,93% sau nhiều năm liên tiếp giảm. Năm 2007, Intel sa thải 10% nhân viên, và tăng trưởng liên tục từ 2009.

Để có căn cứ sa thải, các tập đoàn công nghệ này áp dụng hệ thống quản lý hiệu suất (PMS - Performance Management System) với các bộ tiêu chí có thể lượng hóa. Mỗi nhân viên sẽ thuộc một trong các nhóm từ Hiệu suất cao nhất (nhóm A), Hiệu suất cao (nhóm B), Hiệu suất trung bình (nhóm C), Hiệu suất thấp (nhóm D), Hiệu suất thấp nhất (nhóm E). Khoảng gần 10% nhân viên sẽ thuộc nhóm A, và gần 10% thuộc nhóm E. Đi kèm với hệ thống Quản lý hiệu suất là hệ thống lương thưởng theo hiệu suất (PRP - Performance-related payments). Nhóm A có cơ hội tăng lương thưởng, thăng chức. Những người liên tục rơi vào nhóm D và E bị xem xét cho nghỉ việc.

Phương pháp quản lý nhân sự hiệu quả của khối tư nhân đã tác động đến chính sách khối công vụ tại nhiều quốc gia. Chính phủ Anh từng xây dựng chính sách công mới dựa trên hệ thống Quản trị hiệu suất (PMS) và trả lương theo hiệu suất (PRP). Mô hình này tương đồng với phần tôi đã mô tả trong các công ty trên. Chính phủ Anh cho rằng nhân viên công vụ cũng là những nhà cung cấp dịch vụ, được hưởng lương dựa trên chất lượng công việc chứ không theo thâm niên.

Singapore cũng áp dụng cơ chế lương linh hoạt dựa trên hiệu suất lao động vào năm 1988. Lương công chức của Singapore rất cao đi kèm đãi ngộ tốt. Nhưng họ không được hưởng chế độ công chức trọn đời. Chuyện một công chức thâm niên bị mất việc không phải là chuyện hiếm ở Singapore.

Việt Nam cũng có hệ thống đánh giá hiệu suất công chức, viên chức nhưng còn mang tính hình thức.

Theo báo cáo của Chính phủ năm 2019, tỷ lệ công chức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ(mức cao nhất) chiếm 23,52%, hoàn thành tốt nhiệm vụchiếm 73,38%, hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lựcchiếm 2,15% và không hoàn thành nhiệm vụchiếm 0,61%. Đối với viên chức, tỷ lệ này lần lượt là 23,58% - 70,84% - 4.96% và không hoàn thành nhiệm vụlà 0,46%.

Những số liệu khiến tôi liên tưởng kết quả xếp hạng học sinh khi tỷ lệ xuất sắc và giỏi chiếm hơn 94%, tỷ lệ kém chưa đến 1%.

Thước đo trong trường hợp này đã không làm tốt nhiệm vụ phân loại của nó.

Đó là chưa kể, rất khó để sa thải 1% số công chức, viên chức kia. Theo Nghị định số 112/2020, mức kỷ luật thôi việc chỉ áp dụng với công chức, viên chức vi phạm pháp luật, kỷ luật gây hậu quả nghiêm trọng hoặc nghiện ma túy.

Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức 2019, cán bộ hai năm liên tiếp không hoàn thành nhiệm vụ thì mới có thể bị buộc thôi việc.

Sa thải công chức là việc khó ở nhiều quốc gia. Nước Anh từng quyết định phải "thay đổi toàn diện nền văn hóa công chức" bằng cách sa thải. Một bộ trưởng trong Nội các của Thủ tướng David Cameron lúc đó thừa nhận: "Chất lượng hơn hai triệu công chức rất tệ. Bộ máy quá cồng kềnh. Các công chức rất lười biếng, trong khi lãnh đạo khó sa thải bất cứ ai".

Hàn Quốc cũng có chính sách cho thôi việc những người thuộc nhóm hiệu suất thấp nhất. Mỗi năm có một số lượng công chức nhất định bị cho nghỉ việc. Một người nghỉ việc tạo ra một ghế trống để người mới vào. Người mới sẽ làm việc với tinh thần phấn chấn, cho hiệu suất cao hơn và là nền tảng cho sự phát triển của hệ thống trong tương lai.

Cách quản trị nhân sự của doanh nghiệp khác với quản lý hành chính công; cơ chế quản lý của nước này cũng không giống nước khác. Tuy nhiên có những điểm tương đồng trong quản trị con người mà Việt Nam có thể tham khảo. Việc thay máu nhân sự nhanh và quyết liệt là yếu tố giúp hiệu suất lao động tăng cao ở bất cứ môi trường làm việc nào.

Muốn loại bỏ đúng những công chức "cắp ô", nâng cao hiệu quả phục vụ, Việt Nam cần xây dựng được hệ thống đo lường hiệu suất khoa học và minh bạch trong lĩnh vực công.

Lê Văn Thành

Từ ngày chuyện vỡ lở, anh Thắng, chồng chị, công khai ngoại tình, đánh đập vợ con.

Anh đi cả tuần mới về nhà, lần nào về cũng để lại trên người vợ những vết thâm tím. Chuỗi ngày bị chồng bạo hành cả thể xác lẫn tinh thần khiến chị tàn tạ.

Mặc dù vợ chồng ly thân, chị Vân vẫn níu kéo, cố gắng giữ bố cho các con.

Luật sư Trần Xuân Tiền.

Anh Thắng sở hữu một khách sạn và 2 ô tô kinh doanh vận tải hành khách. Trước kia, việc giữ tiền và sổ sách do chị Vân quản lý. Hai vợ chồng mâu thuẫn, anh Thắng tự đảm nhiệm công việc này.

Bữa cơm đầm ấm ngày nào giờ chỉ còn 3 mẹ con chị. Trong thời gian này, nhân tình sinh cho anh Thắng người con trai. 

Nhờ người quen, chị lấy mẫu tóc của đứa bé mang đi giám định ADN. Kết quả, đứa trẻ chính là con riêng của chồng chị. Chị tuyên bố đã có chứng cứ kiện chồng ra tòa vì vi phạm luật Hôn nhân và Gia đình.

Người chồng và nhân tình quay ra đe dọa chị. Nhiều lần nhân tình của chồng còn tìm đến nhà ghen ngược. Gần 2 năm sau, anh Thắng đơn phương ly hôn, gửi đơn ra tòa.

Người từng đầu ấp, tay gối nhẫn tâm đẩy chị ra đường với hai bàn tay trắng. Chị Vân lâm vào cảnh đấu đá, tranh giành tài sản, con cái với chồng.

Anh đề nghị tòa chỉ giải quyết quyền nuôi con, còn tài sản gồm căn nhà 3 tầng nằm trên diện tích đất 150 m2 và toàn bộ tải sản đều đứng tên bố mẹ anh, chị Vân không có quyền đòi chia.

Bố mẹ anh Thắng bênh con trai, xúi giục cháu hỗn láo, xa lánh mẹ. 

Trong cảnh cùng cực, chị quyết định nhờ luật sư Trần Xuân Tiền (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) hỗ trợ pháp lý.

“Người phụ nữ đó ăn nói nhỏ nhẹ, tâm lý có phần yếu đuối. Nói chuyện với tôi, thỉnh thoảng Vân lại nghẹn lời khi nhắc đến kỷ niệm cũ”.

Qua thụ lý vụ án, luật sư Tiền nhận thấy vụ án có nhiều tình tiết phức tạp. Về mặt pháp lý, mảnh đất chị Vân và chồng xây nhà đứng tên bố mẹ chồng. Ngày mới cưới, ông bà tuyên bố cho vợ chồng con trai nhưng chỉ nói miệng, chị Vân và chồng dựng nhà cấp 4 ở.

Quá trình chung sống hạnh phúc, gia đình thuận hòa, chị Vân chưa bao giờ nghĩ đến việc nhắc bố mẹ chồng sang tên đất cho vợ chồng mình. Cuộc sống khấm khá, chị tiến hành xây căn nhà 3 tầng.

“Trước đây, tôi từng gặp trường hợp tương tự như chị Vân. Vợ chồng xây nhà trên đất của bố mẹ chồng.

Khi ly hôn, tòa công nhận đất là tài sản của bố mẹ, còn căn nhà được chia theo hướng, hai vợ chồng mỗi người một nửa.

Người chồng có trách nhiệm thanh toán một số tiền, tương ứng với công sức đóng góp, xây dựng ngôi nhà người vợ bỏ ra”, luật sư Tiền kể.

“Vụ án ly hôn của họ đến nay vẫn chưa có hồi kết. Trong những vụ việc như thế này, rất đáng buồn người phụ nữ luôn là thiệt thòi nhất.

Lúc vui vẻ, chẳng ai mang hạnh phúc ra để tính toán. Tuy nhiên, chính sự tin tưởng đó mà nhiều phụ nữ rơi vào tình cảnh bế tắc như trường hợp chị Vân”, vị luật sư nói.

Bi kịch của cô lễ tân xinh đẹp bỏ người yêu nghèo, lấy chồng đại gia

Trong đơn ly hôn, người phụ nữ chỉ xin được nuôi con và không cần bất cứ trợ giúp nào từ người chồng giàu có.

Sau 10 năm kết hôn, bác sĩ Thanh Vân (35 tuổi - Hải Phòng) cay đắng phát hiện mối tình vụng trộm của chồng và người phụ nữ khác.

Từ ngày chuyện vỡ lở, anh Thắng, chồng chị, công khai ngoại tình, đánh đập vợ con.

Anh đi cả tuần mới về nhà, lần nào về cũng để lại trên người vợ những vết thâm tím. Chuỗi ngày bị chồng bạo hành cả thể xác lẫn tinh thần khiến chị tàn tạ.

Mặc dù vợ chồng ly thân, chị Vân vẫn níu kéo, cố gắng giữ bố cho các con.

Luật sư Trần Xuân Tiền.

Anh Thắng sở hữu một khách sạn và 2 ô tô kinh doanh vận tải hành khách. Trước kia, việc giữ tiền và sổ sách do chị Vân quản lý. Hai vợ chồng mâu thuẫn, anh Thắng tự đảm nhiệm công việc này.

Bữa cơm đầm ấm ngày nào giờ chỉ còn 3 mẹ con chị. Trong thời gian này, nhân tình sinh cho anh Thắng người con trai. 

Nhờ người quen, chị lấy mẫu tóc của đứa bé mang đi giám định ADN. Kết quả, đứa trẻ chính là con riêng của chồng chị. Chị tuyên bố đã có chứng cứ kiện chồng ra tòa vì vi phạm luật Hôn nhân và Gia đình.

Người chồng và nhân tình quay ra đe dọa chị. Nhiều lần nhân tình của chồng còn tìm đến nhà ghen ngược. Gần 2 năm sau, anh Thắng đơn phương ly hôn, gửi đơn ra tòa.

Người từng đầu ấp, tay gối nhẫn tâm đẩy chị ra đường với hai bàn tay trắng. Chị Vân lâm vào cảnh đấu đá, tranh giành tài sản, con cái với chồng.

Anh đề nghị tòa chỉ giải quyết quyền nuôi con, còn tài sản gồm căn nhà 3 tầng nằm trên diện tích đất 150 m2 và toàn bộ tải sản đều đứng tên bố mẹ anh, chị Vân không có quyền đòi chia.

Bố mẹ anh Thắng bênh con trai, xúi giục cháu hỗn láo, xa lánh mẹ. 

Trong cảnh cùng cực, chị quyết định nhờ luật sư Trần Xuân Tiền (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) hỗ trợ pháp lý.

“Người phụ nữ đó ăn nói nhỏ nhẹ, tâm lý có phần yếu đuối. Nói chuyện với tôi, thỉnh thoảng Vân lại nghẹn lời khi nhắc đến kỷ niệm cũ”.

Qua thụ lý vụ án, luật sư Tiền nhận thấy vụ án có nhiều tình tiết phức tạp. Về mặt pháp lý, mảnh đất chị Vân và chồng xây nhà đứng tên bố mẹ chồng. Ngày mới cưới, ông bà tuyên bố cho vợ chồng con trai nhưng chỉ nói miệng, chị Vân và chồng dựng nhà cấp 4 ở.

Quá trình chung sống hạnh phúc, gia đình thuận hòa, chị Vân chưa bao giờ nghĩ đến việc nhắc bố mẹ chồng sang tên đất cho vợ chồng mình. Cuộc sống khấm khá, chị tiến hành xây căn nhà 3 tầng.

“Trước đây, tôi từng gặp trường hợp tương tự như chị Vân. Vợ chồng xây nhà trên đất của bố mẹ chồng.

Khi ly hôn, tòa công nhận đất là tài sản của bố mẹ, còn căn nhà được chia theo hướng, hai vợ chồng mỗi người một nửa.

Người chồng có trách nhiệm thanh toán một số tiền, tương ứng với công sức đóng góp, xây dựng ngôi nhà người vợ bỏ ra”, luật sư Tiền kể.

“Vụ án ly hôn của họ đến nay vẫn chưa có hồi kết. Trong những vụ việc như thế này, rất đáng buồn người phụ nữ luôn là thiệt thòi nhất.

Lúc vui vẻ, chẳng ai mang hạnh phúc ra để tính toán. Tuy nhiên, chính sự tin tưởng đó mà nhiều phụ nữ rơi vào tình cảnh bế tắc như trường hợp chị Vân”, vị luật sư nói.

Bi kịch của cô lễ tân xinh đẹp bỏ người yêu nghèo, lấy chồng đại gia

Trong đơn ly hôn, người phụ nữ chỉ xin được nuôi con và không cần bất cứ trợ giúp nào từ người chồng giàu có.

Đi qua không ít biến cố, thăng trầm trong cuộc sống, nàng hoa hậu ngày nào đã tìm được một bến đỗ bình yên. Ở đó, cô có công việc kinh doanh thuận lợi, những đứa con ngày một trưởng thành và một người đàn ông đủ bản lĩnh, đủ chín chắn để có thể bảo vệ và yêu thương cô…