Eden Hub - ứng dụng miễn phí được thiết kế dựa trên nền tảng một hệ sinh thái – giúp người nông dân giải quyết được phần nào những bài toán nói trên. Nó bao gồm 8 tính năng chính, trong đó có hệ thống tiến cử thông minh MLAI: Bao gồm “ML - Machine learning” (học máy) và “AI - Aritifical Intelligient” (trí tuệ nhân tạo).

Hệ thống MLAI có thể tiến cử các quy trình canh tác phù hợp với từng vùng miền, từng loại cây trồng, dự báo sản lượng mùa vụ, dự báo thị trường và đề xuất các phương án khắc phục sự cố liên quan tới môi trường, dịch bệnh, thay đổi khí hậu…

Ngoài ra, Eden Hub còn giúp người nông dân quản lý được mùa vụ, thậm chí lên kế hoạch mùa vụ sản xuất từ trước và theo dõi cập nhật trên ứng dụng. Nó cũng cung cấp nền tảng xuất khẩu nông sản (B2B trading system): Cho phép kết nối người mua và bán nước ngoài có thể giao dịch nông sản thông qua các công ty xuất khẩu thành viên; đồng thời quản lý công nợ, kho vận và các quy trình xuất khẩu.

Mọi thông tin về trang trại, mùa vụ sản xuất, dự kiến sản lượng thu hoạch… sẽ được cập nhật lên hệ thống theo thời gian thực. Đây sẽ trở thành cơ sở dữ liệu để người tiêu dùng có thể an tâm về nguồn gốc và chất lượng nông sản.

Mục tiêu của Đề án “Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thu thập thông tin, dự báo tình hình thị trường nông sản” là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thu thập thông tin, phân tích và dự báo tình hình thị trường nông sản nhằm cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của các cơ quan quản lý nhà nước và hoạt động sản xuất, kinh doanh nông sản của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, hợp tác xã; góp phần tăng khả năng cạnh tranh, nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững cho nông sản Việt Nam.

Ứng dụng Eden Hub với khả năng thu thập và phân tích dữ liệu dựa trên công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), máy học... sẽ giúp người nông dân quản trị hệ sinh thái nông nghiệp miễn phí.

Ứng dụng Eden Hub hy vọng sẽ được hàng chục triệu người đang làm việc và liên quan tới lĩnh vực nông nghiệp đón nhận. Bởi đây không đơn thuần là một công cụ, mà còn mang đến một cách tiếp cận mới cho người nông dân, giúp bà con giảm bớt gánh nặng một nắng hai sương và từng bước đạt được trình độ canh tác nông nghiệp kỹ thuật cao.

Riêng ngành Y học có 45 ứng viên được hội đồng GS Cơ sở đề nghị xét công nhận đạt chuẩn GS, PGS. Tuy nhiên, chỉ có 40 ứng viên được Hội đồng GS ngành thông qua (9 ứng viên GS, 31 ứng viên PGS). Như vậy, có tổng cộng 30/40 ứng viên GS, PGS đã được thông qua của ngành Y bị tố chưa đạt tiêu chuẩn.

Trong đó, đa số các ứng viên bị tố công bố bài báo khoa học trên các tạp chí mở (OA). Ngoài ra, một số ứng viên bị tố không minh bạch về số bài báo.

Theo GS Nguyễn Văn Tuấn, Viện Garvan (Úc), vấn đề nổi cộm nhất trong việc xét GS, PGS ở Việt Nam là một số ứng viên công bố trên tập san "dỏm" hay tập san "săn mồi" (predatory journals). 

Việc này hay còn gọi là kĩ nghệ xuất bản khoa học dỏm mà cách đây 5 năm và gần nhất là năm ngoái ông đã đề cập tới. Vấn đề hiện nay là phân biệt tập san chính thống và tập san "săn mồi" (phi chính thống) càng ngày càng khó khăn vì các tập san phi chính thống thay đổi liên tục.

Công bố khoa học trên tạp chí phi chính thống là vi phạm quy ước về đạo đức công bố

"Chẳng hạn trong danh sách công bố của ứng viên, tôi thấy có ít nhất một tập san mà hội đồng GS và chuyên gia phản biện cho rằng thuộc nhóm Q1 (chính thống) nhưng thật ra là tập san "dởm".

GS Tuấn cho rằng năm nay nhiều ứng viên GS, PGS bị tố đăng bài trên tạp chí OA nhưng nếu nói  "gian dối" thì quá nặng nề và không đúng với bản chất của sự việc. Thực tế các ứng viên GS, PGS đã kê khai đầy đủ những bài báo họ công bố cùng những chi tiết về tập san, thời gian, số báo, số trang tương đối đầy đủ. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là đạo đức công bố (publication ethics) khoa học. Đạo đức công bố bao gồm những quy ước nhằm nhắc nhở nhà khoa học không được giả tạo dữ liệu, không được vặn vẹo dữ liệu theo ý mình, không công bố theo kiểu nhỏ giọt, không công bố 1 bài trên nhiều tập san, không công bố trên tập san phi chính thống...

"Ở đây các ứng viên công bố trên một số tập san "ngoài luồng" hay phi chính thống, do đó có thể nói họ vi phạm quy ước về đạo đức công bố khoa học. Vấn đề là ở Việt Nam không có nơi nào có những khoá học về đạo đức công bố cho các giảng viên đại học hay các nghiên cứu sinh, nên sự việc xảy ra cũng không quá ngạc nhiên"- ông Tuấn nói

Theo dõi công bố khoa học của các ứng viên GS, PGS của Việt Nam ngành Y và ngành Dược của Việt Nam, GS Nguyễn Văn Tuấn nhìn nhận, các bài báo trong ngành Y Sinh học và Dược học chiếm khoảng 37% tổng số bài báo khoa học từ Việt Nam trên các tập san trong danh mục ISI và điều đáng mừng là con số này vẫn tăng mỗi năm.

Nhưng điều đáng quan tâm là khoảng 90% các bài báo về Y Sinh học từ Việt Nam là do hợp tác quốc tế và do người nước ngoài chủ trì. Nói cách khác chỉ có 10% là do nội lực Việt Nam trong khi ở các nước như Thái Lan, Malaysia, Singapore, tỉ lệ này là 50%. 

"Đa số các công trình nghiên cứu Y Sinh học từ Việt Nam có hợp tác quốc tế, được công bố trên những tập san có ảnh hưởng cao và được trích dẫn nhiều lần. Nhưng tuyệt đại đa số các bài báo nội lực thì chỉ xuất hiện trên các tập san có ảnh hưởng thấp. Điều này cho thấy đầu tư cho nghiên cứu y khoa ở Việt Nam còn quá thấp và hiệu suất cũng còn thấp. Cần phải có một sự thay đổi từ căn bản về chính sách đầu tư cho nghiên cứu Y học, đầu tư cho năng lực khoa học, và công bố khoa học liên quan đến ngành Y"- GS Nguyễn Văn Tuấn đề xuất.

Chủ tịch Hội đồng GS ngành Y: Sẽ có giải trình

PGS.TS Trần Anh Tuấn, Chánh Văn phòng Hội đồng GS Nhà nước, cho biết sau khi nhận được thư của GS Nguyễn Ngọc Châu, Hội đồng GS Nhà nước đã yêu cầu Hội đồng GS ngành Y và ngành Dược rà soát lại hồ sơ các ứng viên. "Hiện nay Hội đồng GS ngành Y và ngành Dược đang rà soát lại và sẽ có báo cáo giải trình về vấn đề này"- ông Tuấn nói.

GS Mai Trọng Khoa, Thư ký Hội đồng GS ngành Y học thông tin, hiện Hội đồng GS ngành Y chuẩn bị họp về vấn đề các ứng viên GS, PGS bị tố, khi có kết quả sẽ báo cáo lên Hội đồng GS Nhà nước.

Trong khi đó, GS Đặng Vạn Phước, Chủ tịch Hội đồng GS ngành Y, cho hay chuyện đăng ở tạp chí khoa học như thế nào khá phức tạp. Hiện nay có hàng nghìn tạp chí và có những dạng vừa hoạt động khoa học vừa có business (kinh doanh). Hội đồng GS ngành Y sẽ có những bài viết để giải trình vấn đề này.

GS Phước cho rằng những tạp chí như thế nào chắc chắn sẽ phải có sự chuẩn hóa. Tuy nhiên, sẽ phải có một bộ phận có trách nhiệm công bố hàng năm.

GS Đặng Vạn Phước thừa nhận công bố khoa học của ngành Y rất ít do người trong nước chủ trì bởi công bố khoa học của ngành Y rất khó. Trong đó, nghiên cứu về y học cơ sở là những chuyện không liên quan đến bệnh tật nhưng đòi hỏi phải có phòng thí nghiệm, phương tiện càng hiện đại thì mới được tin tưởng.

Về nghiên cứu lâm sàng (chữa bệnh) cũng càng ngày càng khó vì càng ngày càng nhiều bệnh chữa được. Do vậy, những kĩ thuật phải được chứng minh và phải rất tinh vi mới có giá trị, không như cách đây 30-40 năm có thể thống kê là chữa cái gì.

“Y học là lĩnh vực rất rộng. Hướng nâng cao chất lượng là đúng nhưng tùy đặc thù từng ngành. Có những cái nếu đòi hỏi chất lượng quá cao thì cuối cùng chả quan tâm vì không có ai nghiên cứu và công bố, trong khi đó có những chuyện đời thường vẫn rất cần thiết. Cũng không thể nói rằng chạy theo số lượng công bố khoa học mà chất lượng kém, nhưng nếu chạy theo chất lượng mà không có bài nào đăng, không giải quyết được những vấn đề rất nhỏ có khi trong đời thường rất cần”- GS Phước nói.

Lê Huyền

36/50 ứng viên GS và PGS ngành Y, Dược bị tố không đạt chuẩn

Thêm 21 ứng viên GS, PGS ngành Y vừa bị tố và nghi ngờ không đạt tiêu chuẩn. Tính tổng cộng có 36/50 ứng viên của ngành Y, Dược (hơn 70%) bị tố cáo dù đã được Hội đồng GS ngành thông qua.

Trong đoạn clip, chiếc tàu được bật sáng đèn, mở nhạc lớn và lướt trên sông. Đáng chú ý, video còn có cảnh 2 người đàn ông đang đánh một người với những tiếng la thất thanh. Tờ Kom Chad Luekcho biết hiện vẫn chưa rõ ai là người tung ra clip này. Phía cảnh sát cũng xác nhận đã nhận được thông tin trình báo và sẽ tiếp tục điều tra dù hồ sơ đã đóng từ hôm 26/4. 

Trong khi đó, bà Panida - mẹ ruột của Tangmo vừa gây xôn xao dư luận với phát ngôn khẳng định con gái mình bị hại chết. 

"Đây thực chất là vụ sát hại. Con gái tôi không chết vì đuối nước mà đã bị chết trên thuyền trước đó. Sau khi nhờ người khôi phục được điện thoại của con gái, tôi đã biết được sự thật từ chính những đoạn clip, hình ảnh", bà chia sẻ. 

Việc bà Panida đưa ra phát ngôn khi vụ án những tưởng đã lắng xuống khiến mọi người bất ngờ. Trước đó, bà cũng từng gây tranh cãi khi có thái độ dửng dưng, chấp nhận nhận tiền từ các bị can và bỏ qua mọi việc. 

Trước câu hỏi về các hành động đi ngược với kết luận từ cảnh sát của mẹ Tangmo, PGS.TS Krisanapong Phutrakul cho rằng bà Panida lẽ ra phải làm điều này từ đầu nếu thực sự muốn tìm lại công bằng cho con gái.

"Còn bây giờ, cảnh sát đã tóm tắt vụ án và gửi cho phía công tố, đã quá muộn. Nhưng điều đó vẫn tốt hơn là không làm gì cả.

Tất nhiên, có nhiều lý do để bà Panida thay đổi đột ngột như vậy. Có thể là vì tiền bạc, cũng có thể ai đó đã không hài lòng với việc điều tra của cảnh sát nên đã tham mưu cho bà ấy", ông Krisanapong Phutrakul bày tỏ.

Tối 24/2, Tangmo Pattaratida đi dạo sông Chao Phraya cùng 5 người bạn và rơi khỏi thuyền xuống sông mất tích. Sau 38 giờ tìm kiếm, cảnh sát tìm thấy thi thể của nữ diễn viên nổi lên ở giữa sông. Kết quả khám nghiệm tử thi sơ bộ cho thấy sao Chiếc lá cuốn bay qua đời do đuối nước, ngạt thở và có lượng cát lớn trong phổi.

Nhiều thông tin, hình ảnh được đưa ra từ thời điểm Tangmo qua đời khiến dư luận đặc biệt quan tâm. Đa số ý kiến cho rằng đây không phải là một vụ tai nạn như thông tin trước đó. Dù phía cảnh sát đưa ra kết luận cuối cùng đây là vụ tai nạn và tuyên bố đóng hồ sơ song vụ việc vẫn gây tranh cãi. 

Thúy Ngọc