Chia sẻ về cuộc sống của mình, NSND Lan Hương cho phóng viên Dân tríbiết, về hưu nhưng bà khá bận rộn vì vẫn tham gia thỉnh giảng ở trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh.

"Tôi dạy lớp Đạo diễn sự kiện trong trường, việc được giảng dạy môn này là ước mơ nhiều năm nay rồi. Có lẽ, tôi có khả năng tưởng tượng, mơ mộng một chút nên thích môn này. Bên cạnh đó, tôi cũng mong muốn được truyền đạt những kinh nghiệm của mình cho thế hệ trẻ.

Đạo diễn sự kiện là một nghề hơi... điên điên. Họ có thể nghĩ ra những ý tưởng kỳ lạ, vì thế tôi cũng muốn sinh viên của mình có những sáng tạo không giống ai để có những chương trình hay và đặc biệt", bà chia sẻ.

Nói về tin đồn từng thẩm mỹ vì sợ… già, NSND Lan Hương cho hay bà không đi thẩm mỹ. Bà chỉ căng da, căng chỉ cho mặt cân đối hơn thôi.

"Người đi phẫu thuật thẩm mỹ phải là người rất dũng cảm. Trong khi, tôi lại rất nhát. Tôi không làm mắt, mũi như các nghệ sĩ khác, chỉ tác động một chút để có cơ săn chắc hơn. Thật ra, với nhiều nghệ sĩ, việc thẩm mỹ cũng là bình thường.

Tôi gần như là người cuối cùng của giới nghệ sĩ đi căng da mặt, căng chỉ… Không hiểu sao khán giả cứ lôi mình ra nói. Trong khi bao người làm trước mình người ta mách mình đi làm. Người ta nói chán thì kệ thôi, tôi cũng chẳng thèm nói lại", bà bộc bạch.

NSND Lan Hương cho biết, bà đang có cuộc sống êm ấm với đạo diễn, NSƯT Tất Bình. Dù đã gần 40 năm sống cùng nhau nhưng vợ chồng bà chưa từng to tiếng với nhau.

"May mắn tôi và ông xã làm cùng nghề nên hiểu nhau hơn. Khi tôi đến với anh Tất Bình, chúng tôi đã từng đổ vỡ nên cả hai trân trọng nhau. Có người dèm pha, nói "không biết sống với nhau được bao lâu", nhưng rồi chúng tôi đã đi bên nhau gần 40 năm rồi. Mặc dù rất nhiều phong ba nhưng đâu dễ từ bỏ. Tôi là người phụ nữ của gia đình nên luôn vun vén hạnh phúc hôn nhân", bà tâm sự.

Dù không có con chung nhưng NSND Lan Hương và NSƯT Tất Bình vẫn luôn thấy yêu nhau. Bà cho rằng, con cái là lộc trời cho, nên bà để mọi chuyện diễn ra tự nhiên.

"Tôi nghĩ là do "ông trời se duyên", là nợ với nhau từ kiếp trước. Tại sao giữa hàng vạn người, ta lại thích người này mà không phải người kia? Tại sao những người đàn ông có người vợ tuyệt vời, tào khang như thế nhưng rồi vẫn chia tay được để đến với người khác?", bà lý giải về tình yêu của mình.

Nữ nghệ sĩ nói, bà may mắn khi được vào phim Em bé Hà Nộicủa đạo diễn Hải Ninh năm 10 tuổi. Bộ phim này đã gắn cho bà một danh xưng đáng nhớ để đến tuổi 61, khán giả vẫn gọi bà là Lan Hương "em bé Hà Nội".

"Bản thân tôi không bao giờ tưởng tượng được, cho đến tận bây giờ khi đã trở thành bà ngoại, đã ngoài 60 tuổi vẫn được khán giả gọi như vậy. Tôi không cảm thấy buồn hay chạnh lòng vì điều đó. Ngược lại, tôi trân trọng khi khán giả vẫn gọi mình là Lan Hương "em bé Hà Nội". Đời người nghệ sĩ có được vai diễn ấn tượng không phải là điều dễ dàng. Có một vai để đời và đi cùng là hạnh phúc lắm rồi", bà chia sẻ.

Nữ nghệ sĩ gốc Hà Nội chia sẻ thêm, dù bận rộn và có nhiều áp lực về sức khỏe nhưng bà vẫn muốn đi làm phim nếu có thời gian. Những lúc rảnh rỗi, bà thường cùng chồng đi du lịch. Con gái riêng của bà đã có hai con và sống ở nước ngoài, thi thoảng bà cũng sang Đức để thăm con, cháu.

"Con gái tôi sang Đức từ năm 1988 với bố, lúc đó con 6 tuổi. Hồi đó, đi nước ngoài khó nên có điều kiện sang là cho con sang luôn, tôi phải hy sinh xa con từ nhỏ. Con sống ở nước ngoài từ nhỏ nên có tính cách lai tây, con sống hồn hậu, dễ tin người, về Việt Nam mọi người thường gọi là "gà tồ".

Ở nước ngoài, họ sống khác nên hai mẹ con không thường xuyên tâm sự với nhau. Hai mẹ con gắn bó kiểu khác, kiểu văn minh. Tôi cũng không cảm thấy thiệt thòi vì điều này. Con giờ đã trưởng thành, có gia đình riêng, sống hạnh phúc là mình vui rồi" nữ nghệ sĩ kể về con gái.

(Theo Dân Trí)

NSND Lan Hương nói chị không chảnh hay sợ xấu khi lên hình như nhiều người nghĩ. 'Em bé Hà Nội' cũng lý giải vì sao kể từ lúc về hưu chị cũng không xuất hiện trên màn ảnh.

“Việc đánh bắt cá từ biển không còn đủ để trang trải cuộc sống nữa”, một người phụ nữ thở dài. “Kurisa sắp chết rồi”.

Kurisa là quê hương của người Bugis Wajo và họ đã an cư lập nghiệp tại làng chài này từ nhiều thế hệ. Cuộc sống thường nhật của họ đã từng êm ả trôi qua, khi những người đàn ông căng buồm ra khơi để đánh bắt cá còn những người phụ nữ ở lại vun vén và chăm sóc cho đàn con thơ.

Một ngư dân ở đây tiếc nuối: “Khi còn là thiếu niên, tôi được đắm mình trong những làn nước trong vắt, chơi trốn tìm trong những rặng san hô”. Nhưng tất cả đã trở thành dĩ vãng khi các tập đoàn lớn bắt đầu xây dựng các nhà máy chế biến niken ở khu vực gần đó.

Cách làng chài Kurisa vài trăm mét là một nhà máy than cung cấp năng lượng cho khu công nghiệp Morowali Indonesia (IWIP) – một khu liên hợp công nghiệp khổng lồ được quản lý bởi liên doanh Trung Quốc – Indonesia. Các nhà máy khai thác và chế biến niken ở đây đã cung cấp lượng niken khổng lồ, cần thiết cho quá trình chế tạo pin xe điện. Người dân cho hay các hoạt động của IWIP đã khiến nguồn nước bị ô nhiễm nặng nề, bắt đầu từ năm 2015.

“Trước đây chúng tôi có thể nhìn thấy một cây kim ở đáy, nhưng giờ thì, tất cả chỉ toàn là bùn”, một người dân chỉ vào vùng nước đục ngầu bên cạnh. Họ cũng cho hay nhiệt độ của nước trong khu vực đã tăng lên đáng kể do chất thải từ hệ thống làm mát của nhà máy than gần đó. Chính vì thế, “lũ cá đã phải bỏ chạy”.

Cùng với Australia, quốc đảo Indonesia là nơi có trữ lượng niken lớn nhất hành tinh. Trong nhiều thập kỷ, quốc gia này có ngành xuất khẩu niken phát triển. Tuy nhiên, hiện nay Indonesia đã ngừng xuất khẩu nhiên liệu niken thô. Thay vào đó, quốc gia này đặt mục tiêu và tham vọng vào một ngành công nghiệp mới hơn – xe điện.

Indonesia đặt mục tiêu giữ vững vị trí quan trọng của mình trong chuỗi sản xuất xe điện toàn cầu, với sự giúp đỡ của đối tác đầy tiềm lực – Trung Quốc. Thay vì sản xuất niken thô, các công ty Trung Quốc đang hợp tác với các công ty Indonesia để xuất khẩu niken tinh chế.

Nhưng trong lúc Indonesia mơ ước trở thành “mắt xích” quan trọng trong ngành công nghiệp xe điện thì những người dân làng chài lại đang kêu cứu khi phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường. Ngành chế biến niken liên quan đến sản xuất xe điện đang tàn phá môi trường sống cũng như là mối đe dọa đối với đất đai và sinh kế của những người dân nơi đây.

Một người phụ nữ với khuôn mặt khắc khổ cay đắng nói “Chúng tôi không ăn cá nữa, chúng tôi ăn than”.

IWIP hiện đã “nuốt chửng” gần hết làng Fatufia – cách Kurisa khoảng 3 đến 4 km về phía Tây Bắc và một phần của Laboto – một ngôi làng cách đó 8 km về phía Nam. Từng được bao quanh bởi rừng rậm, Fatufia giờ đây lại vô cùng bụi bặm. Người dân nơi đây không thể mở cửa chính và cả cửa sổ, dù chỉ trong vài giờ nếu không muốn đồ đạc trong nhà phủ đầy bụi bặm.

Than đá là nguồn năng lượng chính của khu công nghiệp IWIP – nơi cần tới 9 triệu tấn than đá mỗi năm để cung cấp năng lượng cho các nhà máy. Khi khu công nghiệp IMIP dần mở rộng hơn, các băng chuyền than đá cũng xuất hiện dày đặc. Những băng chuyền này được xây dựng giống như hàng chục cây cầu trên cao, mỗi ngày đều làm nhiệm vụ vận chuyển than từ cơ sở này sang cơ sở khác ở trong IWIP.

Bọn trẻ ở Labota mỗi ngày đều cắp sách đến một ngôi trường nằm ngay dưới một băng chuyền như vậy. Một trường học khác gần đó thậm chí còn được đặt ngay cạnh nhà máy than đang hoạt động.

Phó hiệu trưởng của trường học này cho hay, kể từ khi nhà máy hoạt động, bọn trẻ bị mắc bệnh hô hấp nhiều hơn. “Ngay cả khi vào ban đêm, nếu mở cửa, chúng tôi vẫn có thể ngửi thấy mùi khói”. Các nhà máy chế biến niken tại IWIP đang gây ô nhiễm không khí do thải ra khí lưu huỳnh dioxit và tro than – những thứ cực kì có hại nếu hít phải.

Không chỉ đối mặt với những ô nhiễm về nguồn nước, đất và không khí, người dân xung quanh khu vực này còn bị tra tấn bởi tiếng ồn. Aswin - một chủ tiệm rửa xe máy nhỏ ở Labota vô cùng bực tức khi thường xuyên bị đánh thức bởi tiếng khoan ầm ĩ trong lúc công nhân dựng cọc nâng đỡ cho băng chuyền.

Việc khoan đục diễn ra cả ngày lẫn đêm khiến anh và những người cùng làng không thể chịu đựng được và quyết định đối đầu với các công nhân. “Họ nói rằng chúng tôi đang cản trở hoạt động của công ty nhưng thực chất, chúng tôi chỉ muốn biết tại sao họ đột nhiên xây dựng những thứ này mà không có bất kì thông báo nào cho người dân địa phương”. Không chỉ bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn, Aswin và những người cùng làng còn phải chịu đựng bụi bặm khi những chiếc xe tải chở quặng đi qua. “Tôi không còn cảm thấy thoải mái khi sinh sống trên chính quê hương mình nữa”.

Muhammad Taufik – giám đốc của JATAM - tổ chức tập trung vào môi trường và nhân quyền cho hay ông cùng tổ chức của mình sẽ thúc đẩy chính phủ Indonesia đánh giá lại các chính sách phát triển xe điện cũng như các ngành liên quan.

Ông cho hay, mặc dù sản phẩm cuối cùng là xe điện thân thiện với môi trường nhưng quy trình sản xuất của nó thì không. “Các quy trình sản xuất các bộ phận và chi tiết trên xe điện hầu hết vẫn sử dụng năng lượng hóa thạch như nhà máy nhiệt điện than”, ông nói.

Nhiều người dân ở các khu vực xung quanh còn lên tiếng tố cáo các công ty trong IWIP cố tình chèn ép họ khi họ không bán đất. Sigoro – một người dân tại đây cho hay đại diện của IWIP đã gõ cửa nhà anh ấy hơn 10 lần để thuyết phục ông bán đất. Sau khi ông từ chối, con trai của ông đã bị đuổi việc khỏi một căng tin thực phẩm thuộc IWIP. Việc IWIP gây áp lực và buộc người dân phải bán đất của họ để mở rộng nhà máy là điều không còn xa lạ ở nơi đây. Thậm chí, có những người còn bị đe dọa bằng lời nói khi từ chối bán đất.

Hoạt động trồng trọt của người dân cũng bị ảnh hưởng nhiều vì hoạt động của IWIP. “Khu đất nông nghiệp rộng 2 héc-ta của tôi đã bị phá hủy nhưng đến giờ vẫn chưa nhận được tiền bồi thường”, một cư dân 35 tuổi cho hay. “Tất cả chúng tôi đều đang cảm thấy bi quan với cuộc sống này”.

Câu chuyện hiện tại của Indonesia không khác mấy so với những gì đã từng diễn ra tại các quốc gia có nhiều nguyên liệu sử dụng trong sản xuất pin xe điện. Trước đó, cư dân địa phương ở Chile, Argentina, Congo và nhiều nơi khác cũng đã lên tiếng về sự phá hoại môi trường và điều kiện làm việc nguy hiểm hay bóc lột sức lao động tại các nhà máy sản xuất pin xe điện.

Ở Nam bán cầu – nơi cung cấp hầu hết các nguyên liệu thô cho pin xe điện, nhu cầu xe điện ngày càng tăng cũng làm sâu sắc thêm những bất công hiện có trong ngành khai khoáng. Và những khu vực khai thác và sản xuất khoảng sản đất hiểm tại đây đều chủ yếu do các doanh nghiệp Trung Quốc thống trị.

Tại Chile, hoạt động khai thác khoáng sản lithium đã làm nảy sinh những tranh cãi về việc sử dụng nước và quyền lợi của người dân bản địa. Ở Corgo, việc khai thác coban – sử dụng làm pin lithium-ion đã gây ra mức độ phóng xạ vượt chuẩn khiến nhiều người dân buộc phải di dời.

Trở lại với Indonesia, Trung Quốc hiện cũng đang kiểm soát tới 61% tổng sản lượng niken, trong khi các doanh nghiệp nhà nước của Indonesia chỉ kiểm soát 5%. Vai trò của Trung Quốc trong việc khai thác và chế biến niken tại Indonesia khá nổi trội so với các quốc gia đối tác khác.

Ahmad Redi, chuyên gia về luật khai thác và tài nguyên thiên nhiên tại Đại học Tarumanagara tin rằng sự thống trị của Trung Quốc có thể ví như một con dao hai lưỡi. Một mặt, nó giúp tăng thu nhập cho quốc gia và tăng trưởng kinh tế địa phương tại Indonesia. Tuy nhiên, mặt khác, nó có thể biến niken của Indonesia trở thành một con "tốt thí" trong chương trình công nghiệp hóa lớn hơn của Trung Quốc. “Điều này đồng nghĩa với việc Indonesia không thể đạt được tiềm năng kinh tế và giá trị gia tăng tối đa”, ông cho hay.

Ngoài ra, các nhà đầu tư Trung Quốc không phải là những người có mối quan tâm cao đến môi trường. “Thiệt hại về môi trường và xung đột xã hội sẽ khiến Indonesia chịu tổn thất lâu dài”, Ahmad khẳng định.

Minh Nhật (Theo Rest of World)

Bên cạnh đó, vận động mạnh thường quân là tổ chức cá nhân yêu quý di sản thương lượng, mua lại ấn Hoàng đế chi bảo để đưa về nước, góp phần bảo vệ, gìn giữ và phát huy giá trị di sản quốc gia.

Tỉnh TT-Huế đề nghị Thủ tướng giao Bộ VH-TT&DL, Bộ Ngoại giao phối hợp tỉnh này và các tổ chức, cá nhân thương lượng với nhà đấu giá Millon mua lại chiếc ấn.

Theo Sở VH-TT tỉnh TT-Huế, ấn Hoàng đế chi bảo do vua Minh Mạng đúc năm 1823 bằng vàng mười tuổi, nặng 282 lạng 9 tiền 2 phân (10,78kg) với chức năng đặc biệt quan trọng gắn liền với các hoạt động công quyền, chính sự của triều Nguyễn.

Đây không chỉ là chiếc ấn vàng lớn nhất, đẹp nhất của triều Nguyễn mà còn là một cổ vật mang những giá trị đặc biệt về văn hóa, lịch sử của Việt Nam trong giai đoạn cận - hiện đại.

Trước đó, nhà đấu giá Millon đưa thông tin đấu giá Hoàng đế chi bảo vào ngày 31/10.

Tuy nhiên, ngày 28/10, Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL đã có thư gửi Bộ trưởng Bộ Văn hóa Cộng hòa Pháp; và Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc cũng có thư gửi Tổng Giám đốc UNESCO đưa ra khỏi danh mục đấu giá cổ vật và tạo điều kiện để phía Việt Nam thương lượng và hồi hương.

Nhà đấu giá Millon sau đó đã có thông báo đưa Hoàng đế chi bảo ra khỏi danh mục đấu giá cổ vật ngày 31/10 và dời sang ngày 10/11.