Thiện Nhân và mặt trái của sự nổi tiếng

Đối thủ khác hơn, cùng lúc tuyển Việt Nam có sự thay đổi lớn trên băng ghế huấn luyện, ông Troussier rời đi và để lại nhiệm vụ cho người chưa có kinh nghiệm dẫn dắt một ĐTQG như HLV Kim Sang Sik.

Càng khó,khi tân thuyền trưởng người Hàn Quốc và các học trò không có nhiều thời gian chuẩn bị cũng như được cọ xát trước khi bước vào trận đấu.

Vì đâu ông Kim Sang Sik tự tin?

Nhìn qua, tuyển Việt Nam không dễ dàng khi tái đấu Philippines, nhưng thực tế HLV Kim Sang Sik ngoài chuyện là “nhân tố bí ẩn” còn sở hữu lợi thế rất lớn để có màn ra mắt hanh thông với đội nhà.

Lợi thế mà chiến lược gia đến từ Hàn Quốc tự tin chiến thắng nằm ở tinh thần của các cầu thủ bởi tất cả đều muốn khẳng định bản thân với thuyền trưởng mới và người hâm mộ.

Điều này là rõ ràng, điển hình như các cựu binh gồm Tiến Linh, Tuấn Anh, Hùng Dũng và đặc biệt Quang Hải, Bùi Tiến Dũng hay Hoàng Đức chẳng hạn. Tất cả rất khát khao ra trận và thể hiện như lời khẳng định chưa hết thời sau quãng thời gian bị ông Troussier lãng quên.

Với các cầu thủ ở lứa U23 cũng rất muốn chứng tỏ việc được gọi lên tuyển Việt Nam không đơn thuần nằm trong tiến trình trẻ hoá mà xuất phát từ những gì đã thể hiện tại V-League.

Lợi thế sân nhà, tinh thần quyết tâm và luồng gió mới tới từ tân thuyền trưởng người Hàn Quốc, tuyển Việt Nam và ông Kim Sang Sik sẽ ca khúc khải hoàn sau quãng thời gian tương đối dài nếm nhiều trái đắng dưới thời HLV Troussier.

Hùng Dũng: Tuyển Việt Nam rất kỳ vọng với HLV Kim Sang Sik

Ảnh: VFF

Trực tiếp bóng đá Anh vs Haiti: Đẳng cấp chênh lệch

Kết quả nghiên cứu cho thấy, những bệnh nhân Covid-19 nặng được điều trị bằng Regen-Cov (màu đỏ) đã giảm tải lượng virus nhanh hơn những bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp tiêu chuẩn (màu xanh). Đồ họa: news-medical.net

So với nhóm đối chứng được điều trị tiêu chuẩn (hoặc bằng thuốc steroid có tên gọi dexamethasone hoặc đối với những người ốm yếu nhất là thuốc kháng viêm tocilizumab), hơn 20% bệnh nhân đã sống sót. Regen-Cov cũng giảm thời gian nằm viện trung bình từ 17 ngày xuống còn 13 ngày.

Lý do thuyết phục sử dụng liệu pháp kháng thể

Theo tạp chí The Economist, Regen-Cov là sự kết hợp của hai kháng thể đơn dòng, được biết đến với tên gọi casirivimab và imdevimab. Các kháng thể là những protein của hệ thống miễn dịch, vô hiệu hóa mầm bệnh bằng cách khóa chặt chúng. Cả casirivimab và imdevimab đều bám dính vào các vị trí khác nhau trên protein “gai” của virus corona, ngăn không cho virus lây nhiễm sang các tế bào. Sử dụng hai kháng thể thay vì một làm giảm nguy cơ virus tiến hóa kháng thuốc.

Cho đến gần đây, các thử nghiệm vẫn chưa mang đến một lí do thuyết phục cho việc sử dụng rộng rãi các liệu pháp kháng thể trong điều trị Covid-19.

Một vấn đề gặp phải là các nhà nghiên cứu không xác định được rõ ràng nhóm bệnh nhân nào có thể hưởng lợi từ những phương pháp điều trị tốn kém này. Nghiên cứu tại Anh là công trình đầu tiên đủ lớn để chỉ ra rằng, một liệu pháp như vậy làm giảm tỷ lệ tử vong ở các bệnh nhân Covid-19 nặng phải nhập viện. Một năm trước, thử nghiệm tương tự của hãng Recovery do các nhà khoa học Anh thực hiện cũng từng phát hiện, dexamethasone sẽ cứu sống bệnh nhân.

Hai kháng thể đơn dòng tạo nên Regen-Cov có tác dụng bám dính vào các vị trí khác nhau trên protein “gai” của virus corona, ngăn không cho virus lây nhiễm sang các tế bào.

Regen-Cov đã được cấp phép khẩn cấp sử dụng ở Mỹ, Brazil, Canada, Liên minh châu Âu (EU) và Ấn Độ, nhưng vẫn là loại thuốc đang trong vòng kiểm tra ở Anh và các nơi khác. Dẫu vậy, ngay cả khi nhiều quốc gia khác cấp phép lưu hành, việc tiếp cận thuốc nhiều khả năng vẫn vô cùng hạn chế.

Soumya Swaminathan, nhà khoa học hàng đầu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết kết quả nghiên cứu là một tin tốt lành, nhưng bà cảnh báo việc tiếp cận với các loại thuốc kháng thể đơn dòng "bị hạn chế trên toàn cầu”. Một nghiên cứu gần đây của tổ chức y tế từ thiện Anh Wellcome Trust và tổ chức Sáng kiến thuốc chủng ngừa AIDS quốc tế IAVI đã chỉ ra tình trạng không sẵn có của những loại thuốc này ở nhiều nơi trên thế giới.

Hơn 3/4 thị trường dành cho họ là ở Mỹ, Canada và châu Âu. Đến nay, Mỹ và Đức đã mua lượng lớn sản phẩm Regen-Cov. Vào tháng 1, Mỹ đã đồng ý mua tới 1,25 triệu liều với giá 2,6 tỷ USD, trong khi Đức đã chi 487 triệu USD để mua 200.000 liều thuốc. Trước đó, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã được điều trị bằng Regen-Cov khi ông bị nhiễm Covid-19 hồi tháng 10/2020.

Có hai lí do dẫn đến sự thâu tóm nói trên và chúng có liên quan đến nhau là số lượng và giá cả. Chẳng có mấy cơ sở sản xuất liệu pháp kháng thể đơn dòng. Và nhìn chung, chỉ những nước giàu có mới có đủ khả năng chi trả. Giá của mỗi liều Regen-Cov lên tới hàng nghìn USD.

Theo tiến sĩ Swaminathan, cần phải thành lập nhiều nhà máy sản xuất kháng thể đơn dòng hơn trên khắp thế giới để các phương pháp điều trị như vậy trở nên dễ tiếp cận và có giá cả phải chăng. Việc thiếu nguồn cung Regen-Cov có thể sẽ trở thành chủ đề thu hút sự quan tâm của những người có quan điểm rằng, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) nên từ bỏ bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho các công nghệ liên quan đến đại dịch.

Hy vọng cho bệnh nhân huyết thanh âm tính

Cho đến nay, các thử nghiệm đối với liệu pháp kháng thể Covid-19 nhìn chung gây thất vọng, nên tin tức về thành công của Regen-Cov có thể sẽ làm hồi sinh sự quan tâm đến chúng.

Liệu pháp kháng thể của Eli Lilly, LY-CoV555 đã không mang lại lợi ích cho các bệnh nhân điều trị tại bệnh viện trong một thử nghiệm hồi tháng 12 năm ngoái. Vào ngày 15/6, một loại thuốc tương tự của AstraZeneca cũng gây thất vọng khi được cho dùng thử nghiệm ở những người đã phơi nhiễm virus. Song, những loại thuốc này có thể hữu ích nếu chúng được dùng cho nhóm bệnh nhân hẹp hơn, đã được cuộc thử nghiệm của Recovery nhận diện.

Tuy nhiên, nếu nhu cầu đối với Regen-Cov tăng lên, vẫn chưa rõ nguồn cung có thể được cải thiện nhanh chóng như ra sao, ngay cả ở những quốc gia có đủ tiền để chi trả cho chế phẩm.

Mỹ, Canada và châu Âu chiếm hơn 3/4 thị trường thuốc kháng thể năm 2018, trong khi nhu cầu của thế giới đối với loại chế phẩm được dự báo tăng 4,25% trong năm 2020 và tăng 7% trong giai đoạn 2019 - 2024 lên 54,55 tỷ USD. Ảnh: The Economist, Technavio

Các dây chuyền sản xuất kháng thể đơn dòng đang được sử dụng để sản xuất thuốc điều trị ung thư và viêm khớp, cũng rất cần thiết. Hơn nữa, nguồn cung ứng trang thiết bị cần thiết như túi sinh học, các bộ lọc và thiết bị khử trùng đã bị kéo căng do nhu cầu từ các nhà sản xuất vắc xin. Đầu năm nay, hai công ty dược phẩm đã than phiền về việc bị cản trở khả năng tạo ra kháng thể đơn dòng vì thiếu thiết bị, do sự thúc đẩy sản xuất vắc xin trên toàn cầu.

Vì vậy, bất kỳ nỗ lực nào nhằm tăng nguồn cung kháng thể đơn dòng trong những tháng tới đều có thể dẫn đến sự cạnh tranh với hoạt động sản xuất vắc xin. Viện dẫn Đạo luật sản xuất quốc phòng (DPA), Mỹ đang ngăn chặn xuất khẩu phần lớn nguồn cung thiết bị và nguyên liệu thô cần thiết để sản xuất vắc xin. Nếu Washington chọn sử dụng DPA để hỗ trợ sản xuất kháng thể đơn dòng, điều đó có thể có tác động đến sản xuất vắc xin ở các nước như Brazil, Anh và Ấn Độ.

Nghiên cứu của Recovery dường như cũng giải quyết một cuộc tranh luận khoa học về việc liệu có nên áp dụng các liệu pháp kháng virus cho những bệnh nhân Covid-19 khi họ phải nhập viện hay không. Câu trả lời là có. Trước đây, các chuyên gia từng cho rằng, vào thời điểm bệnh nhân được đưa vào viện, chỉ thuốc kháng viêm, vốn điều trị tổn thương do virus gây ra, nên được dùng.

Việc những bệnh nhân huyết thanh âm tính có thể được hưởng lợi từ các liệu pháp kháng virus mở ra thêm các hướng nghiên cứu về chế phẩm này. Trong thử nghiệm của Recovery, những bệnh nhân huyết thanh âm tính không được điều trị có nguy cơ tử vong cao gấp đôi những người có thể tạo ra phản ứng kháng thể.

Tuấn Anh

>>> Cập nhật tình hình Covid-19 mới nhất

Bác sĩ Nhà Trắng tiết lộ liệu pháp trị Covid-19 cho ông Trump

Tổng thống Mỹ Donald Trump không cần "bổ sung oxy" và bắt đầu trị Covid-19 bằng thuốc kháng virus Remdesivir.

Ảnh: Song Ngư

Sinh ra ở Moscow năm 1906, gia đình Menchik chuyển đến Anh khi bà còn nhỏ. Bà đã nhanh chóng quan tâm đến cờ vua và bắt đầu bộc phát nhiều tiềm năng.

Năm 1927, Menchik trở thành Nhà vô địch Cờ vua Thế giới dành cho Nữ đầu tiên khi mới 21 tuổi. Bà đã giành chức vô địch tổng cộng 7 lần (1927, 1930, 1931, 1933, 1935, 1937, 1939), củng cố vị trí là một trong những nữ kỳ thủ vĩ đại nhất mọi thời đại. Bà cũng vô địch Giải vô địch cờ vua nữ của Anh trong suốt 21 năm (từ 1924 đến 1946, ngoại trừ năm 1935 khi bà không thi đấu).

Năm 1929, thị trấn ven biển Ramsgate của Anh tổ chức giải đấu Hiệp hội Cờ vua Quận Kent lần thứ 22. 14 kỳ thủ hàng đầu thế giới đã có mặt ở đó, gồm 13 nam và 1 nữ. Menchik đã xuất sắc giành vị trí thứ hai sau người đồng đội José Raúl Capablanca. Chính Capablanca cũng khen ngợi và gọi bà là “người phụ nữ duy nhất chơi giỏi như đàn ông”.

Menchik thường xuyên thi đấu ở các giải đấu cấp cao cùng với nam giới. Bà luôn giữ vẻ nghiêm nghị trước bàn cờ đến nỗi Tạp chí Cờ vua của Anh đã viết vào năm 1937 rằng "bà ấy ngồi suốt trận đấu với hai tay đưa ra phía trước mà không hề cử động một cơ nào trên mặt".

Thành công của Menchik trên bàn cờ đã giúp phá bỏ rào cản đối với các kỳ thủ nữ, truyền cảm hứng cho một thế hệ phụ nữ mới tham gia trò chơi này. Thành tích của bà đã mở đường cho những nữ kỳ thủ khác tiếp bước và theo đuổi ước mơ.

Tuy nhiên, con đường thành công của Menchik không trải hoa hồng. Trong một lĩnh vực do nam giới thống trị, Menchik thường phải đối mặt với sự hoài nghi vì giới tính và nhiều lúc bà buộc phải phản ứng. Trước một giải đấu năm 1935 tại quê hương Moscow, bà tuyên bố sẽ cho vài nam kỳ thủ "khô máu", theo The New York Times.

Bất chấp những thách thức này, Menchik vẫn kiên trì với niềm đam mê cờ vua, không nản lòng trước những trở ngại. Bà tiếp tục thi đấu ở đẳng cấp cao nhất, thể hiện kỹ năng và quyết tâm khi đối mặt với nghịch cảnh.

Tuy nhiên, chiến tranh thế giới thứ hai đã kết thúc sự nghiệp cờ vua của Menchik và cả cuộc đời bà.

Trong một cuộc tấn công của quân Đức vào ngày 26/6/1944, Menchik, chị gái và mẹ đều trú ẩn trong tầng hầm của ngôi nhà thay vì sử dụng hầm tránh bom ở sân sau hoặc hầm trú ẩn của khu phố. Một tên lửa V-1 đã đáp xuống ngôi nhà, phá hủy nó, giết chết cả 3 người phụ nữ.

Ở tuổi 38, Menchik vẫn là nhà vô địch thế giới nữ khi bà qua đời. Ngày nay, người chiến thắng trong Thế vận hội Cờ vua Nữ sẽ nhận được Cúp mang tên bà Vera Menchik.

Bản thân Menchik đã thể hiện rõ nhất triết lý sống của mình trong một bài báo năm 1935 về chiến thuật cờ vua đăng trên tờ The Social Chess Quarterly. Trong đó, bà khuyến khích độc giả không chấp nhận thất bại, ngay cả khi điều đó dường như không thể tránh khỏi.

“Phản công là linh hồn của trò chơi. Trong những lúc cần thiết khi chúng ta phải đối mặt với một thế trận rất chật chội hoặc thậm chí thua cuộc, cơ hội tốt nhất để chúng ta khôi phục lại sự cân bằng là tạo ra sự đột phá”, Menchik viết. 

Theo nhiều cách, Menchik đã đi trước thời đại. Bà đã bất chấp những định kiến phổ biến trong thời đại của mình và chứng minh rằng phụ nữ có thể cạnh tranh ở cấp độ cao nhất trong một lĩnh vực truyền thống do nam giới thống trị.

Di sản của bà là nguồn cảm hứng cho các thế hệ nữ kỳ thủ tương lai, và ảnh hưởng của bà tiếp tục được cảm nhận trong thế giới cờ vua ngày nay.

Tử Huy (theo The New York Times)

Nữ 'giáo sư 3 không' đoạt giải Nobel với phát minh cứu cả nhân loại