Liên quan đến vấn đề quấy rối tình dục nơi công sở, ông Trịnh Trung Hòa cho rằng, không ít trường hợp, đối tượng bị quấy rối lại là những người có chức quyền. Họ bị một số nhân viên, người dưới quyền tìm cách "tấn công" để có được thỏa hiệp, nhằm đạt được mục đích của mình.

“Tôi được biết có người thầy giáo dạy tại chức, tuổi đã ngoài 50 là nạn nhân bị quấy rối. Ông rất giỏi chuyên môn nghiệp vụ, tính tình lại hiền lành nên thường bị các nữ sinh tìm cách lợi lụng. Mỗi mùa thi, cánh sinh viên nữ lại đến phòng làm việc của ông tìm mọi cách để xin nâng điểm. Nếu thầy đồng ý thì các cô cười vui vẻ, thầy không đồng ý thì ra sức nũng nịu ăn vạ… ”, Chuyên gia tâm lý Trịnh Trung Hòa kể.

Theo chuyên gia tâm lý, người thầy này rất chỉn chu, đứng đắn. Tuy nhiên thầy lại quá hiền nên bị cánh nữ sinh "bắt thóp".

“Có hôm, tôi đến phòng thầy lúc 9 giờ sáng, thấy người thầy và cô nữ sinh ngồi ở hàng bên ghế này. 11 giờ quay trở lại, tôi đã thấy thầy và cô học trò ngồi ở hàng ghế đối diện bên kia.

Hóa ra, cô nữ sinh cứ ngồi sát thầy, người thầy lại dịch sang chỗ khác. Vì vậy trong 2 giờ đồng hồ, 2 thầy trò cứ "đuổi nhau" hết hàng ghế này đến hàng ghế khác”, ông Hòa hài hước kể lại.

Chuyên gia tâm lý Trịnh Trung Hòa. Ảnh: Vũ Lụa

Ông Hòa cho rằng, trong việc bị quấy rối, kỹ năng quản lý tình huống kém và suy nghĩ ngây thơ của nạn nhân cũng là điều kiện khiến những kẻ quấy rối có cơ hội thực hiện hành vi hơn.

“Tôi từng gặp một trường hợp bị quấy rối tình dục nhưng câu chuyện mà cô gái kể khiến tôi vừa giận vừa thương”, chuyên gia tâm lý Trịnh Trung Hòa chia sẻ.

Ông kể, cô gái này là sinh viên mới ra trường. Trong quá trình tìm việc, cô được bạn bè giới thiệu đến gặp vị trường phòng tổ chức của một công ty lớn để nộp đơn. Người trưởng phòng này gặp cô gái một lần, thấy cô gái xinh xắn lại ngây thơ nên yêu cầu cô bổ sung hồ sơ xin việc. Sau đó, ông ta hẹn cô gái đến một nhà nghỉ để nhận đơn và trao đổi công việc.

Đến nhà nghỉ, ông đề nghị được ôm, hôn cô gái. Tuy nhiên sau khi ôm hôn, người trưởng phòng lại mong muốn đi xa hơn.

“Cô gái từ chối chuyện đi quá giới hạn nên chống cự khiến trưởng phòng tức tối. Hắn ta đập phá tất cả đồ đạc trong phòng như cốc chén, điều khiển ti vi... Sau đó, hắn ta bỏ đi để cô gái khóc nức nở trong phòng vì uất ức, sợ hãi”, ông Hòa nhớ lại.

Chuyên gia Trịnh Trung Hòa khuyên: "Nên tránh những cuộc gặp gỡ riêng hay những nơi dễ nảy sinh hành động mất kiểm soát như nhà nghỉ hay trong phòng kín" (Ảnh minh họa).

Theo ông Hòa, để tránh chuyện quấy rối tình dục nơi công sở, người có chức có quyền hay những nhân viên "thấp cổ bé họng" cũng cần phải học kỹ năng quản lý tình huống.

“Nên tránh những cuộc gặp gỡ riêng hay những nơi dễ nảy sinh hành động mất kiểm soát như nhà nghỉ hay trong phòng kín. Ngoài ra nạn nhân cần phải thể hiện thái độ cương quyết, cứng rắn để đối phương biết được thông điệp từ chối của mình ngay khi phát hiện ý đồ”, chuyên gia tâm lý Trịnh Trung Hòa chia sẻ.

Đối với những trường hợp, kẻ quấy rối dùng quyền lực để ép buộc thì người bị quấy rối càng nên thể hiện thái độ rõ ràng, đồng thời lên tiếng để tạo làn sóng phản đối.

“Nhiều nhân viên phẫn uất nhưng vẫn cam chịu sự quấy rối của sếp vì sợ bị đuổi việc, hoặc bị trả thù. Tuy nhiên họ không biết rằng, khi cho nghỉ việc một nhân sự, công ty phải tuân thủ theo những quy định của pháp luật”, ông Hòa nói.

Nam sinh thực tập bật khóc giữa phòng sếp nữ

Theo Chuyên gia tâm lý Nguyễn An Chất: “Đa phần nạn nhân bị quấy rối tình dục là nữ nhưng không ít trường hợp nạn nhân là nam giới".

"Mấy chục năm lăn lộn khắp mọi miền đất nước, bề ngoài đã tàn tạ. Chỉ có một cái tôi tin không thay đổi, đó là lòng yêu nghề".

- “Bí thư tỉnh ủy” là lần đầu tiên phim truyền hình Việt Nam đưa một nhân vật chính luận lên màn ảnh. Ông gặp khó khăn gì đảm nhận vai chính trong phim?

- Bí thư Hoàng Kim lấy nguyên mẫu từ bí thư tỉnh ủy Vĩnh Phúc Kim Ngọc - lá cờ đầu trong việc phát triển nền nông nghiệp đất nước, từ chỗ thiếu đói trầm trọng tới mức xuất khẩu đứng thứ hai thế giới. Ông là người rất nổi tiếng, được mọi người yêu quý, vì thế mỗi người đều có hình ảnh riêng về ông trong lòng. Người diễn viên phải làm thế nào để cái mình thể hiện trở thành cái chung của mọi người. Hơn nữa, tầm nhân vật của ông rất lớn, nếu chúng ta làm không tới sẽ rất đáng tiếc. May mắn là nhiều người thân, bạn bè ông còn sống nên tôi có cơ hội tìm hiểu về cuộc đời một con người công lớn và có những lúc tưởng như có tội.

Bản thân tôi sinh trưởng ở Hà Nội nên việc cầm cầy cuốc không đơn giản. Cũng may lứa chúng tôi lớn lên trong những năm tháng chiến tranh, khi sơ tán tham gia gặt, đập lúa nên việc nhà nông không quá xa lạ.

- Người Tràng An có phong cách thanh thoát, nhàn tản nhưng bản thân ông thường vào những vai trắc trở, nhiều tâm trạng. Vì sao vậy?

- Nếu nhìn tôi bên ngoài chắc không ai nghĩ tôi giống nhân vật của mình. Ở nhà tôi xung quanh tiếng cu gáy, tôi lại có một mảnh vườn nhỏ ở Thạch Thất - Hà Tây. Những lúc làm phim xong, tôi về đó nghỉ ngơi, chơi với chó, mèo, gà, vào vườn chăm sóc hoa, ra ao xem cá thả - cái thú điền viên kiểu người ưa nhàn tản. Tôi xuất thân làm nghề dạy học, phong thái chậm, nói năng cũng vừa phải, không quyết liệt như những nhân vật của tôi. Nhưng lúc diễn, tôi không còn là tôi nữa. Khi đóng Năm Sài Gòn trong Bỉ vỏ, tôi phải thể hiện ra chất một tay anh chị nhưng khi hóa thân một đảng viên cộng sản trung kiên, tôi phải sáng tạo cho mình một thần thái, cốt cách cao quý. Bí thư Kim Ngọc xuất thân từ bần cố nông, ít được học, kiến thức đều thu lượm từ nhân dân nhưng có một tầm nhìn vượt thời gian. Tôi không bao giờ dám mơ tưởng mình sẽ thể hiện một cách trọn vẹn nhưng tôi hy vọng tải được phần nào cái hồn, cái thần của ông Kim Ngọc.

-Cả năm trời theo đoàn phim “Bí thư tỉnh ủy”, điều gì khiến ông ghi nhớ?

- Chưa bao giờ tôi đến một vùng đất nào mà nhân dân lại yêu nhân vật trong phim đến thế. Kim Ngọc chính là bí thư của họ và ông là người để lại cho họ nhiều tình cảm trân trọng. Ở đâu mọi người cũng hỏi, ai là người đóng ông Kim Ngọc, rồi nhìn ngắm, đánh giá xem tôi có phù hợp với vai không. Cảm động nhất là lần tôi quay cảnh bí thư về họp với nhân dân, một số bà lão kéo lên chùa xem rồi khóc. Tôi ngạc nhiên hỏi: “Cảnh chúng cháu quay không có gì xúc động, sao các bà lại khóc?”, các cụ trả lời: “Tôi xem các anh làm, tôi thấy nhớ và thương ông Kim Ngọc quá”. Về sau tôi mới biết, tám bà cụ là những cán bộ trẻ thời ông Kim Ngọc, đã trực tiếp thực hiện việc khoán hộ của ông, chứng kiến cảnh ông bị khiển trách.

NSƯT Lan Hương (trái) vào vai vợ bí thư Hoàng Kim.

- Bốn mươi năm sự nghiệp, kinh qua rất nhiều dạng vai, ông ấn tượng nhất với những vai diễn nào?

- Tại khu vườn của mình, tôi có treo hình những bộ phim tôi thích từ hàng chục phim nhựa và hàng trăm phim truyền hình. Thứ nhất là phim đầu tay Bài ca ra trận, thứ hai là Bỉ vỏ- phim video đầu tiên của Việt Nam, tôi vào vai Năm Sài Gòn. Sau nữa là bộ phim năm 2000 - Mê Thảo thời vang bóng. Phim truyền hình, tôi ưng ý với Mùa lá rụng, Chạy ánvà bây giờ là Bí thư tỉnh ủy. Đó là những mốc dấu mà sau này khi không thể làm gì nữa, tôi sẽ nghĩ đến nó.

- Một diễn viên nổi tiếng như ông tại sao không khuyến khích con trai Lê Vũ Long đi tiếp với nghề diễn khi anh ấy đã có những vai rất ấn tượng?

- Gia đình nhà tôi lạ lắm, từ ông tôi, mẹ tôi, anh em tôi đến các con tôi đều làm nghệ thuật, nhưng mỗi người chọn cho mình một con đường riêng. Ông tôi bên tuồng, mẹ tôi là diễn viên kịch nói, dì là diễn viên ca múa, tôi làm điện ảnh, các em bên sân khấu, con trai và con dâu làm diễn viên ballet. Điều đặc biệt là tất cả đều từng tham gia đóng phim. Chúng tôi coi mảng đó là mảng tụ họp gia đình.

Các đạo diễn nhiều lần gặp tôi bày tỏ ý muốn Vũ Long tiếp tục đóng phim nhưng con tôi có sự nghiệp riêng. Năm nay Long cũng gần 40 tuổi và có những thành công ở nghề múa. Tôi tôn trọng quyết định của con. Có những phim nhựa mời nhưng Long không tham gia vì đưa đoàn múa đi lưu diễn. Được cái này mất cái khác, nhưng tôi rất muốn con trai theo nghề diễn.

- Vũ Long từng nói, nghề múa và nghề diễn đều không đủ đảm bảo thu nhập, khiến đời sống người nghệ sĩ bấp bênh. Đứng từ góc độ người có cả gia đình theo nghệ thuật, ông nghĩ sao về câu: “Cơm áo không đùa với khách thơ”?

- Cái đó là rõ ràng. Ngay như tôi đây, bây giờ đã về hưu, xem lại quá trình mình sống cũng phải thừa nhận, không sống được bằng tiền làm nghệ thuật. Bố con tôi yên tâm làm nghệ thuật đến ngày hôm nay đều nhờ hậu phương đằng sau. Hậu phương ấy lo chuyện kinh tế, ổn định chuyện gia đình. Nếu không có vợ tôi, không có cửa hàng cắt tóc con con dưới nhà, không có công việc đầu tắt mặt tối của cô ấy, chắc cha con tôi không thể làm gì được.

Dũng Nhi cho rằng, vai diễn trong "Bí thư tỉnh ủy" có thể xem là một mốc của cuộc đời ông.

- Người phụ nữ đứng sau ông chăm lo mọi việc để ông có thể đi theo đoàn phim cả năm trời. Ông tạo niềm tin thế nào cho vợ?

- Vợ tôi cũng từng đóng phim, từng đi cùng với tôi trong các đoàn phim và những cảnh tôi đóng, kể cả những cảnh yêu đương, cô ấy chứng kiến ngay ở trường quay nên rất hiểu nghề tôi làm. Cho nên vợ tôi coi nghề của tôi không phải công cuộc trăng hoa mà là lao động thực sự. Chính vì thế những chuyện ghen tuông theo kiểu người đời hay tưởng tượng không bao giờ có ở gia đình này. Huống hồ, bản thân tôi từng là một giáo viên. Tạng nhà giáo không cho phép tôi có những chuyện động trời giống các “nghệ sĩ nhớn” khác. Tôi vẫn luôn quan niệm mình là diễn viên nghiệp dư và tôi chỉ làm công việc yêu thích của mình chứ không dùng nó làm phương tiện cho những mục đích mờ ám khác.

- Ngày xưa, điều gì khiến ông chuyển từ nghề giáo sang nghề diễn?

- Tôi là sinh viên Cao đẳng Sư phạm Hà Nội. Có lần tôi tiễn mẹ đi công tác (mẹ tôi là diễn viên đoàn kịch Trung ương), phó đạo diễn đoàn phim Bài ca ra trậnđang tuyển diễn viên gặp tôi và quyết định mời tôi đóng vai Lê Mã Lương. Lúc ấy, tôi có quyết định nhập ngũ, đoàn phim lên can thiệp nhưng các anh bên quân đội trả lời: “Cứ để cho cậu ấy đi. Chúng tôi cần những Lê Mã Lương thật ngoài mặt trận chứ chưa cần Lê Mã Lương trên màn ảnh”. Năm 1973 ký hiệp định Paris, hai anh tôi đã hy sinh, gia đình tôi trong diện chính sách nên tôi được phân công trở lại trường. Khi đó, bộ phim vẫn chưa khởi quay, đoàn đã tìm được một người đóng vai Lê Mã Lương nhưng cuối cùng mọi người lại quyết định giao vai ấy cho tôi.

Sau đó tôi vừa đi dạy, vừa tiếp tục tham gia làm phim như Sao tháng Tám, Từ một cánh rừng, Dòng sông Lam… Mỗi ngày tôi lao động khoảng 16 tiếng. Năm 1979, tôi dạy trường Lê Ngọc Hân, đang lo phần giáo án cải cách chương trình 12 năm, công việc rất nặng. Phòng giáo dục đặt vấn đề: hoặc ở lại với nghề giáo, hoặc chuyển hẳn sang làm phim vì sức con người khó có thể kham được nhiều thứ. Thế là tôi chuyển về Hãng phim truyện Việt Nam. Công việc của tôi bắt đầu với thư ký đạo diễn - cấp bậc thấp nhất, đứng sau trợ lý và phó đạo diễn. Nhiều người hỏi tôi, đã làm nhiều phim, sao không xin thẳng là đạo diễn? Thực ra tôi yêu nghề này và muốn theo đuổi nó chứ tôi không ham chức danh. Tôi muốn đi lên từ đầu, bởi người học được nhiều nhất từ đạo diễn chính là thư ký.

- Phải chăng vì không ham chức danh nên đến giờ ông vẫn chỉ là diễn viên Dũng Nhi?

- Tôi ở bên đạo diễn nhưng nếu xét công việc đạo diễn thì tôi không có tác phẩm. Cho đến tận cuối đời, tôi vẫn là phó, dù có những phim tôi làm tất. Vì thế, tác phẩm đó không phải của tôi - không ai phong danh hiệu cho người thứ hai, đó cũng là lẽ thường. Tôi đi bộ đội về nhưng tôi không tham gia được Hội cựu chiến binh vì tôi không có thời gian. Tôi là giáo viên nhưng không ở Hội cựu giáo chức. Tôi đóng phim mà không hề ở Hội điện ảnh. Có lần tôi viết đơn gia nhập Hội điện ảnh, người ta bảo hãy cố gắng phấn đấu nữa, nhưng tôi đã phấn đấu đến tận lúc về hưu vẫn không ai nói năng gì. Nhiều người bảo tôi sao không viết lý lịch nghệ thuật của mình để xin phong tặng nghệ sĩ ưu tú, tôi nghĩ cơ chế “xin - cho” chúng ta đang phấn đấu bỏ, tại sao giờ lại đi xin. Ai xứng đáng gì thì trao cho người ta chứ.

Ngọc Trầnthực hiện
Ảnh: VFC

Theo VTV, với các diễn viên nữ, họ phải dùng miếng dán bảo vệ bộ phận nhạy cảm bằng nhựa dẻo trong như miếng đón gót giày. Vật dụng này sẽ dược gắn bằng 1 loại keo đặc biệt trong suốt quá trình quay phim. Trong khi diễn viên nam sẽ dùng một vật giống như một chiếc tất để gắn vào bộ phận nhạy cảm. Các nam diễn viên có thể dùng quần tất màu da bó sát còn các diễn viên dùng miếng băng vệ sinh mỏng để quay cảnh nóng, thậm chí dùng băng dính cho chân thực. 

Tại Hollywood, để đảm bảo an toàn cho các diễn viên khi thực hiện phân đoạn thân mật trên trường quay, nghề điều phối cảnh nóng cũng xuất hiện. Họ là người giám sát các cảnh quay nhạy cảm để đảm bảo các cảnh quay  diễn ra an toàn. Chuyên gia điều phối cảnh nóng sẽ biên đạo, hướng dẫn các cảnh thân mật sao cho hợp lý mà các diễn viên vẫn thấy thoải mái, ngăn chặn nguy cơ diễn viên bị lạm dụng. 

Tuy vậy trong lịch sử điện ảnh thế giới cũng có nhiều bộ phim mà diễn viên phải sex thật, thậm chí bị lạm dụng tình dục. Năm 2016, giới làm phim chấn động khi nữ diễn viên Maria Schneider chia sẻ cô cảm thấy “bị hãm hiếp” bởi cả diễn viên Marlon Brando lẫn đạo diễn khi thực hiện cảnh bị cưỡng bức trong bộ phim đình dám năm 1972 Last Tango in Paris. Chính đạo diễn Bernardo Bertolucci đã thừa nhận những phân cảnh nhạy cảm trên phim hoàn toàn là thật. Trước đó, ông đã bàn bạc với nam diễn viên Marlon Brando về kế hoạch thực hiện những cảnh quay này.

Adele Exarchopoulos và Lea Seydoux - hai nữ diễn viên chính của Blue is the Warmest Colour- bộ phim giành giải Cành cọ vàng tại LHP Cannes 2013 khẳng định họ bị ép phải thực hiện những cảnh nóng và cảnh bạo lực khiến chính hai cũng cảm thấy bẽ bàng, xấu hổ. Hai nữ diễn viên chính cho biết đạo diễn Kechiche đã bắt họ phải đóng đi đóng lại 1 cảnh nóng trong 10 ngày liền, gần như khỏa thân trước mặt đoàn làm phim, chỉ để ghi hình một cảnh kéo dài 12 phút trên màn ảnh.

Clip: VTV

Quỳnh An