Nhận định, soi kèo Al Jazira Club vs Baniyas Club, 23h00 ngày 31/1: Chiến thắng thuyết phục

Thông thường, dạ dày có chức năng giữ thức ăn, khởi động quá trình tiêu hóa, nghiền nhỏ và trộn lẫn thức ăn với enzyme tiêu hóa và hấp thu một phần chất dinh dưỡng. Sau đó, thức ăn sẽ đi từ dạ dày đến tá tràng và tiếp tục quá trình tiêu hóa tiếp theo. 

Khi cắt một phần hay toàn bộ dạ dày (thường bao gồm cả van môn vị hoặc tâm vị), sức chứa của dạ dày giảm hoặc mất hoàn toàn, làm giảm quá trình co bóp, tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng. Thức ăn từ miệng qua thực quản đi qua dạ dày đi vào hệ thống ruột sẽ nhanh hơn. Điều này gây ra hàng loạt các triệu chứng như trào ngược thực quản, hội chứng dumping, co thắt dạ dày ruột, tiêu chảy, đi ngoài phân sống. 

Chính vì vậy, người bệnh cần chú ý thay đổi một số điểm sau đây trong quá trình ăn uống:

Lựa chọn thực phẩm

Thời gian đầu sau phẫu thuật, các nhóm thực phẩm nên chọn bao gồm: tinh bột phức (ngũ cốc xay sát rối, khoai củ), thịt nạc và cá nạc, rau mềm, các loại sữa gầy hoặc sữa thủy phân tốt, sữa chua (ít béo), dầu thực vật (dầu oliu)…

Khi cơ thể đã thích nghi với việc cắt bỏ hoàn toàn hoặc một phần dạ dày, thực phẩm và chế biến sẽ đa dạng hơn, ăn đầy đủ các nhóm thực phẩm. Đặc biệt chú ý đến nhóm thực phẩm giàu sắt và vitamin B12.

Lựa chọn thực phẩm có hàm lượng calo cao, giàu chất dinh dưỡng và ít đường.

Uống nhiều nước, có thể thay nước lọc bằng sữa, nước ép trái cây… để tăng lượng calo nạp vào cơ thể.

Tránh rượu, bia, thuốc lá, nước ngọt có ga, hạn chế cà phê, trà.

Không ăn nhiều các thực phẩm chứa nhiều chất xơ sợi để tránh gây cảm giác no lâu, khó tiêu và táo bón.

Thay đổi cách chế biến

Thời gian đầu sau phẫu thuật, thực phẩm cần được chế biến mềm, nhừ, cắt nhỏ. Cho đến khi cơ thể thích nghi được thì chuyển dần sang thực phẩm được chế biến theo cách hàng ngày cùng với bữa ăn gia đình. Ưu tiên luộc, hấp, hầm, xào, tránh chiên, nướng, rán hoặc ăn sống.

Thói quen ăn uống

Thay vì ăn ba bữa mỗi ngày, hãy chia nhỏ thức ăn thành nhiều bữa nhỏ và ăn theo khung giờ cố định (6h30 - 9h - 11h30 -15h - 18h - 20h).

Người bệnh chú ý nhai kỹ thức ăn, ăn thật chậm từng miếng nhỏ một, ngồi nghiêng 60-75 độ ngửa về phía sau, tránh nằm ngửa hoặc ngồi lưng thẳng đứng. Giữ nguyên tư thế đó sau ăn 15-30 phút. 

Không uống chất lỏng trước và sau khi ăn 30 phút nhằm tránh gây cảm giác no.

Ghi nhật ký ăn uống hàng ngày giúp đánh giá lượng thức ăn nạp vào đã đủ chưa, ăn loại thực phẩm nào, chế biến như thế nào, ăn ở thời điểm nào là phù hợp với tình trạng của bản thân để kịp thời điều chỉnh.

Ngoài ra, người bệnh cần gặp bác sĩ dinh dưỡng định kỳ nhằm đánh giá chế độ ăn hiện tại, từ đó điều chỉnh kịp thời những điểm không phù hợp. Bổ sung vitamin và vi chất tổng hợp, đặc biệt là vitamin B12, vitamin C, D, sắt, canxi theo chỉ định của bác sĩ.

Các nhà nghiên cứu thực sự ngạc nhiên khi biết có thể đạt được bao nhiêu khi áp dụng một, hai, ba hoặc cả tám lối sống này. Bạn nên thực hành thói quen này càng sớm càng tốt. Thậm chí ngay cả khi bạn thực hiện một thay đổi nhỏ ở độ tuổi 40, 50 hoặc 60 thì nó vẫn có lợi.

8 thói quen, được liệt kê theo thứ tự bắt đầu từ tác động lớn nhất đến tuổi thọ, bao gồm:

- Tập thể dục. 

- Không lạm dụng thuốc giảm đau nhóm opioid. 

- Tránh khói thuốc.

- Quản lý mức độ căng thẳng. 

- Tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh. 

- Không say rượu. 

- Ưu tiên giấc ngủ ngon.

- Duy trì các mối quan hệ xã hội tích cực.

Theo các nhà nghiên cứu, ngay cả việc chỉ thêm một trong những thói quen này vào thói quen của họ dường như cũng mang lại tương ứng 4,5 hoặc 3,5 năm tuổi thọ cho nam và nữ. Chỉ hai trong số những hành vi này đã tăng thêm 7 năm tuổi thọ cho nam giới và thêm 8 năm cho phụ nữ.

Đây là một nghiên cứu quan sát, trong đó các tác giả xem xét các lựa chọn về lối sống của hơn 700.000 cựu quân nhân Mỹ từ độ tuổi 40 đến 99. Tất cả đều là những người tham gia một nghiên cứu kéo dài nhiều năm.

Nghiên cứu cho thấy thiếu hoạt động thể chất, sử dụng opioid và hút thuốc có tác động lớn nhất đến tuổi thọ với nguy cơ tử vong tăng từ 30% đến 45%.

Căng thẳng, uống rượu say, chế độ ăn uống kém và chất lượng giấc ngủ kém đều có liên quan đến nguy cơ tử vong tăng khoảng 20%. Việc thiếu các mối quan hệ xã hội tích cực có liên quan đến nguy cơ tử vong tăng 5%. 

Những người tham gia cũng nhận thấy sự gia tăng tuổi thọ khi bổ sung các thói quen lành mạnh ở độ tuổi 50 và 60. 

Các tác giả nhấn mạnh: "Không bao giờ là quá muộn để áp dụng một lối sống lành mạnh".

Trước đó, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hoạt động thể chất thường xuyên với cường độ thích hợp là một yếu tố độc lập trong việc ngăn ngừa, cải thiện các bệnh tim mạch ở các nhóm dân số khác nhau. Tập luyện thể dục, thể thao giúp tăng cường, duy trì sức khỏe, chống lão hóa...

Cụ thể, duy trì hoạt động thể chất hằng ngày được báo cáo là làm tăng tuổi thọ thêm 8-10 năm và ngăn ngừa được các bệnh mãn tính so với lối sống ít vận động. 

Tập luyện thể dục, thể thao cường độ nhẹ, chẳng hạn như đi bộ nhanh có thể cải thiện đáng kể việc kiểm soát huyết áp ở những người bị tăng huyết áp, cải thiện một số thông số trao đổi chất và các yếu tố nguy cơ ở bệnh tiểu đường, có thể giúp kiểm soát tình trạng viêm toàn thân mức độ thấp. 

Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo, lượng hoạt động thể chất aerobic cường độ vừa phải được khuyến nghị cho người lớn từ 18 tuổi trở lên là ít nhất 2,5 giờ một tuần hoặc 21 phút mỗi ngày.

Trà xanh chỉ chứa một lượng nhỏ caffein, vì vậy mọi người có thể dùng trà xanh thay thế cho cà phê hay trà đen. Hơn nữa, trà xanh cũng chứa flavonoid giống như việt quất, có khả năng tăng cường miễn dịch cho cơ thể.

3. Gừng

Gừng là một loại thực phẩm phổ biến trong các món ăn, tráng miệng và đặc biệt là được sử dụng rộng rãi trong các loại trà. Theo một đánh giá, gừng có tính chống viêm, chống oxy hóa và có khả năng tăng cường miễn dịch cho cơ thể.

4. Bông cải xanh

Loại thực phẩm này chính là một nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời cho cơ thể. Nó cũng chứa chất chống oxy hóa, chẳng hạn như sulforaphane. Vì vậy bổ sung loại thực phẩm này vào bữa ăn là một cách tốt để tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.

5. Rau chân vịt

Rau chân vịt có thể tăng cường hệ miễn dịch do có chứa nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu và chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E , flavonoid…

Vitamin C và E có thể hỗ trợ tăng cường hệ thống miễn dịch và flavonoid có thể ngăn ngừa cảm lạnh thông thường ở con người.

6. Hạnh nhân

Quả hạnh nhân là một nguồn cung cấp vitamin E tuyệt vời. Chúng cũng chứa mangan, magiê và chất xơ. Một nắm nhỏ hoặc một phần tư cốc hạnh nhân chính là một bữa ăn vừa ngon lành vừa giúp tăng cường hệ thống miễn dịch.

Dưới đây là các tác dụng phụ thường gặp của 3 phương pháp điều trị phổ biến:

Phẫu thuật

Ung thư phổi thường được điều trị bằng phẫu thuật trong giai đoạn đầu. Nhìn chung, mức độ nghiêm trọng của các biến chứng xuất phát từ phẫu thuật phụ thuộc vào sức khỏe tổng thể của người bệnh.

Tác dụng phụ của phẫu thuật để điều trị ung thư phổi có thể bao gồm: đau, khó thở trong quá trình gắng sức, nấc và các tác dụng phụ này có thể điều trị bằng thuốc và phục hồi chức năng sau phẫu thuật.

Xạ trị

Các tác dụng phụ thường bắt đầu một tuần sau khi bắt đầu xạ trị. Chúng dần trở nên nặng hơn trong quá trình điều trị và trong vài tuần sau khi điều trị kết thúc. 

Tuy nhiên, các tác dụng phụ này thường bắt đầu cải thiện sau khoảng 2 tuần. Những tác dụng phụ của xạ trị ung thư phổi có thể gặp như: chán ăn, khó nuốt, đau cổ họng; da bị bỏng rát, phồng rộp, viêm loét da; có thể gây ra mô sẹo; viêm thực quản, viêm phổi.

Hóa trị

Hóa trị là phương pháp điều trị phổ biến trong các bệnh ung thư nói chung và ung thư phổi nói riêng. Đây là phương pháp điều trị ung thư toàn thân, do đó nó không chỉ tác động đến các tế bào ung thư, mà còn ảnh hưởng đến những tế bào bình thường khác trong toàn bộ cơ thể.

Tác dụng phụ của hóa chất khác nhau tùy vào bệnh nhân, loại thuốc và liều dùng, cũng như tình trạng sức khỏe bệnh nhân. Một số các tác dụng phụ thường gặp:

- Nhiễm trùng: Hóa trị liệu có thể giết chết các tế bào miễn dịch khỏe mạnh. Vì vậy, nó có thể dẫn đến khả năng nhiễm trùng cao hơn.

- Mệt mỏi: Là một trong những tác dụng phụ phổ biến nhất của hóa trị liệu. Ngoài tác dụng phụ của hóa trị, bệnh nhân ung thư bị mệt mỏi có thể do ăn kém, ngủ không đủ, giảm bạch cầu hạt.

- Mất cảm giác ngon miệng: Cách khắc phục là thay vì 3 bữa ăn lớn mỗi ngày, hãy chia thành 5, 6 bữa nhỏ. Tránh thức ăn dầu mỡ, mặn, ngọt, hoặc thức ăn nặng mùi có thể khiến bạn cảm thấy buồn nôn. Hãy thử ăn các bữa ăn lạnh và cố gắng uống nhiều nước.

- Rụng tóc: Tác dụng phụ mà hầu hết mọi người nghĩ đến khi hóa trị là rụng tóc, điều này có thể gây mặc cảm cho người bệnh, đặc biệt là phụ nữ.

- Nôn và buồn nôn: Tình trạng bắt đầu trong quá trình hóa trị và có thể kéo dài vài ngày sau đó. Uống nhiều nước mỗi ngày, thay đổi chế độ ăn chia làm 6-8 bữa/ngày, ăn trước khi quá đói, ăn các loại thực phẩm khô như ngũ cốc, bánh mì nướng hoặc bánh quy vào buổi sáng, tránh các bữa ăn nặng, béo và dầu mỡ ngay trước khi hóa trị. Nếu nôn 4-5 lần/ngày nên gặp bác sĩ điều trị để dùng thuốc chống nôn phù hợp

- Thiếu máu: Hóa trị làm giảm lượng tế bào hồng cầu dẫn đến thiếu máu.

Trà xanh chỉ chứa một lượng nhỏ caffein, vì vậy mọi người có thể dùng trà xanh thay thế cho cà phê hay trà đen. Hơn nữa, trà xanh cũng chứa flavonoid giống như việt quất, có khả năng tăng cường miễn dịch cho cơ thể.

3. Gừng

Gừng là một loại thực phẩm phổ biến trong các món ăn, tráng miệng và đặc biệt là được sử dụng rộng rãi trong các loại trà. Theo một đánh giá, gừng có tính chống viêm, chống oxy hóa và có khả năng tăng cường miễn dịch cho cơ thể.

4. Bông cải xanh

Loại thực phẩm này chính là một nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời cho cơ thể. Nó cũng chứa chất chống oxy hóa, chẳng hạn như sulforaphane. Vì vậy bổ sung loại thực phẩm này vào bữa ăn là một cách tốt để tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.

5. Rau chân vịt

Rau chân vịt có thể tăng cường hệ miễn dịch do có chứa nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu và chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E , flavonoid…

Vitamin C và E có thể hỗ trợ tăng cường hệ thống miễn dịch và flavonoid có thể ngăn ngừa cảm lạnh thông thường ở con người.

6. Hạnh nhân

Quả hạnh nhân là một nguồn cung cấp vitamin E tuyệt vời. Chúng cũng chứa mangan, magiê và chất xơ. Một nắm nhỏ hoặc một phần tư cốc hạnh nhân chính là một bữa ăn vừa ngon lành vừa giúp tăng cường hệ thống miễn dịch.

Theo PGS.TS Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM, trước đây, đỉnh dịch sốt xuất huyết tại Việt Nam thường xảy ra vào mùa mưa, từ tháng 6 đến tháng 11. Nhưng gần đây, tháng nào các cơ sở y tế cũng ghi nhận các ca bệnh, bao gồm cả các trường hợp nguy hiểm đến tính mạng.

"Hơn nữa, nếu trước đây các ổ dịch thường tập trung tại khu vực miền Trung và Nam thì nay, sốt xuất huyết đã dần được ghi nhận ở miền Bắc. Thực trạng này cho thấy cần phải gia tăng nguồn lực và bổ sung biện pháp dự phòng sốt xuất huyết chủ động như tiêm chủng khi có vaccine", TS Trung nói.

Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế cấp phép lưu hành và sử dụng vaccine phòng sốt xuất huyết do Takeda sản xuất cho người từ 4 tuổi trở lên. Vaccine này đã được phê duyệt tại hơn 40 quốc gia, được tiêm dưới da dưới dạng liều 0,5 ml theo lịch trình hai liều (0 và 3 tháng).

Vaccine được kỳ vọng là một giải pháp bổ sung hiệu quả, góp phần toàn diện hóa chiến lược phòng chống sốt xuất huyết hiện nay.   

GS.TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Chủ tịch Hội Y học Dự phòng Việt Nam, cho biết thêm, việc đưa vaccine sốt xuất huyết Dengue vào sử dụng cùng các biện pháp dự phòng truyền thống như kiểm soát véc-tơ, phòng chống muỗi đốt và nâng cao nhận thức cộng đồng là một bước tiến quan trọng đối với công cuộc phòng chống sốt xuất huyết dengue.

Cũng theo GS.TS Nguyễn Văn Kính, Phó Chủ tịch thường trực Tổng hội Y học Việt Nam, sốt xuất huyết không chỉ mang nhiều nguy cơ gây biến chứng nặng như sốc, xuất huyết nặng, suy tạng hoặc tử vong mà còn đặt áp lực lên từng cá nhân, gia đình và hệ thống y tế.

Hiện vẫn chưa có thuốc đặc trị sốt xuất huyết, bệnh tăng nặng khó đoán khiến việc điều trị đặc biệt khó khăn. Vì thế, chúng ta cần có một chiến lược phòng ngừa mạnh mẽ và chủ động hơn để giảm thiểu gánh nặng từ căn bệnh này.