Netflix là một dịch vụ nội dung số hoạt động dựa trên nền tảng Internet. Dịch vụ này có nhiều kênh phân phối nội dung khác nhau, bao gồm trình duyệt web trên máy tính, app trên smart TV và ứng dụng trên các thiết bị di động. 

Theo số liệu thống kê mới nhất của Netflix, nền tảng này hiện đang sở hữu 167 triệu thuê bao tại hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tại Việt Nam, nhờ chất lượng nội dung phong phú, Netflix đang ngày một phổ biến hơn trong bối cảnh người người phải ở nhà thường xuyên do yêu cầu về việc cách ly xã hội. 

Tuy vậy, một điều đặc biệt là tại Việt Nam, chính người dùng của Netflix đang tự hình thành nên một thị trường “chợ đen". Đây là nơi chuyên mua bán tài khoản Netflix. 

Thị trường này ra đời bởi mức giá bán khá cao của dịch vụ Netflix. Người dùng Netflix sẽ phải trả 180.000/tháng, 220.000/tháng hoặc 260.000/tháng, tương ứng với 3 gói dịch vụ là Basic, Standard và Premium. Sự khác biệt của các gói thuê bao đến từ độ phân giải video và số lượng thiết bị có thể xem cùng lúc. 

Tận dụng tính năng 1 tài khoản có nhiều account khác nhau, nhiều người đã chọn cách mua và sử dụng chung tài khoản Netflix để giảm bớt chi phí. Ảnh: Trọng Đạt

Chia sẻ với Pv. VietNamNet, anh Đức Mạnh (Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết: “Mức giá của Netflix vượt quá khả năng chi trả, thế nên mình đã rủ bạn bè để cùng mua và sử dụng chung tài khoản.”.

Gói Premium của Netflix hỗ trợ 4 thiết bị xem cùng lúc. Do vậy, nhóm bạn của anh Mạnh đã góp tiền mua chung 1 tài khoản Premium với mức đóng góp là 65.000 đồng/người mỗi tháng. 

Tuy nhiên, không phải ai cũng tập hợp được một nhóm bạn có cùng chung "chí hướng" như vậy. Đó cũng là nguyên nhân hình thành nên thị trường “chợ đen", nơi bán các tài khoản Netflix giá rẻ. Do là những giao dịch không chính thống, nhiều người dùng đã ngậm phải “trái đắng” khi trót mua tài khoản trên mạng. 

Thủ đoạn lừa đảo khi mua bán tài khoản Netflix

Dạo một vòng quanh các hội nhóm mê phim, không khó để tìm thấy các mẩu quảng cáo có nội dung liên quan đến việc rao bán tài khoản Netflix với giá chỉ vài chục nghìn đồng. 

Vào vai một người có nhu cầu tìm mua tài khoản Netflix, Pv. VietNamNet đã tiếp cận với một fanpage tự xưng là trang tin chính thức của Netflix Việt Nam. Ngay khi vừa trao đổi, người điều hành trang fanpage này đã gạ bán tài khoản Netflix với giá chỉ 39.000 đồng/tháng.

Lý giải về mức giá nói trên, người điều hàng trang fanpage cho biết, đây là một tài khoản Netflix dùng chung. Nếu mua theo năm, người mua chỉ cần bỏ ra số tiền là 380.000 đồng/năm (tức chưa đến 32.000 đồng/tháng). Mức giá này rẻ chỉ bằng một nửa so với giá mà người dùng tự mua tài khoản. 

Trang fanpage giả rao bán tài khoản Netflix với giá chỉ 39.000 đồng/tháng. Ảnh: Trọng Đạt

Tuy nhiên khi trao đổi với Pv. VietNamNet, đại diện của Netflix tại Việt Nam khẳng định, nền tảng này không có fanpage nào như vậy. Các fanpage đăng thông tin rao bán tài khoản với mức giá như trên đều là giả mạo. 

Thực tế cho thấy, để có mức giá rẻ như vậy, các đối tượng lừa đảo đã bán cùng một tài khoản Netflix cho nhiều người sử dụng khác nhau. Điều này ban đầu rất khó bị phát hiện bởi 1 tài khoản Netflix Premium có thể xem cùng lúc trên 4 thiết bị. 

Thủ đoạn này chỉ bại lộ khi có trên 4 người sử dụng  tài khoản cùng lúc để xem phim trên Netflix. Lúc đó, những người truy cập vào sau sẽ nhận được thông báo đã đủ người trên ứng dụng. 

Kết quả của tình trạng này thường dẫn đến việc có một thành viên trong nhóm mất kiên nhẫn, đổi mật khẩu và biến tài khoản chung thành tài khoản riêng. Trong những trường hợp như vậy, người bán sẽ có muôn vàn lý do để thoái thác trách nhiệm. 

Đấy là chưa kể đến trường hợp, chính người bán chủ động đổi mật khẩu để đem tài khoản đó bán cho những người dùng mới. Lúc này, chỉ có những người đã bỏ tiền ra mua tài khoản là chịu thiệt. 

Nạn nhân của vụ việc thường có xu hướng cho qua chuyện do số tiền bị lừa không lớn. Do vậy, thủ đoạn này được nhiều kẻ lừa đảo ưa dùng trong bối cảnh nhu cầu về các dịch vụ nội dung số đang tăng cao những tháng gần đây. 

Trước thực trạng này, người dùng cần hết sức cảnh giác khi mua tài khoản Netflix nói riêng và các dịch vụ số khác nói chung trên các trang mạng xã hội. Cách tốt nhất để người dùng tự bảo vệ bản thân là chỉ nên mua tài khoản từ chính đơn vị cung cấp dịch vụ đó. 

Trọng Đạt

Logo Chegg trước trụ sở công ty tại California (Mỹ). Ảnh: Bloomberg.

Trong nhiều năm, Chegg là nền tảng hỗ trợ học sinh tra cứu tài liệu, giải bài tập, kiểm tra đạo văn phổ biến. Thời kỳ đại dịch bùng nổ khiến lượng người đăng ký và giá cổ phiếu Chegg tăng vọt.

Dù vậy, mọi thứ thay đổi khi ChatGPT xuất hiện. Theo WSJ, các giải pháp mà Chegg mất nhiều năm phát triển có thể truy cập miễn phí trên ChatGPT. Điều này khiến nhiều khách hàng hủy dùng Chegg.

Từ khi ChatGPT ra mắt, Chegg mất hơn 500.000 thuê bao, những người trả gần 20 USD/tháng để giải câu hỏi trong sách và nhận trợ giúp từ chuyên gia. Cổ phiếu công ty giảm 99% giá trị từ năm 2021, thổi bay 14,5 tỷ USD vốn hoá thị trường. Khả năng trả nợ trái phiếu của Chegg cũng là dấu hỏi lớn.

Biến động từ thượng tầng

Dù xây dựng sản phẩm AI riêng, Chegg đang gặp khó trong việc thuyết phục khách hàng và nhà đầu tư rằng nền tảng này vẫn hữu ích trong thời đại của ChatGPT.

“ChatGPT miễn phí, hoạt động lập tức và bạn không phải lo lắng rủi ro tiềm tàng”, Jonah Tang, học viên thạc sĩ quản trị kinh doanh (MBA) tại Đại học Point Loma Nazarene, San Diego (Mỹ) nói về lợi ích khi dùng ChatGPT so với Chegg.

Khảo sát của ngân hàng đầu tư Needham với sinh viên đại học cho thấy 30% dự định dùng Chegg trong học kỳ tới, giảm so với kỳ trước (38%). Trong khi đó, tỷ lệ dự định dùng ChatGPT tăng từ 43% lên 62%.

Giá cổ phiếu của Chegg từ năm 2020 đến hiện tại. Ảnh: FactSet.

Dan Rosensweig, CEO Chegg trong hơn 10 năm, vừa nghỉ việc hồi tháng 6 khi cổ phiếu công ty lao dốc. Ngay sau đó, người thay thế là ông Nathan Schultz sa thải 441 nhân viên, gần 1/4 lực lượng lao động.

Mới đây, Schultz còn đẩy mạnh kế hoạch mở rộng hoạt động ra nước ngoài, phát triển nhiều tính năng khác cho Chegg thay vì tra cứu tài liệu, giải bài tập đơn thuần.

Trong một cuộc phỏng vấn, Schultz cho biết Chegg đang đối mặt hậu quả do tăng trưởng quá nhanh trong đại dịch, cũng như chính sách chưa đồng bộ về sử dụng AI tại các trường học.

Cổ phiếu giảm sâu

Đầu năm 2023, các nhà nghiên cứu tại Đại học Illinois Urbana-Champaign (Mỹ) tìm hiểu về sự ảnh hưởng của ChatGPT trong gian lận bài thi lập trình cơ bản. Kết quả cho thấy học sinh có xu hướng chuyển sang ChatGPT để tìm lời giải.

“Dường như họ hoàn toàn chuyển từ tìm kiếm và sao chép bài giải trên mạng sang việc truy cập ChatGPT để chúng viết lời giải cho họ”, Craig Zilles, giáo sư khoa học máy tính tại Đại học Illinois Urbana-Champaign, cho biết.

Chegg khởi đầu dưới dạng bảng tin cho sinh viên Đại học Iowa State (Mỹ), tên gọi ghép giữa “chicken” và “egg”. Đến những năm 2000, nền tảng phát triển thành dịch vụ thuê sách giáo khoa, và cung cấp bài giải của chuyên gia từ thập niên 2010.

Lượng thuê bao của Chegg từ quý II/2019 đến quý II/2024. Ảnh: WSJ.

Trong nhiệm kỳ làm CEO Chegg, Rosensweig trả lương khủng cho nhân viên, thậm chí tham gia chương trình thực tế Going From Brokeđể tư vấn người trẻ trả nợ học phí.

Theo lời kể từ nhân viên, khi Chegg chật vật với khó khăn sau đại dịch hồi 2022, nhân viên yêu cầu công ty cung cấp tài nguyên để phát triển công cụ AI giải bài tập. Tuy nhiên, yêu cầu bị ban lãnh đạo từ chối.

Sau khi ChatGPT ra mắt, một số nhân viên Chegg cho rằng công ty chưa bị đe doạ bởi chatbot vẫn thường cho kết quả sai. Tuy nhiên trong vài tháng, dữ liệu nội bộ của Chegg cho thấy học sinh dần chuyển sang ChatGPT để hỗ trợ học tập. Một số câu trả lời từ mô hình GPT-4 đạt điểm cao hơn so với bài giải làm bởi chuyên gia của Chegg.

Thời điểm đó, cựu CEO Dan Rosensweig gặp Sam Altman, CEO OpenAI. Cả 2 hợp tác phát triển dịch vụ Cheggmate, sử dụng nguồn dữ liệu gồm hàng triệu câu trả lời trên Chegg, kết hợp mô hình GPT-4 để lập tức trả lời câu hỏi của học sinh.

Tuy nhiên, thời điểm thử nghiệm Cheggmate cũng là lúc thuê bao dần chuyển sang ChatGPT. Chegg lập tức rút dự đoán báo cáo tài chính trong phần còn lại của năm, cổ phiếu công ty giảm 48% trong một ngày.

Cựu CEO Dan Rosensweig của Chegg trong chương trìnhGoing From Broke. Ảnh: Chicken Soup for the Soul Entertainment.

Trong kỳ báo cáo tài chính tiếp theo, Rosensweig cho biết bộ tính năng AI của công ty không còn mang tên Cheggmate. Chegg hợp tác thêm với startup Scale AI để phát triển nhiều hệ thống AI hỗ trợ các chuyên ngành học tập khác nhau.

Gần đây hơn, lãnh đạo Chegg không còn nhắc đến Cheggmate. Thay vào đó, họ tập trung chia sẻ về việc ứng dụng AI lên toàn công ty.

"Chúng tôi sẽ ném Cheggmate khỏi đây. Nó chưa từng thành hình", CEO đương nhiệm Nathan Schultz nhấn mạnh trong một cuộc phỏng vấn.

"Bắt chước" ChatGPT

Hiện tại, Chegg sử dụng hệ thống AI hợp tác cùng Scale AI để trả lời bài tập về nhà và bài kiểm tra, những công việc trước đây phụ trách bởi chuyên gia thuê ngoài. Công ty cũng cải tiến trang chủ với hộp nhập câu hỏi tương tự ChatGPT.

Chi phí cho hệ thống trả lời tự động của Chegg chỉ tương đương khoảng 1/4 so với thuê người trả lời. Tuy nhiên, các công cụ mới vẫn chưa thu hút khách hàng trở lại.

Trong quý II, Chegg ghi nhận doanh thu giảm 11%, mức giảm lớn nhất từ năm 2017. Các nhà phân tích Phố Wall dự báo doanh thu quý III của Chegg thấp hơn 15% so với cùng kỳ năm ngoái.

Một đoạn hội thoại trên ChatGPT. Ảnh: Bloomberg.

Ahmed Assalmi, sinh viên năm 4 Đại học Taif (Saudi Arabia), vừa đăng ký Chegg để hỏi về bài tập khoa học máy tính. Chia sẻ với WSJ, anh thất vọng với bài giải của Chegg.

"Tôi thấy như bị lừa", Assalmi nhấn mạnh. Anh nói rằng thích câu trả lời từ ChatGPT, công cụ được sử dụng phổ biến hơn.

Đại diện Chegg cho biết 91% người dùng hài lòng về sản phẩm. Theo Schultz, Chegg nhắm đến học sinh, sinh viên muốn nhận câu trả lời đa dạng hơn so với các chatbot.

"Chúng tôi cung cấp lộ trình thích hợp để bổ sung AI lên các sản phẩm một cách đúng đắn. Chúng tôi đang thực hiện điều đó ngay bây giờ", Schultz nhấn mạnh.

Những câu hỏi chúng ta phải đối mặt trong thế giới AI

Chúng ta có rất nhiều câu hỏi về thế giới AI, mà đó đều là những nghi hoặc không dễ có ngay đáp án.

Cuốn sách Thời đại AI - Và tương lai loài người chúng ta trình bày cách AI làm thay đổi mối quan hệ của chúng ta với tri thức, chính trị và xã hội. Mục tiêu tối thượng của cuốn sách này là giải thích về AI và cung cấp cho độc giả những câu hỏi mà chúng ta sẽ phải đối mặt trong những năm tới lẫn bộ công cụ để bắt đầu trả lời chúng.