Điều giúp Duy gây ấn tượng với BTC cuộc thi là sự sáng tạo cùng vốn hiểu biết, nhận định rõ ràng về công nghệ AI. Thay vì quan ngại công nghệ mới và phát triển nhanh chóng này, Duy đã định hình cho mình tư tưởng tiến tới một xã hội phát triển hơn.

Trong bài thi, Duy đặc biệt quan tâm tới địa hạt cảm xúc. Duy cho rằng cảm xúc vẫn là sự ưu việt của nhân loại trước máy móc. Bởi vốn đã có sự phân biệt giữa lời nói về cảm xúc và cảm xúc thật sự trong mỗi người, thế nên - Duy lập luận đanh thép - trí tuệ nhân tạo không thể sao chép hay đọc vị được “bước sóng” cao cấp này. 

Trong bài luận phụ, Duy cũng đã bóc tách khái niệm Interledger thành những phân mảng dễ hiểu và thú vị. Với mối quan tâm sâu sắc dành cho nhóm người yếu thế thiếu truy cập vào các công cụ tài chính, em tin rằng Interledger là chìa khoá tối ưu nhất hiện nay. 

Về trải nghiệm cá nhân, Ngọc Duy đã sử dụng trí tưởng tượng phong phú để vẽ nên bức tranh về một xã hội tương lai nơi trí tuệ nhân tạo giải phóng sức lao động cho con người, là trợ lý thông minh xử lý các tác vụ có phần “thủ tục” và “không quan trọng” để nhân loại có thể tập trung sức sáng tạo vào những công việc cần thiết hơn.

Không chỉ có thành tích khủng ở môn Tiếng Anh: 8.0 IELTS, học vượt cấp môn Tiếng Anh 12 và đạt giải nhì học sinh giỏi tỉnh của cả 3 khối lớp, huy chương bạc Trại hè Hùng Vương môn Tiếng Anh; Duy còn thể hiện sự ưu tú trong lĩnh vực công nghệ: giải ba Hội thi tin học trẻ Vĩnh Phúc 2017, giải ba Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên cấp tỉnh, quán quân Vietnam Robotics Challenge 2022. 

Chia sẻ với BTC, Duy cho biết ngoài giờ học bạn thường dành thời gian chơi cờ vua và chế tạo robot, đó vừa là sở thích, vừa là một cách tốt để rèn luyện tư duy. 

Chia sẻ ý tưởng về tiềm năng chưa khai phá của AI

Đạt giải Nhì vòng sơ khảo tại Vĩnh Phúc, đôi bạn Lê Minh Đăng và Nguyễn Đức Huy (trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc) thu hút sự chú ý của BTC bằng một đề án cụ thể về tiềm năng chưa khai phá của AI.

Theo đó, Đăng và Huy xem xét các khía cạnh của trí tuệ nhân tạo dựa trên kinh tế học, chi phí, bài toán cung ứng. Các bạn đã tính toán ra con số 1,5 tỷ USD hàng năm cho bài toán chi phí vận hành nhờ vào những trải nghiệm cá nhân từ nhỏ. Hai em đã không bỏ qua cơ hội nào để học, dù là nhỏ nhất, ví dụ như phân tích chatbot của trò chơi điện tử. Nhờ đó mà sản phẩm phần mềm đầu tiên các bạn tự tay thiết kế là về tung đồng xu và tự động hoá trả lời. 

Với phần trình bày xuất sắc, ngôn từ linh hoạt và súc tích, Đăng và Huy đã thể hiện sự hiểu biết phong phú không chỉ trong lĩnh vực AI riêng biệt mà còn trong bối cảnh gắn với các ngành nghề khác. 

Là đôi bạn cùng tiến, cả hai đều thể hiện khả năng ngôn ngữ xuất sắc. Trong khi Huy luôn đạt điểm số cao môn Tiếng Anh, Đăng còn có thể sử dụng Tiếng Pháp với thành tích học sinh giỏi tỉnh. Đôi bạn cũng chia sẻ những sở thích cá nhân mang hơi hướng khác nhau. Nếu Đăng thích các hoạt động nghệ thuật và hoạt động ngoài trời như vẽ, chơi ghi-ta, trượt ván; thì Huy lại thể hiện niềm đam mê tìm tòi, nghiên cứu làm game và cũng thích nghe nhạc, đọc sách. 

Sự “đầu tư” đáng giá của cô bé lớp 10

Đạt giải 3 trong sự ngỡ ngàng, Bùi Huyền Trang là thí sinh nhỏ tuổi nhất trong 4 học sinh đạt giải tại Vĩnh Phúc. 

Với nhận thức rõ ràng về sự phát triển của AI, Trang đã BTC bằng góc nhìn toàn diện về AI trong bối cảnh xã hội hiện nay và hướng tới tương lai. 

Trang từng đoạt giải Ba học sinh giỏi cấp tỉnh. Việc thành thạo ngôn ngữ Anh đã giúp em có được lợi thế trong việc tìm hiểu những thông tin mới nhất trên thế giới về lĩnh vực công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Qua chia sẻ với BTC, Trang đã cho thấy khía cạnh đặc biệt ở em mà ít người có được, đó chính là khả năng đảm đương nhiều công việc cùng một lúc và hoàn thành chúng trong một thời gián ngắn. Với bài dự thi lần này, em chỉ tốn 5 - 6 tiếng để làm và hoàn thiện. 

Đáng chú ý, Trang đã sớm đầu tư vào công nghệ bằng cách chi 3 USD một tháng cho ChatGPT và từ đó sử dụng tác vụ trong mọi mặt của đời sống. Song song với việc biến ChatGPT thành trợ lý cá nhân của mình, Trang học cách vận hành của các thiết bị thông minh và nhà thông minh, từ đó em suy ra sự khả thi của các mô hình lái xe tự động. Tất cả những thông tin vĩ mô này được Trang đưa vào phân tích và dự đoán xu hướng ngành nghề tương lai ở Việt Nam.

Hương Xuân

Người dân Hà Nội đi dâng hương tại một ngôi chùa vào dịp Tết Nguyên Đán. Ảnh: Philip Jones Griffiths

Trẻ em trên đường phố Hà Nội ngày Tết. Ảnh: David Alan Harvey

Quang cảnh ngày Tết khu vực Văn Miếu, Hà Nội. Ảnh: Tanya Pisarchuk (Nga)

Cảnh cho chữ, viết câu đối ngày Tết. Ảnh: Bảo tàng Pháp Albert Kahn

Người bán đồ lưu niệm bên bờ hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn năm 1994. Ảnh: Bruno Barbey

Không khí đón Tết rộn ràng trên khuôn mặt của người dân Hà thành từ già đến trẻ. Ảnh: Philip Jones Griffiths

Quán phở ngày Tết bên ngoài đền Ngọc Sơn. Ảnh: Bruno Barbey

Người dân vui vẻ trở về từ chợ hoa Nghi Tàm sau khi đã sắm đồ Tết chuẩn bị cho năm mới 1973. Ảnh: Werner Schulze

Tết Hà Nội năm 1994, những thanh niên trẻ tuổi chụp ảnh theo phong cách Âu. Ảnh: Bruno Barbey

Một góc phố cổ Hà Nội Tết năm 1994. Ảnh: Bruno Barbey

Đọc tin Việt Nam và Thế giới trên VietNamNet

Thanh Hảo

Việt Nam dẫn đầu hồi phục nhanh các chuỗi cung ứng ở Đông Nam Á

Trong bối cảnh số ca nhiễm Covid-19 giảm mạnh trên toàn Đông Nam Á, các chuỗi cung ứng trong khu vực đua nhau hồi phục sau nhiều tháng ngừng hoạt động và cắt giảm sản xuất.

Học sinh Việt Nam có điểm Toán thuộc nhóm cao nhất chỉ sau Hongkong, Đài Loan, Hàn Quốc khi tính theo chỉ số PISA về điều kiện kinh tế - xã hội. 

Chỉ số PISA về tình trạng kinh tế - xã hội và văn hóa được tính toán sao cho tất cả học sinh tham gia kỳ thi PISA, bất kể họ sống ở quốc gia nào, đều có thể được xếp vào cùng một thang đo kinh tế - xã hội. Điều này có nghĩa là có thể sử dụng chỉ số này để so sánh kết quả học tập của học sinh có hoàn cảnh kinh tế - xã hội tương tự ở các quốc gia khác nhau. 

Việt Nam là ví dụ điển hình về kết quả học tập cao khi đầu tư cho giáo dục còn khiêm tốn

Kết quả chung cho thấy, chi tiêu cho giáo dục cao hơn có liên quan đến kết quả cao hơn ở môn Toán PISA. Tuy nhiên, Việt Nam là ví dụ điển hình về học sinh đạt kết quả học tập cao khi đầu tư cho giáo dục còn ở mức khiêm tốn. 

Chi tiêu cho mỗi học sinh của Việt Nam từ 6 đến 15 tuổi chỉ khoảng 13.800 USD trong khi các quốc gia/nền kinh tế OECD có chi tiêu ở mức 75.000 USD. Nhưng điểm trung bình môn Toán của học sinh Việt Nam đạt là 438 điểm - một trong những mức cao nhất dành cho học sinh có nền tảng kinh tế - xã hội tương tự.

Có khoảng 13% học sinh có hoàn cảnh khó khăn ở Việt Nam đạt điểm cao trong môn Toán (trung bình OECD: 10%).

Khi tham gia kỳ thi PISA năm 2022, 94% học sinh 15 tuổi ở Việt Nam đã đăng ký vào lớp 10. 97% học sinh cho biết đã theo học giáo dục mầm non từ một năm trở lên (trung bình OECD: 94%). 

Trung bình ở các nước OECD, học sinh đã theo học giáo dục mầm non từ một năm trở lên đạt điểm cao hơn ở môn toán ở tuổi 15 so với những học sinh chưa bao giờ theo học hoặc đã theo học dưới một năm, ngay cả sau khi tính toán các chỉ tiêu kinh tế - xã hội.

Các chỉ số của Việt Nam gần với mức trung bình của 38 quốc gia OECD

Khảo sát PISA 2022 tập trung vào Toán học bên cạnh Đọc và Khoa học; tư duy sáng tạo là lĩnh vực đánh giá mới được áp dụng và học sinh Việt Nam không tham gia đánh giá nội dung này. Kết quả, học sinh Việt Nam đạt điểm gần với mức trung bình của OECD ở cả môn Toán, môn Đọc và Khoa học. 

Theo OECD, tại Việt Nam, 72% học sinh đạt trình độ Toán ít nhất ở cấp độ 2 (trung bình OECD: 69%). Khoảng 5% học sinh ở Việt Nam có thành tích đứng đầu môn Toán, nghĩa là các em đạt được cấp độ 5 hoặc 6 trong kỳ thi toán PISA (trung bình OECD: 9%). 

Khoảng 77% học sinh ở Việt Nam đạt trình độ Đọc 2 trở lên (trung bình OECD: 74%). 1% học sinh đạt thành tích cao, điểm 5 trở lên ở môn đọc (trung bình OECD: 7%). 

Khoảng 79% học sinh ở Việt Nam đạt trình độ 2 trở lên ở môn Khoa học (trung bình OECD: 76%). 2% học sinh đạt thành tích cao trong môn khoa học, nghĩa là các em thành thạo ở Cấp độ 5 hoặc 6 (trung bình OECD: 7%). 

Chương trình Đánh giá Học sinh Quốc tế (PISA) đánh giá kiến thức và kỹ năng của học sinh 15 tuổi về toán, đọc và khoa học. Các bài kiểm tra PISA khám phá khả năng học sinh có thể giải quyết các vấn đề phức tạp, tư duy phản biện và giao tiếp hiệu quả như thế nào. 

Kỳ thi PISA này ban đầu dự kiến được thực hiện vào năm 2021 nhưng trì hoãn một năm do đại dịch Covid-19. Các trường hợp đặc biệt trong suốt thời gian này, bao gồm cả việc đóng cửa trường học ở nhiều quốc gia đã dẫn đến khó khăn trong việc thu thập một số dữ liệu.