Laurent Lafforgue - giải thưởng Fields năm2002 - đã dành nhiều thời gian tìm hiểu nguyên nhân, và đã đưa ra cáckết luận "trời giáng", hay nói chính xác hơn là một “bản án”, đổ lên đầucác quan chức giáo dục,khiến cho người ta “sợ” đến nỗi ép ông phải từchức khỏi Hội đồng giáo dục chỉ sau ít hôm ngồi trong đó “do bất đồng tưtưởng”.

Dưới đây là bài viết của GS Nguyễn Tiến Dũng.

Tỷ lệ học sinh sau khi tốt nghiệp phổ thông theo học các môn khoa học tự nhiên ở bậc đại học trong thập kỷ qua ở Pháp bị giảm trầm trọng, chỉ còn bằng khoảng 1/3 so với hồi năm 2000. (Ảnh: Lingua Service)

Tôi thỉnh thoảng có giới thiệu về hệ thống giáo dục Pháp, trong đó cónhiều điểm tiến bộ đáng để Việt Nam học tập. Một số bạn đọc có thể hiểulầm tôi cho rằng hệ thống của Pháp là hoàn hảo. Thực ra, chẳng có hệthống nào hoàn hảo. Tuy rằng Việt Nam cần phải trải qua mấy thế hệ nữavà phải đi đúng hướng mới hy vọng đạt được trình độ giáo dục như Pháphiện tại, nhưng bản thân hệ thống giáo dục của Pháp cũng có những vấn đềnan giải.

Một trong các vấn đề đó là, sự chuẩn bị kiến thức khoa học tự nhiêncho học sinh phổ thông trong mấy thập kỷ qua không những không tiến bộlên mà có vẻ ngày càng thụt lùi đi.

Có thể nhận thấy rõ ràng điều đó qua một số ví dụ sau.

Đề thi tốt nghiệp phổ thông môn toán năm 2014 bị kêu là quá khó (thành cả một sự kiện đăng trên các báo).

Tuy nhiên, theo chính các giáo viên phổ thông thì đề thi này hoàn toàn nằm trong chương trình, và so với các đề thi cách đây 10 - 20 năm thì không hề khó hơn. Chỉ có điều, trình độ của học sinh bị yếu đi khiến cho người ra đề những năm trước cũng có xu hướng ra đề dễ hơn, khi quay trở lại mức như cũ thì bị kêu là quá khó.

Tỷ lệ học sinh sau khi tốt nghiệp phổ thông theo học các môn khoa học tự nhiên ở bậc đại học trong thập kỷ qua bị giảm trầm trọng, chỉ còn bằng khoảng 1/3 so với hồi năm 2000.

Kiến thức chuẩn bị về toán của các sinh viên theo học các trường kỹ sư hay các khoa tự nhiên ở các đại học tổng hợp cũng giảm đi so với trước, khiến các giáo sư rất lo lắng và cũng phải điều chỉnh chương trình học xuống thấp theo cho sinh viên còn theo kịp.

Các trườngelite(tinh hoa) nhất ở Pháp như Ecole Normale Supérieure (ENS) thì có thể vẫn giữ được mức trình độ, tuy nhiên có thay đổi về cấu trúc sinh viên.

Theo nhận xét của GS Laurent Lafforgue (giải thưởng Fields năm 2002), nếu như cách đây 20 - 30 năm, thời bản thân ông còn đi học, sinh viên vào học ENS gồm đủ thành phần (kể cả những gia đình khiêm tốn, trong đó có gia đình Lafforgue), thì ngày nay, hầu hết sinh viên ở đó là con nhà của các gia đình trí thức lớn hay rất khá giả, với phần lớn phụ huynh là giáo sư đại học.

Lý do, theo ông Lafforgue, là do việc dạy khoa học ở trường không còn được tốt như trước, nên phải là con nhà của những gia đình nào đó mới có điều kiện trau dồi thêm kiến thức để thi đấu lọt vào ENS, chứ hệ thống giáo dục hiện tại đã đang làm mất đi sự “bình đẳng về cơ hội”.

Giáo sư Laurent Lafforgue được nhận giải thưởng Fields năm 2002.

Sự suy sút về khoa học của các học sinh, sinh viên Pháp là một điềm rất xấu cho nền kinh tế của Pháp trong tương lai. Bởi lẽ, ngày nay, sự phát triển về khoa học và công nghệ là động lực chính cho sự phát triển về kinh tế trên thế giới. Nếu thiếu người giỏi về khoa học và công nghệ, thiếu đầu tư thích đáng, thì sức cạnh tranh củaPháp trên thế giới sẽ kém dần đi. Các nhà kinh tế cũng đã dự đoán rằng, chỉ trong vòng 15-20 năm nữa, Hàn Quốc (là một nước đang rất chú trọng đầu tư vào khoa học và công nghệ, với tỷ lệ GDP chi cho nghiên cứu và phát triển trên 4%/năm) sẽ có bình quân thu nhập đầu người vượt Pháp.

Vì sao nên nỗi?

Ông Lafforgue, sau khi được bầu vào Viện Hàn lâm Khoa học Pháp, và có một thời gian ngắn năm 2005 được mời vào Hội đồng giáo dục (Haut Conseil de l’Education), đã dành nhiều thời gian tìm hiểu về “vấn nạn” này, và đã đưa ra các kết luận “trời giáng”, như là gáo nước lạnh, hay nói chính xác hơn là một “bản án”, đổ lên đầu các quan chức giáo dục của Pháp và cả các quan chức ở viện hàn lâm, khiến cho người ta “sợ” đến nỗi ép ông phải từ chức khỏi Hội đồng giáo dục chỉ sau ít hôm ngồi trong đó “do bất đồng tư tưởng”.

Tuy Lafforgue trở thành “ác tinh” của Bộ Giáo dục, nhưng được rất nhiều người ủng hộ, trong đó có các viện sĩ khác của Pháp như Alain Connes, Jean-Pierre Demailly, … Ông đã cùng các đồng sự viết cả một quyển sách sau vào năm 2007 để phân tích về sự suy sút (mà ông gọi là “délabrement” hay “débacle”) của nền giáo dục Pháp (cuốn sách có tên "Sự “tan vỡ” của trường học: một bi kịch không được thấu hiểu").

Ngoài ra, ông còn trả lời phỏng vấn báo chí, viết nhiều bài báo về vấn đề giáo dục, và có dành cả một trang về giáo dục trên trang web cá nhân ở viện IHES (http://www.ihes.fr/~lafforgue/education.html).

Một trong các nguyên nhân chủ chốt mà Lafforgue đưa ra để giải thích tình trạng suy sút của nền giáo dục Pháp chính là lý thuyết “constructivisme” của tác giả Jean Piaget khi được các nhà chức trách ép sử dụng đã phá hoại hệ thống giáo dục.

Theo khái niệm “constructivisme” (tên mĩ miều là “chủ nghĩa xây dựng”), thì thầy giáo mất dần vai trò “truyền đạt kiến thức”, biến thành vai trò “hướng dẫn học sinh tự nghiên cứu phám phá ra kiến thức”. Người ta quá chú trọng khía cạnh “tìm tòi sáng tạo” mà coi nhẹ khía cạnh “truyền đạt, luyện tập, tiếp thu bằng cách bắt chước làm theo”, dẫn đến hậu quả là học sinh bị hổng kiến thức, thiếu nền tảng, và những kiến thức đơn giản nay bỗng biến thành phức tạp.

Không chỉ môn toán, các môn khác cũng hứng chịu hậu quả nghiêm trong của chủ thuyết của Piaget - người một thời được nhiều nơi tung hô như là một nhà cải cách giáo dục lớn. Sau đây là một số ví dụ về tai hại của “constructivisme” mà Lafforgue đưa ra:

- Trong môn tiếng Pháp, thay vì dạy chia động từ như ngày xưa, với chủ thuyết “constructivisme” người ta bắt học sinh “quan sát những sự thay đổi trong dạng động từ”. Hệ quả: một tỷ lệ khá lớn học sinh Pháp đến khi vào đại học cũng không biết chia động từ cho đúng.

- Trong môn lịch sử, kiến thức trang bị cho học sinh thì hạn chế, nhưng đòi hỏi học sinh bình luận về các tài liệu như thể học sinh là nhà sử học. Kết quả là các “bình luận tư do” đó thực ra là các câu giáo điều đã được viết trước (bởi học sinh có biết gì đâu để mà bình luận). Môn lịch sử được dạy hời hợt đến mức học sinh lẫn lộn về thứ tự thời gian (chronology) của các sự kiện, kể cả các học sinh “khá” PTTH cũng không biết Napoleon và Louis XIV ai sinh trước ai sinh sau.

Trẻ con học một cách tự nhiên là phải học những cái cơ sở, cơ bản, cụ thể trước, rồi dựa vào đó lên cao dần, trừu tượng hoá dần thành các khái niệm phức tạp hơn. Nhưng đi theo “constructivisme” thì người ta làm ngược lại: trừu tượng cao siêu, mà rỗng ruột.

Ngoài ra, còn những nguyên nhân khác mà Lafforgue đưa ra như xu hướng cực đoan coi trọng kỹ năng hơn kiến thức, xu hướng “thù địch” với hai môn toán và văn...

• GS Nguyễn Tiến Dũng(GS Trường ĐH Toulouse)

Theo thống kê của Duolingo, số người dùng hoạt động hàng ngày tại Việt Nam tăng gần như gấp đôi từ năm 2020 đến năm 2021, đặc biệt trong giai đoạn đại dịch, một sự tăng trưởng đáng kinh ngạc mà không cần đến bất cứ chiến dịch truyền thông nào.

Theo khảo sát năm 2021 của công ty nghiên cứu thị trường Q&Me, người Việt Nam học ngoại ngữ vì các mục tiêu: Mong muốn đi du lịch khám phá những quốc gia khác (32%); học để hiểu những đầu sách, bộ phim và âm nhạc nước ngoài (24%); và tìm hiểu về nền văn hóa ngoại quốc khác (22%).

Nhưng những diễn biến phức tạp của đại dịch đã ảnh hưởng đến các kế hoạch du lịch và buộc mọi người phải ở nhà, khảo sát của Duolingo giai đoạn này cho thấy nhiều người đã tìm đến việc học ngoại ngữ với lý do đơn giản hơn: họ muốn kết nối với những người họ yêu mến, bạn bè và những nền văn hóa đã giúp họ có động lực phấn đấu trong suốt thời gian khó khăn.

Theo thống kê của nền tảng này, tại thị trường Việt Nam, tiếng Trung và tiếng Nhật là những lựa chọn phổ biến nhất của người dùng để học ngôn ngữ mới trên ứng dụng. Trung bình, mỗi người dùng dành hơn 17 phút mỗi ngày cho việc sử dụng ứng dụng, thường vào lúc 9 giờ sau bữa tối.

Có lẽ đại dịch và mong muốn du lịch chính là động lực cho nhiều người lên ứng dụng học ngoại ngữ. Chị Bùi Phương Thảo, nhân viên tại một ví điện tử có tiếng, cho hay đã học tiếng Trung Quốc từ giai đoạn dịch đến hiện tại. Chị Thảo thường xuyên lọt vào top những người dùng tích luỹ điểm kinh nghiệm – bằng chứng cho việc dành nhiều thời gian học.

“Em học tiếng Trung vì có tính ứng dụng cao, với em định tự đi du lịch một mình ở Trung Quốc”, cô cử nhân ngành tiếng Anh chia sẻ lý do học ngoại ngữ thứ hai.

Ngoài lý do hàng đầu là du lịch, việc học ngoại ngữ để hiểu sách, phim, âm nhạc nước ngoài cũng được người Việt chú trọng.

Dữ liệu toàn cầu của Duolingo cho thấy tại thị trường Việt Nam, tiếng Hàn là ngôn ngữ phổ biến thứ tư được lựa chọn để học. Hơn nữa, số lượng người dùng muốn học ngôn ngữ này đã tăng gấp đôi khi bộ phim truyền hình ăn khách của Hàn Quốc là Squid Game được phát hành.

Ngoài tiếng Hàn, phim truyền hình “Emily in Paris” cũng là nguồn cảm hứng cho việc học tiếng Pháp trên toàn thế giới. Theo một báo cáo của Duolingo, số người học tiếng Pháp tăng đến 30% trong giai đoạn từ năm 2020 đến năm 2021.

“Trước đây, việc học một ngôn ngữ mới đòi hỏi sự hỗ trợ từ những khóa học đắt đỏ, đĩa CD hoặc gia sư riêng. Tôi lớn lên ở Guatemala, nơi mà tiếng Anh có thể giúp tăng gấp đôi thu nhập và thay đổi hoàn toàn cuộc sống của gia đình bạn. Nhưng việc đó phần nào khá bất công khi việc tiếp cận học tập tiếng Anh chỉ dành cho những người có điều kiện kinh tế khá giả, trong khi những người kém may mắn hơn hầu như không thể học đọc và viết tiếng Anh. Và ý tưởng này đã trở thành sứ mệnh của công ty chúng tôi: mang đến nền giáo dục tốt nhất trên thế giới và phổ biến nó đến mọi nơi — một sứ mệnh và là kim chỉ nam cho chúng tôi đến tận hôm nay”, ông Luis von Ahn, Giám đốc điều hành của Duolingo, chia sẻ trên blog của công ty.

Hải Đăng

Học tiếng Anh qua mạng gia tăng trong mùa dịch

Tận dụng thời gian rảnh hoặc phải quen với nhịp sống online, số lượng người học tiếng Anh trực tuyến trong mùa dịch đang gia tăng.

Đây là lần thứ hai Taylor đứng đầu danh sách này. Năm 2016, cô đã giành ngôi đầu bảng với thu nhập 170 triệu USD (3.900 tỷ đồng) nhờ sự thành công rực rỡ của album 1989 – album đánh dấu sự chuyển mình của nàng công chúa nhạc đồng quê.

Taylor Swift chuyển dần hình tượng sang 'công chúa nhạc pop'

Đứng ở vị trí thứ 2 trong danh sách này là một thành viên của gia đình Kardashian, người mẫu Kylie Jenner với tổng thu nhập khoảng 170 triệu USD (3.900 tỷ đồng) - bằng với tổng thu nhập năm 2016 của Taylor. Vừa qua, cô cũng được Forbes vinh danh là tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới.

Chỉ mới 21 tuổi nhưng Kylie Jenner đã 'bỏ túi' 170 triệu USD (3900 tỷ đồng) một năm

Cho dù cả Taylor và Kylie nắm giữ hai vị trí đầu tiên, chỉ có 16 phụ nữ được liệt kê trong danh sách 100 người nổi tiếng giàu nhất năm qua.

Trong những người phụ nữ đứng hàng đầu có thể kể đến nhà văn JK Rowling ở vị trí 13 với 92 triệu USD (hơn 2.000 tỷ đồng), nữ ca sĩ Beyoncé ở vị trí 20 với 81 triệu USD (1.800 tỷ đồng).

Những sao nữ khác xuất hiện trong danh sách là MC – nghệ sĩ hài Ellen DeGeneres, Kim Kardashian West và các ca sĩ Rihanna, Katy Perry cùng Pink.

Đan Tâm
Theo Sky News

Rihanna bị chỉ trích chiếm dụng văn hóa châu Á

 - Bộ ảnh chụp cho tạp chí Harper’s Bazaar Trung Quốc mới đây của nữ ca sĩ Rihanna đang tạo nên những phản ứng trái chiều trên mạng xã hội.

Lỗ tròn cho dot projector của iPhone 14 Pro có đường kính 5,631 mm. Ảnh: @ShrimpApplePro.

Nhiều tin đồn và ảnh rò rỉ cho thấy dải khuyết màn hình sẽ bị loại bỏ trên iPhone 14, ít nhất là 2 mẫu iPhone 14 Pro và 14 Pro Max. Theo PhoneArena, do Face ID đòi hỏi nhiều thành phần phức tạp, Apple sẽ đục một lỗ tròn cho bộ phận phát chấm hồng ngoại (dot projector), trong khi camera hồng ngoại và selfie được đặt trong phần khuyết hình viên thuốc đặt bên trái.

Dựa trên tin đồn, nhiều nhà thiết kế đã dựng ảnh mô phỏng, tạo cảm giác lỗ khuyết của iPhone 14 Pro nhỏ hơn thế hệ trước. Tuy nhiên, hình ảnh của @ShrimpAppleProcho thấy lỗ tròn cho dot projector trên iPhone 14 Pro có đường kính 5,631 mm, bằng với lỗ đục chứa dot projector của iPhone 13.

Nói cách khác, Apple có thể chỉ loại bỏ viền đen xung quanh các cảm biến, trong khi kích thước thật của chúng vẫn bằng thế hệ cũ. Theo 9to5mac, hình ảnh được chuyên gia tin đồn Jon Prosser đăng ngày 26/2 cũng cho thấy thiết kế lỗ tròn kết hợp viên thuốc, kích thước tương đương các lỗ cảm biến của iPhone 13.

Nhiều ảnh rò rỉ cũng xác nhận thiết kế lỗ khuyết mới của iPhone 14 Pro. Ảnh: Jon Prosser.

Dòng iPhone 2022 được dự đoán có 2 mẫu tiêu chuẩn (iPhone 14, 14 Max) và 2 model cao cấp (iPhone 14 Pro, 14 Pro Max). Tin đồn dự đoán iPhone 14 Pro và 14 Pro Max có khung làm bằng titan, nút chỉnh âm lượng hình tròn giống iPhone 4. Với camera sau, Apple có thể nâng độ phân giải từ 12 MP lên 48 MP, thân máy cũng dày hơn để cụm camera không còn lồi.

Trong khi đó, bộ đôi iPhone 14 tiêu chuẩn sẽ có chip xử lý mới, dùng khung nhôm và vẫn dùng dải khuyết mặt trước tương tự bản tiền nhiệm.

(Theo Zing)

Apple mất 7 năm để mang lại điều này trên iPhone 14 Pro

Trong khi iPhone 14 và iPhone 14 Max hứa hẹn ​​sẽ có những cú hích về thông số kỹ thuật, iPhone 14 Pro được dự đoán sẽ mang lại nhiều khác biệt mang tính đột phá hơn.

Tiết lộ giảm 10 kg sau khi tham gia ‘Cuộc đua kỳ thú 2019’, Kỳ Duyên trở lại cùng với hình thể săn chắc, khoe dáng cùng siêu mẫu Minh Triệu. Cô nàng còn hài hước tự gọi mình là “anh Béo”: “Sau khi bị mắng, anh Béo đã hiểu và đồng điệu hơn cùng cô giáo (Minh Triệu) trong bộ hình mới này giữa đồi cát sương gió Mũi Né. Những biểu cảm và chuyển động của anh Béo không còn nặng nề, mộng hơi năng nữa, leo trèo rất linh hoạt”.

BB Trần khoe hình khác lạ cùng tóc xõa, xương hàm góc cạnh, sống mũi cao: “Đây là Mị khi không son phấn, không lụa là, không độn ngực”. Hình tượng mới lạ của BB Trần thu hút “cơn mưa” lời khen từ cộng đồng mạng vì quá đẹp trai lãng tử.

Quốc Trường khoe hình tạo dáng hài hước với Bảo Thanh: “Thằng chồng bán khoai xin like chẳng được, kéo thêm con vợ hỗ trợ xem sao?”. Cặp đôi Bảo Thanh – Quốc Trường đang nhận được rất nhiều sự chú ý từ công chúng bởi vai diễn Thư – Vũ trong bộ phim quốc dân ‘Về nhà đi con’.

Chia sẻ ảnh vui đùa cùng con gái Talia, Thanh Thảo viết: “Con thừa hưởng đúng cá tính mạnh nhất của mẹ và cả cái bản lĩnh đàn ông, không khuất phục khó khăn, làm gì là kiên nhẫn đến cùng của ba. Còn độ khó chịu chắc là của ba rồi, lúc nào dễ thương mới là giống mẹ. Chả cần con đẹp, chỉ cần con luôn khoẻ mạnh, thông minh, ngoan ngoãn và mạnh mẽ nữa cũng được chả sao”. Được biết, Talia chỉ mới 1 tuổi và được mẹ Thanh Thảo tổ chức lễ thôi nôi vào ngày 12/7 vừa qua.

Ốc Thanh Vân khoe hình vui vẻ du lịch cùng chồng và 3 con tại Melbourne, Úc: “Ảnh bầy con chụp cho ba mẹ cũng được ha! Cả chuồng và cả đoàn đã về đến Melbourne trưa nay, lạnh hơn Sydney. Rất vui vì được quay lại nơi rất yên bình này”. Kết hôn từ lâu và có với nhau 3 mặt con, tình cảm của vợ chồng Ốc Thanh Vân vẫn luôn hạnh phúc và bền chặt.

Lê Phương tròn trịa ở những tháng cuối cùng của thai kì, chia sẻ ảnh hạnh phúc tựa đầu trên vai chồng. Đáp lại một bình luận từ một cư dân mạng chê nữ diễn viên “xấu quá”, Lê Phương khéo léo trả lời: “Xấu nhưng con khỏe, chồng thương là được rồi”.

Phạm Hương đăng hình đẹp mong manh với tóc thẳng cùng dòng tâm sự: “Khi trái tin thôi thổn thức là lúc em đủ vững vàng đón nhận yêu thương”. Từ khi định cư ở Mỹ, cô ít xuất hiện trên mạng xã hội hẳn.

Khoe hình con trai bụ bẫm, Trà My Idol đùa: “Anh mãi là người em yêu!”. Phía dưới phần bình luận, rất nhiều người hâm mộ đã bày tỏ sự yêu thích đối với con trai Trà My vì cậu bé quá dễ thương.

Thanh Hằng khoe vẻ đẹp trẻ trung, thơ ngây ở tuổi 36: “Này em... Đừng nhìn tôi bằng con mắt ngây thơ như thế”.

Không thua Thanh Hằng, Ninh Dương Lan Ngọc cũng đăng hình tạo dáng nhí nhố và đùa: “Ủa rồi 8 tuổi chưa chịu nữa giờ muốn thành trẻ sơ sinh hả?”. Mới đây, cô khiến công chúng không khỏi lo lắng khi lộ hình ảnh “gầy như tăm”. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại người đẹp trông đã có da thịt hơn nhiều.

Linh Thùy

Top 3 Miss World Vietnam 2019 giao lưu trên VietNamNet sáng 6/8

 - Hoa hậu Lương Thùy Linh cùng 2 Á hậu Kiều Loan và Tường San sẽ có buổi giao lưu trực tuyến cùng độc giả của báo VietNamNet vào 9h sáng ngày 6/8.