Thứ hai, những đơn vị, đặc biệt là các trường cao đẳng nghĩ rằng trình độ tiến sĩ vào dạy cao đẳng thì "khó có ai dùng bằng giả mà xin đi dạy". Tuy nhiên theo ông Phương, thực tế hiện nay hệ thống thông tin bằng cấp không minh bạch và thủ tục thẩm tra phức tạp, chưa số hóa nhiều gây khó cho các đơn vị tuyển dụng.

TS Hoàng Ngọc Vinh, Nguyên vụ trưởng, Vụ giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GD-ĐT, cho rằng sở dĩ dùng bằng tiến sĩ giả vẫn qua mặt được nhiều trường đại học, cao đẳng vì cách tuyển dụng không chuyên nghiệp. Bên cạnh đó, tồn tại suy nghĩ quan liêu rằng, cứ nghĩ tiến sĩ về công nghệ thông tin ở đại học có uy tín là có năng lực dạy học. “Đừng tưởng cái gì lấp lánh đều là vàng”, đây là hậu quả của bệnh sính bằng cấp trong tuyển dụng”- ông Vinh nói.

Chủ quan và sính bằng

Theo PGS.TS Đỗ Văn Dũng, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, khi làm hợp đồng thỉnh giảng, các trường đại học, cao đẳng sẽ chỉ căn cứ hồ sơ đương sự khai báo. Gần như các đơn vị chỉ chú ý lý lịch khoa học đã dạy ở trường nào, có bao nhiêu nghiên cứu, bằng cấp ra sao. Mặt khác, việc thỉnh giảng chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn nên không chú ý đến xác thực bằng cấp.

Sau mỗi học kỳ, sinh viên sẽ đánh giá đối với chất lượng giảng dạy của người thỉnh giảng. Nếu người dạy trình độ yếu, không ký tiếp hợp đồng. Chỉ khi ký hợp đồng chính thức, các đơn vị tuyển dụng mới xác thực văn bằng hồ sơ…

Thứ hai, đối với một số ngành, số người có chuyên môn đúng ngành rất ít, vì vậy cần khối lượng giảng viên thỉnh giảng rất nhiều, đặc biệt là các trường tư thục. Sự cần thiết của học phần bắt buộc họ phải lờ đi các yếu tố khác. Ông Dũng cho rằng, đối tượng làm bằng giả ở đây đã nắm bắt được ngành học đang cần nhân lực nên liều lĩnh làm bằng giả ngành Khoa học máy tính. Việc này gây thiệt thòi cho sinh viên phải học những tiết học chất lượng giảng dạy kém. 

TS Thái Doãn Thanh, Phó hiệu trưởng, Trường ĐH Công Thương TP.HCM, cho rằng bản chất dẫn tới sự việc này là do sự chủ quan. Theo ông Thanh, đầu tiên, khi một đơn vị tuyển dụng nào đó muốn nhận một cá nhân nào đó thì phải kiểm tra kỹ lý lịch của người đó. Nếu tuyển dụng để bổ nhiệm các chức vụ, cán bộ quản lý càng phải kỹ lưỡng hơn. Việc tìm hiểu về quá trình đào tạo cũng như văn bằng, chứng chỉ thường được bộ phận nhân sự làm theo quy trình rà soát.

Quy trình này có những quy định rất cụ thể, đơn cử như văn bằng tốt nghiệp ở nước ngoài đã được kiểm định chưa hay văn bằng ở trong nước phải tra cứu hoặc gửi tra cứu… Điều này đảm bảo đơn vị tuyển dụng nắm được thông tin chính xác nhất về người được tuyển dụng. Nếu ở khâu này, đơn vị tuyển dụng không thực hiện hoặc bỏ qua, xem nhẹ, việc sử dụng văn bằng, chứng chỉ giả qua mắt rất dễ, vì lúc này chỉ phụ thuộc vào đơn vị sử dụng.  Như vậy chỉ khi có vấn đề hoặc có một sự phát hiện nào khác mới biết được sự thực.

Theo ông Thanh, hiện nay, không ít trường hợp sử dụng văn bằng, chứng chỉ không hợp pháp. Vì vậy, các đơn vị sử dụng nhân sự phải chủ động rà soát và nếu làm chặt chẽ, các đối tượng đến tuyển dụng sẽ phải e dè, không dám dùng hồ sơ giả.

Lãnh đạo một trường đại học khác thẳng thắn cho rằng việc dùng bằng tiến sĩ giả nhưng trở thành giảng viên thỉnh giảng ở một số trường là do những đơn vị này cần bằng chứ không cần người, chủ quan trong tuyển dụng.

Một số luận án tiến sĩ như báo cáo tổng kết năm vẫn được đề nghị cấp bằng

Theo phụ huynh này, sau khi hình ảnh con trai được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng, mặc dù vẫn được cô giáo chủ nhiệm quan tâm dạy dỗ đầy đủ, tuy nhiên, để con có tâm lý thoải mái trong học tập, gia đình mong muốn cháu được chuyển lớp.

Người mẹ này cũng hứa sẽ giúp con mình nhanh chóng hòa nhập với môi trường mới để học tập thật tốt và tuân thủ đúng nội quy của lớp và nhà trường đặt ra.

Trước đề nghị chính đáng của phụ huynh, bà Nguyễn Thị Ngọc Nga, Phó hiệu trưởng Trường Tiểu học Lê Hồng Phong đã ký vào đơn, đồng ý cho nam sinh được chuyển lớp theo nguyện vọng của gia đình.

Nhận được thông tin phản ánh, Phòng GD-ĐT huyện Đăk Tô đã chỉ đạo Trường Tiểu học Lê Hồng Phong yêu cầu cô giáo H.T.C., giáo viên chủ nhiệm lớp 1A, làm bản tường trình nội dung sự việc xảy ra tại lớp. Sau đó nhà trường tổng hợp báo cáo chính thức về phòng giáo dục.

Theo bản tường trình của cô H.T.C., Giáo viên chủ nhiệm lớp 1A, vào sáng thứ năm ngày 02/11, sau khi dạy xong phần bài mới, cô C. giao bài cho học sinh luyện viết. Có một học sinh đọc chưa tốt nên cô C. cho lên luyện đọc ngay tại bàn giáo viên rồi cô C. có việc riêng đi ra ngoài.

Lúc đó, con gái cô C. là Đ.H.T.V. đi học về không có chìa khóa vào nhà nên ghé trường tìm mẹ để lấy. Khi đến lớp, do không thấy mẹ nên Đ.H.T.V đã tự ý đi vào và ngồi lên góc bàn giáo viên, cạnh đó có một học sinh đang đọc bài do cô C. giao.

Quá trình kiểm tra nề nếp dạy học, khi đến lớp 1A không thấy cô C., bà Nguyễn Thị Ngọc Nga, Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn đã chụp lại hình ảnh này và đưa lên nhóm Zalo nhà trường để nhắc nhở chung.

“Tôi xin lỗi Ban giám hiệu nhà trường, xin rút kinh nghiệm và hứa không để tình trạng trên xảy ra. Mong các cấp lãnh đạo xem xét, giúp đỡ để tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ”, cô C. tường trình.

Bà Lê Thị Kim Liên, Phó trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đăk Tô cho biết, theo quy định, chỉ có những người có trách nhiệm liên quan mới được vào lớp khi tiết học đang diễn ra. Việc đưa người ngoài vào trong cơ quan, lớp học và ngồi trên ghế giáo viên trong giờ giảng dạy là không đúng quy định, tuy nhiên, có những tình huống cần xem xét một cách khách quan.

Một trường tiểu học phải trả lại hơn 100 triệu đồng cho phụ huynh

Đối với tiếng Pháp, chỉ xét tuyển đối với ngành Luật, chứng chỉ DELF đạt từ trình độ B1 trở lên hoặc chứng chỉ TCF đạt điểm từ 300 trở lên/ kỹ năng trở lên. Hai loại chứng chỉ này phải do Trung tâm Nghiên cứu Sư phạm quốc tế (Centre International d’Etudes Pedagogiques - CIEP) cấp.

Đối với tiếng Nhật, chỉ xét tuyển đối với ngành Luật), chứng chỉ JLPT đạt từ trình độ N3trở lên (do Quỹ Giao lưu quốc tế Nhật Bản (Japan Foundation - JF) cấp, trong kỳ thi năng lực tiếng Nhật).

Thứ ba có điểm trung bình cộng của 5 học kỳ THPT (gồm năm lớp 10, Lớp 11 và học kỳ 1 năm Lớp 12) của 3 môn thuộc Tổ hợp đăng ký xét tuyển đạt tổng điểm từ 22,5 trở lên.

Khi có thí sinh đạt đủ các điều kiện theo quy định nêu trên nhiều hơn so với tổng chỉ tiêu của phương thức 1, nhà trường sẽ xét trúng tuyển theo theo thứ tự ưu tiên: Điểm của Chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế; Điểm trung bình cộng của 5 học kỳ THPT của 3 môn thuộc tổ hợp xét tuyển; Điểm trung bình cộng của 5 học kỳ THPT của môn chính thuộc tổ hợp xét tuyển; riêng tổ hợp D00, môn chính là Ngữ văn.

Đối tượng 3, xét tuyển sớm, thí sinh học tại các trường THPT chuyên, năng khiếu và các trường THPT có điểm trung bình trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT cao nhất theo Danh sách “Các trường THPT thuộc diện được ưu tiên xét tuyển sớm năm 2024 của Đại học Quốc gia TP.HCM".

Thí sinh phải thoả mãn các điều kiện: đã tốt nghiệp THPT; phải học đủ 3 năm tại các trường có tên trong “Danh sách các trường THPT thuộc diện ưu tiên xét tuyển sớm năm 2024 của Đại học Quốc gia TH.HCM"; Có kết quả học tập của từng năm lớp 10, lớp 11 và lớp 12 được xếp loại giỏi và có tổng điểm trung bình năm học của 3 năm THPT đạt tổng điểm từ 24,5 trở lên; Có điểm trung bình cộng của 5 học kỳ THPT (gồm năm Lớp 10, Lớp 11 và học kỳ 1 năm Lớp 12) của 3 môn thuộc tổ hợp đăng ký xét tuyển đạt tổng điểm từ 24,5 trở lên.

Khi có thí sinh đạt đủ các điều kiện theo quy định nêu trên nhiều hơn so với tổng chỉ tiêu của phương thức 1, nhà trường sẽ xét trúng tuyển theo theo thứ tự ưu tiên: Tổng điểm trung bình năm học của 3 năm THPT Lớp 10, Lớp 11 và Lớp 12;  Điểm trung bình cộng của 5 học kỳ THPT của 3 môn thuộc tổ hợp xét tuyển; Điểm trung bình cộng của 5 học kỳ THPT của môn chính thuộc tổ hợp xét tuyển; riêng Tổ hợp D00 thì môn chính là Ngữ văn.

Trường ĐH Luật TP.HCMquy định, thí sinh đã đăng ký nguyện vọng xét tuyển theo phương thức “tuyển thẳng, xét tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển” (tức đã đăng ký theo đối tượng 1) thì không được đăng ký theo phương thức “xét tuyển sớm” (tức không được đăng ký đối tượng 2 và đối tượng 3). Thí sinh đủ điều kiện đăng ký nguyện vọng xét tuyển theo đối tượng 2 và đối tượng 3 thì được quyền đăng ký dự tuyển cả hai đối tượng. Thí sinh thuộc đối tượng 1 được đăng ký tối đa 5 nguyện vọng; thí sinh thuộc đối tượng 2 và đối tượng 3 được đăng ký không hạn chế số lượng nguyện vọng; các nguyện vọng của thí sinh đăng ký xét tuyển vào các ngành đào tạo của trường theo phương thức 1 được xếp thứ tự từ 1 đến hết.

Phương thức 2, xét tuyển dựa vào kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2024 với 55% tổng chỉ tiêu

Thí sinh thực hiện việc đăng ký nguyện vọng xét tuyển trực tuyến trên hệ thống của Bộ hoặc trên cổng dịch vụ công quốc gia trong thời hạn quy định của Bộ. Thí sinh không bị hạn chế, giới hạn số lượng nguyện vọng và số lần điều chỉnh nguyện vọng khi đăng ký xét tuyển.

Nhà trường không sử dụng kết quả miễn thi đối với môn thi ngoại ngữ trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 và không sử dụng điểm thi trong Kỳ thi THPT quốc gia, kỳ thi tốt nghiệp THPT các năm trước đó để xét tuyển.

Điểm trúng tuyển được xác định theo nguyện vọng đăng ký “từ cao xuống thấp cho đến hết chỉ tiêu” để số lượng tuyển được theo từng ngành phù hợp với số lượng chỉ tiêu đã công bố và không thấp hơn “ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào”; điểm trúng tuyển được xét bình đẳng, chỉ dựa vào tiêu chí là điểm xét tuyển, không phân biệt thứ tự ưu tiên của nguyện vọng đăng ký; không sử dụng tiêu chí phụ để chọn thí sinh trúng tuyển (trong trường hợp có nhiều thí sinh có cùng điểm xét tuyển ở cuối danh sách). Điểm xét trúng tuyển được xác định theo ngành và theo từng tổ hợp môn xét tuyển.

Trường hợp tuyển sinh theo phương thức 1 chưa hết chỉ tiêu (hoặc tuyển dư chỉ tiêu, tối đa không quá 5%) số chỉ tiêu còn lại sẽ được chuyển sang phương thức 2 (hoặc sẽ điều chỉnh giảm chỉ tiêu của phương thức 2 tương ứng với số chỉ tiêu tuyển vượt của Phương thức 1, tối đa không quá 5%).

Bà Brian Taylor - đối tác chiến lược của công ty tư vấn giáo dục Ivy Coach (ở Manhattan, Mỹ), tiết lộ: "Đại học Harvard không muốn những sinh viên này ảnh hưởng đến thứ hạng của US News và World Reportvì điểm GPA, nên sẽ gửi qua 'danh sách Z'. Hiểu đơn giản, danh sách này là sinh viên không đủ năng lực được nhận vào trường".

Theo thông tin từ Ivy Coach, mỗi năm có khoảng 60 sinh viên nằm trong 'danh sách Z'. Họ được Đại học Harvard gửi thư với nội dung sau: "Nhà trường sẽ xem xét việc nhập học của bạn vào năm sau". Cô Brian Taylor giải thích, các sinh viên này không cần nộp lại đơn ứng tuyển, chắc chắn sẽ có suất.

"Khoảng 2 năm/lần, tôi lại thấy có 1 khách hàng của mình được nhận vào 'danh sách Z'. Tôi ước tính số lượng này dưới 10% trong số sinh viên tôi làm việc đỗ vào Đại học Harvard. Thông thường, những khách hàng của tôi được đưa vào 'danh sách Z' sẽ là bạn thân hoặc gia đình của các nhà lãnh đạo trên thế giới hay nhà tài trợ lớn của trường", bà tiết lộ.

Người này không đồng ý với cách làm của Đại học Harvard. Vì có khả năng các trường khác sẽ lợi dụng điểm tương tự để thu hút sinh viên điểm kém nhưng gia đình có điều kiện. 

Trước đó, cuối tháng 7, Bộ Giáo dục Mỹ thông báo mở cuộc điều tra về quyền công dân đối với chính sách tuyển sinh 'kế thừa' của Đại học Harvard. Theo đó, các nhóm cộng đồng người da đen và Mỹ Latinh (ở New England, Mỹ), nộp đơn khiếu nại lên Toà án Tối cao Mỹ. Họ phản ánh, gần 70% ứng viên Đại học Harvard có quan hệ gia đình với các nhà tài trợ hoặc là người da trắng.

Những thí sinh trên có khả năng trúng tuyển cao hơn khoảng 7 lần, chiếm gần 1/3 số sinh viên mỗi khoá. Tính riêng năm 2019, có khoảng 28% sinh viên của Đại học Harvard đỗ theo diện tuyển sinh 'kế thừa'. Khác với Đại học Harvard, cách làm phổ biến nhất của các trường hiện nay là thông qua việc chuyển trường. Bởi US Newsvà World Reportkhông tính số sinh viên chuyển trường trong bảng xếp hạng.

Cụ thể, Đại học Cornell thực hiện việc chuyển trường đảm bảo, những ứng viên có GPA thấp được yêu cầu học năm nhất ở trường khác, sau đó nộp đơn lại vào năm sau. Trường hợp, GPA năm nhất của sinh viên ở mức khá (điểm B) đảm bảo được nhận vào Đại học Cornell, với tư cách là sinh viên chuyển trường năm 2.

"Với tôi, đây không phải là việc làm đúng của Đại học Cornell. Bởi nó không công bằng với các trường đối thủ", bà Brian Taylor cho biết. Ngoài ra, gần đây Đại học Princeton và Columbia cũng tiếp nhận sinh viên chuyển trường theo hình thức này.

So với cách làm của Đại Harvard, bà ủng hộ việc áp dụng phương pháp chuyển trường vì: "Đối với những sinh viên có điểm GPA từ 3.0 trở lên, tôi tin sau này họ có khả năng phục vụ và cống hiến cho đất nước".