Tiếng Anh và Thể chất là 2 môn học yêu thích của cậu bé 14 tuổi Dilip Godiya. Không giống như các môn học khác được dạy tại trường của cậu ở đô thị Nepalgunj (quận Banke,ườngtưyêucầuhọcsinhnóitiếngAnhphạttiềnnếunóitiếngmẹđẻlịch thi đấu ngoại hàng anh Nepal), 2 môn học này không yêu cầu nam sinh phải thông thạo tiếng Nepal- ngôn ngữ chính thức trên thực tế của quốc gia Nam Á, theo The Hechinger Report. 

Việc phải “thích nghi” với tiếng Nepal như ngôn ngữ học tập là một thách thức lớn với Dilip. Cho đến lớp 4, em thấy khó đọc và ngại phát biểu trong lớp. “Đôi khi, em vẫn gặp khó khăn trong việc nói tiếng Nepal chuẩn mực”, cậu nói.

Nepal là một quốc gia đa ngôn ngữ với hơn 129 ngôn ngữ được sử dụng. Chính phủ nước này đã tuyên bố rằng mọi trẻ em đều có quyền được học bằng tiếng mẹ đẻ cho đến bậc tiểu học. Tuy vậy, thực tế là trẻ em Nepal buộc phải học bằng tiếng Anh ngay từ nhỏ. 

Hệ thống giáo dục của Nepal đặc biệt chú trọng vào việc giảng dạy tiếng Anh. Tiếng Anh được dạy như môn học bắt buộc trong tất cả các hệ thống trường học.

Được quảng bá là ngôn ngữ của chủ nghĩa dân tộc bikās (chủ nghĩa dân tộc phát triển) vào những năm 1960, tiếng Anh từ đó đã được định vị là chỉ dấu của sự hiện đại và chất lượng giáo dục. 

Bộ Giáo dục Nepal cũng đã sửa đổi Đạo luật Giáo dục để tuyên bố rằng phương tiện giảng dạy ở trường “phải” là tiếng Nepal hoặc tiếng Anh hoặc cả hai ngôn ngữ. 

Một mặt, chính sách này thúc đẩy và hợp pháp hóa việc sử dụng cả tiếng Anh và tiếng Nepal làm ngôn ngữ giáo dục chính. Mặt khác, thay vì đảm bảo quyền nói tiếng mẹ đẻ, chính sách này tạo ra sự phân cấp ngôn ngữ không đồng đều, theo đánh giá của Melbourne Asia Review. Ngôn ngữ bản địa, vì vậy, bị đe dọa.

Đáng chú ý, học sinh theo học tại các trường tư thục và nội trú Nepal phải học các môn học hoàn toàn bằng tiếng Anh ngay từ khi còn nhỏ. Những bài học đầu tiên được dạy ở nhà cũng như ở trường đều bằng tiếng Anh.

Xuất phát điểm ở vị trí là một ngoại ngữ nhưng tiếng Anh tại Nepal đang trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người dân, ảnh hưởng đến mọi khía cạnh trong cuộc sống của họ, đặc biệt trong thế hệ trẻ. 

Tiếng Anh là phương tiện giao tiếp của rất nhiều người ở Nepal đến nỗi đôi khi họ quên mất ngôn ngữ mẹ đẻ của mình. Thậm chí, nếu học sinh vô tình nói tiếng Nepal trong trường học và bị phát hiện, các em sẽ gặp rắc rối với các giáo viên trong trường, bị mắng, kiểm điểm và thậm chí còn phải trả “tiền phạt”. 

Một số sinh viên còn thú nhận, họ thông thạo nghe-nói-đọc- viết tiếng Anh nhưng chỉ có thể nói mà không viết được ngôn ngữ mẹ đẻ của mình. 

Không giống như nhiều quốc gia láng giềng, Nepal chưa bao giờ là thuộc địa của Anh- yếu tố ảnh hưởng đến trình độ tiếng Anh của các quốc gia như Ấn Độ hay Sri Lanka.

Mối quan hệ lịch sử của Nepal với Anh, đặc biệt thông qua việc tuyển mộ binh lính Gurkha vào Quân đội Anh, đã dẫn đến trao đổi văn hóa và tiếp xúc với ngôn ngữ tiếng Anh. Những người lính Gurkha phải trải qua khóa đào tạo tiếng Anh như một phần trong quá trình phục vụ của họ, góp phần nâng cao trình độ tiếng Anh trong cộng đồng Gurkha và “gieo mầm mống” cho sự lan truyền tiếng Anh ở Nepal hiện đại.  

Ngoài ra, du lịch là ngành công nghiệp lớn nhất và là nguồn thu ngoại tệ lớn nhất của Nepal. Ngành này là trụ cột của nền kinh tế, chiếm đến 6.7% GDP nước này vào năm 2022, theo World Bank. 

Với việc tiếng Anh là ngôn ngữ chung của du lịch quốc tế, điều này dẫn đến yêu cầu khắt khe về trình độ tiếng Anh của những người làm việc trong lĩnh vực du lịch nói riêng và những người muốn tìm việc nói chung.

Nhu cầu thông thạo tiếng Anh trong người trẻ Nepal, vì vậy, trở thành vấn đề “sinh tử”.

Tử Huy