Sách Nghệ thuật không chỉ để ngắm. Ảnh:SHB.

Tác giả cũng cho rằng, vượt xa những kích thích thị giác đơn thuần, nghệ thuật sở hữu sức mạnh chữa lành, mang đến hy vọng, thay đổi hay tái thiết niềm tin, thái độ, hé mở nội tâm…

Tác giả cũng cho biết, ngay từ những ngày đầu, tâm lý học - ngành khoa học về tâm trí và hành vi hình thành từ cuối thế kỷ 19 - đã công nhận nghệ thuật như một phương tiện quan trọng nhằm biểu đạt, truyền tải, khám phá những cảm xúc, thái độ cũng như hành vi con người. Và trong suốt nhiều thế kỷ nay, bản thân các nghệ sĩ đã thấu hiểu khả năng chữa lành của nghệ thuật.

Trong cuốn sách, Susie Hodge đã giới thiệu 72 tác phẩm nghệ thuật, phần lớn là tranh vẽ, bắt đầu với bức bích họa Trục xuất người đổi tiền khỏi điện thờcủa “Cha đẻ của thời Phục Hưng” Giotto di Bondone (khoảng 1267-1337), và mở rộng đến các nghệ sĩ đương đại như Yinka Shonibare (sinh năm 1962) với tác phẩm Bữa tối cuối cùng(Phỏng theo Leonardo).

72 tác phẩm này được tác giả sắp xếp đều trong 12 chương (mỗi chương 6 tác phẩm) tương ứng 12 khía cạnh cảm xúc của con người đó là: Xóa tan cơn giận, Chiến thắng nỗi sợ, Đối mặt với lo âu, Giải tỏa căng thẳng, Giải quyết nỗi cô đơn, Vượt qua u sầu, Truyền thụ cảm hứng tự quán chiếu, Học cách thấu cảm, Được truyền cảm hứng, Khơi nguồn năng lượng, Kiếm tìm hy vọng, Trân trọng hạnh phúc.

Nghệ thuật xoa dịu cảm xúc và điều tiết tâm lý tích cực

Ở chương đầu tiên Xóa tan cơn giận, Susie Hodge đã đưa ra cách hiểu về cơn giận và chỉ ra cách để kiểm soát nó thông qua nghệ thuật. Tác giả viết: “Những người kiềm chế, kìm nén, dằn vặt với cảm xúc sẽ thấy những cảm giác ấy mưng mủ trong lòng. Cuối cùng chúng phóng đại đến mức lấn át hoặc trở thành một phần của con người, ảnh hưởng đến hành vi. Có một cách giải phóng hoặc làm thuyên giảm cơn giận, ấy là thông qua nghệ thuật”.

Cũng ở chương đầu tiên này, Susie Hodge đã đề cập đến khả năng giải thoát khỏi / giải quyết các vấn đề của cơn giận từ việc sáng tạo, nghiên cứu nghệ thuật.

Tác giả cho biết các nghệ sĩ nổi tiếng như: Artemisia Gentileschi (với tác phẩm Judith chặt đầu Holofernes, sơn dầu trên vải, khoảng 1620), George Grosz (với tác phẩm Tang lễ: Dành tặng Oskar Panizza, sơn dầu trên vải, khoảng 1917-1918), Francis Bacon (với tác phẩm Nghiên cứu chân dung của Giáo hoàng Innocent X của Velázquez, sơn dầu trên vải, khoảng 1953) đã dùng nghệ thuật như một lối thoát cho cơn thịnh nộ. Họ đã phơi bày thứ mình làm giận dữ, lột tả cái cảm giác thông qua đề tài và hành động sáng tạo.

Tác phẩm Cây cầu Nhật Bảncủa Claude Monet. Nguồn: kunstloft.

Chẳng hạn, Francis Bacon (1909-1992) đã lấy bản sao bức chân dung Giáo hoàng Innocent X của Diego Velázquez (1599-1660) làm nền tảng cho tác phẩm Nghiên cứu chân dung của Giáo hoàng Innocent X của Velázquez. Tác phẩm này thường được biết với tên Giáo hoàng gào thét(The Screaming Pope), với hình ảnh bên trong đầy ác mộng về sự yếu đuối của con người, và những cảm xúc sợ hãi, thất vọng, giận dữ. Đằng sau tấm rèm trong suốt, nhân vật dường như đang ngồi trên ghế điện, với cái đầu bóng ma đang gào thét dữ dội.

Theo Susie Hodge, với cách tiếp cận như vậy, người nghệ sĩ đã khám phá cảm xúc của bản thân mà chẳng hại đến người hay đến mình. Đây là cách giải quyết, dẫn dắt cơn giận thông qua nghệ thuật, nguồn năng lượng li khai rồi tiêu biến, người nghệ sĩ cũng như người thưởng thức tác phẩm sẽ được trải nghiệm trình tự khám phá - hy vọng - chấp thuận.

Ở chương Đối mặt với lo âu, Susie Hodge cũng nêu cách hiểu về lo âu và chỉ ra rằng nghệ thuật có thể cùng một lúc là lối thoát đồng thời là liệu pháp chữa trị, giúp giải tỏa chế ngự sự giày vò. Cũng ở chương này tác giả đã nhắc tới những người nghệ sĩ đã sử dụng nghệ thuật để giúp bản thân vượt qua khía cạnh tâm lý này.

Chân dung tự họa với cổ gai và chim ruồi của Frida Kahlo. Nguồn: britannica.

Chẳng hạn, Claude Monet (1840-1926) với các bức họa về ao bèo tây và khu vườn trong thiên đường riêng tư ở Giverny. Các bức họa này đều có ảnh hưởng tích cực về mặt trị liệu đối với ông. Từ năm 1899, Monet vẽ hồ nước vào tất cả các kiểu thời tiết (tiêu biểu là bức Cây cầu Nhật Bản, sơn dầu trên vải), và nó đã trở thành chủ đề sáng tác chính của ông, giúp ông vượt qua nhiều năm tháng lo âu sau đó.

Hay như Frida Kahlo (1907-1954) bị mắc chứng lo âu trầm cảm khi phải chịu nhiều đau đớn về thể xác và tâm hồn (bệnh tật, tai nạn khủng khiếp, hôn nhân đầy sóng gió). Tuy nhiên, khi được Rivera truyền cảm hứng, bà đã vẽ, nghiên cứu các khía cạnh của bản thân ở những giai đoạn khó khăn nhất.

Tác phẩm Chân dung tự họa với cổ gai và chim ruồi(1940, sơn dầu trên vải) của bà là một bức chân dung tự họa mang tính biểu tượng. Trên phông nền những chiếc lá to bản, bà đối diện với chúng ta, chiếc vòng cổ đầy gai trong tay con khỉ đen cắt vào da bà.

Con chim ruồi đã chết treo trên gai nhọn, đôi cánh xòe ra. Trong văn hóa Mexico người ta tin rằng chim ruồi chết mang lại sự may mắn cho người đeo nó, vì vậy nó thể hiện niềm hy vọng.

Vòng cổ và máu gợi nhắc tới chiếc mão gai của chúa Jesus. Con khỉ là món quà từ Rivera, nó biểu trưng cho đứa con đã mất mà Kahlo hằng mong ước. Con mèo đen tượng trưng cho nỗi tuyệt vọng, con bướm trên mái tóc đại diện cho Chúa phục sinh - tín hiệu rằng bà sẽ trỗi dậy một lần nữa.

Tương tự, trong các chương tiếp theo của cuốn sách, Susie Hodge tiếp tục lần lượt trình bày những hiểu biết của mình về các khía cạnh cảm xúc, đồng thờiđưa bạn đọc khám phá những câu chuyện mới lạ đằng sau các kiệt tác và chỉ ra các cách xoa dịu cảm xúc và điều tiết tâm lý tích cực.

Tóm lại, với việc phân tích 72 tác phẩm nổi tiếng, sách Nghệ thuật không chỉ để ngắmkhông chỉ cố gắng làm rõ khả năng chữa lành của nghệ thuật, mà còn khơi nguồn cảm hứng, năng lượng tích cực và đưa nó tới gần hơn với cuộc sống.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.

Bộ sáchLịch sử bóng đá bằng tranh.

Trong bộ sáchLịch sử bóng đá bằng tranhcủa David Squires, vốn là họa sĩ chuyên về đề tài bóng đá cho tờ The Guardian, đã hé lộ về quá trình hình thành giải đấu cùng những khoảnh khắc đáng nhớ của EURO qua góc nhìn biếm họa hài hước cùng lời văn hóm hỉnh.

Giải đấu EURO đầu tiên ra đời

Đại hội UEFA năm 1957 không bị niềm háo hức trước viễn cảnh về một giải đấu cho các quốc gia châu Âu lấn át. Xét cho cùng thì còn biết bao thú vui giải trí khác để thưởng thức trong mùa hè châu Âu dài đằng đẵng của thập niên 1950, như là du lịch cắm trại, cờ bạc... Dẫu rằng một vài quốc gia anh cả hoặc bỏ phiếu trắng hoặc phản đối, đề nghị này vẫn được thông qua để giải đấu có thể bắt đầu vào năm sau.

Giải đấu đầu tiên diễn ra tại Pháp với sự tham dự của bốn đội tuyển: Liên Xô, Nam Tư, Tiệp Khắc và Pháp. Mười bảy đội tham gia vòng loại nhưng còn đó một số sự vắng mặt đáng chú ý, bao gồm Tây Đức, Ý và Anh. Một loạt đội nháo nhào tham gia vào phút chót để cho đủ số thành viên tổ chức tranh tài.

Giải đấu đầu tiên diễn ra vào năm 1960. Chiếc cúp được mang tên Henri Delaunay - cựu tổng thư ký UEFA, cũng là người đã bỏ biết bao công sức vận động cho cúp vô địch giữa các quốc gia châu Âu. Ông mất ba năm trước khi cuộc tranh tài khai màn.

Tây Ban Nha rút lui khỏi vòng đấu loại sau khi tướng Fanco từ chối để đội tuyển sang Liên Xô thi đấu. Liên Xô thẳng tiến tới trận chung kết tại Paris, nơi họ đối đầu với Nam Tư trong trận Derby “chia lại bản đồ” thời đó.

Đội Liên Xô có trong đội hình thủ thành huyền thoại Lev Yashin. Dẫu Nam Tư chiếm ưu thế và vươn lên dẫn trước nhờ cú sút bị đổi hướng của Milan Galic, nhưng sai lầm của thủ thành Vidinic phía Nam Tư đã giúp Metreveli cân bằng tỉ số. Bàn thắng mang về chiếc cúp cho Liên Xô của Viktor Ponedelnik đến muộn màng trong hiệp phụ và chiếc mũ trứ danh của Lev Yashin bị đám đông cuỗm mất khi tràn xuống sân ăn mừng.

Tia chớp Hy Lạp - Hy Lạp vô địch Euro 2004

Hy Lạp chưa từng giành được trận thắng nào tại một giải đấu lớn và con số thống kê đó có vẻ sẽ không thay đổi tại Giải Vô địch châu Âu năm 2004. Dẫu dẫn dắt đội là người Đức đáng kính Otto Rehhagel, họ vẫn bị coi là kẻ chầu rìa với tỉ lệ cược 80-1.

Sự kỳ vọng còn tụt thấp hơn nữa bởi tình hình giải đấu quốc nội của Hy Lạp. Các câu lạc bộ hàng đầu nợ nần đầm đìa còn số khán giả đến sân giảm mạnh vì bạo lực trên khán đài gia tăng.

Chí ít thì hành trình ngắn ngủi trên đất Bồ Đào Nha sẽ giúp họ sao lãng phân nào. Bạn sẽ chẳng thể tin nổi chuyện gì xảy đến tiếp theo đâu.

Ba tuần sau đó, đội trưởng (và là cầu thủ xuất sắc nhất giải đấu) Theo Zagorakis của Hy Lạp nâng cao chiếc cúp sau chiến thắng 1-0 trước Bồ Đào Nha. Trước đó, họ đã tiễn chân Tây Ban Nha, Nga, Pháp và Cộng hòa Séc. Phía sau lưng Zagorakis, 15.000 cổ động viên Hy Lạp gào rú trong niềm sung sướng xen lẫn kinh ngạc.

Bàn thắng không tưởng của Van Basten tại Euro 1988

Van Basten là tay săn bàn hoàn hảo, có khả năng ghi bàn đều cả hai chân, từ cự ly gần đến xa. Anh có thể bật cao trên đối phương và đánh đầu uy lực vào gôn, hay tăng tốc vượt mặt hậu vệ rồi sút tung lưới. Giá như sự nghiệp đừng bị gián đoạn bởi chân thương, anh chắc chắn sẽ còn bổ sung vào bộ sưu tập thêm nhiều huy chương và danh hiệu cá nhân.

Van Basten ra mắt Ajax năm 1982, vào sân thay Johan Cruyff với hình ảnh trao gậy tiếp sức đầy tính biểu tượng. Tuy vậy, di sản thật sự mà van Basten sẽ để lại cho bóng đá lại là ký ức về bàn thắng không tưởng của anh ghi cho Hà Lan trong cuộc đối đầu với Liên Bang Xô Viết trong trận chung kết giải vô địch châu Âu năm 1988...

Cristiano Ronaldo lên đỉnh châu Âu - Euro 2016

Khi chuẩn bị bước sang bên kia sườn dốc của sự nghiệp, vẫn còn một thành tựu lảng tránh anh: thành công ở cấp độ đội tuyển quốc gia.

Dẫu có sự nghiệp lừng lẫy ở cấp câu lạc bộ cùng nhiều thành tích cá nhân trước Euro 2016, Cristiano Ronaldo mang cái tiếng chẳng ai muốn: là cầu thủ mất hút vào dịp quan trọng.

Đúng, anh đã có huy chương vô địch Champions League, danh hiệu vô địch quốc gia và quả bóng vàng, chỉ trừ…

Ronaldo ra mắt đội tuyển quốc gia ở tuổi mười tám vào năm 2003, vào thời kỳ cuối của “Thế hệ vàng” Bồ Đào Nha mang nhiều kỳ vọng nhưng không danh hiệu. Trong những năm về sau, anh trở thành thủ lĩnh tinh thần của đội bóng, trải qua biết bao thăng trầm - hầu hết là trầm - của bóng đá ở các giải đấu lớn.

Vào thời điểm Euro 2016 khởi tranh, ít ai kỳ vọng Bồ Đào Nha sẽ làm được điều gì lớn lao, nhất là khi họ khởi đầu toàn hòa với Iceland và Áo, và Ronaldo chẳng ghi bàn nào. Tưởng mọi chuyện như mọi khi thì hai bàn thắng cùng một đường kiến tạo trong trận hoà 3-3 với Hungary đưa Bồ Đào Nha cán đích thứ ba trong bảng đấu, được đi tiếp.

Thắng lợi trong hiệp phụ trước Croatia và loạt Penalty thành công trước Ba Lan đưa Bồ Đào Nha vào bán kết mà không thắng bất kỳ trận nào trong thời gian thi đấu chính thức. Rồi thì bàn thắng của Ronaldo trong trận bán kết gặp xứ Wales của người bạn thân Gareth Bale đã giúp anh có được bàn thắng thứ chín, san bằng thành tích ghi nhiều bàn nhất trong lịch sử giải đấu của Platini.

Khi vào trận chung kết gặp Pháp, tại họa ập tới khi cú xoạc bóng của Dimitri Payet khiến Ronaldo phải rời sân bằng cáng. Nhưng không sao cả, Ronaldo mau chóng xuất hiện tập tễnh bên đường biên, giúp huấn luyện viên Fernando Santos bằng cách đưa ra chỉ đạo chiến thuật.

Rồi! Ronaldo tập tễnh bước lên bục nhận cúp và đội nó lên đầu như chiếc mũ. Bảo tàng của anh giờ đây bổ sung thêm một hiện vật mới để hoàn tất thành tích với cấp độ đội tuyển quốc gia.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho ZNews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. ZNews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.