Nhà phê bình Hoàng Tuấn Công đã có bài viết phản ánh cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt của PGS.TS Hà Quang Năng và thạc sĩ Hà Thị Quế Hương có rất nhiều lỗi sai chính tả. Ông nhặt ra hơn 40 lỗi là các từ không chuẩn chính tả và sau đó còn nhặt thêm "sạn" ở một bài viết khác.

'Từ điển chính tả' bị sai chính tả.

Những lỗi sai mà nhà phê bình Hoàng Tuấn Công như: bánh dày (từ đúng là 'bánh giầy'), bơi chải (từ đúng là 'bơi trải'), chầy chật (từ đúng là 'trầy trật'), chỉnh chu (từ đúng là 'chỉn chu'), xung công (từ đúng là 'sung công'), dằng xé (từ đúng là 'giằng xé'), dày trông mai đợi (thành ngữ 'đúng là rày trông mai đợi')…

Bà Hồng Nga - Phó giám đốc Nhà xuất bản ĐH Quốc Gia Hà Nội, cho biết cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt đã chính thức bị nhà xuất bản quyết định tạm đình chỉ phát hành vào hôm 10/6.

Lý do tạm đình chỉ phát hành là cuốn sách "đang có nhiều tranh cãi chưa ngã ngũ từ độc giả, có nhiều vấn đề cần mổ xẻ", nhà xuất bản tạm đình chỉ phát hành để có thêm những trao đổi với các tác giả và tham vấn thêm ý kiến của các nhà chuyên môn khác, "chứ không phải chỉ chạy theo dư luận".

Bà Hồng Nga cho biết thêm, khi biên tập cuốn sách này, nhà xuất bản đã có sự làm việc nghiêm túc, cẩn trọng, cũng đã nhìn thấy những từ không chuẩn chính tả được đưa vào trong sách như ông Hoàng Tuấn Công chỉ ra trên báo chí những ngày qua, "chứ không phải không nhìn thấy".

PGS-TS Hà Quang Năng, chủ biên cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt chia sẻ: "Muốn phán xét phải hiểu nguyên tắc, mục đích biên soạn của chúng tôi. Tôi không coi những cái đó là sai vì ngay mục đích, nguyên tắc khi biên soạn cuốn sách tôi đã ghi rõ là chúng tôi cung cấp một hệ thống những từ ngữ được dùng trong tiếng Việt hiện nay trong đó có cả những dạng chuẩn lẫn những dạng chưa chuẩn nhưng vẫn được dùng. Tôi đã tuyên bố rõ trong lời giới thiệu". 

"Chính tả là chuẩn mực hóa ngôn ngữ về mặt văn tự… Nhưng do sự phát triển không đồng đều các tầng chức năng của tiếng Việt hiện nay, các quy tắc chính tả cũng cần phải có những dung sai nhất định trong tham chiếu với các vùng chức năng khác nhau. Ngay chính tả cũng cần một thái độ bao dung đa chuẩn mực", PGS.TS Hà Quang Năng viết trong lời giới thiệu.

Theo tác giả, sự cần thiết của việc chuẩn chính tả dù đã được bàn luận từ lâu nhưng luôn luôn là vấn đề thời sự đối với bất cứ ngôn ngữ nào trên thế giới.

Với tiếng Việt, vẫn còn nhiều vấn đề tồn đọng, khúc mắc trong chuẩn hóa chính tả cần phải được giải quyết. Vẫn còn nhiều những sự khác biệt, dị biệt về cách viết một từ hay một thuật ngữ được phơi bày trên các mặt báo, trên các thông báo của các cơ quan nhà nước và ngay trong cả các từ điển tiếng Việt hay từ điển song ngữ Việt - nước ngoài.

Vì vậy, cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt được biên soạn nhằm cung cấp các dạng chính tả chuẩn của các từ ngữ thông dụng theo chính âm và chính tả tiếng Việt, đồng thời cũng chỉ dẫn những dạng chính tả không chuẩn nhưng vẫn được sử dụng.

Xung quanh những lùm xùm về cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt này chia sẻ với VietNamNet, ông Nguyễn Nguyên, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, Bộ Thông tin và Truyền thông khẳng định đã nắm được thông tin. Lãnh đạo Cục Xuất cho biết ngay trong hôm nay, 12/6, Cục sẽ gửi công văn cho NXB ĐHQG Hà Nội yêu cầu báo cáo về cuốn sách này.

"Nếu cuốn sách có những lỗi như báo chí phản ảnh thì cục sẽ đề nghị NXB thu hồi triệt để cuốn sách này vì trước đó, NXB cũng đã đình chỉ phát hành rồi. Thứ 2, chúng tôi sẽ yêu cầu NXB kiểm điểm và làm rõ trách nhiệm cá nhân và để rút kinh nghiệm. Thứ 3 là rút kinh nghiệm trong toàn ngành đối với các loại sách công cụ nói riêng làm sao đảm bảo sách tốt nhất, đảm bảo tính khoa học, khách quan.

Về phía Cục Xuất bản cũng sẽ rút kinh nghiệm là đối với một số loại sách như từ điển, từ điển chính tả thì Cục phải yêu cầu NXB làm việc kỹ hơn, có ý kiến của các nhà chuyên môn. Rút kinh nghiệm trong toàn ngành, với các đơn vị tham gia xuất bản sách từ điển...", ông Nguyễn Nguyên khẳng định.

Tình Lê

'Đất và người' qua trang viết của NSND Đào Trọng Khánh

Ngày 10/6, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Hội Nhà văn ra mắt bạn đọc cuốn sách Đất và người của đạo diễn - NSND Đào Trọng Khánh.

Nghệ sĩ Lệ Mỹ trong vở kịch 'Nỗi niềm của cha'.

Tính xấu nhất là đa nghi

- Cảnh một mình nuôi con thơ, lại đúng mùa dịch Covid-19 hoành hành có khiến chị bị bấn loạn?

Tôi bị ảnh hưởng rất nhiều. Đầu năm tôi đã mất 3,4 tháng không đi diễn rồi, đặc biệt tôi lại có cảnh con thơ, ở nhà thuê nên càng khó khăn hơn.

Thực ra vì hoàn cảnh tôi đặc biệt, éo le, lận đận về chuyện tình duyên, người chồng thứ 3 yêu thương tôi hết mực đùng cái nhận "án tử" là ung thư rồi cũng nhanh chóng bỏ mẹ con tôi mà đi. Chỉ có một mình trông con nên đi show là tôi hay cho các con đi theo cùng. Chỉ khi nào đi quay ở xa, bất đắc dĩ tôi mới phải để các cháu ở nhà.

Những lúc như vậy cũng có chút áp lực nhưng tôi không thể làm khác được, tôi buộc phải tạo thói quen cho mình. Nhiều khi đánh thức con dậy từ 5 giờ sáng để đi cùng mẹ tôi thấy rất thương. Thế nhưng các con trộm vía rất ngoan và cũng thích đi quay cùng mẹ, dù ngái ngủ thế nào nhưng chỉ cần bảo đi quay với mẹ là các cháu rất vui vẻ và nghe lời.

Lệ Mỹ xuất hiện chớp nhoáng trong phim 'Về nhà đi con'.

- 3 cuộc hôn nhân đứt gãy, chị có ý định tìm một người đàn ông để dựa vào?

Hai cuộc hôn nhân trước thì không nói làm gì, nhưng may mắn tôi có cuộc hôn nhân thứ 3, phải nói là đẹp không khác gì phim Hàn Quốc. Nó đẹp như mơ nhưng kết thúc lại không có hậu, người tôi tin là sẽ cùng tôi đi tới trọn đời lại ra đi sớm quá.

Cho nên tôi nghĩ do số nên chắc sẽ không đi thêm bước nào nữa đâu! Đôi lúc mệt mỏi quá tôi cũng nghĩ giá mà có một người để lo cho con. Thế nhưng nghĩ đi nghĩ lại chẳng ai lo cho con bằng mình cả nên lại thôi. Tôi bị bệnh yêu con quá, tính tôi xấu nhất là đa nghi mà chỉ nghi là không ai có thể lo cho con mình được, nên nếu có thể đưa con đi diễn cùng là tôi sẽ đưa đi theo cho yên tâm. 

- Có khi nào những vai diễn bốp chát, dữ dằn, đánh ghen,... ám vào đời chị và cá tính mạnh đó khiến chị bị thiệt thòi, cả trong tình yêu lẫn cuộc sống?

Đã là diễn viên ai cũng muốn thử những vai diễn mới mẻ nhưng tôi cũng có tuổi rồi nên các vai sắp xếp cho mình cũng không nhiều. Tôi tự thấy mình có tiếng nói hào sảng, âm vực lớn, khuôn mặt trông cũng không hiền dịu lắm nên phải vào những vai mà nó đóng khung như thế ấy. Cũng may nhờ có những vai đó tôi mới tồn tại đến tận bây giờ, bởi có những dạng vai như thế người ta sẽ nghĩ đến tôi, sẽ gọi tôi làm. Tôi nghĩ đó cũng là điều thuận lợi cho sự nghiệp của mình chứ không thiệt thòi gì cả. 

Người ta dù có lăng loàn như thế nào nhưng chỉ có một chồng vẫn sẽ không mang tiếng, còn tôi không bao giờ lăng loàn nhưng lại có tới 3 chồng người ta sẽ e dè hơn. Thế nhưng nhiều cái đến nó là cái số nên tôi chấp nhận. Tôi bây giờ sống và nghĩ đơn giản lắm.  

Còn trong cuộc sống, cá tính mạnh, thẳng thắn lại là điểm cộng của tôi. Bạn bè quý mến tôi ở điều đó. Chị Thanh Thanh Hiền, anh Hồ Quang 8 rồi cậu Vượng (nghệ sĩ Vượng Râu), chị Trà My, anh Xuân Nghĩa... đều rất thân thiết với tôi. Các anh chị thương quý, giúp đỡ nhiều tôi nhiều lắm. Mỗi lần khó khăn, chưa cần ngỏ lời là các anh chị đã tự động giúp đỡ cả về vật chất lẫn tinh thần. Bạn bè chơi với nhau bằng niềm tin chân thành, mọi người đều hiểu và thương tôi. Đấy là sự tự tin cũng như động lực giúp tôi vượt lên khó khăn.

Cuộc đời lãi nhất 4 đứa con

- Chặng đường đã qua, chị thấy mình được gì và mất gì?

Cho đến thời điểm hiện tại ngoài việc tự hào vì đã được làm đúng nghề, đi lên bằng đôi chân của mình tôi tự hào vì đã có những mối quan hệ thân thiết mà nếu không có họ chưa chắc tôi đã được như ngày hôm nay. Ngoài ra tôi hạnh phúc vì sinh được 4 đứa con vừa đẹp vừa ngoan.

Còn hôn nhân, tôi cho đó là số mệnh. Với người chồng đầu tiên, chúng tôi coi như là bạn, tôi gặp lại chồng cũ đi ăn đi uống vui vẻ bình thường. Những gì khó khăn tôi cũng chia sẻ với anh ấy và ngược lại. Chúng tôi cảm thấy dễ chịu hơn ngày ở với nhau nhiều. Tôi nghĩ chia tay là hết duyên thôi, mình thả lỏng ra để các con không khổ. 

Nghệ sĩ Lệ Mỹ chỉ mong mua được nhà chung cư nhỏ xinh để ổn định cuộc sống.

Chồng đầu theo đạo Thiên Chúa nên nhất quyết không lấy thêm vợ nữa. Tôi cũng động viên anh ấy nhiều, tìm ai tử tế để xây dựng gia đình, lo cho các con nhưng anh ấy từ chối, bảo không ai thương con mình bằng mình. Các con vẫn vun vào để ba mẹ quay lại với nhau, nhưng tôi và anh đều không thể.

Khi nào buồn nhất tôi mới đến anh ấy tâm sự và những lúc kinh tế có khó khăn anh lại giúp. Hàng xóm họ thấy tôi vẫn về thăm con vui vẻ lại tưởng chúng tôi hàn gắn. Có lúc anh ý cũng xin lỗi tôi thật lòng, bảo không hiểu sao ngày xưa lại làm thế với tôi. Bởi thời điểm 2008 - 2010 tôi đi diễn nhiều, thành ra chồng cũ của tôi ghen và đánh tôi dã man, đến nỗi báo chí phải vào cuộc. Nhưng bây giờ nghĩ lại chúng tôi không còn đổ lỗi cho nhau nữa, chỉ đơn giản là duyên hết thì thôi.

Kết hôn với người chồng thứ 2 là sai lầm lớn nhất của cuộc đời tôi, không bao giờ sửa chữa được. Lý do tôi không muốn nhắc đến và anh ta không xứng đáng để tôi nhắc đến. Tôi và các con đang phải trả giá cho sai lầm đó rồi.

- Ước mong năm mới của chị là gì?

Trong năm mới tôi muốn mua sửa nhanh được căn chung cư, tôi mua trả góp thôi nhưng cũng để cuộc sống của 3 mẹ con ổn hơn, đi vào đúng quỹ đạo của nó. Tôi cũng mong có sức khoẻ để lo được cho các con. Có nhà cửa ổn định, tôi còn hào hứng sắm Tết chứ hiện tại, tôi vẫn đi ở thuê, Tết đến lạnh lẽo lắm vì chẳng có tâm trạng gì. Thường Tết là tôi và các con về ngoại đón Tết. 

Diễn viên Lệ Mỹ trong trích đoạn "Những cô gái trong thành phố":

Ngọc Hà - Phương Linh

Ba lần hôn nhân gãy đổ của nữ diễn viên bị chồng ghen vì Quang Tèo

Nếu gặp Lệ Mỹ - người chuyên vào vai vợ Quang Tèo - ở những buổi diễn tập trước giờ lên sân khấu, hình ảnh chị bế đứa con nhỏ trên tay chạy ra chạy vào sân khấu, sẽ không ai cầm lòng được.

Sau đợt thu hoạch lúa hồi Tết Nguyên đán, hầu hết các đám ruộng đều bỏ không, đất nứt nẻ. Chỉ một vài thửa có nước được tận dụng để trồng rau, nuôi cá.

Cách khu dân cư Thạnh Mỹ Lợi (quận 2, TP. HCM) chỉ một con đường là cánh đồng lúa rộng lớn tồn tại suốt hơn 20 năm qua.

9 giờ sáng, trời nắng chang chang. Đội chiếc mũ, mang ủng, mặc quần áo lao động, ông Nguyễn Văn Năm (58 tuổi) ra ruộng giăng lưới bắt cá, hái rau chuẩn bị đồ ăn cho bữa trưa.

Ông cho biết, hiện thành phố đang mùa nắng nóng, mực nước sông Sài Gòn thấp vì thế việc trồng lúa phải chờ đến tháng 5, khi mùa mưa tới mới gieo mạ cho vụ hè thu. Tranh thủ mấy tháng “ăn chơi” ông tận dụng những đám ruộng sâu, nước nhiều để nuôi cá rô phi, cá chép, trồng rau muống, rau đắng, bòn bon cho vợ mang ra chợ bán kiếm thêm thu nhập.

“Những năm trước, chúng tôi trồng 2-3 vụ lúa/năm. Bây giờ, trồng lúa phải phụ thuộc nguồn nước và thời tiết, vì thế chỉ được 1-2 vụ thôi. Năng suất giờ cũng không ăn thua nhưng bỏ trống đất, phí lắm”, người đàn ông 58 tuổi nói.

Vợ ông Năm hái rau mang bán cho các mối quen.

Tính đến nay, ông Năm đã có hơn 20 năm làm nông dân ở thành phố. Ban đầu, ông chỉ đưa vợ con từ Trà Vinh lên Sài Gòn làm thợ hồ.

Năm 1995, đi câu cá ở khu đất trống trên đường Trương Gia Mô, phường Thạnh Mỹ Lợi, hiện là cánh đồng thẳng cánh cò bay, ông thấy, nơi đây có tiềm năng để trồng lúa. Vậy là, ông về quê mang cuốc xẻng, máy cày lên làm nông dân giữa khu đất vàng.

“Ngày trước, công thuê thấp, đất còn màu mỡ, trồng lúa có lời lắm. Bây giờ, thuê công đắt, khí hậu cũng khắc nghiệt hơn. Đất ở đây cũng đã được quy hoạch, đền bù, chúng tôi làm mà không biết khi nào phải “bỏ xứ” mà đi”, ông Năm tâm sự.

Ông Năm ngồi nghỉ ngơi sau một buổi sáng lao động vất vả.

Cách đó không xa, căn chòi nhỏ của ông Nguyễn Văn Tư (76 tuổi) nằm giữa cánh đồng. Đang loay hoay cào rơm ngoài ruộng, người đàn ông có nước da ngăm đen, đôi tay chai sạn vì thời gian dài cầm dụng cụ làm lúa cất tiếng: “Tui đang dở tay, chờ một chút nghe”.

Ông Tư trước đây làm ruộng bên phường An Lợi Đông, quận 2. Khi đô thị hóa phát triển, đất ruộng chuyển thành đất thổ cư hết, ông chỉ biết nơi nào có ruộng là tới.

“Tôi đến đây thuê đất trồng lúa hơn 4 năm rồi. Nhìn tôi già vậy nhưng tay chân còn mạnh khỏe lắm. Mấy đứa con cứ bắt nghỉ cho khỏe mà tui làm ruộng quen rồi. Ngày nào được mang ủng lội xuống ruộng là tôi khỏe re”, ông Tư cười vang.

Thời gian này, lúa đã thu hoạch, mạ chưa gieo nên ông có thời gian rảnh đi thăm bạn bè, vào rừng dừa nước bên cạnh bắt chim sâu, hái trái ăn. Những ngày vào mùa, công việc bận rộn ông chỉ biết quanh quẩn với đồng ruộng. Hết nhổ cỏ, bỏ phân, ông lại canh nước.

Ông Nguyễn Văn Tư đang cào rơm ngoài ruộng.

“Ở thành phố, không kiếm được thợ gặt đâu. Lúa chín, tôi phải về quê kêu công, nhờ người quen lên phụ giúp. Lúc đó, căn chòi của tôi vui lắm”, người đàn ông năm nay 76 tuổi nói.

Ông Tư cho biết, việc làm ruộng ở khu đất vàng này đã được phía ủy ban phường tạo điều kiện. Tuy nhiên, việc không biết sẽ phải bỏ nghề lúc nào vì đất nơi đây đã được quy hoạch, đền bù xong làm ông lo lắng.

“Nhiều khi tôi muốn gieo nhiều để lấy số lượng bù chất lượng, nhưng sợ lắm. Mình cứ thoải mái làm, đang lỡ cỡ bị thu lại thành công cốc”, ông Tư giãi bày.

Cũng vì quá quen với công việc “bán mặt cho đất bán lưng cho trời”, dù đã có nhà cửa đầy đủ trong khu dân cư sầm uất, vợ chồng ông Năm vẫn ra ruộng, dựng chòi ở.

Điện nước phải đi xin về dùng. Đêm đến muỗi vo ve, côn trùng kêu inh hỏi. Thế nhưng, đi đâu ông cũng muốn về đây để được hưởng một không gian làng quê giữa lòng thành phố.

Dù đã có nhà cửa đầy đủ trong khu dân cư sầm uất, vợ chồng ông Năm vẫn ra ruộng, dựng chòi ở để trồng lúa.

“Vài năm nữa chúng tôi sẽ được “nghỉ hưu”, vì nơi đây sẽ bị xóa bỏ, thay vào đó là những căn nhà cao tầng, các khu trung tâm thương mại sầm uất”, hướng mắt ra cánh đồng có đàn cò bay lượn trên không trung, ông Năm nói.

Bà trần Thị Phương Thảo, phó chủ tịch UBND phường Thạnh Mỹ Lợi, quận 2, TP.HCM xác nhận, đất ruộng ở phường đã có từ lâu, do những người nông dân đến đây thuê đất trồng lúa. Sau này, khu đất này nằm trong diện quy hoạch, nhưng đã giải tỏa, đền bù xong. Phía công ty sở hữu đất đã có dự án nhưng chưa triển khai, đất còn trống nên họ cho nông dân tiếp tục sản xuất lúa kiếm thu nhập. Khi dự án khởi công người nông dân sẽ phải trả lại đất.

Phía Ủy ban phường cũng yêu cầu, các hộ trồng lúa phải theo phương pháp truyền thống. Việc bón phân, phun thuốc trừ sâu phải theo đúng quy định để đảm bảo an toàn vệ sinh môi trường và chất lượng nông sản. 

Thương 'em bé Mường Lát', vợ chồng Sài Gòn gác giấc mộng ô tô

Cuối năm, vợ chồng chị Phương muốn đổi chiếc ôtô đời mới để đi làm nhưng nhìn thấy cô bé không manh áo, bò lê giữa trời rét, họ đã quyết định đón bé về nuôi, dành tiền tiết kiệm chữa chân cho em.

"Nhà hát Tuổi trẻ đã có thế hệ đạo diễn tài hoa dựng hài kịch như NSND Lê Hùng, NSƯT Chí Trung... và nhiều nghệ sĩ trẻ khác. Tuy nhiên, dựng hài kịch không dễ, để có một đạo diễn hài kịch giỏi, chúng tôi phải tập trung đào tạo hơn nữa thế hệ đạo diễn ở nhà hát độ tuổi 35-40. Vì thế, tôi muốn mời NSƯT Chí Trung dựng chương trình Tiếng gọi mùa hè, cho các đạo diễn trẻ có môi trường học tập. Họ vừa làm đạo diễn vừa làm trợ lý rất nhiều chương trình khác nhằm kế thừa những tinh hoa của thế hệ đàn anh", NSƯT Sĩ Tiến chia sẻ.

Trước câu hỏi của PV VietNamNet: Thế hệ trẻ hiện nay tiếp cận hài kịch khác trước, từng nổi tiếng với hài kịch thâm thuý sâu sắc, nghệ sĩ Chí Trung phải đan cài như thế nào cho vở diễn bớt nặng, gần hơn với giới trẻ, NSƯT Chí Trung bày tỏ: "Đây là sự trăn trở không riêng của Nhà hát Tuổi trẻ mà cả Đài Truyền hình Việt Nam trong Táo Quânnăm nay. Đó là vấn đề rất rộng, phải có sự tiếp nối kế thừa, tất cả rồi sẽ lớn. Tôi sẽ rèn các bạn ở nhà hát lớn thật nhanh để đáp ứng được nhu cầu của khán giả trẻ. Đúng, những cái cũ của tôi tưởng là hay nhưng có khi lại không hợp với công chúng bây giờ. Tôi trông chờ vào trợ lý, nghe các em đóng góp. Cái tôi thấy hay thì áp dụng luôn, ngược lại sẽ loại bỏ".

Nghệ sĩ tếu táo nói khi xem vở diễn, khán giả sẽ thấy 'hot' hơn Táo Quân.

Chương trình hài kịch - ca nhạc Tiếng gọi mùa hègồm bộ 3 tiểu phẩm: Bắt thi, Tiến sĩ, Trận đồ bát quát.Thông qua những câu thoại hóm hỉnh, lối diễn xuất duyên dáng, độc đáo mang đậm phong vị của Nhà hát Tuổi trẻ, những nghệ sĩ tài năng sẽ dẫn dắt khán giả bước vào cuộc hành trình với tiếng cười và cả nhiều suy ngẫm.

Tiếng gọi mùa hècó sự tham gia của các nghệ sĩ: NSƯT Đức Khuê, NSƯT Tuấn Anh, NSƯT Quang Ánh, NSƯT Nguyệt Hằng, NSƯT Hoa Thúy, NSƯT Thanh Bình, Thanh Sơn, Thu Quỳnh, Lệ Quyên, Chí Huy, Anh Thơ, Thanh Tú, Quỳnh Dương, Duy Anh, Đàm Hằng, Huy Hoàng, Minh Trung, Hoàng Minh, Nguyễn Tú, Thùy Dung, Thanh Hòa, Đức Anh...

Đan xen hài kịch là những nhạc phẩm trữ tình, sâu lắng thể hiện bởi các giọng ca: NSƯT Ánh Tuyết, Hoàng Nga, Thanh Nhàn với Xuân đã sang diệu kỳ(Đỗ Bảo), Nhà em ở lưng đồi (Đức Trịnh),Mùa chim én bay (Hoàng Hiệp), Bài học đầu tiên(Trương Xuân Mẫn)...

Vở diễn chính thức công diễn vào 20h ngày 17/2 (mùng 8 Tết Giáp Thìn).