Các công ty AI từng bị kiện vì vấn đề bản quyền. Cụ thể, vào năm ngoái, tờ New York Times đã cáo buộc OpenAI sử dụng những nội dung có bản quyền của tờ báo để đào tạo mô hình của mình mà không được phép. Tờ New York Times đưa ra bằng chứng cả ChatGPT (do OpenAI tạo ra) và Bing Chat (cấp phép GPT từ OpenAI) có khả năng sao chép gần như hoàn toàn một bài báo của New York Times nếu câu lệnh được đưa ra một cách khéo léo. 

Phủ nhận cáo buộc, OpenAI phản hồi đó là một trục trặc ngoài ý muốn do tình trạng “nhiễu dữ liệu” chứ không phải cố ý sao chép. Tuy nhiên, phía New York Times phản bác, ngay cả khi đây là một sự vô ý, việc “rò rỉ” nội dung thông qua chatbot AI có thể khiến suy giảm lượng người tìm kiếm và đọc văn bản gốc ở tờ báo, làm tổn hại tới hoạt động kinh doanh. 

Vụ việc này phần nào nêu lên những vấn đề hóc búa về vấn đề AI và bản quyền. Ngay cả khi các công ty không cố tình sao chép những nội dung có bản quyền, việc đào tạo các mô hình lớn về dữ liệu quét trên web vẫn có nguy cơ dính phải các nội dung đó. Khi AI sao chép đoạn trích của những nội dung có bản quyền, nguyên văn hoặc ở dạng diễn giải, nó có được tính là vi phạm bản quyền không? Pháp luật xử lý việc cung cấp nội dung có bản quyền một cách vô ý, nhưng có khả năng gây thiệt hại như thế nào?

Sau khi xem xét những sự khác biệt giữa nội dung do con người và do trí tuệ nhân tạo sản xuất, trong một số tình huống tương tự, con người không bị coi là vi phạm trong khi AI dính phải cáo buộc. Ví dụ, trí tuệ nhân tạo tổng hợp nội dung của một cuốn sách và bán nội dung được tóm tắt đó; còn các trang web bán nội dung sách tóm tắt được tạo nên bởi con người. Trong trường hợp này, trí tuệ nhân tạo được tính là vi phạm còn con người thì không. Đây là một trong những thách thức đặt ra cho luật sở hữu trí tuệ. 

Hướng giải quyết đã được đặt ra với định hướng cụ thể dành cho 2 loại mô hình AI (lớn và nhỏ).

Các mô hình ngôn ngữ nhỏ gồm hầu hết mô hình AI được đào tạo trên một bộ dữ liệu cụ thể, thường được dùng cho các nhiệm vụ chuyên biệt. Đối với các mô hình này, việc cung cấp đầy đủ quyền lợi cho chủ sở hữu nội dung sẽ giúp đảm bảo lợi ích đôi bên. Cụ thể, việc đảm bảo bản quyền cho những nguồn đào tạo này sẽ khuyến khích người sáng tạo ra nội dung gốc sản xuất nhiều nội dung chất lượng hơn, từ đó nâng cao chất lượng dữ liệu được dùng để đào tạo AI. 

Các mô hình ngôn ngữ lớn có thể kể đến như: mô hình của OpenAI, Google, Anthropic, Meta, Mistral; các trình tạo hình ảnh như: Midjourney, Stable Diffusion hoặc DALL-E. Đối với loại mô hình này, cách thức xử lý sẽ phức tạp hơn khi các nhà cầm quyền cần phải cân đo đong đếm phúc lợi chung dựa trên 2 yếu tố: giá trị mà dữ liệu đem lại; và thiệt hại kinh tế đối với chủ sở hữu nội dung. Cơ chế giải quyết “sau” cũng có thể được áp dụng, cho phép những nhà sáng tạo nội dung có thể khởi kiện để đòi lại khoản bồi thường cho thiệt hại kinh tế phải chịu. 

Có thể thấy, dù đã có một số định hướng ban đầu, tuy nhiên các chính sách về bản quyền và AI vẫn cần được cân nhắc cẩn thận để tiến tới sự phát triển chung của xã hội.

(Theo cepr.org)

Học sinh, phụ huynh nên quan tâm con số cuối cùng sau trừ học bổng

Với mức phí trên, bà Linh cho rằng nếu xác định cho con đi du học, các gia đình cần có sự chuẩn bị tài chính vững chắc từ sớm, bởi học bổng về bản chất là trường sẽ “giảm giá” để hỗ trợ chi phí cho học sinh ở mức độ nhất định.

Điều này sẽ dựa trên ít nhất 3 yếu tố như: Mức độ cạnh tranh trong hồ sơ của học sinh, tình hình tài chính của gia đình và ngân sách cho phép của trường. Mức đóng góp trường yêu cầu có phù hợp với gia đình hay không phụ thuộc rất nhiều vào chiến lược lựa chọn trường của mỗi học sinh.

Do đó, bà Linh cho rằng nếu tài chính là yếu tố quan trọng nhất, gia đình cần có chiến lược chọn trường, chọn phương pháp nộp hồ sơ và cả chương trình học phù hợp cho con.

Để tiết kiệm chi phí khi đi du học, theo bà Linh, điều kiện tiên quyết người học cần phải tìm được ngành và trường phù hợp với sở thích và năng lực của bản thân.

“Các em cần hoạch định rõ sẽ theo học 4 năm hay theo những ngành “dài hơi hơn”, kéo dài từ 6 – 8 năm như Y, Luật... Nếu đi dài hơi, các em có thể cân nhắc học các trường vừa phải, xin nhiều học bổng để dành chi phí lên cao học”.

Ngoài ra, du học sinh có thể cân nhắc các khu vực hay bang bớt sầm uất hơn, có chi phí sống rẻ hơn nhưng vẫn đảm bảo cơ hội thực tập và làm việc. Một số trường cũng cho sinh viên tự thuê nhà bên ngoài khu ký túc xá tiêu chuẩn từ năm thứ 2. Điều này cũng giúp sinh viên tiết kiệm khá nhiều về chi phí ăn ở, có trường hợp tiết kiệm tới một nửa chi phí.

Đồng quan điểm, ThS Nguyễn Thị Thu Hà cũng cho rằng dù nhận được học bổng 100% học phí, học sinh và phụ huynh vẫn cần quan tâm đến con số thực tế cuối cùng sau khi trừ đi phần học bổng, xem có phù hợp với mức tài chính của gia đình hay không.

“Với nhiều đại học Mỹ, việc cấp học bổng là chính sách để “kích cầu”, cho nên nhiều trường hợp nhận học bổng 3-4 tỷ đồng nhưng con số ấy vẫn không đáng kể trong suốt hành trình dài du học. Do vậy, người học cần có cái nhìn thực tế hơn, bởi gia đình vẫn cần phải chi trả khoảng 700 – 800 triệu đồng mỗi năm. Đó mới chỉ là những trường xếp hạng trong top 50 các trường đại học khai phóng. Các trường xếp hạng cao hơn, nằm ở những thành phố lớn hơn, mức chi phí có thể nhiều hơn thế”, bà Hà nói.

Tuy nhiên theo ThS Hà, chính sách học bổng tại Mỹ khá đa dạng, linh động cho từng học sinh. Do đó, các gia đình có thể thương lượng với ban tuyển sinh để được hỗ trợ tài chính phù hợp hoặc tối ưu nhất với tài chính gia đình, kể cả sau khi trừ đi mức chi trả khả thi.

Ngoài ra, du học sinh cũng có thể tận dụng tối đa các chính sách ưu đãi dành cho sinh viên quốc tế, như thẻ sinh viên để nhận ưu đãi khi mua đồ, tham gia phương tiện công cộng, giúp tiết kiệm chi phí. Nếu không ở ký túc xá, sinh viên cũng có thể tiết kiệm được khoảng 5.000 USD/năm.

Với chi phí liên quan đến sách vở, học tập tại Mỹ thường khá đắt, sinh viên có thể tận dụng mua sách cũ trên Amazon hoặc mua lại của các anh chị khóa trước để giảm chi phí này.

“Cuối cùng, điều quan trọng nhất, khi chi tiêu bất cứ khoản nào, sinh viên cũng cần có một bảng chi tiêu cụ thể giúp việc kiểm soát phù hợp với bản thân thay vì tiêu tràn lan”, ThS Hà gợi ý.

Ngày 24/5/2024 diễn ra hội thảo tổng kết khóa học ngắn hạn “Chứng chỉ lãnh đạo chiến lược về các vấn đề khu vực công và quốc tế”. 

Chương trình này được triển khai ở cả Việt Nam và Australia, nhằm củng cố năng lực và phong cách lãnh đạo cốt lõi của các học viên, đồng thời hỗ trợ họ áp dụng kiến ​​thức và kỹ năng mới vào công việc hàng ngày. Trong khóa học kéo dài 8 tháng, các học viên đã xây dựng và triển khai các dự án ứng dụng theo các chủ đề khác nhau như: chuyển đổi số, phát triển nguồn nhân lực và năng lực lãnh đạo, bảo vệ môi trường và thị trường carbon.

Khóa học do Đại học Curtin, thuộc top 1% các trường đại học hàng đầu trên toàn thế giới trong Bảng xếp hạng học thuật năm 2023 thực hiện.

Tại lễ tổng kết, TS. Nguyễn Dũng Anh - Phó Giám đốc Học viện Chính trị Khu vực III chia sẻ: “Việc hoàn thành khóa học, đặc biệt là sau khi triển khai dự án ứng dụng đã mở ra một hành trình mới trong tiếp cận, nhận thức, vận dụng những tri thức đã học vào thực tiễn. 20 học viên đã được trang bị thêm những phương pháp, kỹ năng làm việc nhóm để có thể vận dụng một cách sáng tạo, linh hoạt vào công tác lãnh đạo, quản lý, điều hành ở cơ quan đơn vị, địa phương cũng như trong cuộc sống”.

Đại diện Đại sứ quán Australia tại Việt Nam, bà Carol Holmes - Quyền Phó Đại sứ cho biết: “Australia và Việt Nam là đối tác tin cậy và Trung tâm Việt - Úc (VAC) là trọng tâm của mối quan hệ hợp tác này. Thật tuyệt vời khi thấy các cơ sở giáo dục của chúng tôi trao đổi kiến ​​thức và hỗ trợ các lãnh đạo Việt Nam có sự chuẩn bị tốt hơn để giải quyết các vấn đề cấp bách và mới nổi”.

Lệ Thanh

TPHCM chính thức công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2024