Năm 2015, Bill Gates từng dự đoán về một đại dịch, tương tự dịch cúm Tây Ban Nha, trên toàn cầu và lây lan nhanh chóng do các phương tiện di chuyển hiện đại. Từ khi cùng vợ thành lập quỹ thiện nguyện Bill & Melinda Gates Foundation (BMG) năm 2000, tỷ phú giầu thứ hai thế giới bắt đầu nổi tiếng với các hoạt động từ thiện, đặc biệt trong lĩnh vực y tế cộng đồng.

Quỹ BMG tài trợ vắc-xin thông qua các chương trình như GAVI và ước tính đã cứu được hàng triệu người. Quỹ cũng tài trợ cho các cuộc chiến chống sốt rét, bại liệt. Trong 20 năm tồn tại, quỹ BMG đã chi khoảng 40 tỷ USD cho các chương trình y tế cộng đồng và phát triển toàn cầu.

Khi đại dịch Covid-19 xảy ra, ông cũng nhanh chóng bắt tay vào các chương trình đối phó. Dù không phải người duy nhất, ông xứng đáng nhận được sự quan tâm đặc biệt. Một trong những anh hùng đầu tiên trong cuộc chiến chống Covid-19 tại Mỹ là Seattle Flu Study, dự án nghiên cứu do Gates tài trợ. Nhóm đã dành hầu hết tháng 2 xin phép xét nghiệm các mẫu thu thập tại Seattle để nghiên cứu virus SAR-CoV-2 (quy định của chính phủ cấm nhóm dùng mẫu thu thập khác với mục đích ban đầu, trong trường hợp này là Covid-19). Sau cùng, nhóm đã phát hiện một người nhiễm virus corona.

Bang này đã phản ứng rất nhanh sau khi các ca nhiễm đầu tiên được phát hiện, áp dụng biện pháp giãn cách xã hội sớm hơn gần như toàn nước Mỹ. Các ca dương tính từ nghiên cứu của Seattle Flu Study giúp phát hiện bệnh nhân mắc Covid-19 sớm hơn và phần nào hỗ trợ bang phản ứng kịp thời.

Nỗ lực ấy tượng trưng cho nhiều chương trình đối phó Covid-19 của Gates. Do quỹ BMG đã hoạt động trong lĩnh vực y tế cộng đồng và bệnh truyền nhiễm từ lâu, họ có kết nối với nhà khoa học và nghiên cứu, chuyên gia phát triển vắc-xin khắp thế giới. Đối diện với nguy cơ mới, ông đã tung ra mọi nguồn lực.

Tại các nước đang phát triển, những tổ chức y tế cộng đồng mà Gates tài trợ như Sáng kiến xóa sổ bại liệt toàn cầu (Global Polio Eradication Initiative - GPEI) chuyển sang chống lại Covid-19 vì virus khiến cho công việc ban đầu của họ trở nên không an toàn, làm phát sinh các nhu cầu mới trong cộng đồng mà họ phục vụ.

Theo Bác sỹ Erin Stuckey, nhà dịch bệnh học, cán bộ chương trình tại quỹ BMG, GPEI sử dụng công cụ, nhân lực, phòng thí nghiệm và mạng lưới giám sát để hỗ trợ các nước phản ứng trước Covid-19. Về cơ bản, hệ thống mà họ phát triển để đẩy lùi bại liệt có thể hỗ trợ hoạt động phối hợp, theo dõi ca nghi nhiễm, đào tạo nhân viên y tế, lưu trữ dữ liệu.