Dù các cơ quan chính phủ và người dân ở xứ sở bạch dương không còn xa lạ với những đòn tấn công của tội phạm mạng, nhưng sự gia tăng mạnh mẽ của các vụ tin tặc kể từ khi chiến sự nổ ra là chưa từng có. Theo trang National Interest, từ những kẻ xâm nhập có liên kết với Kiev, đến những tin tặc bất hợp pháp như nhóm Anonymous và cả những "con sói đơn độc", các thực thể của Nga đã và đang bị trả đũa vì cuộc chiến ở nước láng giềng.

Tình báo Ukraine đã công bố một loạt dữ liệu mà họ khẳng định có chứa tên tuổi, ngày sinh, số hộ chiếu và chức danh nghề nghiệp của binh lính Nga từng đóng quân ở thị trấn Bucha, Ukraine, nơi đã gây chấn động thế giới về các hố chôn tập thể và nhiều thi thể người thiệt mạng nằm trên đường phố. Một tệp dữ liệu khác do Kiev công khai được cho có tên và thông tin liên lạc của hơn 600 nhân viên tình báo thuộc Tổng cục An ninh liên bang Nga (FSB). 

Mặc dù các chuyên gia chỉ ra rằng những kho dữ liệu trên không mới, nhưng chúng được tập hợp, sắp xếp từ những rò rỉ trước đây và việc phổ biến dữ liệu cá nhân này, đặc biệt về các đặc vụ Nga có thể gây ra nhiều vấn đề tiềm ẩn hơn. Các nguy cơ với họ có thể bao gồm việc bị quấy rối công khai hoặc trực tuyến đối với quân nhân, đặc vụ Nga hay những người thân cận họ hoặc khiến họ trở thành mục tiêu của các lệnh trừng phạt từ các chính phủ nước ngoài và quốc tế. 

Ngoài ra, sẽ khó khăn hơn đối với bất kỳ ai có tên trong những danh sách như vậy để trở lại cuộc sống bình thường sau khi cuộc chiến kết thúc, với vô số nhóm tin tặc độc lập vẫn tiếp tục săn lùng họ. 

Ngoài việc nhắm vào các thành viên trong quân đội và tình báo Nga, các tin tặc còn tấn công vào các đài truyền hình quốc gia, các công ty tiện ích nhà nước và thậm chí cả các cá nhân ở nước này. Mặc dù ở rất xa các khu vực tiền tuyến Ukraine nhưng các công dân Nga vẫn đang bị cuốn vào các cuộc giao tranh giữa hai bên, trong không gian mạng. 

Theo thống kê, gần 1/5 số nạn nhân của các vụ tấn mạng trên toàn cầu kể từ cuối tháng 2 năm nay là người Nga. Tính trung bình, cứ mỗi giây có 2 người dùng internet ở Nga bị xâm nhập mạng và bị rò rỉ dữ liệu cá nhân. Điều này có thể gây ra những ảnh hưởng lâu dài sâu sắc đến người dân Nga, vốn đang đối mặt nhiều khó khăn về kinh tế vì các biện pháp trừng phạt của phương Tây. Cụ thể, khi tin tặc trích lấy hàng chục terabyte dữ liệu từ các tài khoản trực tuyến của Nga, số dữ liệu riêng tư này có thể bị khai thác để gây hại cho họ cả trong hiện tại và tương lai.

Sự bùng nổ tấn công mạng này có thể một phần do nỗi sợ hãi về sự trả đũa của Nga đã giảm đi và tâm lý chống Moscow đột ngột tăng lên cùng với chiến dịch tấn công quân sự của họ nhằm vào Ukraine. Trong lúc giao tranh chưa có dấu hiệu giảm bớt, Mỹ đã xúc tiến một chiến dịch pháp lý và chính sách nhằm phá vỡ và ngăn chặn các tin tặc nguy hiểm, bị Washington cáo buộc có quan hệ với nhà chức trách Nga. 

Nhiều chuyên gia từng coi các cuộc tấn công mạng phức tạp và thành công của Nga giai đoạn đầu cuộc chiến ám chỉ nước này có những kế hoạch lớn hơn. Song, hiện tại, báo cáo từ các công ty an ninh mạng và tiết lộ từ các chính phủ khiến nhiều người tin Moscow đang thất thế trong cuộc chiến trực tuyến. Nhận thấy sự yếu kém và thôi thúc bởi các lời kêu gọi trợ giúp vũ trang của Ukraine, các tin tặc từ khắp nơi trên thế giới đã tham gia cuộc chiến tranh mạng chống Nga.

Các kho lưu trữ trực tuyến như DDS đã và đang quản lý danh mục ngày càng mở rộng về những dữ liệu bị tấn công và đánh cắp từ các công ty năng lượng, ngân hàng, cơ quan kiểm duyệt truyền thông, nhà thầu chính phủ, công ty khai thác, công ty đầu tư và những lĩnh vực thiết yếu hơn của Nga. Khi các dữ liệu nhạy cảm của Nga ở mọi lĩnh vực bị rò rỉ, một số nhà phân tích dự đoán những tác động vô cùng nghiêm trọng, có thể tàn phá khả năng vận hành bình thường của Nga hay gây điêu đứng hơn nữa cho nền kinh tế đất nước. Các cơ quan tình báo trên khắp thế giới có thể thâu tóm những dữ liệu này để gây bất lợi, khiến Nga mất nhiều thập kỷ mới có thể phục hồi.

Một số nhà quan sát khác cho rằng, những vụ rò rỉ như trên chỉ do các tin tặc ác tâm gây ra và nhà chức trách nước khác có thể ít quan tâm đến những vụ việc như vậy, khiến các thư điện tử hoặc tài liệu nội bộ bị đánh cắp không có nhiều ý nghĩa. Cho đến nay, tất cả dữ liệu rò rỉ từ Nga đều chưa được phân tích và có khả năng sẽ mất nhiều tháng để các chuyên gia phân tích biết tiếng Nga rà soát chúng. 

Thực tế, các chính phủ và các hãng thông tấn trên toàn thế giới đang tận dụng các kho lưu trữ như DDS. Các nhà báo và các điều tra viên tội phạm chiến tranh có thể dùng những dữ liệu đó để xác định ai đã biết những gì, khi nào và những nhóm nào có liên quan. Dù theo cách này hay cách khác, sự bùng nổ rò rỉ thông tin nhạy cảm dường như sẽ làm sáng tỏ những điều thế giới từng mù mờ về chính phủ và các doanh nghiệp Nga.

Các tin tặc Nga đã cố gắng "ăn miếng, trả miếng" nhưng chỉ giành được các thành công khiêm tốn. Những nhóm tội phạm công nghệ cao như Gamaredon (còn gọi là Armageddon hoặc Shuckworm) đã phát tán các biến thể phần mềm độc hại mới ở Ukraine. Tuy nhiên, những biến thể này chỉ là sản phẩm làm mới từ phần mềm gián điệp từ năm 2016 và khác xa dự đoán của nhiều người về những công cụ tấn công gây hậu quả thảm khốc như mã độc BlackEnergy.

Kể từ đầu cuộc chiến, các chuyên gia an ninh mạng của nhóm Ngũ nhãn (gồm Mỹ, Anh, Canada, Australia và New Zealand), Ukraine và các ông lớn trong ngành công nghiệp cũng tuyên bố đã chặn nhiều nỗ lực của Nga nhằm cản trở hệ thống phòng thủ của Ukraine. Những vụ xâm nhập địa chỉ thư điện tử ở Ukraine đã giảm khoảng 58% trong 2 tháng qua, mặc dù sự sụt giảm này có thể một phần vì nhiều người đi sơ tán, các dịch vụ mạng bị tạm ngưng hoạt động, việc nhập ngũ hay tử vong. 

Tuấn Anh

Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, đơn vị trực tiếp chỉ đạo và phụ trách công tác bảo đảm an toàn thông tin trong hoạt động của cơ quan, địa phương mình. Lãnh đạo bộ, ngành, địa phương, đơn vị chịu trách nhiệm trước Thủ tướng và pháp luật nếu các đơn vị thuộc phạm vi quản lý không tuân thủ quy định của pháp luật về bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ hoặc để xảy ra mất an toàn thông tin, lộ lọt thông tin, dữ liệu cá nhân, bí mật nhà nước.

Thủ tướng yêu cầu bảo đảm 100% hệ thống thông tin đang trong quá trình thiết kế, xây dựng, nâng cấp, mở rộng trước khi đưa vào vận hành, khai thác phải được phê duyệt cấp độ an toàn hệ thống thông tin và triển khai đầy đủ phương án bảo đảm an toàn thông tin theo hồ sơ đề xuất cấp độ được phê duyệt.

Rà soát, thống kê, cập nhật danh mục hệ thống thông tin thuộc phạm vi quản lý; bảo đảm 100% hệ thống thông tin từ cấp độ 1 đến cấp độ 5 (nếu có) đang vận hành phải được phê duyệt cấp độ an toàn hệ thống thông tin.

Ưu tiên triển khai hệ thống thông tin trên các hạ tầng số (như Trung tâm dữ liệu, dịch vụ Điện toán đám mây) đã được triển khai đầy đủ phương án bảo đảm an toàn thông tin để kế thừa các biện pháp bảo đảm an toàn thông tin đã có.

Sử dụng thường xuyên, hiệu quả các nền tảng hỗ trợ bảo đảm an toàn thông tin do Bộ TT&TT cung cấp nhằm từng bước chuyển đổi số các hoạt động quản lý nhà nước và thực thi pháp luật về an toàn thông tin mạng trong phạm vi quản lý.

Tổ chức thực thi hiệu quả, thực chất, thường xuyên, liên tục công tác bảo đảm an toàn thông tin theo mô hình 4 lớp, đặc biệt là nâng cao năng lực của lớp giám sát, bảo vệ chuyên nghiệp và duy trì liên tục, ổn định kết nối, chia sẻ thông tin với Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia trực thuộc Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT. Ưu tiên sử dụng các sản phẩm, giải pháp, dịch vụ an toàn thông tin mạng do doanh nghiệp Việt Nam sản xuất hoặc làm chủ công nghệ.

Thủ tướng yêu cầu Bộ TT&TT có trách nhiệm phát triển, phổ biến, tập huấn sử dụng và duy trì hoạt động các nền tảng hỗ trợ bảo đảm an toàn thông tin. Bộ cần đánh giá, xếp hạng công tác bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ của các bộ, ngành, địa phương thông qua Nền tảng hỗ trợ quản lý đảm bảo an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ.

Bộ TT&TT xây dựng, ban hành Sổ tay hướng dẫn tuân thủ quy định pháp luật và tăng cường bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ.

Thủ tướng giao Bộ TT&TT tăng cường thanh tra, kiểm tra việc tuân thủ quy định của pháp luật về an toàn thông tin tại các cơ quan, tổ chức nhà nước; các doanh nghiệp triển khai Nền tảng số phục vụ chuyển đổi số, phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.

Các doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ nền tảng hạ tầng số, dịch vụ viễn thông, Internet và các doanh nghiệp khác có liên quan tại Việt Nam. Xử lý nghiêm các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có hành vi vi phạm pháp luật về an toàn thông tin mạng.

Các doanh nghiệp an toàn thông tin mạng nghiên cứu, hoàn thiện các sản phẩm, dịch vụ an toàn thông tin mạng do doanh nghiệp cung cấp, hướng tới tích hợp nhiều giải pháp, dịch vụ bảo đảm an toàn thông tin mạng đáp ứng các yêu cầu về kỹ thuật, tuân thủ các quy định của pháp luật.

Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, Internet xác định việc triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn thông tin mạng ở mức cơ bản để bảo vệ cho mọi người dùng...

Thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng đã truy tố, bị cáo Hồ Bửu Phương (nguyên Phó tổng giám đốc phụ trách tài chính Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) khai tiếp nhận chủ trương phát hành trái phiếu của bị cáo Trương Mỹ Lan trong một cuộc họp. Sau đó, bị cáo đã yêu cầu các đơn vị thuộc Vạn Thịnh Phát phối hợp với các đơn vị liên quan hoàn tất hồ sơ phát hành trái phiếu đúng lộ trình.

“Bị cáo nghĩ mình có nhận thức tương đối về pháp luật nhưng có vài khía cạnh không nắm hết, không ngờ số lượng người mua trái phiếu lớn tới như vậy, khi phát hành bị cáo còn không nghĩ có người mua. Sự việc xảy ra, bị cáo rất ăn năn hối hận, dù không hưởng lợi từ phát hành trái phiếu”, Phương trần tình. 

Bị cáo khẳng định, VKS truy tố không oan, nhưng quy kết bị cáo giúp sức tích cực là không chính xác. "Bị cáo chỉ làm công ăn lương, dùng kiến thức chuyên môn của mình hỗ trợ phát hành trái phiếu", Phương nói.

Theo cáo buộc, bị cáo Hồ Bửu Phương được giao làm đầu mối, giám sát bộ phận kế toán các công ty thuộc Vạn Thịnh Phát chuẩn bị hồ sơ pháp lý, báo cáo tài chính; phối hợp với Phan Chí Luân (nhân viên văn phòng tập đoàn) lên phương án “giải quỹ” làm căn cứ để các công ty chuyển tiền. 

Theo truy tố, Phương được xác định có vai trò đồng phạm, giúp sức tích cực cho Trương Mỹ Lan phát hành trái phiếu của các công ty: An Đông, Quang Thuận và Sunny World, chiếm đoạt gần 28.000 tỷ đồng của hơn 33.000 bị hại.

Tương tự Phương, bị cáo Nguyễn Phương Anh, Phó tổng giám đốc phụ trách tài chính Công ty Tập đoàn Sài Gòn Peninsula, khai nhận hành vi phạm tội như truy tố của VKS. 

Bị cáo Phương Anh khai, theo chỉ đạo của bị cáo Lan, đã thành lập, theo dõi các kế toán viên thực hiện các hoạt động tài chính, kế toán của các công ty “ma” thuộc nhóm Công ty SPG.

Ngoài ra, theo chỉ đạo của Hồ Bửu Phương, bị cáo đã sử dụng 94 cá nhân được thuê ký chứng từ nộp/rút khống; lập 5 hợp đồng hợp tác về việc Công ty An Đông cho Công ty SGP vay tổng cộng hơn 29.000 tỷ đồng.

Ngoài ra, bị cáo còn phối hợp với Phan Chí Luân để lên phương án hứa chuyển nhượng cổ phần cho các công ty: SPG, Hoàng Gia Khải, Song Thư chuyển tiền cho các cá nhân được thuê rút tiền, hoàn tất chuỗi các giao dịch chảy dòng tiền khống, tạo lập trái phiếu.

Bị cáo khẳng định ngoài mức lương được nhận hàng tháng, bị cáo không được hưởng lợi từ việc phát hành trái phiếu.

Hành vi phạm tội của bị cáo Phương Anh đã giúp sức cho Trương Mỹ Lan và đồng phạm phát hành trái phiếu của 4 công ty An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra, chiếm đoạt hơn 30.081 tỷ đồng của hơn 35.000 bị hại. 

Theo cáo buộc, khoảng tháng 8/2018, SCB bị các cơ quan quản lý thanh tra, kiểm tra nên việc xin cấp tín dụng từ SCB của các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát gặp khó khăn.

Vì vậy, bà Trương Mỹ Lan đã họp bàn với Nguyễn Tiến Thành (nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty chứng khoán TVSI) cùng các nhân sự chủ chốt, lựa chọn các công ty con thuộc Vạn Thịnh Phát để phát hành, chào bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ bất hợp pháp nhằm huy động tiền từ người dân.

Sau khi bàn bạc, Lan và thuộc cấp thống nhất chọn 4 công ty gồm: An Đông, Quang Thuận, Sunny World và Setra để phát hành 25 mã trái phiếu khống, trị giá hơn 30.869 tỷ đồng. Tiếp đó, Lan cùng đồng phạm tạo dòng tiền khống để hợp thức nhà đầu tư sơ cấp cho 8 công ty thuộc Vạn Thịnh Phát bằng cách mua toàn bộ trái phiếu của 4 công ty trên rồi đem bán cho hàng chục ngàn người để huy động tiền.

Chiếm đoạt hơn 30.000 tỷ nhờ trái phiếu 'ma', bà Trương Mỹ Lan tiếp tục hầu tòa

Theo truy tố, tháng 1/2022, trong một lần ngồi uống cà phê tại một quán ở Đồng Nai, Trần Thị Anh quen biết với anh Vũ Đức Hải và anh Vũ Đức Hiếu.

Khoảng 13h ngày 13/1/2022, Trần Thị Anh đến nhà anh Hải tại huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai chơi.

Đến 18h cùng ngày, anh Hải, anh Hiếu cùng với Trần Thị Anh tới một ngân hàng ở TP.Biên Hòa, Đồng Nai để nhận 1,8 tỷ đồng tiền anh Hải đã làm thủ tục vay trước đó. 

Nhận tiền xong, cả 3 về nhà thuê của Trần Thị Anh tại TP.Thủ Đức. Tại đây, Trần Thị Anh đưa chìa khóa phòng ngủ cho anh Hiếu cất túi tiền. 

Sau đó, cả 3 rủ nhau đi hát karaoke tới 2h sáng hôm sau mới về ngủ. Đến 4h sáng, lợi dụng anh Hải, Hiếu ngủ say, Trần Thị Anh lẳng lặng xách túi tiền, bế con bỏ trốn. Có tiền trong tay, Trần Thị Anh đi trả nợ hết 92 triệu đồng và tiêu xài hết gần 120 triệu đồng.

Về phần anh Hải, khi tỉnh dậy phát hiện túi tiền cùng hai mẹ con Trần Thị Anh đã biến mất nên đã tới cơ quan công an trình báo.

Sau 2 ngày truy xét, ngày 15/1/2022, CQĐT đã bắt giữ được Trần Thị Anh khi đang lẩn trốn trên địa bàn TP.Thủ Đức.

Tại phiên tòa hôm nay, bị cáo Trần Thị Anh thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng truy tố, nhưng bị cáo đổ tại do mình nhậu say nên mới lấy trộm tiền của anh Hải.

Xét thấy, hành vi của bị cáo Anh đã trực tiếp xâm hại đến tài sản của người khác, ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội. Tuy nhiên, bị cáo có hoàn cảnh khó khăn, một mình nuôi mẹ già và con nhỏ, bị hại cũng có đơn xin miễn trách nhiệm hình sự đối với bị cáo nên sau khi xem xét, HĐXX đã tuyên phạt Trần Thị Anh 10 năm tù.

Tạm giữ nhóm cướp nhí sống lang thang ở Hà Nội, chuyên đi trộm cắp