ThS.BS Nguyễn Thu Hường - Trưởng Khoa Bệnh nghề nghiệp (Bệnh viện Thanh Nhàn) cho biết, thời điểm hiện tại, có những ngày bệnh viện tiếp nhận hơn 10 bệnh nhân cúm A vào viện. “Các năm trước, dịch sốt xuất huyết sẽ xuất hiện trước sau đó mới đến cúm A, nhưng năm nay chúng tôi ghi nhận sự đảo ngược. Sốt xuất huyết chỉ ghi nhận lác đác vài ca nhưng bệnh nhân cúm A lại tăng”, Ths.BS Hường thông tin. 

Cũng theo Ths.BS Hường, các bệnh nhân cúm A vào viện trong tình trạng sốt cao, mệt mỏi, cá biệt có trường hợp viêm phổi, suy hô hấp.

Tương tự, TS. BS Đặng Thị Thúy - Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới Trung ương) cho biết, trong vài tuần trở lại đây, khoa Nhi bệnh viện tiếp nhận số lượng bệnh nhân cúm A tăng bất thường so với cùng thời điểm ở các năm trước. 

Theo TS.BS Thúy, mùa hè không phải là thời điểm dịch cúm mùa bùng phát. Tuy nhiên trong quá trình thăm khám thấy bệnh nhân có những biểu hiện điển hình của bệnh cúm, các bác sĩ đã tiến hành thêm xét nghiệm khẳng định và đã phát hiện nhiều trẻ mắc cúm A.

Cụ thể trong hàng trăm trường hợp đến thăm khám mỗi ngày tại đây, có đến 1/4 - 1/5 số bệnh nhân bị cúm A. Lý giải tại sao bệnh cúm A xuất hiện đột biến thời gian gần đây, BS Thúy cho biết: “Hiện nay thời tiết biến đổi bất thường có những nguyên nhân chưa lý giải hết được, chúng tôi ghi nhận số ca bệnh cúm tăng lên bất thường so với cùng thời điểm hàng năm nhưng về tổng quan chưa đủ bằng chứng để đưa ra kết luận”.

ThS.BS Nguyễn Thu Hường cũng bày tỏ sự lo ngại trước dịch chồng dịch do cùng thời điểm có dịch sốt xuất huyết, Covid-19 và cúm A. Theo Ths.BS Hường, thời điểm này năm ngoái, bệnh viện ghi nhận có bệnh nhân mắc cả cúm A và Covid-19. “Năm nay, chúng tôi chưa ghi nhận trường hợp nào mắc cả cúm A lẫn Covid-19. Tuy nhiên cũng như Covid-19, cúm A là bênh lây nhiễm qua hô hấp, bên cạnh đó các ca mắc 2 bệnh này đang có xu hướng tăng vì vậy chúng ta cần đeo khẩu trang, giữ khoảng cách và hạn chế tiếp xúc đông người như phòng họp, xe buýt…”.

Theo TS.BS Đặng Thị Thúy, cúm A là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính thường xảy ra vào mùa đông - xuân, khi chuyển giao giữa hai mùa (cúm do mùa). Bệnh Cúm A gây ra bởi các chủng của virus cúm A như H1N1, H5N1, H7N9… lây lan qua đường hô hấp thông qua các hạt bụi nước, giọt bắn li ti dính virus được thải ra khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc qua tiếp xúc với các đồ vật, bề mặt nhiễm virus rồi đưa lên mắt, mũi, miệng…

Triệu chứng ban đầu của nhiễm cúm A hay bệnh cúm mùa nói chung và nhiễm các virus gây viêm đường hô hấp khác là tương tự nhau, trẻ đều có thể có sốt, viêm long đường hô hấp (như ho, hắt hơi, sổ mũi), đau họng… Ngoài các triệu chứng ban đầu như trên, trẻ nhiễm cúm A thường sốt cao 39-40 độ, da mắt xung huyết, họng đỏ xung huyết toàn bộ. Trẻ mệt mỏi, ăn kém, quấy khóc, nhiều trường hợp nặng có cảm giác khó thở, viêm phổi, viêm tiểu phế quản…

Cúm mùa thường tiến triển lành tính, nhưng bệnh cũng có thể có biến chứng nặng và nguy hiểm thường gặp ở những người có bệnh lý mạn tính về tim mạch và hô hấp. 

Hiện nay, đã có phác đồ hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh cúm mùa của Bộ Y tế, bệnh đã có thuốc điều trị đặc hiệu và được chỉ định dùng cho những trường hợp cụ thể, phác đồ cũng hướng dẫn các biện pháp điều trị triệu chứng và các trường hợp cúm mùa có biến chứng.

Khi trẻ mắc bệnh, cha mẹ cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, cho con uống nhiều nước, ăn thức ăn lỏng và dễ hấp thu, uống thuốc hạ sốt, thuốc điều trị triệu chứng (thuốc ho, thuốc cảm chống ngạt mũi), vitamin (đặc biệt là vitamin C) hỗ trợ tăng sức đề kháng... Lưu ý, các thuốc được sử dụng phải do bác sĩ chỉ định, cha mẹ không được tự ý sử dụng.

TS.BS Đặng Thị Thúy khuyến cáo, cúm A là bệnh rất dễ lây lan, mọi người đều có thể mắc đặc biệt là trẻ nhỏ, người già, phụ nữ có thai. 

Biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất là tiêm vắc xin phòng cúm chủ động. Ngoài ra cần chú ý nâng cao thể trạng cho trẻ: cho trẻ ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin khoáng chất, vitamin tổng hợp…

Giữ gìn vệ sinh cá nhân như rửa tay sạch với xà phòng diệt khuẩn hoặc dung dịch sát khuẩn trước khi ăn, khi đi từ ngoài về nhà, sau khi đi vệ sinh. Hạn chế đưa tay tiếp xúc vùng mắt, mũi, miệng. Gia đình cần thường xuyên vệ sinh không gian sống và vui chơi của trẻ. Đây là bệnh lây truyền qua đường hô hấp, do vậy tránh đưa trẻ tập trung nơi đông người, đặc biệt là tiếp xúc với những người bị cúm. Chúng ta cần đeo khẩu trang khi đi ra ngoài để để hạn chế lây nhiễm.

Cùng địa bàn xã Phạm Trấn, ông Phùng Danh Út, chủ một vườn dưa sạch trồng theo phương pháp nhà màng, cũng không khỏi buồn rầu, lo lắng. Nửa tháng nay không có xe vào lấy hàng, giá bán dưa sạch của vườn nhà ông rớt mạnh từ mức 35.000 đồng/kg xuống chỉ còn 11.000 – 12.000 đồng/kg tại vườn.

Nông sản được "giải cứu" ở các vỉa hè Hà Nội Ảnh: Phạm Hải

Địa phương vào cuộc

Bản thân những người nông dân như ông Chung, ông Út nhiều năm nay chỉ quanh quẩn với ruộng đồng. Gặp đại họa như lần này, họ “lúng túng như gà mắc tóc”.

Một trong những giải pháp Hải Dương đã triển khai và cho thấy hiệu quả là việc ứng dụng CNTT. Hải Dương đã lập nhanh các nhóm Zalo như Nhóm Doanh nghiệp nông nghiệp Hải Dương, Nhóm Nông nghiệp Hải Dương vượt qua đại dịch, Nhóm Tổng hợp nhu cầu… Mỗi nhóm đều có lãnh đạo Sở, lãnh đạo các phòng chuyên môn và lãnh đạo các đơn vị thuộc sở trực tiếp tham gia để hỗ trợ việc kết nối các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh cũng như những người dân tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng, vận chuyển các sản phẩm nông nghiệp.

“Để hỗ trợ bà con, chúng tôi sử dụng cổng thông tin điện tử của xã, sử dụng các nhóm Zalo gửi các nhà thu mua để họ về tiếp cận, tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời phối hợp với các cơ quan, tổ chức… để tìm kiếm thêm mối tiêu thụ. Trong thời gian cách ly, toàn xã đã chuyển được xấp xỉ 800 tấn hàng nông sản gồm bắp cải, su hào, dưa chuột… ra thị trường. Hiện còn tồn khoảng 300 tấn bắp cải chưa tiêu thụ được”, ông Nguyễn Tiến Thanh, Phó Chủ tịch UBND xã Phạm Trấn cho biết.

Ông Đỗ Văn Sáng, Phó Chủ tịch UBND huyện Gia Lộc nói thêm: “Nhờ các nền tảng công nghệ, bà con nông dân địa phương có thể ghi lại hình ảnh các sản phẩm nông nghiệp chất lượng, tươi tốt, cũng như khẳng định sản phẩm của mình an toàn dịch bệnh khi sản phẩm đến với người tiêu dùng. Các thương lái, đầu mối tiêu thụ tin tưởng hơn khi cung cấp các sản phẩm này tới những địa phương khác. Đến hôm nay, gần 10.000 tấn rau củ quả của Gia Lộc và khoảng 200 tấn thịt gia cầm đã được xuất bán”.

Nhờ các hoạt động kết nối bằng công nghệ nêu trên, rất nhiều nông sản Hải Dương đã được mang ra Hà Nội và nhiều tỉnh, thành phố khác để tiêu thụ. Tuy nhiên, hàng loạt su hào, bắp cải, cà rốt, trứng gà… được mang ra vỉa hè la liệt nằm chờ “giải cứu” với giá rẻ như cho đã tạo nên một khung cảnh nhếch nhác, giá bán rất rẻ và tỉ lệ nông sản bị hỏng rất cao.

Giải cứu bằng cách đưa nông sản đến tận tay người mua

Những người nông dân thuần phác như ông Chung, ông Út, và kể cả không ít lãnh đạo cấp xã ở tỉnh Hải Dương chưa biết rằng đã và đang có một kênh tiêu thụ có thể giúp “giải cứu” nông sản một cách văn minh hơn. Đó chính là sàn thương mại điện tử.

“Bao lâu nay tôi chưa hề nghĩ tới chuyện đăng sản phẩm lên sàn để bán vì có biết đâu mà làm, không có ai giới thiệu, hướng dẫn cách làm, nên cứ trồng rồi bán ra thị trường tự do thôi”, ông Út thật thà chia sẻ.

Thực tế, sàn thương mại điện tử là một công cụ rất hữu hiệu, có thể giúp các hộ nông dân thoát cảnh ế hàng, thất thu.

Nhiều năm nay, những sàn thương mại điện tử như Vỏ sò (Voso.vn) của Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel (Viettel Post) hay Postmart.vn của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post)… đã giúp rất nhiều sản phẩm đặc sản vùng miền, sản phẩm OCOP (thuộc Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) tiếp cận hàng triệu người tiêu dùng trong cả nước.

Trong bối cảnh nông sản tồn đọng, không tiêu thụ được do dịch bệnh, Viettel Post đã chủ động tiếp cận nông dân để mời bà con lên sàn. Hàng nông sản mang ra vỉa hè để “giải cứu” thường là được thu hoạch khá lâu ngày, chất lượng đã kém đi. Nếu “giải cứu” trên sàn thương mại điện tử thì người tiêu dùng vẫn có thể mua được hàng giá rẻ mà vẫn đảm bảo chất lượng, tiêu chuẩn hàng hóa”, ông Trần Trung Hưng, Tổng Giám đốc Viettel Post nhấn mạnh.

Để có thể đưa nông sản (loại hàng hóa có thời hạn thu hoạch và thời hạn sử dụng rất ngắn) đến tay người tiêu dùng một cách nhanh nhất, đảm bảo độ tươi, ngon, sạch, Viettel Post triển khai hệ thống logistics thông minh. Sau khi bà con nông dân đẩy đơn hàng lên sàn Vỏ sò thì Viettel Post sẽ gom tất cả các đơn hàng đó, ghép nông sản Hải Dương thành 1 tuyến, dùng xe ô tô vận chuyển theo lô, giao hàng tới tận tay người tiêu dùng.

Mục tiêu đặt ra là với những đơn hàng trong phạm vi dưới 100km thì tổng thời gian từ lúc thu hoạch tới khi giao tận tay người tiêu dùng chỉ khoảng 4 giờ, các đơn hàng trong phạm vi xa hơn sẽ có thể cộng thêm 2 giờ đồng hồ.

Chiều 2/3, lãnh đạo Viettel Post Hải Dương đã được giao nhiệm vụ hướng dẫn bà con nông dân ở tỉnh này tạo tài khoản trên sàn Vỏ sò, biết cách livestream sản phẩm… để tự tin tiêu thụ nông sản Hải Dương. Ảnh: Trọng Đạt

Bán hàng trên sàn thương mại điện tử thì có vấn đề đáng lo ngại là hoàn hàng. Hàng nông sản thì gần như không thể hoàn vì nếu hoàn cũng chỉ bỏ đi, không thể tái sử dụng. Để giải bài toán này, Viettel Post triển khai giải pháp đặt đơn tín chấp, người mua có thể vào tài khoản Viettel Pay hoặc lên sàn Vỏ sò đặt cọc trước. Viettel Post sẽ đóng vai trò giám sát chất lượng sản phẩm, không đưa đến tay người tiêu dùng những nông sản được trồng sai quy cách, tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, dễ gây độc hại cho người dùng.

Vị Tổng Giám đốc của doanh nghiệp bưu chính sở hữu sàn thương mại điện tử Vỏ sò cam kết: “Nếu hàng hóa trên sàn Vỏ sò đã được Viettel Post xác minh mà vẫn bị sai về chất lượng, quy cách vận chuyển thì chúng tôi sẽ đền bù gấp 10 lần”.

Cũng trong chiều 2/3, lãnh đạo Viettel Post Hải Dương đã được giao nhiệm vụ hướng dẫn bà con nông dân ở tỉnh này tạo tài khoản trên sàn Vỏ sò, biết cách livestream sản phẩm… để tự tin tiêu thụ nông sản Hải Dương trên khắp mọi miền đất nước.

Một hy vọng mới đang mở ra, nông sản sẽ không còn phải giải cứu ở vỉa hè mà từ nay sẽ đi thẳng từ người sản xuất đến người tiêu dùng khi có dịch bệnh và cả khi không có dịch bệnh.

Bình Minh - Trọng Đạt

Theo bác sĩ Hải, thuốc lá là sản phẩm gây nghiện, người đã dùng thuốc lá lâu năm rất lệ thuộc vào việc sử dụng thuốc lá để có chất nicotine hàng ngày, thường xuyên. Nhiều người hút 1-2 bao thuốc một ngày để giữ nồng độ nicotine theo mức độ nghiện của bản thân.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam, cho hay bản chất nicotine trong thuốc lá điếu hay thuốc lá điện tử đều là chất gây nghiện mạnh. Nhiều bạn trẻ khi bắt đầu hút thuốc chưa có hiểu biết đầy đủ về tác hại của thuốc lá.

Vì thế, dù họ được cảnh báo, nhắc nhở, giáo dục nhưng giới trẻ thường chủ quan, nghĩ rằng việc đó chưa cần lo lắng bởi đó là chuyện tương lai. Họ bắt đầu hút thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử, rồi dần dần nghiện và khó từ bỏ.

Theo các chuyên gia, giá thuốc lá rẻ do mức thuế thấp cũng là nguyên nhân khiến tỷ lệ hút thuốc ở Việt Nam vẫn ở mức cao. 

Mỗi bao thuốc lá bán lẻ ở Việt Nam chỉ khoảng từ 6.000-20.000 đồng, được bán khắp nơi trong tận ngõ ngách. Ông Nguyễn Tuấn Lâm cho hay giá thuốc lá tại Việt Nam hiện đứng thứ 157 trên tổng số 161 quốc gia. Giá bán rẻ, mức thuế tiêu thụ đặc biệt được đánh vào sản phẩm thuốc lá cũng rất thấp, chỉ khoảng khoảng 75% giá xuất xưởng, tương đương 38,8% giá bán lẻ, thấp hơn rất nhiều so với mức khuyến cáo 70-75% của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Bà Hải cũng nêu quan điểm, thu nhập người Việt tăng đều qua hàng năm, trong khi giá thuốc lá rẻ nên nhiều người, kể cả thanh thiếu niên và những người lao động nghèo, người có thu nhập thấp có thể dễ dàng tiếp cận.

Phá vỡ vòng luẩn quẩn thuốc lá, bệnh tật, đói nghèo