Nguy cơ tin tặc tấn công cả não người

Từ nhiều thập kỷ nay, các tiểu thuyết viễn tưởng đã nhắc đến hiện tượng con người bị kiểm soát suy nghĩ, hay còn gọi là bị tấn công não bộ. Nhưng càng ngày với sự tiến bộ của công nghệ cấy ghép, khả năng này cũng trở nên gần với hiện thực hơn. Dạng thức cấy ghép não phổ biến nhất chính là hệ thống mô phỏng bộ não DBS.Laurie Pycroft, một nghiên cứu sinh tại Đại học Oxford đã mô tả cách thức mà hacker có thể điều khiển từ xa người khác thông qua việc chiếm quyền điều khiển các thiết bị cấy ghép y tế này. Chẳng hạn như các thiết bị kiểm soát nồng độ insulin hoặc máy điều hòa nhịp tim có thể bị xâm nhập dễ dàng, từ đó dẫn đế nguy cơ chết người.

Hệ thống này gồm các điện cực được nhúng vào sâu bên trong bộ não, kết nối với một số dây dẫn bên dưới bề mặt da để truyền tín hiệu đến và đi từ một thiết bị mô phỏng (cũng được cấy ghép trên cơ thể). Thiết bị mô phỏng này gồm có pin, một vi xử lý tí hon cùng awngten kết nối không dây, cho phép các bác sĩ lập trình hoạt động và chức năng của nó. Lấy thí dụ, nó có thể vận hành như một thiết bị điều hòa nhịp tim, với sự khác biệt duy nhất là nó được tiếp xúc trực tiếp với não.

Ở khía cạnh tích cực, DBS là một công cụ tuyệt vời, có thể sử dụng để điều trị rất nhiều hội chứng rối loạn khác nhau. Nó được dùng phổ biến nhất để điều trị bệnh Parkinson và cho ra những kết quả đáng kinh ngạc. Hiện giới y học cũng đang thử nghiệm dùng DBS để điều trị trầm cảm.

Việc nhắm đến các vùng não khác nhau với những công cụ giả lập tín hiệu thần kinh khác nhau sẽ giúp bác sĩ kiểm soát chính xác não bộ bệnh nhân, từ đó điều trị chính xác các triệu chứng nguy hiểm. Thế nhưng cũng chính năng lực kiểm soát chính xác não bộ này, kết hợp với hệ thống thiết bị giả lập điều khiển không dây, lại tiềm ẩn nguy cơ bị tin tặc khai thác. Chẳng hạn như chúng có thể thay đổi cài đặt mô phỏng, khiến cho bệnh nhân bị đau khủng khiếp hơn trong thực tế. Hoặc một bệnh nhân Parkinson có thể bị phong tỏa hoàn toàn khả năng di chuyển.

Tất nhiên, những vụ tấn công này sẽ khó thực hiện vì chúng đòi hỏi kỹ năng công nghệ cực kỳ cao, cùng với khả năng theo dõi bệnh nhân chặt chẽ trong một thời gian đủ dài. Nhưng nếu kẻ tấn công đủ quyết tâm, chúng vẫn có thể đạt được mục đích.

Có một số giải pháp có thể giúp cho các thiết bị cấy ghép chống lại nguy cơ tấn công, nhưng việc thiết kế ra một hệ thống "tuyệt đối an toàn" sẽ rất khó sử dụng trong thực tế, và nó đòi hỏi nhà sản xuất phải đánh đổi. Các thiết bị cấy ghép có kích cỡ rất nhỏ, dung lượng pin hạn chế nên việc trang bị cho chúng các hàng rào bảo mật nghiêm ngặt là vô cùng khó. Hơn nữa, chúng phải được thiết kế để các nhân viên y tế dễ dàng tiếp cận trong tình huống khẩn cấp, nên một hình thức kiểm soát kiểu "cửa hậu" gần như là bắt buộc phải có.

"Khi các thiết bị cấy ghép trở nên rẻ hơn, được dùng nhiều hơn trong điều trị và có nhiều tính năng hơn, số lượng bệnh nhân cấy ghép cũng tăng lên. Nhưng mặt trái là nguy cơ tấn công cũng tăng lên. Lấy thí dụ, kẻ khủng bố có thể làm gì nếu truy cập được vào suy nghĩ của một chính trị gia, hoặc chúng có thể tống tiền bạn nếu thay đổi hành vi, suy nghĩ của nạn nhân", các chuyên gia giả định.

Trần Duy Tiến - Trần Thanh Thủy

Một số thành viên của Flash - đội đại diện Việt Nam tranh tài

Hợp tác cùng Intel, vòng chung kết của giải đấu Liên minh huyền thoại Legion of Champions Series III sẽ quy tụ hơn 60 tài năng game thủ đến từ 11 quốc gia trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, cùng thi đấu để giành ngôi vô địch LoC III năm 2019.

Đây là giải đấu lớn nhất từ trước tới nay, với sự tham gia lần đầu tiên của các đội đến từ Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc, bên cạnh các quốc gia quen thuộc như Hồng Kông/Ma Cao, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Đài Loan, Thái Lan và Việt Nam.

Sau các vòng loại cấp quốc gia, những đội chiến thắng của mỗi quốc gia sẽ đối mặt nhau tại vòng chung kết quốc tế tại Central Plaza Ladprao, Bangkok, Thái Lan từ ngày 25 – 27/1/2019.

Trước đó, giải đấu LoC được tổ chức hồi đầu năm 2018 đã chứng kiến sự tham gia của gần 7.000 game thủ và 20.000 khán giả trực tiếp.

Nước Mỹ vốn không mấy mặn mà gì khi công nghệ nhận diện gương mặt được tích hợp trong lĩnh vực hành chính công. Cụ thể, công nghệ Rekognition của từng bị phản đối mạnh mẽ khi Amazon có ý định mở rộng dịch vụ này cho Cục Kiểm soát di trú và Thuế quan Mỹ (ICE).

Trong khi đó tại Trung Quốc, nơi công nghệ nhận diện khuôn mặt xuất hiện khắp nơi, camera chi chít phố phường, những cuộc tranh cãi về công nghệ trên gần như không có. 

Không những thế, ngày càng có nhiều dự án nhận diện khuôn mặt phục vụ chính phủ mọc lên như nấm sau mưa. Các ông lớn công nghệ tại quốc gia này tập trung phát triển công nghệ an ninh giám sát, đo tốc độ, kiểm soát biên giới.

Bên cạnh đó, khuôn mặt của người dùng là một mỏ thông tin cá nhân để khai thác triệt để. Công nghệ Alipay của Alibaba giúp người dùng thanh toán bằng khuôn mặt, WeChat giúp check in khách sạn chỉ bằng một cái nháy mắt trong khi Tencent hạn chế giờ chơi game cũng bằng một cú quét mặt.

Theo nghiên cứu của tổ chức Gen Market, Trung Quốc sở hữu thị trường sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt phát triển nhất thế giới. Quốc gia này còn là nơi khai sinh công ty phát triển công nghệ giám sát qua video lớn nhất thế giới Hikvision.

Nhận diện khuôn mặt có ở khắp nơi trên đất nước Trung Quốc. Ảnh: China Daily.

Sau khi Microsoft thể hiện rõ thái độ tạm dừng việc phát triển công nghệ AI cho đến khi có một bộ luật rõ ràng. Các công ty công nghệ của Trung Quốc chuyên cung cấp loại dịch vụ này như Yitu, Megvii, SenseTime từ chối bình luận.

Những trang tin, mạng xã hội ở Trung Quốc cũng bày tỏ sự bất an về công nghệ nhận diện khuôn mặt nhưng tất cả đều không hề đả động đến vấn đề chính phủ nắm mọi thông tin cá nhân của người dân.

Chẳng hạn, tờ People Dailychỉ tập trung quan điểm về các vụ đánh cắp dữ liệu tiềm tàng thông qua công nghệ nhận diện mặt. Bên cạnh đó, các nhà làm luật tại quốc gia này chỉ khuyến cáo người dùng hãy cẩn thận trong việc giữ gìn thông tin cá nhân.

Trung Quốc đã bỏ xa Mỹ trong việc thiết lập các tiêu chuẩn dành cho trí tuệ nhân tạo, trong đó có công nghệ nhận diện khuôn mặt. Chính phủ Trung Quốc thiết lập kế hoạch cho AI vào năm 2015, sau đó tuyên bố rằng đến năm 2025 toàn bộ luật pháp, bảo mật đều sẽ được tích hợp AI. Trung Quốc mong muốn trở thành cường quốc AI vào năm 2030.

Mỹ không hề có một chính sách bảo vệ thông tin cá nhân nội địa rõ ràng trong khi Trung Quốc đã có hẳn một bộ luật. Samm Sacks, đại diện Trung tâm Nghiên cứu Quan hệ quốc tế tại Mỹ (CSIS) cho rằng bộ luật này nghiêm khắc hơn GDPR gấp nhiều lần.

Ở phương Tây, người ta lo sốt vó về sự phổ biến công nghệ nhận diện khuôn mặt còn người Trung Quốc chỉ đơn giản "sống chung với lũ". Một khảo sát được thực hiện bởi Chinanewscho thấy có 73% số người đồng ý băng qua đường khi gương mặt của họ bị chụp lại và 43% bày tỏ nỗi lo vì bị lộ diện thông tin cá nhân. Cuối cùng, chỉ có 2,3% nói rằng họ không chắc chắn về vấn đề trên.

Không hề có một lời phản đối về công nghệ nhận diện khuôn mặt tại Trung Quốc. Ảnh: China Daily.

Bất chấp việc cư dân mạng Trung Quốc ngày càng có ý thức về quyền bất khả của thông tin cá nhân của chính bản thân, ngay cả trên mạng xã hội Weibo, có rất ít lời bình luận về động thái dứt khoát của 2 ông lớn Google và Microsoft. Đa số là những dòng nhận xét nước đôi, hại cũng không mà lợi cũng có.

"Là một công dân bình thường, tôi có cách nào khác ngoài việc chấp hành", một bình luận đặc biệt trên Weibo.

NAPAS vừa tổ chức Hội nghị Ngân hàng thành viên thường niên lần thứ 4, tổng kết hoạt động kinh doanh trong năm 2018, chia sẻ kế hoạch và các dự án chiến lược sẽ được triển khai trong năm 2019

Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) vừa tổ chức Hội nghị Ngân hàng thành viên thường niên lần thứ 4, tổng kết hoạt động kinh doanh trong năm 2018, chia sẻ kế hoạch và các dự án chiến lược sẽ được triển khai trong năm 2019. Trong khuôn khổ sự kiện, NAPAS đã long trọng tổ chức Lễ Vinh danh và công bố giải thưởng ngân hàng thành viên xuất sắc, tiêu biểu, phát triển ấn tượng với các tiêu chí khác nhau được ghi nhận qua hệ thống NAPAS trong năm 2018.

Tham dự sự kiện quan trọng này có đại diện Cục Công nghệ tin học, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, đại diện lãnh đạo Khối bán lẻ, Trung tâm thẻ, Trung tâm thanh toán, Trung tâm CNTT của 46 ngân hàng thành viên.

Năm 2018 được đánh giá là một năm hoạt động năng động của NAPAS, dưới sự chỉ đạo của NHNN và sự hợp tác hỗ trợ tích cực của các ngân hàng thương mại, NAPAS đã ưu tiên nguồn lực triển khai các dự án hoàn thiện hạ tầng thanh toán quốc gia như: dự án xây dựng Bộ tiêu chuẩn thẻ chip nội địa (VCCS), dự án xây dựng hoàn thiện hạ tầng thanh toán bán lẻ quốc gia ACH, phát triển các dịch vụ thanh toán điện tử đa tiện ích, tạo thêm nhiều sự tiện lợi và tăng cường an ninh bảo mật cho các giao dịch điện tử của khách hàng.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ngày 5/10 đã ban hành Quyết định số 1927/QĐ-NHNN công bố Bộ Tiêu chuẩn cơ sở về thẻ chip nội địa. Có thể nói lần đầu tiên ngành ngân hàng có một bộ tiêu chuẩn chung thống nhất về sản phẩm thẻ thanh toán, giúp các ngân hàng và các hãng sản xuất thẻ và thiết bị chấp nhận thẻ dễ đang triển khai, giúp cho khách hàng có trải nghiệm thanh toán đồng nhất trên hạ tầng thanh toán của toàn bộ các ngân hàng. Hiện tại NAPAS đang phối hợp với 6 ngân hàng triển khai thí điểm ứng dụng Bộ tiêu chuẩn thẻ chip nội địa và dự kiến chính thức công bố phát hành ra thị trường những chiếc thẻ chip nội địa đầu tiên vào quý I/2019.

Trong nhiệm vụ quan trọng được NHNN giao về xây dựng hạ tầng thanh toán bán lẻ quốc gia ACH, NAPAS cùng với các ngân hàng đã đạt được những bước tiến dài trong việc triển khai hệ thống thanh toán bù trừ tự động ACH sau nhiều vòng trao đổi, thảo luận, tiếp thu ý kiến của các ngân hàng, để hoàn thành dự thảo bộ quy định nguyên tắc vận hành và nghiệp vụ của hệ thống ACH. Hệ thống ACH là một trong các cấu phần quan trọng của hệ thống thanh toán quốc gia, được NAPAS phát triển trên nền tảng hạ tầng chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử. Khi chính thức vận hành, hệ thống ACH sẽ triển khai đa dạng các dịch vụ thanh toán, hỗ trợ khách hàng của ngân hàng thực hiện chuyển tiền, nhận tiền qua nhiều lựa chọn thông tin định danh khác ngoài số thẻ/số tài khoản một cách nhanh chóng và thuận tiện.

Dựa trên Quyết định số 1928/QĐ-NHNN quy định về tiêu chuẩn cơ sở “Đặc tả kỹ thuật QR Code hiển thị từ phí đơn vị chấp nhận thanh toán tại Việt Nam” do NHNN ban hành trong ngày 5/10, NAPAS đã xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật, quy trình nghiệp vụ cho hệ thống chuyển mạch các giao dịch thanh toán bằng QRCode (QR Switch). Đây là một điểm nhấn để đáp ứng nhu cầu của thị trường, cho phép các ứng dụng thanh toán QR của các ngân hàng và trung gian thanh toán có thể thanh toán rộng khắp trên tất cả các điểm chấp nhận thanh toán, góp phần đẩy nhanh tốc độ triển khai cũng như mức độ bao phủ của phương thức thanh toán di động tại Việt Nam. Do đó, đòi hỏi các tổ chức tham gia nhất thiết cần tuân theo một tiêu chuẩn kỹ thuật chung, đảm bảo tính đồng bộ của hạ tầng, dữ liệu thanh toán qua QR Code trong toàn mạng lưới CNTT. Hiện dịch vụ đang nhận được sự phối hợp tích cực của ngân hàng Sacombank, TPBank cùng với NAPAS và một số đơn vị trung gian thanh toán để triển khai thí điểm và sẽ bắt đầu hoạt động chính thức vào đầu năm 2019.

Cùng với việc hoàn thiện hệ thống quy trình nghiệp vụ, triển khai bộ phận giám sát hỗ trợ dịch vụ 24/7, đầu tháng 10/2018, NAPAS đã được trao chứng chỉ bảo mật quốc tế PCIDSS 3.2.1 (Payment Card Industry Datea Security Standard) – đây là phiên bản mới nhất với nhiều điều kiện nghiêm ngặt và chặt chẽ hơn so với phiên bản cũ, đặc biệt bổ sung chi tiết các yêu cầu về xác thực đa nhân tố, chuẩn an toàn trong mã hóa dữ liệu và yêu cầu chính sách duy trì tuân thủ được xuyên suốt và rà soát định kỳ. Việc đạt được chứng chỉ PCIDSS 3.2.1 khẳng định việc đáp ứng của hệ thống NAPAS với các yêu cầu về an ninh bảo mật các dữ liệu thẻ trong quá trình xử lý, lưu trữ theo tiêu chuẩn quốc tế; đảm bảo an toàn, bảo mật của hạ tầng thành toán quốc gia.  

Trên cơ sở các kế hoạch của NAPAS, các ngân hàng thành viên cũng chia sẻ cam kết hợp tác, sẵn sàng tham gia triển khai thí điểm các dự án và nhất trí ủng hộ kế hoạch hoạt động nhiều thách thức của NAPAS trong năm 2019.