Thứ trưởng Phan Tâm phát biểu tại Hội nghị phổ biến Quyết định số 05/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và diễn tập quốc tế về ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng ASEAN - Nhật Bản năm 2017

Phát biểu khai mạc Hội nghị phổ biến Quyết định số 05/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, do Bộ TT&TT tổ chức tại Hà Nội ngày 18/5, Thứ trưởng Phan Tâm cho biết: "Không một quốc gia nào có thể đơn độc bảo vệ mình an toàn trước các nguy cơ trên không gian mạng. Do các kết nối mạng không phân chia biên giới, nên các rủi ro trên không gian mạng sẽ không phân biệt biên giới quốc gia, không phân biệt giới hạn giữa các tổ chức, điển hình như sự cố lây lan mã độc tống tiền WannaCry vẫn đang diễn ra trong những ngày qua".

Tăng cường hành lang pháp lý về ATTT mạng

Theo Thứ trưởng Phan Tâm, những năm gần đây, Chính phủ cùng với các cơ quan, ban ngành Trung ương đang rất nỗ lực xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực an toàn thông tin mạng, tạo ra một hành lang pháp lý thuận lợi, giúp người dân, các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp, được sử dụng và kinh doanh trong môi trường kết nối Internet một cách an toàn và hiệu quả nhất. Đó là Luật An toàn thông tin mạng cùng các nghị định, thông tư liên quan.

Đáng chú ý, từ năm 2011, Bộ TT&TT đã ban hành Thông tư số 27/2011/TT-BTTTT quy định về điều phối các hoạt động ứng cứu sự cố mạng Internet Việt Nam. Sau 6 năm triển khai, đến nay mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn mạng với hơn 130 đơn vị thành viên đã hình thành. Đây là một con số khá ấn tượng ngay cả với các bạn bè quốc tế. Tuy nhiên, mạng lưới này chưa thực sự hoạt động hiệu quả.

Trong bối cảnh các tấn công mạng càng ngày càng tinh vi, phức tạp và có sự tổ chức bài bản và quy mô trên diện rộng, hậu quả ngày càng nặng nề, mạng lưới ứng cứu sự cố cần được xây dựng một cách chuyên nghiệp để có thể phối hợp ngăn chặn và phòng ngừa các nguy cơ tấn công trực tuyến có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Vì vậy, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 05/2017/QĐ-TTg ngày 16/03/2017 ban hành quy định về hệ thống phương án ứng cứu khẩn cấp bảo đảm an toàn thông tin (ATTT) mạng quốc gia. Đây là một văn bản quan trọng, chi tiết, có giá trị đối với các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin, đặc biệt trong lĩnh vực ATTT mạng.

Thứ trưởng Phan Tâm lưu ý thêm, vụ việc đang rất thời sự trong những ngày vừa qua - sự lây lan của mã độc tống tiền WannaCry trên phạm vi toàn cầu, là cơ hội để Việt Nam đánh giá hiệu quả cũng như rút ra bài học kinh nghiệm quý giá từ các hoạt động điều phối ứng cứu hiện tại.

Chủ quan trong công tác đảm bảo ATTT dẫn đến lây nhiễm mã độc

Theo ông Nguyễn Khắc Lịch, Phó giám đốc VNCERT, sự chủ quan trong công tác đảm bảo ATTT đã dẫn đến trường hợp máy chủ đầu tiên ở Việt Nam bị nhiễm mã độc WannaCry.

Cũng tại hội thảo, ông Nguyễn Khắc Lịch, Phó giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT) cho biết, tính đến ngày 17/5/2017, theo trang Intel.malwaretech.com, mã độc tống tiền WannaCry đã lây nhiễm cho 328.150 máy tính tại 99 nước trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam. Trong đó, 79.155 máy tính vẫn chưa được khắc phục sự cố.

VNCERT ghi nhận, một máy chủ phân giải tên miền ở Thái Nguyên là trường hợp đầu tiên bị nhiễm WannaCry, vào lúc 16h ngày 12/5/2017. Theo ông Lịch, đây là trường hợp điển hình về sự chủ quan trong công tác đảm bảo ATTT. Đơn vị chủ quản đã không áp dụng biện pháp vá lỗ hổng trong hệ điều hành Windows, dù đã được cảnh báo trước đó.

Khoảng 2 tuần trước khi mã độc WannaCry hoành hành trên phạm vi toàn cầu vào ngày 12/5, VNCERT đã ra văn bản điều phối 123 hướng dẫn chi tiết với các cơ quan, đơn vị về 9 lỗ hổng bảo mật liên quan đến hệ điều hành Windows, cũng như khuyến cáo các biện pháp cần thực hiện ngay để phòng ngừa nguy cơ bị hacker tấn công. Ngay sau khi sự cố khởi phát, ngày 13/5, VNCERT tiếp tục ra văn bản điều phối 144 yêu cầu các đơn vị thực hiện khẩn cấp các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn sự tấn công của WannaCry.

Trong khi sự cố WannaCry vẫn chưa bị ngăn chặn, VNCERT cảnh báo người dùng bị nhiễm mã độc không trả tiền chuộc cho hacker, đồng thời phải thiết lập firewall, cài đặt các bản vá bảo mật Windows mới nhất và sử dụng phần mềm diệt virus. Mọi người cũng được khuyến nghị thực hiện sao lưu dữ liệu và cẩn trọng trong việc duyệt web, mở mail hay kích vào các tập tin lạ.

Liên quan đến hoạt động điều phối ứng cứu sự cố ATTT mạng, chiều 18/5, VNCERT đã phối hợp cùng Vụ Pháp chế thuộc Bộ TT&TT chủ trì cuộc diễn tập mở rộng về ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng ASEAN - Nhật Bản năm 2017 với chủ đề “Tấn công từ chối dịch vụ DoS/DDoS và phối hợp quốc tế trong ứng cứu, xử lý”.

Sự kiện đã thu hút khoảng 200 đại diện lãnh đạo, cán bộ đảm nhiệm công tác bảo đảm ATTT mạng của các bộ, ngành, các Sở TT&TT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Hiệp hội An toàn thông tin, các doanh nghiệp ISP lớn và một số tổ chức nắm giữ hạ tầng quan trọng tại 3 khu vực Hà Nội, Đà Nẵng và Hồ Chí Minh, cùng đại diện của 11 quốc gia gồm Nhật Bản và các nước thành viên ASEAN tham gia.

Theo kịch bản diễn tập quốc tế, sự kiện là cơ hội cọ xát thực tế công tác ứng cứu sự cố, thực hành các biện pháp phối hợp xác minh, phương thức chia sẻ thông tin giữa các nước nhằm nhanh chóng ngăn chặn, giải quyết và khắc phục sự cố, đồng thời góp phần nâng cao trình độ, năng lực xử lý các tình huống tấn công mạng xuyên biên giới cho đội ngũ cán bộ làm về ATTT mạng tại Việt Nam.

Tuấn Anh

Trung Quốc cảnh báo về virus tống tiền mới tương tự WannaCry

Tân Hoa Xã cho biết đã phát hiện một loại virus máy tính có tên là “UIWIX” với khả năng lây nhiễm tương tự cách thức của loại virus tống tiền khét tiếng WannaCry.

Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (Bộ TT&TT) Phan Tâm nhấn mạnh, vụ việc lây lan mã độc tống tiền Wannacry đang tiếp diễn đã mang đến cho Việt Nam bài học kinh nghiệm quý giá về đảm bảo an toàn thông tin mạng, đặc biệt là công tác ứng cứu sự cố.

Thứ trưởng Phan Tâm phát biểu tại Hội nghị phổ biến Quyết định số 05/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và diễn tập quốc tế về ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng ASEAN - Nhật Bản năm 2017

Phát biểu khai mạc Hội nghị phổ biến Quyết định số 05/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, do Bộ TT&TT tổ chức tại Hà Nội ngày 18/5, Thứ trưởng Phan Tâm cho biết: "Không một quốc gia nào có thể đơn độc bảo vệ mình an toàn trước các nguy cơ trên không gian mạng. Do các kết nối mạng không phân chia biên giới, nên các rủi ro trên không gian mạng sẽ không phân biệt biên giới quốc gia, không phân biệt giới hạn giữa các tổ chức, điển hình như sự cố lây lan mã độc tống tiền WannaCry vẫn đang diễn ra trong những ngày qua".

Tăng cường hành lang pháp lý về ATTT mạng

Theo Thứ trưởng Phan Tâm, những năm gần đây, Chính phủ cùng với các cơ quan, ban ngành Trung ương đang rất nỗ lực xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực an toàn thông tin mạng, tạo ra một hành lang pháp lý thuận lợi, giúp người dân, các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp, được sử dụng và kinh doanh trong môi trường kết nối Internet một cách an toàn và hiệu quả nhất. Đó là Luật An toàn thông tin mạng cùng các nghị định, thông tư liên quan.

Đáng chú ý, từ năm 2011, Bộ TT&TT đã ban hành Thông tư số 27/2011/TT-BTTTT quy định về điều phối các hoạt động ứng cứu sự cố mạng Internet Việt Nam. Sau 6 năm triển khai, đến nay mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn mạng với hơn 130 đơn vị thành viên đã hình thành. Đây là một con số khá ấn tượng ngay cả với các bạn bè quốc tế. Tuy nhiên, mạng lưới này chưa thực sự hoạt động hiệu quả.

Trong bối cảnh các tấn công mạng càng ngày càng tinh vi, phức tạp và có sự tổ chức bài bản và quy mô trên diện rộng, hậu quả ngày càng nặng nề, mạng lưới ứng cứu sự cố cần được xây dựng một cách chuyên nghiệp để có thể phối hợp ngăn chặn và phòng ngừa các nguy cơ tấn công trực tuyến có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Vì vậy, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 05/2017/QĐ-TTg ngày 16/03/2017 ban hành quy định về hệ thống phương án ứng cứu khẩn cấp bảo đảm an toàn thông tin (ATTT) mạng quốc gia. Đây là một văn bản quan trọng, chi tiết, có giá trị đối với các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin, đặc biệt trong lĩnh vực ATTT mạng.

Thứ trưởng Phan Tâm lưu ý thêm, vụ việc đang rất thời sự trong những ngày vừa qua - sự lây lan của mã độc tống tiền WannaCry trên phạm vi toàn cầu, là cơ hội để Việt Nam đánh giá hiệu quả cũng như rút ra bài học kinh nghiệm quý giá từ các hoạt động điều phối ứng cứu hiện tại.

Chủ quan trong công tác đảm bảo ATTT dẫn đến lây nhiễm mã độc

Theo ông Nguyễn Khắc Lịch, Phó giám đốc VNCERT, sự chủ quan trong công tác đảm bảo ATTT đã dẫn đến trường hợp máy chủ đầu tiên ở Việt Nam bị nhiễm mã độc WannaCry.

Cũng tại hội thảo, ông Nguyễn Khắc Lịch, Phó giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT) cho biết, tính đến ngày 17/5/2017, theo trang Intel.malwaretech.com, mã độc tống tiền WannaCry đã lây nhiễm cho 328.150 máy tính tại 99 nước trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam. Trong đó, 79.155 máy tính vẫn chưa được khắc phục sự cố.

VNCERT ghi nhận, một máy chủ phân giải tên miền ở Thái Nguyên là trường hợp đầu tiên bị nhiễm WannaCry, vào lúc 16h ngày 12/5/2017. Theo ông Lịch, đây là trường hợp điển hình về sự chủ quan trong công tác đảm bảo ATTT. Đơn vị chủ quản đã không áp dụng biện pháp vá lỗ hổng trong hệ điều hành Windows, dù đã được cảnh báo trước đó.

Khoảng 2 tuần trước khi mã độc WannaCry hoành hành trên phạm vi toàn cầu vào ngày 12/5, VNCERT đã ra văn bản điều phối 123 hướng dẫn chi tiết với các cơ quan, đơn vị về 9 lỗ hổng bảo mật liên quan đến hệ điều hành Windows, cũng như khuyến cáo các biện pháp cần thực hiện ngay để phòng ngừa nguy cơ bị hacker tấn công. Ngay sau khi sự cố khởi phát, ngày 13/5, VNCERT tiếp tục ra văn bản điều phối 144 yêu cầu các đơn vị thực hiện khẩn cấp các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn sự tấn công của WannaCry.

Trong khi sự cố WannaCry vẫn chưa bị ngăn chặn, VNCERT cảnh báo người dùng bị nhiễm mã độc không trả tiền chuộc cho hacker, đồng thời phải thiết lập firewall, cài đặt các bản vá bảo mật Windows mới nhất và sử dụng phần mềm diệt virus. Mọi người cũng được khuyến nghị thực hiện sao lưu dữ liệu và cẩn trọng trong việc duyệt web, mở mail hay kích vào các tập tin lạ.

Liên quan đến hoạt động điều phối ứng cứu sự cố ATTT mạng, chiều 18/5, VNCERT đã phối hợp cùng Vụ Pháp chế thuộc Bộ TT&TT chủ trì cuộc diễn tập mở rộng về ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng ASEAN - Nhật Bản năm 2017 với chủ đề “Tấn công từ chối dịch vụ DoS/DDoS và phối hợp quốc tế trong ứng cứu, xử lý”.

Sự kiện đã thu hút khoảng 200 đại diện lãnh đạo, cán bộ đảm nhiệm công tác bảo đảm ATTT mạng của các bộ, ngành, các Sở TT&TT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Hiệp hội An toàn thông tin, các doanh nghiệp ISP lớn và một số tổ chức nắm giữ hạ tầng quan trọng tại 3 khu vực Hà Nội, Đà Nẵng và Hồ Chí Minh, cùng đại diện của 11 quốc gia gồm Nhật Bản và các nước thành viên ASEAN tham gia.

Theo kịch bản diễn tập quốc tế, sự kiện là cơ hội cọ xát thực tế công tác ứng cứu sự cố, thực hành các biện pháp phối hợp xác minh, phương thức chia sẻ thông tin giữa các nước nhằm nhanh chóng ngăn chặn, giải quyết và khắc phục sự cố, đồng thời góp phần nâng cao trình độ, năng lực xử lý các tình huống tấn công mạng xuyên biên giới cho đội ngũ cán bộ làm về ATTT mạng tại Việt Nam.

Tuấn Anh

Trung Quốc cảnh báo về virus tống tiền mới tương tự WannaCry

Tân Hoa Xã cho biết đã phát hiện một loại virus máy tính có tên là “UIWIX” với khả năng lây nhiễm tương tự cách thức của loại virus tống tiền khét tiếng WannaCry.

Là một trong những tổ chức tài chính hàng đầu thế giới, Visa đã đầu tư vào AI từ năm 1993 với sự ra đời của mô hình VAA. Ông Guyenne gọi AI là nghệ thuật của việc thu thập đầu vào phức tạp để cung cấp đầu ra đơn giản. Từ dữ liệu rộng lớn, phi cấu trúc đến hành động cụ thể, AI đơn giản hóa việc tiêu thụ dữ liệu. Có ba nguyên tắc thiết kế chính để quản trị cách tiếp cận AI, đó là chính xác, hiệu quả, đổi mới.

Theo đại diện Visa, trí tuệ nhân tạocó thể dùng trong các trường hợp như phát hiện lừa đảo, phát hiện spam, nhận diện gương mặt, nhận diện giọng nói, chatbot… Bốn lĩnh vực AI đang đóng vai trò lớn trong ngành ngân hàng là tăng cường trải nghiệm khách hàng cá nhân hóa (tư vấn tài chính và gợi ý sản phẩm được “may đo” riêng, tiếp thị mục tiêu thúc đẩy gắn bó cao hơn); cải thiện hoạt động phát hiện gian lận (phát hiện lừa đảo phishing, chấm điểm rủi ro); tối ưu hóa quản trị rủi ro; phát triển sản phẩm (chatbot AI chăm sóc 24/7, xử lý các câu hỏi thường gặp, giải phóng nhân lực).

Dù có ý nghĩa như vậy, ngân hàng đối mặt với nhiều thách thức khi triển khai và ứng dụng AI vào hoạt động của mình. Những khó khăn đó bao gồm dữ liệu (phụ thuộc vào chất lượng dữ liệu, ảnh hưởng đến tính chính xác của đầu ra; quyền riêng tư và an toàn; thiên kiến, đạo đức, tuân thủ), dùng sai mục đích (tạo ra nội dung gây hiểu nhầm như deepfake, fake ID, tin giả, spam), thiếu minh bạch (gây lo ngại về lòng tin, đạo đức, quản lý), thiếu tiêu chuẩn chung của ngành (thách thức với bảo đảm sử dụng có trách nhiệm, so sánh hiệu quả của các mô hình mà không có tiêu chuẩn).

Đối với các ngân hàng nói riêng và tổ chức nói chung muốn bắt đầu hành trinh AI của riêng mình, ông Guyenne chia sẻ việc đầu tiên cần phải làm là đánh giá sự sẵn sàng của tổ chức với AI về công nghệ, quy trình, nhân sự… Tiếp đến, xác định các trường hợp ưu tiên cần dùng AI và công nghệ cần thiết; phát triển và nâng cao năng lực; triển khai AI trong từng giai đoạn và cuối cùng là đo lường, cải thiện tính hiệu quả của AI. Ông cũng lưu ý, không nên đặt niềm tin mù quáng vào AI dẫn đến nhiều rủi ro tiềm ẩn.

Ứng dụng AItrong hoạt động ngân hàng là một xu hướng đang nổi lên và ngày càng rõ rệt trong thời gian qua, đặc biệt trong bối cảnh lạm phát, kinh tế không ổn định khiến lòng tin của người dùng suy giảm. Theo nghiên cứu của hãng tư vấn McKenzie, giá trị tiềm năng của AI và phân tích dữ liệu mang đến cho ngân hàng toàn cầu hàng năm có thể lên đến 1.000 tỷ USD. JPMorgan Chase kỳ vọng AI và phân tích dữ liệu trong năm 2023 sẽ mang lại tác động kinh doanh 5 tỷ USD thông qua 300 tình huống sử dụng thực tế.

Việc cung cấp các mô hình làm việc mới, thân thiện hơn, lấy khách hàng làm trung tâm vô cùng quan trọng. Gia tăng trải nghiệm khách hàng là ưu tiên số hai của ngân hàng, chỉ đứng sau chiến lược chuyển đổi số, theo báo cáo Digital Banking. Để làm được như vậy, ngân hàng cũng phải thay đổi quy trình, chiến lược.

Theo ông Trần Văn Tần, Phó Chủ tịch hội đồng, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, gia tăng tiện ích và trải nghiệm khách hàng đang là xu thế tất yếu trong cuộc đua cạnh tranh của ngành ngân hàng, vừa mang đến cơ hội bứt phá, vừa đặt ra thách thức mới, đòi hỏi các ngân hàng phải hoạch định chiến lược, tận dụng hạ tầng công nghệ có sẵn hoặc liên kết, hợp tác bên thứ ba để triển khai hiệu quả.

Ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng, Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước thông tin, nhiều ngân hàng Việt Nam đang ứng dụng công nghệ mới như AI, điện toán đám mây, dữ liệu lớn, học máy… trong các nghiệp vụ cốt lõi như thanh toán, tín dụng, tiền gửi. Sự chủ động giúp họ cung ứng sản phẩm, dịch vụ an toàn, tiện lợi, dễ tiếp cận nhằm gia tăng trải nghiệm người dùng. Thông qua hợp tác với các công ty công nghệ lớn, fintech hay những đơn vị khác, ngân hàng có thể nâng cao hiệu quả vận hành, đồng thời cung cấp dịch vụ ngân hàng và phi ngân hàng một cách thuận tiện, tích hợp sâu vào hành trình số của khách hàng.

Đây là chia sẻ của ông Johnny Guyenne, Giám đốc Tư vấn và Phân tích, Visa Việt Nam tại hội thảo Nâng cao trải nghiệm khách hàng trong xu hướng ngân hàng số tương lai diễn ra chiều 6/10 tại Hà Nội.

Là một trong những tổ chức tài chính hàng đầu thế giới, Visa đã đầu tư vào AI từ năm 1993 với sự ra đời của mô hình VAA. Ông Guyenne gọi AI là nghệ thuật của việc thu thập đầu vào phức tạp để cung cấp đầu ra đơn giản. Từ dữ liệu rộng lớn, phi cấu trúc đến hành động cụ thể, AI đơn giản hóa việc tiêu thụ dữ liệu. Có ba nguyên tắc thiết kế chính để quản trị cách tiếp cận AI, đó là chính xác, hiệu quả, đổi mới.

Theo đại diện Visa, trí tuệ nhân tạocó thể dùng trong các trường hợp như phát hiện lừa đảo, phát hiện spam, nhận diện gương mặt, nhận diện giọng nói, chatbot… Bốn lĩnh vực AI đang đóng vai trò lớn trong ngành ngân hàng là tăng cường trải nghiệm khách hàng cá nhân hóa (tư vấn tài chính và gợi ý sản phẩm được “may đo” riêng, tiếp thị mục tiêu thúc đẩy gắn bó cao hơn); cải thiện hoạt động phát hiện gian lận (phát hiện lừa đảo phishing, chấm điểm rủi ro); tối ưu hóa quản trị rủi ro; phát triển sản phẩm (chatbot AI chăm sóc 24/7, xử lý các câu hỏi thường gặp, giải phóng nhân lực).

Dù có ý nghĩa như vậy, ngân hàng đối mặt với nhiều thách thức khi triển khai và ứng dụng AI vào hoạt động của mình. Những khó khăn đó bao gồm dữ liệu (phụ thuộc vào chất lượng dữ liệu, ảnh hưởng đến tính chính xác của đầu ra; quyền riêng tư và an toàn; thiên kiến, đạo đức, tuân thủ), dùng sai mục đích (tạo ra nội dung gây hiểu nhầm như deepfake, fake ID, tin giả, spam), thiếu minh bạch (gây lo ngại về lòng tin, đạo đức, quản lý), thiếu tiêu chuẩn chung của ngành (thách thức với bảo đảm sử dụng có trách nhiệm, so sánh hiệu quả của các mô hình mà không có tiêu chuẩn).

Đối với các ngân hàng nói riêng và tổ chức nói chung muốn bắt đầu hành trinh AI của riêng mình, ông Guyenne chia sẻ việc đầu tiên cần phải làm là đánh giá sự sẵn sàng của tổ chức với AI về công nghệ, quy trình, nhân sự… Tiếp đến, xác định các trường hợp ưu tiên cần dùng AI và công nghệ cần thiết; phát triển và nâng cao năng lực; triển khai AI trong từng giai đoạn và cuối cùng là đo lường, cải thiện tính hiệu quả của AI. Ông cũng lưu ý, không nên đặt niềm tin mù quáng vào AI dẫn đến nhiều rủi ro tiềm ẩn.

Ứng dụng AItrong hoạt động ngân hàng là một xu hướng đang nổi lên và ngày càng rõ rệt trong thời gian qua, đặc biệt trong bối cảnh lạm phát, kinh tế không ổn định khiến lòng tin của người dùng suy giảm. Theo nghiên cứu của hãng tư vấn McKenzie, giá trị tiềm năng của AI và phân tích dữ liệu mang đến cho ngân hàng toàn cầu hàng năm có thể lên đến 1.000 tỷ USD. JPMorgan Chase kỳ vọng AI và phân tích dữ liệu trong năm 2023 sẽ mang lại tác động kinh doanh 5 tỷ USD thông qua 300 tình huống sử dụng thực tế.

Việc cung cấp các mô hình làm việc mới, thân thiện hơn, lấy khách hàng làm trung tâm vô cùng quan trọng. Gia tăng trải nghiệm khách hàng là ưu tiên số hai của ngân hàng, chỉ đứng sau chiến lược chuyển đổi số, theo báo cáo Digital Banking. Để làm được như vậy, ngân hàng cũng phải thay đổi quy trình, chiến lược.

Theo ông Trần Văn Tần, Phó Chủ tịch hội đồng, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, gia tăng tiện ích và trải nghiệm khách hàng đang là xu thế tất yếu trong cuộc đua cạnh tranh của ngành ngân hàng, vừa mang đến cơ hội bứt phá, vừa đặt ra thách thức mới, đòi hỏi các ngân hàng phải hoạch định chiến lược, tận dụng hạ tầng công nghệ có sẵn hoặc liên kết, hợp tác bên thứ ba để triển khai hiệu quả.

Ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng, Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước thông tin, nhiều ngân hàng Việt Nam đang ứng dụng công nghệ mới như AI, điện toán đám mây, dữ liệu lớn, học máy… trong các nghiệp vụ cốt lõi như thanh toán, tín dụng, tiền gửi. Sự chủ động giúp họ cung ứng sản phẩm, dịch vụ an toàn, tiện lợi, dễ tiếp cận nhằm gia tăng trải nghiệm người dùng. Thông qua hợp tác với các công ty công nghệ lớn, fintech hay những đơn vị khác, ngân hàng có thể nâng cao hiệu quả vận hành, đồng thời cung cấp dịch vụ ngân hàng và phi ngân hàng một cách thuận tiện, tích hợp sâu vào hành trình số của khách hàng.

Ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc TPBank nhấn mạnh, hầu hết các trường hợp gian lận thẻ gần đây, bao gồm cả vụ khách hàng bất ngờ mất 500 triệu trong tài khoản Vietcombank, đều là thủ đoạn tin tặc lừa đảo phishing khách hàng chứ không phải mạng lưới ngân hàng bị tấn công.

Tọa đàm diễn ra chiều 27/9 tại KS Grand Plaza (Hà Nội) với chủ đề An toàn thông tin và mối đe dọa tới nền kinh tế.

"Các ngân hàng đã đầu tư rất nhiều tiền để nâng cấp hạ tầng, mạng lưới nhưng không có gì là tuyệt đối. Chúng tôi chỉ có thể hạn chế tối đa sự ảnh hưởng đến người dùng thông qua những hệ thống dự phòng dữ liệu hay cơ chế đối chiếu dữ liệu để khôi phục dữ liệu khi xảy ra sự cố", ông Hưng chia sẻ tại Tọa đàm An toàn thông tin và Mối đe dọa đến nền kinh tế do ICT Press Club tổ chức chiều nay, 27/9.

Một số hàng rào kỹ thuật cũng đang được các ngân hàng áp dụng để bảo đảm sự tổn thất của người dùng trong trường hợp bị lừa đảo là không quá nhiều (chẳng hạn như quy định hạn mức chuyển tiền một lần, hạn mức chuyển tiền liên ngân hàng...). "Nói như vậy để người dùng yên tâm hơn, dù những sự vụ vừa rồi cũng là lời cảnh báo cho các ngân hàng. Chúng tôi đã đầu tư nhiều triệu USD để nâng cao năng lực bảo mật của mình", vị lãnh đạo TPBank nói thêm.

Ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc TienPhong Bank phát biểu tại buổi tọa đàm.

Nói về nguy cơ trong giao dịch thẻ ngân hàng, ông Hưng cho rằng nhiều người dùng hiện vẫn chưa hiểu thực sự chính xác bản chất vấn đề. Với thẻ tín dụng, khi thanh toán online chỉ cần khai đủ số thẻ, ngày hết hạn, tên chủ thẻ và 3 số xác thực cuối (CVV), không cần sự hiện diện vật lý của thẻ. Do đó, tin tặc vẫn có thể tiêu tiền như thường dù "thẻ vẫn đang cất trong tủ" như phản ánh của khách hàng.

Tương tự, nhiều nước như Trung Quốc đã sản xuất máy làm giả thẻ ATM, bao gồm thiết bị theo dõi gắn tại các máy ATM để đọc trộm mã PIN do khách hàng nhập vào. Từ mã số này, chúng có thể tạo ra hàng loạt thẻ giả để rút tiền. Quy mô mất tiền không lớn, vì mỗi lần tin tặc chỉ rút được từ 2-5 triệu đồng, song tần suất vụ việc đang có xu hướng tăng lên, gây tâm lý lo sợ cho người dùng.

Tuy nhiên, quan điểm của ngân hàng và doanh nghiệp bảo mật về nguy cơ, rủi ro từ SMS, OTP có sự khác biệt. Ông Hưng cho biết mỗi tin nhắn OPT chỉ tồn tại 1-2 phút, hạn mức chuyển tiền qua mạng một lần chỉ tối đa 20 - 50 triệu và nêu câu hỏi, liệu thành quả có đủ hấp dẫn để tin tặc hack cả một hệ thống ngân hàng hay không?

Trong khi đó, ông Ngô Tuấn Anh, Phó chủ tịch phụ trách An ninh mạng của BKAV lại cho rằng SMS đang là một điểm yếu về mặt công nghệ của mạng lưới ngân hàng. Dù là SMS hay mã OTP thì tin tặc đều có thể tấn công phishing thông qua hình thức tin nhắn. Hacker cũng có thể tạo các phần mềm giao dịch giả để tiến hành tự động những vụ chuyển tiền online chứ không cần làm thủ công như phân tích của ngân hàng. Vì thế, tổn thất cuối cùng vẫn có thể ở mức đáng kể.

"Nên chăng, tới đây chúng ta định hướng phương pháp xác thực của ngân hàng cần phải mạnh hơn, như sử dụng chữ ký số chẳng hạn", ông Ngô Tuấn Anh nêu quan điểm.

Tọa đàm “An toàn thông tin và mối đe dọa tới nền kinh tế” có sự góp mặt của cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, các chuyên gia bảo mật và giới truyền thông để cùng phân tích, đánh giá thực trạng và đưa ra những giải pháp, khuyến nghị để đảm bảo phòng chống những rủi ro trong việc mất an toàn an ninh.

Theo thống kê của VNCERT, chỉ trong nửa đầu năm 2016, tổng số sự cố an ninh mạng được Trung tâm này ghi nhận đã là 127.630 sự cố (gồm 8.758 sự cố Phishing; 77.160 sự cố Deface và 41.712 sự cố Malware), gấp hơn 4 lần so với tổng sự cố an ninh mạng phát hiện được trong cả năm 2015 và gấp gần 6,5 lần số sự cố của cả năm 2014.

Mới đây, Bộ TT&TT đề nghị các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tổ chức triển khai hoạt động tổng kiểm tra, rà soát, đánh giá bảo đảm an toàn thông tin mạng, phần cứng, phần mềm hệ thống, phần mềm ứng dụng nhằm đánh giá tổng thể mức độ an toàn thông tin, kịp thời phát hiện và xử lý sự cố, lỗ hổng, ngăn chặn, bóc gỡ mã độc tấn công vào hệ thống mạng.

T.C

Ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc TPBank nhấn mạnh, hầu hết các trường hợp gian lận thẻ gần đây, bao gồm cả vụ khách hàng bất ngờ mất 500 triệu trong tài khoản Vietcombank, đều là thủ đoạn tin tặc lừa đảo phishing khách hàng chứ không phải mạng lưới ngân hàng bị tấn công.

Tọa đàm diễn ra chiều 27/9 tại KS Grand Plaza (Hà Nội) với chủ đề An toàn thông tin và mối đe dọa tới nền kinh tế.

"Các ngân hàng đã đầu tư rất nhiều tiền để nâng cấp hạ tầng, mạng lưới nhưng không có gì là tuyệt đối. Chúng tôi chỉ có thể hạn chế tối đa sự ảnh hưởng đến người dùng thông qua những hệ thống dự phòng dữ liệu hay cơ chế đối chiếu dữ liệu để khôi phục dữ liệu khi xảy ra sự cố", ông Hưng chia sẻ tại Tọa đàm An toàn thông tin và Mối đe dọa đến nền kinh tế do ICT Press Club tổ chức chiều nay, 27/9.

Một số hàng rào kỹ thuật cũng đang được các ngân hàng áp dụng để bảo đảm sự tổn thất của người dùng trong trường hợp bị lừa đảo là không quá nhiều (chẳng hạn như quy định hạn mức chuyển tiền một lần, hạn mức chuyển tiền liên ngân hàng...). "Nói như vậy để người dùng yên tâm hơn, dù những sự vụ vừa rồi cũng là lời cảnh báo cho các ngân hàng. Chúng tôi đã đầu tư nhiều triệu USD để nâng cao năng lực bảo mật của mình", vị lãnh đạo TPBank nói thêm.

Ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc TienPhong Bank phát biểu tại buổi tọa đàm.

Nói về nguy cơ trong giao dịch thẻ ngân hàng, ông Hưng cho rằng nhiều người dùng hiện vẫn chưa hiểu thực sự chính xác bản chất vấn đề. Với thẻ tín dụng, khi thanh toán online chỉ cần khai đủ số thẻ, ngày hết hạn, tên chủ thẻ và 3 số xác thực cuối (CVV), không cần sự hiện diện vật lý của thẻ. Do đó, tin tặc vẫn có thể tiêu tiền như thường dù "thẻ vẫn đang cất trong tủ" như phản ánh của khách hàng.

Tương tự, nhiều nước như Trung Quốc đã sản xuất máy làm giả thẻ ATM, bao gồm thiết bị theo dõi gắn tại các máy ATM để đọc trộm mã PIN do khách hàng nhập vào. Từ mã số này, chúng có thể tạo ra hàng loạt thẻ giả để rút tiền. Quy mô mất tiền không lớn, vì mỗi lần tin tặc chỉ rút được từ 2-5 triệu đồng, song tần suất vụ việc đang có xu hướng tăng lên, gây tâm lý lo sợ cho người dùng.

Tuy nhiên, quan điểm của ngân hàng và doanh nghiệp bảo mật về nguy cơ, rủi ro từ SMS, OTP có sự khác biệt. Ông Hưng cho biết mỗi tin nhắn OPT chỉ tồn tại 1-2 phút, hạn mức chuyển tiền qua mạng một lần chỉ tối đa 20 - 50 triệu và nêu câu hỏi, liệu thành quả có đủ hấp dẫn để tin tặc hack cả một hệ thống ngân hàng hay không?

Trong khi đó, ông Ngô Tuấn Anh, Phó chủ tịch phụ trách An ninh mạng của BKAV lại cho rằng SMS đang là một điểm yếu về mặt công nghệ của mạng lưới ngân hàng. Dù là SMS hay mã OTP thì tin tặc đều có thể tấn công phishing thông qua hình thức tin nhắn. Hacker cũng có thể tạo các phần mềm giao dịch giả để tiến hành tự động những vụ chuyển tiền online chứ không cần làm thủ công như phân tích của ngân hàng. Vì thế, tổn thất cuối cùng vẫn có thể ở mức đáng kể.

"Nên chăng, tới đây chúng ta định hướng phương pháp xác thực của ngân hàng cần phải mạnh hơn, như sử dụng chữ ký số chẳng hạn", ông Ngô Tuấn Anh nêu quan điểm.

Tọa đàm “An toàn thông tin và mối đe dọa tới nền kinh tế” có sự góp mặt của cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, các chuyên gia bảo mật và giới truyền thông để cùng phân tích, đánh giá thực trạng và đưa ra những giải pháp, khuyến nghị để đảm bảo phòng chống những rủi ro trong việc mất an toàn an ninh.

Theo thống kê của VNCERT, chỉ trong nửa đầu năm 2016, tổng số sự cố an ninh mạng được Trung tâm này ghi nhận đã là 127.630 sự cố (gồm 8.758 sự cố Phishing; 77.160 sự cố Deface và 41.712 sự cố Malware), gấp hơn 4 lần so với tổng sự cố an ninh mạng phát hiện được trong cả năm 2015 và gấp gần 6,5 lần số sự cố của cả năm 2014.

Mới đây, Bộ TT&TT đề nghị các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tổ chức triển khai hoạt động tổng kiểm tra, rà soát, đánh giá bảo đảm an toàn thông tin mạng, phần cứng, phần mềm hệ thống, phần mềm ứng dụng nhằm đánh giá tổng thể mức độ an toàn thông tin, kịp thời phát hiện và xử lý sự cố, lỗ hổng, ngăn chặn, bóc gỡ mã độc tấn công vào hệ thống mạng.

T.C