"Có rất nhiều yếu tố nguy cơ không xác định, như chất gây ô nhiễm hoặc phụ gia thực phẩm. Chúng ta không thể biết hết được", GS Ogino nói.

GS Ogino cho rằng thực tế rất nhiều bệnh ung thư trong số này - 8 trong số 14 bệnh được nghiên cứu - liên quan đến hệ tiêu hóa cho thấy chế độ ăn uống và vi khuẩn sống trong đường ruột đóng một vai trò lớn. 

Tiến sĩ Elizabeth Platz, một nhà dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, cho biết: "Tôi nghĩ đây thực sự là một vấn đề quan trọng. Hãy lấy ví dụ với béo phì, trước kia tình trạng này hiếm nhưng giờ đây chúng ngày càng trở nên phổ biến. Mọi người đang trở nên béo phì sớm hơn, thậm chí ngay cả khi còn nhỏ. Vì vậy, nguy cơ ung thư này đang hình thành sớm hơn nhiều thập kỷ so với các thế hệ trước".

Bùng nổ ung thư đại trực tràng ở những người trẻ tuổi

Theo CNN, sự gia tăng của bệnh ung thư đại trực tràng khởi phát sớm là đặc biệt cao. Đánh giá của GS Ogino cho thấy trong những năm nghiên cứu, tỷ lệ gia tăng trung bình hàng năm của bệnh ung thư đại trực tràng ở thanh niên là khoảng 2% ở Mỹ, Úc, Canada, Pháp và Nhật Bản. Ở Anh, Scotland và xứ Wales là gần 3%. Ở Hàn Quốc và Ecuador, con số này là khoảng 5% mỗi năm.

Từ năm 1988 đến năm 2015, tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng sớm đã tăng từ gần 8 trên 100.000 người lên gần 13 trên 100.000 - tăng 63%, theo một đánh giá gần đây khác được công bố trên Tạp chí Y học New England.

Các nghiên cứu cho thấy khoảng 1/10 các trường hợp ung thư đại trực tràng ở Mỹ được chẩn đoán ở những người trong độ tuổi từ 20 đến 50.

Bạn càng trẻ, nguy cơ càng cao

Đánh giá của GS Ogino cho thấy những người sinh vào những năm 1990 có nguy cơ phát triển ung thư khởi phát sớm cao hơn so với những người sinh vào những năm 1980.

Các khối u ác tính khác gia tăng ở những người trẻ tuổi ở Mỹ là u ở vú, nội mạc tử cung, túi mật, ống mật, thận, tuyến tụy, tuyến giáp, dạ dày. 

Ung thư là một chẩn đoán nghiêm trọng ở mọi lứa tuổi, nhưng khi nó xuất hiện ở những người trẻ tuổi, các khối u thường hung hãn hơn và chúng thường không bị phát hiện trong thời gian dài hơn.

Theo BSCKII Ngô Thị Hương, Trung tâm Can thiệp bào thai, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, việc chạy bộ trong thai kỳ không hoàn toàn bị cấm, nhưng cần phải được thực hiện đúng cách và có sự theo dõi sát sao của các chuyên gia y tế.

"Chạy bộ là một hình thức tập luyện giúp duy trì sức khỏe tim mạch, kiểm soát cân nặng và cải thiện tâm trạng cho sản phụ. Tuy nhiên, mức độ tập luyện cần được điều chỉnh phù hợp với tình trạng sức khỏe của từng người", BS Hương chia sẻ.

Theo chuyên gia này, những lợi ích của việc vận động nhẹ nhàng trong thai kỳ đã được chứng minh, bao gồm: Giảm nguy cơ tiểu đường thai kỳ, huyết áp cao, và giảm căng thẳng.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tất cả các hoạt động thể chất đều an toàn cho mọi sản phụ.

BS Hương nhấn mạnh: "Quan trọng nhất là phải hiểu rõ giới hạn của bản thân và không cố gắng vượt quá sức mình".

Những rủi ro tiềm ẩn khi chạy bộ trong thai kỳ

Một số rủi ro có thể xảy ra khi sản phụ chạy bộ bao gồm nguy cơ té ngã, tăng áp lực lên cơ và khớp, dẫn đến chấn thương hoặc ảnh hưởng đến thai nhi.

Đặc biệt, trong những tháng cuối thai kỳ, cơ thể phụ nữ thay đổi rất nhiều về trọng tâm và khả năng cân bằng, làm tăng nguy cơ tai nạn.

BS Hương cảnh báo: "Chạy bộ, đặc biệt là trong những cuộc thi hay giải chạy, có thể gây ra áp lực lớn lên cơ thể sản phụ.

Nếu không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, không lường trước được tình trạng sức khỏe của mình, thì rất dễ dẫn đến các biến chứng không mong muốn như co thắt tử cung, sinh non, hoặc các vấn đề về tim mạch".

Chuyên gia này cũng lưu ý những trường hợp sản phụ nên hạn chế tối đa chạy bộ:

- Tam cá nguyệt đầu tiên và cuối cùng: Trong tam cá nguyệt đầu tiên (tuần 1-12), cơ thể đang hình thành các cơ quan chính của thai nhi, việc vận động mạnh có thể gây nguy hiểm.

Trong tam cá nguyệt thứ ba (tuần 27 trở đi) là giai đoạn bụng lớn, trọng tâm cơ thể thay đổi, làm tăng nguy cơ té ngã và áp lực lên cơ và khớp.

- Sản phụ có các biến chứng thai kỳ: Sản phụ bị tiền sản giật, nhau tiền đạo, vỡ ối sớm, hoặc có tiền sử sinh non cần hạn chế vận động mạnh như chạy bộ vì có thể làm tăng nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

- Vấn đề về sức khỏe cá nhân: Nếu sản phụ có các vấn đề về tim mạch, hô hấp, hoặc các bệnh lý khác mà bác sĩ khuyến cáo không nên vận động mạnh, cần tuyệt đối tuân theo hướng dẫn y tế.

Lưu ý quan trọng cho sản phụ khi muốn chạy bộ

BS Hương khuyến nghị các sản phụ nên tuân thủ những nguyên tắc sau nếu muốn duy trì việc chạy bộ trong thai kỳ:

- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi bắt đầu hoặc tiếp tục bất kỳ hoạt động thể chất nào, sản phụ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, để đảm bảo rằng sức khỏe của cả mẹ và bé đều phù hợp với hoạt động đó.

- Lựa chọn giày và trang phục phù hợp: Việc lựa chọn giày chạy bộ tốt, có độ bám và hỗ trợ tốt là rất quan trọng để tránh chấn thương. Đồng thời, trang phục thoải mái, thoáng mát sẽ giúp sản phụ cảm thấy dễ chịu hơn khi vận động.

- Kiểm soát cường độ tập luyện: Hạn chế các bài tập cường độ cao hoặc chạy ở tốc độ nhanh. Các bài tập nhẹ nhàng với thời gian ngắn là lý tưởng, giúp duy trì sức khỏe mà không gây ra áp lực quá lớn.

- Chú ý đến tín hiệu cơ thể: Trong quá trình chạy bộ, nếu cảm thấy chóng mặt, đau bụng dưới, khó thở, hoặc có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cần ngừng ngay và nghỉ ngơi. Đây là cách cơ thể cảnh báo sản phụ về những nguy cơ tiềm ẩn.

- Bổ sung đủ nước và dưỡng chất: Đảm bảo cung cấp đủ nước trước, trong và sau khi chạy bộ để tránh mất nước. Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cho mẹ và bé.

Theo những chuyên gia chạy bộ kỳ cựu, khi tham gia vào giải chạy, vận động viên thường có xu hướng "cuốn" theo không khí huyên náo và cạnh tranh của một cuộc đua. Bên cạnh đó, giải chạy cũng có nhiều vấn đề có thể phát sinh như tình huống giao thông, va chạm, nguy cơ vấp ngã... Do vậy hầu hết các ý kiến được khảo sát đều cho lời khuyên bà bầu nên hết sức thận trọng trong việc chạy bộ, đặc biệt là việc tham gia các giải chạy.

Cá trích là nguồn cung cấp dồi dào axit béo omega-3, đặc biệt là DHA (docosahexaenoic acid) và EPA (eicosapentaenoic acid). Nghiên cứu được công bố trên tạp chí American Journal of Clinical Nutritionđã chỉ ra rằng, việc tiêu thụ cá trích thường xuyên có thể giúp giảm triglyceride.

Đây là một loại mỡ trong máu, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Omega-3 trong cá trích còn giúp giảm viêm, làm mềm thành mạch máu và ngăn chặn sự hình thành của các cục máu đông, từ đó bảo vệ hệ tim mạch khỏi các biến chứng nguy hiểm.

Một nghiên cứu năm 2018 trên Journal of the American Heart Associationcho thấy, tiêu thụ cá giàu omega-3 như cá trích ít nhất hai lần mỗi tuần có thể giảm nguy cơ đột quỵ tới 16%.

Nghiên cứu cũng khẳng định rằng, omega-3 có trong cá trích giúp cải thiện sức khỏe tim mạch tổng thể, làm giảm huyết áp và cải thiện chức năng của hệ tuần hoàn.

Tăng cường sức khỏe não bộ

DHA trong cá trích đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển chức năng não bộ. Theo nghiên cứu từ Neurology, tiêu thụ thực phẩm giàu DHA giúp tăng cường khả năng nhận thức, cải thiện trí nhớ và giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như: Alzheimer và Parkinson.

Một nghiên cứu khác đã theo dõi hơn 1.000 người trưởng thành và cho thấy rằng, những người thường xuyên ăn cá trích có điểm số cao hơn trong các bài kiểm tra về trí nhớ và khả năng tập trung.

DHA còn có tác dụng bảo vệ các tế bào não khỏi tổn thương do viêm nhiễm, từ đó duy trì sức khỏe thần kinh bền vững.

Tốt cho xương khớp

Cá trích là một trong những nguồn thực phẩm tự nhiên giàu vitamin D, một loại vitamin quan trọng giúp hấp thụ canxi, bảo vệ xương chắc khỏe.

Theo nghiên cứu từ The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, việc thiếu hụt vitamin D có thể dẫn đến loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương ở người lớn tuổi.

Cá trích với hàm lượng vitamin D cao giúp bổ sung canxi và tăng cường mật độ xương, đặc biệt có lợi cho trẻ em và người già.

Ngoài ra, cá trích còn chứa nhiều phốt pho và selen, hai khoáng chất thiết yếu hỗ trợ quá trình tái tạo mô xương và duy trì sự khỏe mạnh của khớp.

Tăng cường miễn dịch

Các axit béo omega-3 trong cá trích không chỉ có lợi cho tim mạch mà còn là chất chống viêm mạnh mẽ. Nghiên cứu được công bố trên Journal of Leukocyte Biologycho thấy, omega-3 có khả năng ức chế các phản ứng viêm trong cơ thể, giảm đau khớp và cải thiện các triệu chứng viêm nhiễm mãn tính.

Cá trích cũng giàu selen, một chất chống oxy hóa mạnh giúp tăng cường hệ miễn dịch. Theo nghiên cứu của European Journal of Nutrition, selen giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do, tăng cường chức năng miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.

Nguồn protein chất lượng cao

Ngoài các chất béo có lợi, cá trích còn là nguồn cung cấp protein chất lượng cao, cần thiết cho quá trình xây dựng và sửa chữa tế bào. Protein từ cá trích chứa đầy đủ các axit amin thiết yếu, giúp hỗ trợ tăng trưởng cơ bắp, cải thiện sức khỏe da và tóc.