Cà phê -một đồng minh bất ngờ cho sức khỏe

Có lẽ không có gì ngạc nhiên khi cà phê có thể mang lại nhiều lợi ích về nhận thức, bao gồm tăng sự tỉnh táo và cải thiện hiệu suất tinh thần. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người uống cà phê ở mức độ vừa phải có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer thấp hơn, một trong những dạng sa sút trí tuệ phổ biến nhất.

"Những người uống cà phê có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2, bệnh Parkinson, bệnh gan, một số loại ung thư bao gồm ung thư gan, trầm cảm và tự tử, sỏi thận, sỏi mật, cũng như tỷ lệ tử vong nói chung thấp hơn", Tiến sĩ Hensrud nói.

Ngoài ra, một số nghiên cứu cho thấy rằng việc tiêu thụ cà phê có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tử vong nói chung.

Những lợi ích này không chỉ liên quan đến hàm lượng caffeine trong cà phê. Theo Tiến sĩ Hensrud, loại đồ uống này có hàng trăm thành phần khác nhau, bao gồm các vi chất dinh dưỡng quan trọng như magie, kali, niacin và vitamin E, cũng như chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương và các gốc tự do có hại.

Theo chuyên gia này, cà phê thường là nguồn chất chống oxy hóa lớn nhất và ổn định nhất trong chế độ ăn uống của những người uống thường xuyên.

Tương tự, theo Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, uống cà phê có tác dụng bảo vệ gan. Gan là một trong số những cơ quan đảm nhiệm nhiều chức năng nhất trong cơ thể do đó, bảo vệ gan là việc hết sức cần thiết.

Một số tình trạng bệnh lý có thể ảnh hưởng đến gan bao gồm viêm gan, gan nhiễm mỡ..., nếu không được điều trị có thể dẫn đến xơ gan. Trong một nghiên cứu gần đây, những người uống 4 tách cà phê mỗi ngày dường như có nguy cơ mắc xơ gan thấp hơn tới 80% so với những người khác.

Ngoài ra, cà phê được chứng minh có khả năng bảo vệ cơ thể chống lại một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư gan và ung thư đại trực tràng. Các nghiên cứu cho thấy những người có thói quen uống cà phê có nguy cơ mắc ung thư gan thấp hơn 40% và nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng thấp hơn 15%.

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh cà phê không làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, thậm chí còn làm giảm nguy cơ, đặc biệt là đột quỵ. Những người có thói quen uống cà phê có nguy cơ mắc đột quỵ thấp hơn đến 20%.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Hensrud cho biết cà phê - và caffeine dưới mọi hình thức - có thể liên quan đến nguy cơ sảy thai tăng cao.

Vì thế, các chuyên gia khuyến cáo những người đang cố gắng thụ thai hoặc đang mang thai nên hạn chế lượng caffeine nạp vào cơ thể ở mức 200 miligam, tương đương với lượng caffeine trong hai cốc cà phê 230ml. Giữ mức tiêu thụ ở mức thấp hơn nữa có thể có lợi, vì caffeine cũng có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt.

Cuối cùng, một số loại thuốc có thể tương tác với caffeine. Vì vậy, bạn nên trao đổi với bác sĩ về các tác dụng phụ hoặc tương tác thuốc có thể xảy ra.

Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

Ngoài việc có lợi cho sức khỏe, cà phê có thể gây ra một số tác dụng phụ. Một số có thể ảnh hưởng đến bạn hoặc không, tùy thuộc vào lượng cà phê bạn uống và cách cơ thể bạn xử lý caffeine.

Theo Tiến sĩ Hensrud, các tác dụng phụ phổ biến bao gồm các vấn đề về giấc ngủ, hồi hộp, cảm thấy bồn chồn hoặc lo lắng, trào ngược axit và ợ nóng trở nên trầm trọng hơn, rối loạn tiêu hóa và các triệu chứng về đường tiết niệu như đi tiểu thường xuyên hoặc buồn tiểu gấp.

Caffeine cũng gây nghiện nhẹ, nghĩa là nhiều người bị đau đầu nếu họ bỏ uống cà phê một ngày hoặc không uống nhiều như bình thường.

Nếu bạn uống cà phê suốt cả ngày nhưng không chắc mình có gặp bất kỳ tác dụng phụ nào không, Tiến sĩ Hensrud khuyên bạn nên cắt giảm lượng tiêu thụ và quan sát những gì xảy ra.

"Mọi người cần phải nhận thức được các tác dụng phụ. Chúng có thể rất khó nhận biết, đặc biệt nếu ai đó chuyển hóa chậm. Thời gian bán hủy của caffeine là khoảng sáu giờ hoặc lâu hơn, vì vậy cà phê có thể gây ra các tác dụng phụ mà mọi người không hoàn toàn nhận thức được", Tiến sĩ Hensrud nói.

Ví dụ, nếu bạn đang gặp vấn đề về giấc ngủ, bạn có thể giải quyết vấn đề bằng cách uống ít cà phê hơn.

"Nhưng nếu ai đó không gặp tác dụng phụ, thì không có lý do gì để cắt giảm", Tiến sĩ Hensrud nói.

Ước tính có 175 triệu người Mỹ uống cà phê mỗi ngày, tức là gần 3 trong 4 người đi mua cà phê buổi sáng, uống cà phê đá để tỉnh táo vào buổi chiều hoặc thưởng thức cà phê espresso với món tráng miệng.

Đối với nhiều người, cà phê không chỉ là một thói quen hay cách để bắt đầu ngày mới. Pha cà phê có thể là một thói quen giúp bạn cảm thấy thoải mái vào buổi sáng, một lý do để tụ tập với bạn bè và gia đình, hoặc thậm chí là sở thích.

Tiến sĩ Donald D. Hensrud, biên tập viên y khoa của The Mayo Clinic Diet cho biết, nhiều người nghĩ cà phê có hại nhưng thực tế không phải vậy.

Trên thực tế, Tiến sĩ Hensrud cho biết cà phê có một số lợi ích đáng kể cho sức khỏe như giảm nguy cơ mắc một số bệnh mãn tính và ung thư, thậm chí là trầm cảm.

Tuy nhiên, có một số yếu tố và tác dụng phụ quan trọng cần lưu ý khi xác định lượng cà phê phù hợp với bạn.

Cà phê -một đồng minh bất ngờ cho sức khỏe

Có lẽ không có gì ngạc nhiên khi cà phê có thể mang lại nhiều lợi ích về nhận thức, bao gồm tăng sự tỉnh táo và cải thiện hiệu suất tinh thần. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người uống cà phê ở mức độ vừa phải có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer thấp hơn, một trong những dạng sa sút trí tuệ phổ biến nhất.

"Những người uống cà phê có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2, bệnh Parkinson, bệnh gan, một số loại ung thư bao gồm ung thư gan, trầm cảm và tự tử, sỏi thận, sỏi mật, cũng như tỷ lệ tử vong nói chung thấp hơn", Tiến sĩ Hensrud nói.

Ngoài ra, một số nghiên cứu cho thấy rằng việc tiêu thụ cà phê có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tử vong nói chung.

Những lợi ích này không chỉ liên quan đến hàm lượng caffeine trong cà phê. Theo Tiến sĩ Hensrud, loại đồ uống này có hàng trăm thành phần khác nhau, bao gồm các vi chất dinh dưỡng quan trọng như magie, kali, niacin và vitamin E, cũng như chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương và các gốc tự do có hại.

Theo chuyên gia này, cà phê thường là nguồn chất chống oxy hóa lớn nhất và ổn định nhất trong chế độ ăn uống của những người uống thường xuyên.

Tương tự, theo Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, uống cà phê có tác dụng bảo vệ gan. Gan là một trong số những cơ quan đảm nhiệm nhiều chức năng nhất trong cơ thể do đó, bảo vệ gan là việc hết sức cần thiết.

Một số tình trạng bệnh lý có thể ảnh hưởng đến gan bao gồm viêm gan, gan nhiễm mỡ..., nếu không được điều trị có thể dẫn đến xơ gan. Trong một nghiên cứu gần đây, những người uống 4 tách cà phê mỗi ngày dường như có nguy cơ mắc xơ gan thấp hơn tới 80% so với những người khác.

Ngoài ra, cà phê được chứng minh có khả năng bảo vệ cơ thể chống lại một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư gan và ung thư đại trực tràng. Các nghiên cứu cho thấy những người có thói quen uống cà phê có nguy cơ mắc ung thư gan thấp hơn 40% và nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng thấp hơn 15%.

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh cà phê không làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, thậm chí còn làm giảm nguy cơ, đặc biệt là đột quỵ. Những người có thói quen uống cà phê có nguy cơ mắc đột quỵ thấp hơn đến 20%.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Hensrud cho biết cà phê - và caffeine dưới mọi hình thức - có thể liên quan đến nguy cơ sảy thai tăng cao.

Vì thế, các chuyên gia khuyến cáo những người đang cố gắng thụ thai hoặc đang mang thai nên hạn chế lượng caffeine nạp vào cơ thể ở mức 200 miligam, tương đương với lượng caffeine trong hai cốc cà phê 230ml. Giữ mức tiêu thụ ở mức thấp hơn nữa có thể có lợi, vì caffeine cũng có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt.

Cuối cùng, một số loại thuốc có thể tương tác với caffeine. Vì vậy, bạn nên trao đổi với bác sĩ về các tác dụng phụ hoặc tương tác thuốc có thể xảy ra.

Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

Ngoài việc có lợi cho sức khỏe, cà phê có thể gây ra một số tác dụng phụ. Một số có thể ảnh hưởng đến bạn hoặc không, tùy thuộc vào lượng cà phê bạn uống và cách cơ thể bạn xử lý caffeine.

Theo Tiến sĩ Hensrud, các tác dụng phụ phổ biến bao gồm các vấn đề về giấc ngủ, hồi hộp, cảm thấy bồn chồn hoặc lo lắng, trào ngược axit và ợ nóng trở nên trầm trọng hơn, rối loạn tiêu hóa và các triệu chứng về đường tiết niệu như đi tiểu thường xuyên hoặc buồn tiểu gấp.

Caffeine cũng gây nghiện nhẹ, nghĩa là nhiều người bị đau đầu nếu họ bỏ uống cà phê một ngày hoặc không uống nhiều như bình thường.

Nếu bạn uống cà phê suốt cả ngày nhưng không chắc mình có gặp bất kỳ tác dụng phụ nào không, Tiến sĩ Hensrud khuyên bạn nên cắt giảm lượng tiêu thụ và quan sát những gì xảy ra.

"Mọi người cần phải nhận thức được các tác dụng phụ. Chúng có thể rất khó nhận biết, đặc biệt nếu ai đó chuyển hóa chậm. Thời gian bán hủy của caffeine là khoảng sáu giờ hoặc lâu hơn, vì vậy cà phê có thể gây ra các tác dụng phụ mà mọi người không hoàn toàn nhận thức được", Tiến sĩ Hensrud nói.

Ví dụ, nếu bạn đang gặp vấn đề về giấc ngủ, bạn có thể giải quyết vấn đề bằng cách uống ít cà phê hơn.

"Nhưng nếu ai đó không gặp tác dụng phụ, thì không có lý do gì để cắt giảm", Tiến sĩ Hensrud nói.

Sau ăn, cả 2 anh em có biểu hiện khó thở, tím tái và được người thân phát hiện, đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên.

Tuy nhiên, người anh đã tử vong vào tối cùng ngày, còn người em gái đang được điều trị tích cực tại bệnh viện.

"Bình thường người dân trong vùng chúng tôi vẫn ăn thịt cóc, có thể do các cháu nhỏ đã nấu nhưng không sơ chế kỹ. Ăn trúng nội tạng, trứng cóc hoặc da cóc đều có thể bị ngộ độc", vị lãnh đạo xã Ea Knuếc chia sẻ.

Được biết, gia đình của các nạn nhân đều rất khó khăn nên đã được một đơn vị hỗ trợ hòm 0 đồng và phía chính quyền địa phương cũng đến thăm hỏi, hỗ trợ công tác mai táng.

Sáng 20/11, một lãnh đạo xã Ea Knuếc (huyện Krông Pắk, Đắk Lắk) xác nhận, trên địa bàn xã vừa xảy ra một vụ việc thương tâm sau khi 2 cháu nhỏ ăn thịt cóc.

Theo thông tin ban đầu, trưa 19/11, do bố mẹ đi vắng, em Y.T.N. (11 tuổi) tự nấu thịt cóc cho mình và em gái 5 tuổi cùng ăn.

Sau ăn, cả 2 anh em có biểu hiện khó thở, tím tái và được người thân phát hiện, đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên.

Tuy nhiên, người anh đã tử vong vào tối cùng ngày, còn người em gái đang được điều trị tích cực tại bệnh viện.

"Bình thường người dân trong vùng chúng tôi vẫn ăn thịt cóc, có thể do các cháu nhỏ đã nấu nhưng không sơ chế kỹ. Ăn trúng nội tạng, trứng cóc hoặc da cóc đều có thể bị ngộ độc", vị lãnh đạo xã Ea Knuếc chia sẻ.

Được biết, gia đình của các nạn nhân đều rất khó khăn nên đã được một đơn vị hỗ trợ hòm 0 đồng và phía chính quyền địa phương cũng đến thăm hỏi, hỗ trợ công tác mai táng.

Bệnh nhân đã được tiến hành phẫu thuật cắt trọn hầu - thực quản cổ - thanh quản, sụn giáp, cơ trước giáp thành một khối và nạo hạch cổ hai bên. Sau đó, ekip khoa Ngoại Ngực - Bụng, Ngoại Đầu cổ - Hàm mặt đã phối hợp lấy đoạn hỗng tràng (ruột non) cuống mạch máu đôi, theo kỹ thuật đã được cập nhật từ Viện Ung thư Quốc tế Osaka (Nhật Bản).

Nhằm đạt tỷ lệ thành công 100%, ekip tạo hình - vi phẫu thực hiện khâu nối hai cuống mạch máu, sau đó tiến hành tái tạo hầu - thực quản cổ bằng vạt hỗng tràng tự do.

Sau mổ, bệnh nhân được theo dõi sát mỗi 2-3 giờ trong vòng 72 giờ đầu tiên, và mỗi 6 giờ trong 5 ngày sau đó. Trong quá trình hồi phục, người đàn ông được tiến hành tập vật lý trị liệu và thăm khám dinh dưỡng liên tục. Sau 18 ngày điều trị, vết mổ lành tốt, bệnh nhân đã có thể uống nước.

Kết quả chụp CT kiểm tra sau đó cho thấy, ống tiêu hóa của bệnh nhân sau tái tạo hoạt động tốt, không có dấu hiệu xì rò đoạn hầu - thực quản đã được tái tạo. Dự kiến, người đàn ông sẽ tiếp tục được xạ - hóa trị, nhằm phòng ngừa bệnh tái phát.

Phó giáo sư Nguyễn Anh Khôi, Trưởng khoa Ngoại - Đầu cổ - Hàm mặt cho biết, ung thư hạ hầu chiếm 3-4% ung thư vùng đầu và cổ. Đáng chú ý, khoảng 77% các trường hợp nhập viện ở giai đoạn 4. Bệnh có tiên lượng xấu nhất trong các loại ung thư ở phân vùng này, với tỷ lệ sống còn 5 năm chỉ khoảng 35%.

Bệnh có đặc điểm là bướu đa ổ, di căn hạch cổ sớm. Để điều trị ung thư hạ hầu cần có sự kết hợp của nhiều chuyên khoa, gồm phẫu thuật ung thư - tạo hình, xạ trị, nội khoa ung thư, chẩn đoán hình ảnh, phục hồi chức năng và dinh dưỡng.

Phẫu thuật trong ung thư hạ hầu được khuyến cáo với diện cắt rộng 2-3 cm, do đó sẽ tạo ra khuyết hổng rất lớn, chiếm trọn chu vi hầu - thực quản.

Sau phẫu thuật điều trị, phẫu thuật tái tạo là bắt buộc để phục hồi lại chức năng sống cơ bản của người bệnh. Nhưng đây là phẫu thuật rất phức tạp, chỉ có thể được thực hiện tại những trung tâm ung bướu có đầy đủ các chuyên khoa và được trang bị hiện đại.

Theo Phó giáo sư Khôi, trước đây để điều trị ung thư hạ hầu, bệnh nhân chỉ được phẫu thuật cắt rộng hạn chế và xạ trị, nhưng hiệu quả thường rất kém. Phương pháp tái tạo hầu - thực quản bằng vạt hỗng tràng cuống đôi giúp bác sĩ có thể cắt rộng tối đa và tái tạo lại ống tiêu hóa sinh lý nhất cho bệnh nhân.

Ngày 20/11, đại diện Bệnh viện Ung bướu TPHCM cho biết, vừa qua các bác sĩ tại đây lần đầu thực hiện thành công việc tái tạo hầu - thực quản bằng vạt hỗng tràng cuống đôi cho một bệnh nhân mắc ung thư giai đoạn nặng.

Bệnh nhân là ông N.M.T (50 tuổi, quê Long An), nhập viện vì triệu chứng nuốt nghẹn. Qua thăm khám và làm các xét nghiệm, chụp chiếu cần thiết, các bác sĩ chẩn đoán người đàn ông bị ung thư hạ hầu giai đoạn 4B, bướu lan đến nhiều nơi như khẩu hầu, thực quản cổ, khí quản - sụn giáp... di căn hạch cổ hai bên.

Bệnh nhân đã được tiến hành phẫu thuật cắt trọn hầu - thực quản cổ - thanh quản, sụn giáp, cơ trước giáp thành một khối và nạo hạch cổ hai bên. Sau đó, ekip khoa Ngoại Ngực - Bụng, Ngoại Đầu cổ - Hàm mặt đã phối hợp lấy đoạn hỗng tràng (ruột non) cuống mạch máu đôi, theo kỹ thuật đã được cập nhật từ Viện Ung thư Quốc tế Osaka (Nhật Bản).

Nhằm đạt tỷ lệ thành công 100%, ekip tạo hình - vi phẫu thực hiện khâu nối hai cuống mạch máu, sau đó tiến hành tái tạo hầu - thực quản cổ bằng vạt hỗng tràng tự do.

Sau mổ, bệnh nhân được theo dõi sát mỗi 2-3 giờ trong vòng 72 giờ đầu tiên, và mỗi 6 giờ trong 5 ngày sau đó. Trong quá trình hồi phục, người đàn ông được tiến hành tập vật lý trị liệu và thăm khám dinh dưỡng liên tục. Sau 18 ngày điều trị, vết mổ lành tốt, bệnh nhân đã có thể uống nước.

Kết quả chụp CT kiểm tra sau đó cho thấy, ống tiêu hóa của bệnh nhân sau tái tạo hoạt động tốt, không có dấu hiệu xì rò đoạn hầu - thực quản đã được tái tạo. Dự kiến, người đàn ông sẽ tiếp tục được xạ - hóa trị, nhằm phòng ngừa bệnh tái phát.

Phó giáo sư Nguyễn Anh Khôi, Trưởng khoa Ngoại - Đầu cổ - Hàm mặt cho biết, ung thư hạ hầu chiếm 3-4% ung thư vùng đầu và cổ. Đáng chú ý, khoảng 77% các trường hợp nhập viện ở giai đoạn 4. Bệnh có tiên lượng xấu nhất trong các loại ung thư ở phân vùng này, với tỷ lệ sống còn 5 năm chỉ khoảng 35%.

Bệnh có đặc điểm là bướu đa ổ, di căn hạch cổ sớm. Để điều trị ung thư hạ hầu cần có sự kết hợp của nhiều chuyên khoa, gồm phẫu thuật ung thư - tạo hình, xạ trị, nội khoa ung thư, chẩn đoán hình ảnh, phục hồi chức năng và dinh dưỡng.

Phẫu thuật trong ung thư hạ hầu được khuyến cáo với diện cắt rộng 2-3 cm, do đó sẽ tạo ra khuyết hổng rất lớn, chiếm trọn chu vi hầu - thực quản.

Sau phẫu thuật điều trị, phẫu thuật tái tạo là bắt buộc để phục hồi lại chức năng sống cơ bản của người bệnh. Nhưng đây là phẫu thuật rất phức tạp, chỉ có thể được thực hiện tại những trung tâm ung bướu có đầy đủ các chuyên khoa và được trang bị hiện đại.

Theo Phó giáo sư Khôi, trước đây để điều trị ung thư hạ hầu, bệnh nhân chỉ được phẫu thuật cắt rộng hạn chế và xạ trị, nhưng hiệu quả thường rất kém. Phương pháp tái tạo hầu - thực quản bằng vạt hỗng tràng cuống đôi giúp bác sĩ có thể cắt rộng tối đa và tái tạo lại ống tiêu hóa sinh lý nhất cho bệnh nhân.