Từ học sinh chuyên Nga thành game thủ 

Những năm còn học tại lớp chuyên Nga của Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam, Đức Hoàng luôn thích thú tìm hiểu các kiến thức về công nghệ viễn thông. Với bản tính tò mò, thích tìm hiểu cái mới, cậu học trò trường Ams quyết định “liều mình” đăng ký khối A, ngành Điện tử Viễn thông của Trường ĐH Giao thông Vận tải.

ThS Nguyễn Đức Hoàng (1986) hiện đang là Trưởng phòng Nghiên cứu phát triển Ứng dụng Đa phương tiện, Viện Công nghệ thông tin và Truyền thông thuộc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông

Đỗ vào trường, nhưng sau năm học đầu tiên, Hoàng lại bắt đầu băn khoăn trước câu hỏi: “Học để làm gì?”. Thậm chí, câu hỏi này đã theo anh trong suốt 5 năm thời đại học.

“Mình không biết sẽ phải làm gì sau khi ra khỏi trường. Mọi thứ khá mơ hồ và bản thân mình cũng không rõ sẽ phải đi ra sao trên con đường ấy”, anh nhớ lại.

Cũng trong giai đoạn đó, Hoàng tìm hiểu nhiều hơn về trò chơi điện tử hay còn gọi là game. Từ chỗ là người chơi, cậu tìm hiểu về cách thức vận hành trò chơi, tạo ra trò chơi. Cậu cũng nhận thấy một nền công nghiệp trò chơi còn non trẻ của Việt Nam không thể dựa vào việc nhập những trò chơi từ nước ngoài về phát hành mà cần phải được làm bởi chính bàn tay người Việt, kể những câu chuyện của người Việt, thể hiện văn hoá của người Việt. Sau quãng thời gian này, cậu cũng nhận ra nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp này ở Việt Nam còn thiếu và yếu. Cậu mong muốn tạo ra một ngành công nghiệp không khói, nhiều màu sắc, hấp dẫn và mang bản sắc của dân tộc.

Là "game thủ" và bây giờ là một thầy giáo, Đức Hoàng cho biết: “Không có khái niệm chơi game là xấu. Nó chỉ xấu khi mình chơi game không đúng cách. Ví dụ, có những người khi chơi game sẽ nói tục chửi bậy hoặc quá đắm chìm vào game mà quên đi mọi thứ xung quanh. 

Mình cho rằng, chơi game cũng rất hữu ích nếu chơi đúng cách vì nó yêu cầu người chơi cần phải có một cái đầu biết suy nghĩ và luôn tính toán kỹ càng mọi thứ”.

Song song với việc giảng dạy, ThS Nguyễn Đức Hoàng cũng dành nhiều thời gian cho việc nghiên cứu.

Năm 2009, Nguyễn Đức Hoàng về Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông với vai trò là nghiên cứu viên Viện công nghệ Thông tin và Truyền thông CDIT. Sau đó 3 năm, anh có cơ duyên tham gia vào nhóm sáng lập Khoa Đa phương tiện và tham gia giảng dạy trong Khoa tới nay.

Từng băn khoăn trước câu hỏi “Học để làm gì”, nhưng giờ đây, trước khi bắt đầu môn học, thầy Hoàng đều chỉ ra cho sinh viên của mình biết “Tại sao cần phải học những kiến thức này và nó sẽ được ứng dụng ra sao sau khi ra trường”.

Do vậy, hầu hết sinh viên sau khi học xong đều tìm được con đường đi riêng cho bản thân và sống tốt với vốn kiến thức đã được trang bị. Nhiều bạn sinh viên sau khi tốt nghiệp đã trở thành những nghiên cứu viên cùng các thầy phát triển ra nhiều công nghệ mới, ứng dụng mới phục vụ hữu ích cho cuộc sống.

Xây giấc mơ “Ảo” trong cuộc sống “Thực”

Song song với việc giảng dạy, ThS Nguyễn Đức Hoàng cũng dành nhiều thời gian cho việc nghiên cứu, bởi với anh “những cái mới luôn có sức lôi cuốn kỳ lạ”. Đặc biệt, anh đam mê và nghiên cứu sâu về công nghệ Thực tại Ảo (VR) với mong muốn xây dựng, tái tạo những giá trị hữu ích trên không gian số.

ThS Hoàng đang tham gia một đề tài cấp Nhà nước trong lĩnh vực y tế nhằm hỗ trợ thực hành tiền lâm sàng Nhi khoa dựa trên công nghệ thực tế ảo. Đề tài giúp cho các bác sĩ Nhi khoa được thực hành với bệnh nhân ảo 3D trong môi trường ảo mọi lúc, mọi nơi.

Anh cùng cộng sự đã xây dựng được nguyên mẫu mô hình cơ thể Nhi (robot thực hành) và cơ thể nhi ảo 3D (thực tại ảo) có khả năng tương tác và có những tham số cơ bản về chức năng sống như nhiệt độ, nhịp thở, mạch, huyết áp, chuyển động, … nhằm mô phỏng lại một bệnh nhi điển hình, phục vụ cho việc thực hành của các bác sĩ trước khi khám chữa bệnh lâm sàng.

ThS Nguyễn Đức Hoàng kỳ vọng, sản phẩm sau khi thử nghiệm thành công sẽ được chuyển giao cho Bệnh viện Nhi Trung ương và các bệnh viện nhi khác để phục vụ cho công tác thực hành tiền lâm sàng đối với 8 trường hợp cấp cứu Nhi khoa thường gặp trong nỗ lực cải thiện tỷ lệ tử vong trên trẻ cấp cứu.

ThS Nguyễn Đức Hoàng cùng đồng nghiệp

Một trong những nghiên cứu khác của giảng viên trẻ là về việc nghiên cứu phát triển hệ thống hỗ trợ du lịch thông minh dựa trên nền tảng trí tuệ nhân tạo. Với ứng dụng này, người dùng có thể thử trải nghiệm cảnh quan ở một địa điểm nào đó trước khi quyết định có đi tới điểm này hay không thông qua công nghệ thực tế ảo.

Bên cạnh đó, ứng dụng này cũng sẽ gợi ý cho du khách những nơi nên đi, những thứ nên mua và việc ăn uống, nghỉ ngơi sẽ ra sao. Bằng công nghệ mới như AI, các lời giải đáp sẽ được trả lời tự động tới du khách.

“Ví dụ, nếu du khách muốn tới Nam Trà My nhưng không biết địa điểm đó có đẹp hay không, ứng dụng sẽ giúp du khách quan sát toàn cảnh của địa điểm và chi tiết từng vùng dựa trên những bức ảnh 360 độ.

Bên cạnh đó, ứng dụng này cũng sẽ giới thiệu về các đặc sản của địa phương, ví dụ tới Nam Trà My, du khách có thể trải nghiệm tới những nơi trồng Sâm Ngọc Linh, xem củ sâm bằng những hình ảnh đã được số hóa”, anh Hoàng nói.

Để có được những hình ảnh này, nhóm nghiên cứu đã phải đi tới cả những vùng sâu, vùng xa để thu thập tư liệu. Anh Hoàng cũng từng trải qua những lần “suýt chết” vì lở đá hay phải qua đêm tại lán giữa lưng chừng vách núi.

“Đó đều là những trải nghiệm vô cùng quý giá. Mình hy vọng có thể thực hiện được ở nhiều địa điểm hơn nữa để có thể số hóa lại toàn bộ không gian quốc gia”.

Bên cạnh đó, ThS Hoàng còn ứng dụng công nghệ 3D và thực tế ảo vào công tác tuyên truyền chủ quyền Biển đảo Việt Nam phối hợp cùng Cục thông tin Cơ sở - Bộ Thông tin và Truyền thông. Sản phẩm triển lãm số “Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam – Những bằng chứng lịch sử và pháp lý” xây dựng trên công nghệ thực tế ảo đã được triển khai tại hàng chục cuộc triển lãm trên toàn quốc và trong năm 2019, sản phẩm đã được triển khai trên internet để người dân Việt Nam có thể trải nhiệm mọi lúc, mọi nơi.

“Thông qua những cú nhấp chuột, bà con có thể xem chi tiết các hiện vật mà không cần tới phòng triển lãm. Ứng dụng cũng có tính năng hướng dẫn viên ảo để người dùng có thể xem thuyết minh toàn bộ nội dung cùng những tư liệu đã được số hóa rất chi tiết và chân thực.

Ví dụ, mảnh vỡ tàu cảnh sát biển bị đâm vỡ có khối lượng nặng, khó có thể mang đi triển lãm cũng được số hóa lại, cho phép người xem như được “chạm” vào hiện vật”.

Thúy Nga

Nữ giảng viên 8X vượt qua cái khó của 'người tìm đường'

Trong 15 năm giảng dạy, cô Hằng gặp không ít sinh viên giỏi, thậm chí có những kỹ năng vượt trội hơn giảng viên. Nhưng cô lại cho đó là điều bình thường, bởi “ngay như huấn luyện viên Park Hang-Seo cũng chưa chắc đá bóng giỏi bằng Quang Hải”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam rất thẳng thắn hồi đáp các ý kiến, chia sẻ, và cả chỉ đạo từ phía hiệu trưởng các trường cao đẳng, trung cấp, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT và Bộ trưởng LĐ-TB-XH.

Tại hội nghị, nhiều tâm tư, bức xúc nhất chính là những trường cao đẳng, trung cấp mới chuyển quản lý từ Bộ GD-ĐT sang Bộ LĐ-TB-XH.

Sinh viên trong giờ học thực hành

Chuyển đổi chỉ có lợi

Các trường trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng trước đây trực thuộc Bộ GD-ĐT băn khoăn sẽ tiếp tục hoạt động theo quy định nào khi chưa có những văn bản chính thức của Bộ LĐ-TB-XH.

Đại diện của Hiệp hội các trường nghề cho biết mặc dù nhiều vấn đề phát sinh khi chuyển giao đã được giải đáp, nhưng ông vẫn phải đề xuất “phải có văn bản”, vì tất cả các trường khi đăng ký chỉ tiêu tuyển sinh và một số hoạt động khác phải được UBND tỉnh phê duyệt, và họ yêu cầu phải có căn cứ.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết ngay trong ngày mai Bộ sẽ có văn bản gửi trực tiếp tới các địa phương và các trường -đề nghị vẫn thực hiện theo các quy định Bộ GD-ĐT đặt ra trước đây.

Bà Nguyễn Thị Thu, Phó chủ tịch UBND TP.HCM thì đề xuất làm sao bằng cấp của các trường "phải được các nước ASEAN chấp nhận", nếu không tức là đang đào tạo lãng phí.

Nghệ sĩ Đức Hải -  phó hiệu trưởng Trường CĐ Văn hóa nghệ thuật và Du lịch sài Gòn - mong muốn có sự công bằng, minh bạch trong quản lý. Ông Hải cũng đề nghị “một chút thuận lợi cho trường ngoài công lập”. “Chỗ nào thành phố thấy có điều kiện đất đai thì tạo điều kiện cho trường ngoài công lập một chút. Chứ nếu phải về xin tiền vợ mở trường thì rất khó” – ông Hải nói vui.

Trường Trung cấp kỹ thuật nông nghiệp và phát triển nông thôn Hà Tĩnh (Ảnh Văn Đức - Duy Tuấn)

Hội nghị chợt nóng lên khi bà Lê Thị Hồng Hoa, hiệu trưởng Trường Trung cấp Y dược Lê Hữu Trác đứng lên bày tỏ tâm tư. Bà Hoa cho biết dù không được mời nhưng ngay khi biết tin, bà đã bay vào TP.HCM để tham dự hội nghị này.

Bày tỏ sự tán thành đổi mới nâng cao chất lượng đào tạo, bà Hoa cho biết thời gian qua đã rất lo lắng. “Trước đây, có 600 trường trung cấp chuyên nghiệp do Bộ GD-ĐT quản lý. Hiện nay chuyển giao, Bộ LĐ-TB-XH quản lý gần 2.000 trường, không biết sẽ đi đâu về đâu hay đang… thắt cổ tự tử?”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định “Chính phủ và các bộ đã bàn kỹ, việc chuyển giao chỉ có thuận lợi hơn cho các trường”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trao đổi với các đại biểu dự hội nghị về việc đổi mới, nâng cao chất lượng GDNN. Ảnh: Đình Nam.

Không là cắt ngân sách ngay

Khi đề cập tới việc phân luồng học sinh phổ thông vào học nghề, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga cho biết lâu nay tỉ lệ chỉ đạt 4 – 5%, trong khi mục tiêu đặt ra là 30%. Hiện nay, học sinh đi học phổ thông nhiều vì số trường học rất dồi dào. Nếu muốn thực hiện phân luồng 30% học sinh tốt nghiệp THCS đi học nghề, số lượng trường THPT phải giảm đi.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói rằng, nếu có chủ trương thực hiện điều này cũng phải cân nhắc.

“Nhưng hiện nay, Bộ GD-ĐT đang chủ trì việc thay đổi chương trình giáo dục phổ thông. Vậy tới đây Bộ GD-ĐT định hướng như thế nào để học sinh có thể lựa chọn hay rẽ ngang sang học nghề ngay từ lớp 9, lớp 10, lớp 11…?”.

Trước câu hỏi này, ông Ga cho biết khi xây dựng khung cơ cấu trình độ quốc gia đã bàn rất nhiều về vấn đề này và tới đây khi biên soạn chương trình phổ thông mới cũng sẽ tiếp tục bàn thảo để thực hiện.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng các trường nghề từng bước tiến tới tự chủ, nhưng tự chủ ở tất cả các trường trung cấp thì không được…

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết tự chủ không có nghĩa là cắt ngân sách ngay. “Quan điểm chung của Chính phủ là phải thống nhất hành động. phải có lộ trình về ngân sách, còn quyền tự chủ thì cho ngay các trường”.

Trung tâm dạy nghề, hướng nghiệp và giáo dục thường xuyên Hương Khê cũng được đầu tư gần 40 tỷ đồng nhưng cũng không thu hút được học viên (Ảnh Văn Đức - Duy Tuấn)

Ba “chìa khóa” đổi mới

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam  yêu cầu “Đào tạo nghề phải có một bước thay đổi căn bản, có lộ trình, không giật cục, duy ý chí”.

Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, để đổi mới, nâng cao chất lượng, giáo dục nghề nghiệp (GDNN) nhất định phải đẩy mạnh tự chủ cho các trường nghề, gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp và theo đúng xu hướng quốc tế.

Về vấn đề tự chủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định “Tự chủ là chủ trương chung của giáo dục đại học, GDNN và hiểu theo đúng nghĩa là tự quản, đây là thuộc tính của giáo dục, nhất là giáo dục bậc cao”.

Nêu ví dụ trung bình một trường CĐ mỗi năm nhận 10 tỉ đồng ngân sách, trường đào tạo một nghìn sinh viên nhận 10 tỷ, trường đào tạo vài chục sinh viên cũng 10 tỉ... ông Đam cho biết “Cơ chế chi ngân sách Nhà nước sẽ thay đổi, trường đào tạo một nghìn sinh viên sẽ nhận được nhiều hơn. Trường đào tạo ít sẽ phải nhận ít đi, nếu hoạt động không hiệu quả sẽ tự tiêu”.

Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, tới đây các trường, các UBND tỉnh phải chấp nhận và kiên quyết làm.

“Nếu tiếp tục bao cấp sẽ làm hư cán bộ giáo viên của những trường hoạt động không hiệu quả, có lỗi với nhân dân vì đó chính là tiền mồ hôi của nhân dân” – Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh…

Về chiếc “chìa khóa” thứ hai, theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, GDNN là phải gắn chặt với doanh nghiệp. Nhận thức này phải thực hiện triệt để, thấm sâu vào tất cả các khâu trong GDNN, từ tìm hiểu nhu cầu việc làm, định hướng nghề nghiệp, đến đào tạo, sử dụng lao động.

Điểm thứ ba là xu hướng quốc tế hoá trong đào tạo nghề.  cho rằng, cần thống nhất quan điểm chỉ cần trường ở gần nhà khi học ngắn hạn hay vừa học vừa làm, còn học tập trung mấy năm ở bậc CĐ, ĐH không nhất thiết cứ phải tại địa phương.

“Quan trọng nhất là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, huy động nguồn lực từ các trường, các chuyên gia, và cộng đồng thiết lập nên các kho học liệu mở cho tất cả các trường tham khảo”…

“Đổi mới hay là chết, chứ không thể duy trì mãi như thế này được” – Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam kết luận.

Ngân Anh