Nhận định, soi kèo Botosani vs Politehnica Iasi, 22h30 ngày 25/11: Cửa trên ‘ghi điểm’

 Tại buổi tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Làm gì để bảo đảm an toàn thông tin trong cơ quan nhà nước?” do ICTnews tổ chức mới đây khi được độc giả hỏi về nhận xét về công tác bảo đảm an toàn thông tin trong các cơ quan nhà nước ở địa phương hiện nay, ông Nguyễn Khắc Lịch, Phó Giám đốc Trung tâm VNCERT cho biết, trong những năm gần đây, đặc biệt là sau khi Luật An toàn thông tin mạng được ban hành năm 2015, Chính phủ, Bộ TT&TT và các cơ quan liên quan đã ban hành các văn bản hướng dẫn, góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý các văn liên quan đến ATTT và điều phối, ứng cứu sự cố. Cùng với đó, công tác đảm bảo an toàn thông tin trong các cơ quan nhà nước ở Trung ương và địa phương ngày càng được chú trọng. Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn chung về vấn đề nguồn lực (kinh phí và nhân lực), các địa phương cũng nỗ lực để triển khai việc bảo đảm ATTT trong các hệ thống thông tin của cơ quan và địa phương mình.

Tuy nhiên, tương tự như việc triển khai công tác ứng dụng CNTT, ở nơi nào lãnh đạo quan tâm về công tác ATTT thì nơi đó được chú trọng và được nâng cao. Do vậy có thể thấy kết quả và công tác đảm bảo ATTT được nâng lên nhưng chưa đồng đều, thời gian tới yêu cầu về ATTT phải được chú trọng và nhận được sự quan tâm tương ứng với việc đẩy mạnh công tác tin học hóa, cải cách hành chính, xây dựng Chính phủ và Chính quyền kiến tạo mà Chính phủ đã đề ra.

Chuyện không được cấp kinh phí cho CNTT, cũng như ATTT diễn ra ở khá nhiều địa phương, cụ thể như Bạc Liêu 3 năm liền không được cấp kinh phí cho CNTT, dẫn đến việc bảo đảm ATTT hầu như không có. Bình luận về vấn đề này, ông Nguyễn Khắc Lịch cho hay, thời gian qua, chỉ đạo về đẩy mạnh triển khai công tác ứng dụng CNTT nói chung và công tác bảo đảm ATTT đã được Lãnh đạo Đảng và Nhà nước quan tâm và chỉ đạo, điển hình như Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 01/7/2014 về đẩy mạnh ứng dụng, phát triển CNTT đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế; Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 26/NQ-CP ngày 01/4/2015 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động triển khai Nghị quyết số 36-NQ/TW; Nghị quyết số 36a/NQ-CP ngày 14/10/2015 về Chính phủ điện tử...; Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều quyết định liên quan đến công tác an toàn thông tin như Quyết định số 898/QĐ-TTg, Quyết định số 893/QĐ-TTg, Quyết định số 05/2017/QĐ-TTg,... tại các văn bản nêu trên, đều có yêu cầu trách nhiệm của các cơ quan đơn vị liên quan, đặc biệt là người đứng đầu các địa phương phải trực tiếp quan tâm, chỉ đạo công tác ứng dụng, phát triển CNTT và đảm bảo ATTT.

Thuật ngữ “Mobile Payment” (thanh toán di động) lần đầu tiên xuất hiện cách đây hơn 10 năm và ngày càng trở nên thông dụng, phổ biến. Hai nền tảng công nghệ phổ biến nhất cho thanh toán di động là QR Code và NFC.

Công nghệ QR Code (Quick response code - mã phản hồi nhanh, hay còn gọi là mã vạch ma trận) đã khẳng định bước đột phá lớn thay thế cho mã vạch truyền thống.

Có được điều này là do QR Code đạt tới khả năng lưu trữ lượng thông tin lớn gấp hàng trăm lần với nhiều định dạng ký tự khác nhau; đồng thời người dùng có thể tự do quét QR Code từ bất cứ nơi nào, tại bất kỳ khoảng cách và vị trí nào.

Với khả năng có thể phục hồi từ 30 đến 35% dữ liệu trong trường hợp bị vấy bẩn, bị hỏng… công nghệ QR Code giúp khắc phục hoàn toàn những hạn chế của mã vạch truyền thống.

Khả năng bảo mật thông tin tuyệt đối cũng là một trong những lý do giúp thanh toán qua QR Code ngày càng trở nên phổ biến.

Khi lựa chọn hình thức thanh toán này, khách hàng không cần nhập các thông tin cá nhân như số tài khoản, số thẻ… vốn được coi là những thông tin rất dễ bị các hacker khai thác.

Tại buổi tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Làm gì để bảo đảm an toàn thông tin trong cơ quan nhà nước?” do ICTnews tổ chức mới đây, trả lời câu hỏi của độc giả về việc mạng xã hội hiện là nguồn phát tán virus rất mạnh, mà các cơ quan như VNCERT hay các doanh nghiệp về bảo mật thường chỉ đưa ra khuyến cáo sau khi virus đã hoành hành. Vậy có cách nào để các cơ quan chuyên môn về bảo mật có thể giám sát và cảnh báo sớm hơn tới người dùng hay không? Ông Nguyễn Khắc Lịch, Phó Giám đốc Trung tâm VNCERT cho biết, hoạt động theo dõi, giám sát nguồn tấn công mạng và phát tán virus đã được VNCERT là cơ quan điều phối quốc gia, chuyên trách về ATTT thường xuyên quan tâm và chú trọng. Điều này được thể hiện cụ thể thông qua việc VNCERT đã phát cảnh báo sớm 3 tuần trước cuộc tấn công mã độc tống tiền WannaCry tại công văn số 123/VNCERT-ĐPƯC ngày 24/4/2017 trước khi sự cố xảy ra trên diện rộng vào ngày 12/5/2017, do vậy góp phần đưa Việt Nam tránh được thiệt hại so với nhiều nước trong khu vực và thế giới.

Tuy nhiên, trách nhiệm đảm bảo an toàn thông tin và ngăn chặn các cuộc tấn công, phát tán Virus không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chuyên môn về ATTT mà còn là trách nhiệm của cả cộng đồng xã hội. Khi phát hiện được dấu hiệu của việc phát tán virus, cộng đồng xã hội cần thông báo đến các cơ quan chuyên môn về ATTT sẽ góp phần hiệu quả trong  việc cảnh báo sớm các cuộc tấn công mạng.

Bên cạnh đó, vấn đề trao đổi, chia sẻ thông tin giữa các cơ quan quản lý nhà nước về ATTT và các đơn vị vận hành hệ thống thông tin quan trọng, các nhà mạng Viễn thông, Internet, các cơ quan chuyên môn về ATTT và người dùng là cực kỳ quan trọng góp phần giúp cảnh báo sớm trên diện rộng. Nhưng rào cản hiện nay là tâm lý ngại chia sẻ thông tin về sự cố an toàn thông tin.

Tổng quan về ngành công nghiệp phần mềm

Năm 2016, doanh thu của lĩnh vực công nghiệp phần mềm đạt khoảng 3 tỷ USD với mức tăng trưởng 16,8% so với năm 2015. Đây là tốc độ tăng trưởngnhanh, cho thấy tiềm năng to lớn của ngành phần mềm tại Việt Nam.

Song song với đó, số lượng và chất lượng của các doanh nghiệp phần mềm trong nước cũng đã được cải thiện đáng kể. Tính đến hết năm 2016, Việt Nam đã có 05 doanh nghiệp phần mềm đạt chứng chỉ CMMI mức 5 và 19 doanh nghiệp phần mềm có chứng chỉ CMMI mức 3, đưa Việt Nam trở thành nước đứng đầu khu vực Đông Nam Á về số lượng các công ty đạt được chứng chỉ này.Việt Nam đã và đang trở thành một điểm đến hấp dẫn đối với gia công phần mềm và cung cấp các dịch vụ thuê ngoài. Các chỉ số đánh giá của quốc tế đối với lĩnh vực gia công phần mềm vẫn ở mức tích cực. Năm 2016, Việt Nam xếp thứ 11/55 các quốc gia về dịch vụ gia công, xếp thứ 5 trong Đông Nam Á;đồng thời, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh tiếp tục lọt vào top 20 thành phố hấp dẫn nhất về dịch vụ gia công năm 2016.

Hiện trạng xây dựng và triển khai giải pháp phần mềm thương hiệu Việt trong một số lĩnh vực lĩnh vực

Không chỉ gia công cho các thị trường nước ngoài, các doanh nghiệp trong nước cũng đang tập trung vào đáp ứng nhu cầu thị trường nội địa. Trong bối cảnh phát triển chung của nhiều xu thế công nghệ (CMCN4.0, Kinh tế số, …), kèm theo nhu cầu hiện đại hóa, thể hiện vai trò kiến tạo của Chính phủ, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp đã tạo ra dư địa ngày càng rộng lớn cho các sản phẩm phần mềm thương hiệu Việt. Bài báo sẽ tập trung vào điểm qua vai trò của cácgiải pháp phần mềm trong một số lĩnh vực cụ thể bao gồm giáo dục đào tạo, y tế, an ninh quốc phòng, và các ngành kinh tế.

Giáo dục và đào tạo

Công tác ứng dụng CNTT trong ngành giáo dục thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục - đào tạo, thúc đẩy mạnh mẽ cải cách thủ tục hành chính và tạo thuận lợi tối đa cho người dân. CNTT đã góp phần rút ngắn khoảng cách trong giáo dục giữa các vùng miền thông qua việc kết nối Internet tới các cơ sở đào tạo.

Ứng dụng các giải pháp phần mềm, đặc biệt là phần mềm trong nước đã được triển khai mạnh mẽ trong công tác quản lý giáo dục. Hiện nay đã có khoảng 70% các trường học áp dụng các hệ thống phần mềm quản lý trực tuyến, tập trung dữ liệu đem lại hiệu quả cao trong công tác quản lý điều hành, tiết kiệm chi phí và nhân lực. Hệ thống thông tin quản lý giáo dục (EMIS) đã được triển khai tới gần 50.000 trường học, phòng GDĐT, sở GDĐT và kết nối dữ liệu về Bộ GDĐT định kỳ 3 lần/ năm. Hệ thống quản lý bậc tiểu học theo mô hình trực tuyến đã được triển khai đến 16.000 trường tiểu học, các phòng GDĐT, sở GDĐT và Bộ GDĐT. Hệ thống hỗ trợ công tác kiểm định chất lượng giáo dục trực tuyến đã được triển khai trong các trường mầm non của cả nước. Hệ thống thông tin quản lý phổ cập giáo dục, chống mù chữ (PCGD CMC) đã được triển khai trên toàn bộ 16.000 ban chỉ đạo PCGD CMC từ cấp xã đến cấp Trung ương với cơ sở dữ liệu của khoảng 70 triệu người dân trong độ tuổi PCGD được lưu trữ tại địa chỉ http://pcgd.moet.gov.vn. Toàn bộ thông tin liên quan đến các kỳ thi đều được cung cấp đầy đủ, rộng khắp, công khai minh bạch tại địa chỉ http://thi.moet.edu.

Đối với công tác giảng dạy, việc ứng dụng phần mềm đổi mới công tác giảng dạy được giáo viên, kể cả giáo viên ở các vùng khó khăn, thực hiện thường xuyên mang lại hiệu quả thiết thực. Số giáo viên trong toàn ngành (khối mầm non, phổ thông) có thể ứng dụng phần mềm đổi mới phương pháp dạy học trên lớp học (sử dụng phần mềm trình chiếu và các phần mềm dạy học khác) đạt tỷ lệ 65%. Trong đó, số giáo viên có khả năng thiết kế bài giảng e-Learning đạt tỷ lệ 19%. Cổng đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng giáo viên trực tuyến (e-Learning) đã được triển khai tại địa chỉ http://taphuan.moet.edu.vn cung cấp các bài giảng điện tử, tài liệu học tập, diễn đàn thảo luận nâng cao chất lượng đào tạo, giảm chi phí và thời gian lên lớp.

Y tế

Ứng dụng phần mềm trong lĩnh vực y tế thời gian qua đã có những bước chuyển đổi lớn, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Những hạ tầng và phần mềm cơ bản đã được Bộ Y tế xây dựng phục vụ công tác quản lý điều hành như cổng thông tin điện tử, hệ thống trao đổi văn bản, quản lý điều hành, hộp thư điện tử công vụ. Ngoài ra, cần kể tới các giải pháp phục vụ người dân và doanh nghiệp thông qua cổng thông tin điện tử, đường dây nóng tiếp nhận thắc mắc người dân, doanh nghiệp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến với 100% mức độ 2, 37/269 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4 thuộc các lĩnh vực như an toàn thực phẩm, môi trường y tế, dược, khám chữa bệnh, trang thiết bị y tế… Ứng dụng phần mềm chuyên ngành đã và đang giải quyết được những bài toán lớn, tổng thể, trao đổi dữ liệu được với nhau như Hệ thống khám chữa bệnh và thanh toán bảo hiểm y tế. Một số giải pháp thương hiệu Việt cũng đã bước đầuđáp ứng được các yêu cầu kỹ thuật cao trong các hoạt động khám, chữa bệnh như chụp cắt lớp, mổ nội soi, khám chữa bệnh từ xa được xem là công cụ hữu hiệu góp phần triển khai dự án bệnh viện vệ tinh nhằm kết nối với các bệnh viện tuyến dưới, giảm tải cho bệnh viện tuyến trên.