Nhận định, soi kèo Al

Đạn chùm là đầu đạn chứa nhiều bom nhỏ mà mỗi quả có một đầu đạn riêng lẻ. Loại vũ khí này được phát triển vào cuối Thế chiến II và trở nên phổ biến trong Chiến tranh Lạnh. Để phân biệt với đạn chùm, những quả bom hay đạn pháo thông thường được gọi là đạn đơn nhất. 

Lợi ích chiến thuật của loại vũ khí này không cần bàn cãi khi có thể tạo ra nhiều vụ nổ bao phủ một khu vực rộng lớn hơn, có thể được sử dụng tấn công từ xe bọc thép, bộ binh, cho đến các mục tiêu hậu cần hay hệ thống phòng không. Tuy nhiên, tỷ lệ “đạn chết” của bom chùm là vấn đề khiến hơn 100 quốc gia ký tên cấm sử dụng loại vũ khí này trong chiến tranh hiện đại. Chẳng hạn, M270 - hệ thống phóng tên lửa đời cũ hơn so với HIMARS, có thể bắn đầu đạn chứa 644 quả lựu đạn M77, song mỗi lần bắn để lại tới 4% (26 quả lựu đạn) chưa nổ trên mặt đất.

Tỷ lệ này tạo ra mối nguy hiểm tiềm tàng với dân thường nhiều năm sau cuộc chiến. Công ước về Bom, Đạn chùm nghiêm cấm “sử dụng, tàng trữ, sản xuất và chuyển giao” loại vũ khí này. Song, Mỹ, Nga, Ukraine là các bên không tham gia ký kết.

Vào tháng 3, Reuterstiết lộ Kiev đã vận động hành lang để Washington chuyển giao bom chùm Mk-20 (Rockeye), một loại vũ khí từ thời chiến tranh Việt Nam. Mỗi quả Rockeye nặng hơn 500 pound (~220 kg), chứa 247 quả bom nhỏ nhưng không tương thích với các loại máy bay hiện tại của Ukraine. Giới quân sự nước này nói rằng, họ có thể tháo rời những đầu đạn trong Rockeye để sử dụng từng quả bom nhỏ làm vũ khí cho máy bay không người lái. Ukraine cũng muốn đạn pháo DPICM 155 mm, chứa 88 quả bom chùm, để phá hủy thiết giáp của Nga.

Cả Ukraine và Nga đều sử dụng rộng rãi loại drone bốn cánh quạt thương mại trong chiến đấu, tải trọng phổ biến là lựu đạn phân mảnh Vog-17 đã được tinh chỉnh, có khả năng diệt bộ binh hiệu quả.

Cải thiện đáng kể khả năng diệt tăng của drone

Trong khi đó, các đơn vị Aerorozvidka của Ukraine sử dụng máy bay không người lái R18 lớn hơn để thả lựu đạn chống tăng RTG-3, nặng khoảng 3 pound (~1,3 kg) do Liên Xô sản xuất hoặc đầu đạn RPG có hiệu quả cao với xe bọc thép. Tuy nhiên, các đầu đạn này lại quá tải trọng của những chiếc drone thương mại tiêu dùng. Drone bốn cánh quạt chỉ có thể sử dụng loại đạn “tự chế” từ lựu đạn M433 40mm của Mỹ, còn được gọi là “trứng vàng” do có phần mũi được đánh dấu màu vàng hoặc các loại lựu đạn thay thế tạm thời khác.

Bên cạnh đó, các drone ở chiến trường Ukraine cũng được trang bị lựu đạn cải tiến với ngòi nổ tác động mới và cánh đuôi in 3D để chúng rơi thẳng, nhưng sự kết hợp này thường không đủ sức mạnh vô hiệu hoá những cỗ xe tăng với lớp giáp dày, cũng như ngòi nổ tác động hoạt động không đáng tin cậy. 

Các lực lượng quân sự Ukraine cũng tận dụng những quả bom chùm từ thời Liên Xô để trang bị cho những chiếc drone. Chẳng hạn như PTAB 2,5 chứa 6 đầu đạn nhỏ, được vũ trang cho những chiếc drone ném bom “hạng nặng” hoặc lắp trên những thiết bị bay cảm tử.

Trong khi đó, đạn con nặng 1,2 pound (~0,5 kg) trong bom Rockeye có kích thước phù hợp với các loại máy bay không người lái cỡ nhỏ. Chúng cũng được thiết kế để thả từ trên không, với các cánh khí động học, ngòi nổ tác động và đầu đạn có thể xuyên giáp dày 10 inch (~25 cm).

Tại chiến tranh Iraq, bom Rockeye có tỷ lệ “đạn chết” lên tới 30%, để lại hàng ngàn quả bom nguy hiểm chưa phát nổ trên mặt đất. Nguyên nhân có thể do địa hình tác chiến, khi chúng rơi xuống cát mềm và không đủ lực kích hoạt cầu chì.

Mỹ đang có hàng trăm triệu bom chùm trong kho vũ khí và để tiêu huỷ số này cũng là một thách thức tài chính đáng kể. Gửi viện trợ số đạn chùm này cho Ukraine sẽ là “một mũi tên bắn hai đích”, song động thái cũng có thể làm tổn hại đến nỗ lực “xây dựng liên minh và thúc đẩy thoả thuận kiểm soát vũ khí” của Washington.

(Theo PopMech, Forbes)

Tàu ngầm không người lái tạo ra ‘cách mạng’ với hải quân Mỹ

Tới nay, toàn tỉnh đã cấp 19 mã số cơ sở vùng trồng phục vụ xuất khẩu với diện tích 1997,8ha, sản lượng khoảng 223.539 tấn/năm; hỗ trợ nhiều hộ nông dân đưa các sản phẩm nông sản lên các sàn thương mại điện tử.

Năm ngoái trên địa bàn tỉnh có 84 hợp tác xã nông, lâm nghiệp tham gia sản xuất theo chuỗi giá trị và cung cấp cho các siêu thị, cửa hàng tiện lợi; có 22 hợp tác xã ứng dụng công nghệ cao vào quy trình sản xuất, trong đó có 18 hợp tác xã nông nghiệp đạt các tiêu chuẩn VietGAP, Global GAP, RA, Organic; nhiều sản phẩm nông sản được cấp chứng nhận OCOP 3 sao, 4 sao…

Theo ghi nhận, ngành nông nghiệp tỉnh đã hình thành nền tảng dữ liệu số nông nghiệp phục vụ cho công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành, phát triển thương mại điện tử, dịch vụ nông nghiệp... Lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật đã xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung toàn tỉnh về các cơ sở sản xuất, kinh doanh các mặt hàng liên quan đến trồng trọt và bảo vệ thực vật, dịch hại và phân bón; triển khai cập nhật thường xuyên mã 5 số vùng trồng.

Lĩnh vực chăn nuôi và thú ý đang tiến hành báo cáo dịch bệnh động vật cấp tỉnh trực tuyến qua Hệ thống VAHIS do Cục Thú y xây dựng; sử dụng các phần mềm, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nghiệp vụ, lập bản đồ dịch tễ (Quantum Gis), báo cáo tình hình dịch bệnh động vật (Vahis). Lĩnh vực lâm nghiệp đang triển khai ứng dụng hiệu quả các phần mềm: Quản lý động vật hoang dã (http://wl.globits.net); theo dõi, cập nhật diễn biến rừng (FORMIS); thống kê ngành lâm nghiệp (http://giamsatdanhgia.com/cms.nc/); theo dõi cháy rừng trực tuyến (http://watch.pcccr.vn/DiemChay).

Bình Phước phấn đấu đến năm 2025, có 20% trang trại, doanh nghiệp với khoảng 5-7 sản phẩm được số hóa; các xã, phường, thị trấn thực hiện thí điểm số hóa phải có 100% sản phẩm OCOP được số hóa.

Phước Long

Trước những ý kiến trái chiều từ mạng xã hội, bà Phạm Kim Dung - Giám đốc công ty Sen Vàng chia sẻ trên báo chí: “Việc phẫu thuật thẩm mỹ không còn là vấn đề khiến chúng ta phải e dè nữa. Thanh Thủy lựa chọn phẫu thuật là giúp cải thiện những thiếu sót mà bạn cảm thấy tự ti”. Cũng theo bà Phạm Kim Dung, đương kim Hoa hậu Việt Nam đang chuẩn bị các kỹ năng để tham gia một đấu trường sắc đẹp quốc tế. 

Huỳnh Thị Thanh Thủy đăng quang Hoa hậu Việt Nam 2022. Cô từng đoạt danh hiệu hoa khôi Đại học Ngoại ngữ - Đại học Đà Nẵng, Á khôi 1 cuộc thi Học sinh - Sinh viên thanh lịch TP. Đà Nẵng năm 2021. Hiện cô là sinh viên năm thứ ba khoa Ngôn ngữ Anh, Đại học Ngoại ngữ - Đại học Đà Nẵng.

Doãn Phong

Cho đến nay, Bộ GD-ĐT đã ban hành khá đầy đủ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn để các địa phương, đơn vị triển khai công tác bảo đảm chất lượng giáo dục.

Quy định về tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục đối với cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và thường xuyên đã được các địa phương triển khai trong nhiều năm qua.

Từ năm 2018, quy định mới theo hướng tích hợp hoạt động công nhận trường đạt chuẩn quốc gia và kiểm định chất lượng giáo dục đối với giáo dục mầm non và phổ thông cũng đã được ban hành và triển khai áp dụng cho từng cơ sở giáo dục.

Tuy nhiên, nhiều địa phương mong muốn có thêm bộ chỉ số đánh giá chất lượng giáo dục theo các đơn vị hành chính, trước hết là cấp tỉnh/thành phố, nhằm giúp các bên liên quan có thông tin tin cậy về chất lượng giáo dục trong từng địa phương và giữa các địa phương cùng cấp.

Qua bộ chỉ số này, lãnh đạo địa phương sẽ thấy được bức tranh toàn cảnh về giáo dục địa phương, nhất là những chỉ số còn yếu; cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục của địa phương cũng có được cái nhìn khách quan và đối sánh với các địa phương khác, từ đó đổi mới công tác chỉ đạo, quản lý, cũng như tư vấn chính sách phát triển giáo dục phù hợp với địa phương.

Bộ chỉ số được xây dựng như thế nào?

Bộ chỉ số hiện đang được nhóm các nhà khoa học giàu kinh nghiệm về giáo dục Việt Nam, trong đó có các chuyên gia trong nước và quốc tế về quản lý giáo dục, đo lường và đánh giá giáo dục tích cực triển khai nghiên cứu trong khuôn khổ một đề tài nghiên cứu khoa học cấp quốc gia giai đoạn 2017-2020.

Với quan điểm “nâng cao trách nhiệm giải trình về chất lượng giáo dục và tạo cơ hội học tập cho mọi người”, nhóm nghiên cứu vận dụng cách tiếp cận toàn diện, có hệ thống đối với giáo dục, trên cơ sở tham khảo khung phân tích chất lượng giáo dục của UNESCO, Cộng đồng Châu Âu, Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD). Đồng thời, bám sát đặc thù giáo dục nước ta để có thể đề xuất một bộ chỉ số đánh giá chất lượng giáo dục địa phương bảo đảm tính khoa học và khả thi.

Dự kiến bộ chỉ số này sẽ được thiết kế theo các nhóm chỉ số bao quát được những khía cạnh cơ bản của giáo dục địa phương, mỗi nhóm chỉ số sẽ có một số chỉ số cụ thể.

Ví dụ, có các nhóm chỉ số về: bối cảnh giáo dục địa phương; nguồn lực giáo dục (nhân sự, tài chính, cơ sở vật chất); quá trình giáo dục (dạy học, học tập, đánh giá); kết quả đầu ra và thành tựu giáo dục;… Vì vậy, có thể nói, bộ chỉ số về cơ bản sẽ đánh giá được toàn diện chất lượng giáo dục địa phương.

Ý nghĩa của kết quả thi THPT quốc gia và tỉ lệ tốt nghiệp THPT trong bộ chỉ số

Trong bộ chỉ số đánh giá chất lượng giáo dục địa phương đang được nghiên cứu, kết quả thi THPT quốc gia và tỉ lệ tốt nghiệp THPT chỉ là một trong những chỉ số đầu ra quan trọng, và kết quả này chỉ phản ánh được một khía cạnh trong bức tranh tổng thể về chất lượng giáo dục địa phương.

Như đã nói ở trên, chất lượng giáo dục của mỗi địa phương được thể hiện ở nhiều nhóm chỉ số khác nhau.

Ngay cả với nhóm chỉ số kết quả đầu ra và thành tựu giáo dục, ngoài kết quả thi THPT quốc gia và tỉ lệ tốt nghiệp THPT, còn các chỉ số khác như: kết quả phổ cập giáo dục; kết quả bồi dưỡng cho học sinh dân tộc thiểu số, học sinh có hoàn cảnh khó khăn; kết quả thi học sinh giỏi quốc gia/quốc tế; tỉ lệ học sinh lớp 12 đỗ vào các trường đại học…

Với việc cập nhật thông tin vào bộ chỉ số theo từng năm học, các địa phương sẽ thấy được bức tranh thực tiễn về chất lượng giáo dục, sẽ biết được chỉ số nào tốt, chỉ số nào kém so với những năm trước, từ đó có những chính sách, kế hoạch phù hợp để khắc phục hoặc cải tiến kịp thời.

Với bộ chỉ số này, thông tin cơ bản về chất lượng giáo dục của mỗi địa phương cũng sẽ được công khai để toàn xã hội được biết. Việc cải tiến các chỉ số còn yếu so với chính địa phương và so với các địa phương khác sẽ có tác động tích cực đến việc nâng cao chất lượng giáo dục của từng địa phương, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục cả nước.

Để triển khai được bộ chỉ số một cách hiệu quả sẽ cần tới sự đồng bộ về hạ tầng công nghệ thông tin, sự vào cuộc của nhiều bên liên quan, gồm cấp ủy, chính quyền các địa phương, hệ thống cơ quan quản lý giáo dục từ Bộ GD&ĐT đến các Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT và từng cơ sở giáo dục.

Hy vọng rằng, việc nghiên cứu và đưa ra được bộ chỉ số đánh giá chất lượng giáo dục địa phương sẽ là một trong những giải pháp tốt để góp phần đổi mới quản lý giáo dục theo hướng ngày càng thực chất, hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh bùng nổ cách mạng công nghiệp 4.0 như hiện nay.

Hạ Anh (Ghi)

Thiếu trầm trọng khuôn viên, lấy đâu ra chất lượng giáo dục thể chất?

Đại diện nhiều địa phương thẳng thắn: Giáo viên thiếu, chương trình chán, khuôn viên thiếu, ngân sách vắng...thì lấy đâu ra chất lượng giáo dục thể chất tốt.

Cho đến nay, Bộ GD-ĐT đã ban hành khá đầy đủ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn để các địa phương, đơn vị triển khai công tác bảo đảm chất lượng giáo dục.

Quy định về tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục đối với cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và thường xuyên đã được các địa phương triển khai trong nhiều năm qua.

Từ năm 2018, quy định mới theo hướng tích hợp hoạt động công nhận trường đạt chuẩn quốc gia và kiểm định chất lượng giáo dục đối với giáo dục mầm non và phổ thông cũng đã được ban hành và triển khai áp dụng cho từng cơ sở giáo dục.

Tuy nhiên, nhiều địa phương mong muốn có thêm bộ chỉ số đánh giá chất lượng giáo dục theo các đơn vị hành chính, trước hết là cấp tỉnh/thành phố, nhằm giúp các bên liên quan có thông tin tin cậy về chất lượng giáo dục trong từng địa phương và giữa các địa phương cùng cấp.

Qua bộ chỉ số này, lãnh đạo địa phương sẽ thấy được bức tranh toàn cảnh về giáo dục địa phương, nhất là những chỉ số còn yếu; cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục của địa phương cũng có được cái nhìn khách quan và đối sánh với các địa phương khác, từ đó đổi mới công tác chỉ đạo, quản lý, cũng như tư vấn chính sách phát triển giáo dục phù hợp với địa phương.

Bộ chỉ số được xây dựng như thế nào?

Bộ chỉ số hiện đang được nhóm các nhà khoa học giàu kinh nghiệm về giáo dục Việt Nam, trong đó có các chuyên gia trong nước và quốc tế về quản lý giáo dục, đo lường và đánh giá giáo dục tích cực triển khai nghiên cứu trong khuôn khổ một đề tài nghiên cứu khoa học cấp quốc gia giai đoạn 2017-2020.

Với quan điểm “nâng cao trách nhiệm giải trình về chất lượng giáo dục và tạo cơ hội học tập cho mọi người”, nhóm nghiên cứu vận dụng cách tiếp cận toàn diện, có hệ thống đối với giáo dục, trên cơ sở tham khảo khung phân tích chất lượng giáo dục của UNESCO, Cộng đồng Châu Âu, Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD). Đồng thời, bám sát đặc thù giáo dục nước ta để có thể đề xuất một bộ chỉ số đánh giá chất lượng giáo dục địa phương bảo đảm tính khoa học và khả thi.

Dự kiến bộ chỉ số này sẽ được thiết kế theo các nhóm chỉ số bao quát được những khía cạnh cơ bản của giáo dục địa phương, mỗi nhóm chỉ số sẽ có một số chỉ số cụ thể.

Ví dụ, có các nhóm chỉ số về: bối cảnh giáo dục địa phương; nguồn lực giáo dục (nhân sự, tài chính, cơ sở vật chất); quá trình giáo dục (dạy học, học tập, đánh giá); kết quả đầu ra và thành tựu giáo dục;… Vì vậy, có thể nói, bộ chỉ số về cơ bản sẽ đánh giá được toàn diện chất lượng giáo dục địa phương.

Ý nghĩa của kết quả thi THPT quốc gia và tỉ lệ tốt nghiệp THPT trong bộ chỉ số

Trong bộ chỉ số đánh giá chất lượng giáo dục địa phương đang được nghiên cứu, kết quả thi THPT quốc gia và tỉ lệ tốt nghiệp THPT chỉ là một trong những chỉ số đầu ra quan trọng, và kết quả này chỉ phản ánh được một khía cạnh trong bức tranh tổng thể về chất lượng giáo dục địa phương.

Như đã nói ở trên, chất lượng giáo dục của mỗi địa phương được thể hiện ở nhiều nhóm chỉ số khác nhau.

Ngay cả với nhóm chỉ số kết quả đầu ra và thành tựu giáo dục, ngoài kết quả thi THPT quốc gia và tỉ lệ tốt nghiệp THPT, còn các chỉ số khác như: kết quả phổ cập giáo dục; kết quả bồi dưỡng cho học sinh dân tộc thiểu số, học sinh có hoàn cảnh khó khăn; kết quả thi học sinh giỏi quốc gia/quốc tế; tỉ lệ học sinh lớp 12 đỗ vào các trường đại học…

Với việc cập nhật thông tin vào bộ chỉ số theo từng năm học, các địa phương sẽ thấy được bức tranh thực tiễn về chất lượng giáo dục, sẽ biết được chỉ số nào tốt, chỉ số nào kém so với những năm trước, từ đó có những chính sách, kế hoạch phù hợp để khắc phục hoặc cải tiến kịp thời.

Với bộ chỉ số này, thông tin cơ bản về chất lượng giáo dục của mỗi địa phương cũng sẽ được công khai để toàn xã hội được biết. Việc cải tiến các chỉ số còn yếu so với chính địa phương và so với các địa phương khác sẽ có tác động tích cực đến việc nâng cao chất lượng giáo dục của từng địa phương, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục cả nước.

Để triển khai được bộ chỉ số một cách hiệu quả sẽ cần tới sự đồng bộ về hạ tầng công nghệ thông tin, sự vào cuộc của nhiều bên liên quan, gồm cấp ủy, chính quyền các địa phương, hệ thống cơ quan quản lý giáo dục từ Bộ GD&ĐT đến các Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT và từng cơ sở giáo dục.

Hy vọng rằng, việc nghiên cứu và đưa ra được bộ chỉ số đánh giá chất lượng giáo dục địa phương sẽ là một trong những giải pháp tốt để góp phần đổi mới quản lý giáo dục theo hướng ngày càng thực chất, hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh bùng nổ cách mạng công nghiệp 4.0 như hiện nay.

Hạ Anh (Ghi)

Thiếu trầm trọng khuôn viên, lấy đâu ra chất lượng giáo dục thể chất?

Đại diện nhiều địa phương thẳng thắn: Giáo viên thiếu, chương trình chán, khuôn viên thiếu, ngân sách vắng...thì lấy đâu ra chất lượng giáo dục thể chất tốt.