Apple sẽ giảm giá hàng loạt mẫu iPhone của năm 2018

Tưởng chừng Ellie sẽ mất niềm tin vào cuộc sống, nhưng nhờ xem bộ phim về chú cá heo Winter bị cắt cụt đuôi mà vẫn bơi thần kỳ, cô bé tìm tới bơi lội vào năm 8 tuổi và bắt đầu khai phá khả năng tiềm ẩn của bản thân.

Vượt qua nỗi đau đoạn chi, Ellie gặt hái nhiều thành tích trên "đường đua xanh" khi liên tiếp đạt huy chương tại các giải vô địch thế giới, là vận động viên bơi lội trẻ nhất Vương quốc Anh giành huy chương bạc tại Thế vận hội Paralympic 2020 khi mới 17 tuổi.

Gần đây nhất, nữ kình ngư tham gia Paralympic Paris 2024 và giành huy chương vàng ở hạng mục bơi ngửa 50m. Ngoài bơi lội, Ellie là vận động viên trượt ván tài năng và mơ ước trở thành thợ làm bánh.

Bằng tiếng nói của mình, Ellie tích cực kêu gọi mọi người tiêm vaccine ngăn chặn bệnh do não mô cầu, tránh lặp lại hoàn cảnh như của cô.

Năm 2023, Quỹ nghiên cứu về bệnh do não mô cầu, Liên đoàn các tổ chức phòng chống bệnh do não mô cầu (CoMO) và Sanofi đã ra mắt lá cờ đẩy lùi bệnh viêm màng não. Ellie Challis cùng với hai vận động viên cũng từng chịu di chứng do não mô cầu gồm Théo Curin (Pháp) và Davide Morana (Ý) đồng hành phất lên lá cờ, biểu tượng đầu tiên trên toàn cầu nhằm nâng cao nhận thức về bệnh này như cách mà dải băng hồng tạo ra nhận thức về bệnh ung thư vú. Trước đó, khi mắc bệnh, Théo Curin chỉ mới 6 tuổi, còn Davide 24 tuổi.

Cách phòng bệnh do não mô cầu hiệu quả

Vi khuẩn não mô cầu gây nhiều bệnh cảnh nặng nề như: viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi,... Trong đó, viêm màng não được xem là bệnh tử có thể gây tử vong trong 24 giờ. Vi khuẩn dễ lây qua đường hô hấp như ho, hắt hơi, tiếp xúc gần hàng ngày như hôn, dùng chung dụng cụ, ly tách, sống trong các khu tập thể, khu cắm trại...

Theo CDC Mỹ, cứ 1 trong 2 người mắc bệnh do não mô cầu sẽ tử vong nếu không điều trị kịp thời. Cứ 5 người sống sót thì có 1 người bị khuyết tật cả đời như đoạn chi, chậm phát triển trí tuệ, điếc, liệt...

Ai cũng có nguy cơ mắc não mô cầu khuẩn nhưng trẻ dưới 5 tuổi, thanh thiếu niên 14-20 tuổi, người suy giảm miễn dịch, người cao tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Trong đó, thanh thiếu niên dễ nhiễm vì sinh hoạt ở môi trường đông người, tăng giao tiếp xã hội, khoảng trống miễn dịch lớn…

Mới đây, Sở Y tế tỉnh Lâm Đồng thông tin vừa ghi nhận 4 ca mắc não mô cầu, trong đó 3 bệnh nhân được chuyển điều trị Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM. Trước đó, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng ghi nhận một bé trai 6 tháng tuổi (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) khởi phát bệnh với triệu chứng sốt cao, nôn trớ, phát ban dạng chấm li ti toàn thân. Bé chưa tiêm vaccine phòng não mô cầu.

Phân tích gộp 89 nghiên cứu từ 28 nước cho thấy thanh thiếu niên là nhóm người lành mang trùng cao nhất, trong đó 23,7% ở độ tuổi 19. Một nghiên cứu trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, trong số bệnh nhân tử vong do não mô cầu, 48% là thanh thiếu niên. Tại Việt Nam, thanh thiếu niên và người trưởng thành chiếm 60% số ca bệnh được báo cáo.

Theo một nghiên cứu ở Anh, chi phí chăm sóc một bệnh nhân viêm màng não suốt cuộc đời mất khoảng 1,72 triệu bảng Anh (hơn 56 tỷ đồng). Tại Việt Nam, chi phí chăm sóc bệnh nhân chiếm 83% tổng chi tiêu gia đình hàng tháng.

Chủng ngừa là cách hiệu quả nhất giúp phòng bệnh do não mô cầu, giảm gánh nặng và biến chứng. Não mô cầu khuẩn có 12 nhóm huyết thanh gây bệnh chính, trong đó 6 nhóm A, B, C, X, W-135, Y gây 90% ca bệnh trên thế giới. Dịch tễ học các nhóm huyết thanh có sự biến đổi, thay đổi theo thời gian và giữa các quốc gia, các vùng địa lý nên khó dự đoán.

Hiện Việt Nam có 3 loại vaccine phòng 5 nhóm não mô cầu khuẩn là vaccine nhóm A, C, Y, W-135 của Mỹ, nhóm B của Ý và nhóm B, C của Cuba. Trong đó, vaccine cộng hợp tứ giá của Mỹ giúp giảm đến 90% số ca mắc do nhóm huyết thanh C, Y và W-135. Việc tiêm chủng đầy đủ các loại vaccine não mô cầu để phòng bệnh rất cần thiết, đặc biệt với thanh thiếu niên đang trong độ tuổi học tập, lao động.

Thời gian trên, một ô tô đi lên cầu Vĩnh Tuy bất ngờ đâm vào thành cầu, đâm gãy thanh sắt đựng 2 chậu hoa nằm giữa cầu, khiến 2 chậu hoa rơi xuống dưới bãi gửi xe tại chân cầu Vĩnh Tuy.

"Rất may thời điểm đó không có ai đi phía dưới, sự việc không gây thiệt hại về người. Các đơn vị chức năng đang tiếp tục làm rõ vụ việc", đại diện Công an phường Vĩnh Tuy nói thêm.

Tại hiện trường, thanh sắt đựng 2 chậu hoa trên cầu Vĩnh Tuy bị gãy, 2 chậu hoa rơi xuống bãi xe phía dưới vỡ tung tóe.

Prasinezumab là một loại kháng thể do công ty Prothena phát triển, nhằm mục đích ngăn chặn sự tích tụ của protein alpha-synuclein trong não, được cho là nguyên nhân gây ra các triệu chứng suy giảm vận động và nhận thức ở bệnh nhân Parkinson.

Nghiên cứu của GS Masliah đã giúp thuốc này được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt để tiến hành thử nghiệm lâm sàng.

Tuy nhiên, một thử nghiệm lâm sàng trên 316 bệnh nhân Parkinson công bố vào năm 2022 trên tạp chí New England Journal of Medicinecho thấy, Prasinezumab không mang lại hiệu quả so với giả dược.

Thêm vào đó, những người tham gia thử nghiệm gặp phải nhiều tác dụng phụ như: buồn nôn và đau đầu. Một thử nghiệm khác với thuốc này cũng cho kết quả không nhất quán, đặt ra nhiều nghi vấn về tính an toàn và hiệu quả của thuốc.

Việc các công trình của GS Masliah bị nghi ngờ gian lận khiến không chỉ giới khoa học mà còn rất nhiều bệnh nhân và gia đình họ mất niềm tin vào quá trình nghiên cứu và phát triển thuốc.

Cuộc điều tra làm rung chuyển giới khoa học

Cuộc điều tra đã khiến nhiều nhà khoa học cảm thấy bị sốc. Nhà thần kinh học Christian Haass từ Đại học Ludwig Maximilian tại Munich cho biết, ông đã "rơi khỏi ghế" khi nhìn thấy số lượng hình ảnh bị nghi ngờ.

Samuel Gandy, một chuyên gia hàng đầu về Alzheimer tại Trung tâm Nghiên cứu Bệnh Alzheimer Mount Sinai, cũng choáng váng trước những phát hiện này và không thể tin nổi rằng việc gian lận có thể kéo dài nhiều năm như vậy.

Một nhà khoa học khác, TS Tim Greenamyre từ Đại học Pittsburgh, cho rằng rất khó để tin rằng GS Masliah không biết về những sai phạm này, dù ông có trực tiếp làm giả hình ảnh hay không.

Với vai trò là tác giả chính hoặc cuối trong hầu hết các bài báo bị nghi vấn, GS Masliah chịu trách nhiệm chính cho nội dung và chất lượng nghiên cứu.

Nhiều nhà khoa học đã lên tiếng về việc cần phải mở rộng điều tra các công trình của GS Masliah. Một trong những mối lo ngại lớn nhất là sự ảnh hưởng của những nghiên cứu này đến quá trình phát triển thuốc điều trị các bệnh về thần kinh, đặc biệt là Alzheimer và Parkinson.

Những lùm xùm xung quanh các nghiên cứu của GS Masliah có thể ảnh hưởng sâu sắc đến lĩnh vực nghiên cứu bệnh Alzheimer và Parkinson, đe dọa làm lung lay niềm tin vào các kết quả nghiên cứu khoa học.

Sự việc này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát chất lượng và tính minh bạch trong khoa học, đặc biệt là khi các nghiên cứu có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và cuộc sống của hàng triệu người.

Khi những phát hiện gian lận được phơi bày, điều đó không chỉ tác động đến các bệnh nhân và gia đình họ mà còn làm giảm niềm tin vào cả hệ thống nghiên cứu và phát triển y tế toàn cầu.