Cuối tháng 10/2017, Ủy ban châu Âu (EC) áp dụng “thẻ vàng” cho Việt Nam sau nhiều năm cảnh báo việc đánh bắt thủy hải sản trái phép. Mỗi thẻ vàng thường kéo dài trong vòng 6 tháng nhưng Việt Nam đã bị gia hạn thêm 6 tháng nữa. Nếu tình hình này không được cải thiện, Việt Nam có thể phải nhận “thẻ đỏ”, hay mất đi thị trường xuất khẩu thủy sản là châu Âu (chiếm gần 20% thủy sản xuất khẩu của nước ta).

Trước đó, giải pháp chống “thẻ vàng” hay “thẻ đỏ” với các thiết bị định vị mua của nước ngoài cho các tàu cá bị vô hiệu bởi nhiều lý do. Hai dự án được tài trợ với các thiết bị của Nhật và Pháp hầu hết đều bị ngư dân tắt nguồn hoặc rút ăng ten để tùy nghi đánh bắt và bản thân thiết bị cũng có những hạn chế.

Tháng 10/2018, 1 năm kể từ ngày Việt Nam bị “thẻ vàng” của EC, Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ mạng Viettel (nay là Tổng Công ty Công nghiệp Công nghệ cao Viettel) cho ra mắt sản phẩm S-Tracking.

S-Tracking của Viettel sử dụng nguồn năng lượng mặt trời và kể cả khi đặt trong bóng tối cũng có pin dự trữ có thể duy trì thiết bị trong 30 ngày (bằng thời gian một chuyến biển). Bên cạnh đó, sản phẩm được tích hợp thêm các chức năng đơn giản gần gũi với nhu cầu của ngư dân như loa để cơ quan quản lý có thể thông báo và cảnh báo nguy hiểm.

Sản phẩm của Viettel cũng đi kèm với một ứng dụng trên điện thoại để người dân có thể kết nối bluetooth và dùng sóng vệ tinh để nhắn tin về bờ. Ứng dụng trên điện thoại cũng tích hợp cả mẫu điền nhật kí khai thác, có sẵn vị trí và tọa độ của tàu, người dân chỉ cần điền loại thủy sản và khối lượng đánh bắt, tiện hơn ghi trên giấy như trước đây. 

Tính năng đặc biệt của sản phẩm Việt Nam

Việc thiết kế sản phẩm với nhiều tính năng thiết thực, gần gũi hơn sản phẩm của nước ngoài là ưu thế đầu tiên của S-Tracking. Tuy nhiên, yếu tố quan trọng nữa là những kĩ sư của Viettel còn tới tận nơi hướng dẫn các chủ tàu cách sử dụng thiết bị.

Tại tỉnh Cà Mau, địa phương áp dụng quy định các tàu đánh cá phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, S-Tracking của Viettel được người dân lựa chọn chứ không phải các thiết bị ngoại nhập. Trong đợt đầu tiên Viettel sản xuất, hơn 300 bộ S-Tracking đã bán hết và đây cũng là khởi đầu cho thắng lợi của sản phẩm “Made in Vietnam”.

Ông Nguyễn Đình Chiến, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Viettel cho biết: với thiết bị của Viettel, nếu đi lạc sang vùng biển của nước khác thì ngư dân sẽ được cảnh báo và cơ quan quản lý cũng phát hiện ra; còn nếu đi trong vùng biển của Việt Nam thì không bị hiển thị tọa độ và không bị lộ ngư trường. Đây là tính năng về bảo vệ kèm bảo mật mà các ngư dân đều rất thích. Trường hợp họ bị tấn công hoặc tai nạn trên biển thì có thể truyền tín hiệu ngay tới các cá nhân, tổ chức liên quan để kịp thời ứng cứu.

Và thị trường trong nước cho sản phẩm này cực lớn với 30.000 tàu cá đánh bắt xa bờ; gần 77.000 tàu cá đánh bắt gần bờ và 270.000 tàu tuyến thủy nội địa và hơn 1 triệu ngư dân đang tham gia lưu thông thường xuyên.

Công nghệ phía sau S-Tracking

Trước đó, các công ty Việt Nam ít tham gia sản xuất vì làm sản phẩm này không dễ về mặt kỹ thuật và còn khó hơn khi phải có giá cạnh tranh. Đây cũng là lý do khi Viettel sản xuất thành công, họ tự hào đem sản phẩm chủ lực là S-Tracking cùng nhóm giải pháp này tới Hội nghị di động thế giới (MWC 2019) để giới thiệu với quốc tế. Ở Việt Nam, giá thiết bị do Viettel sản xuất thấp hơn từ 20% đến 30% so với các sản phẩm nước ngoài nhưng nhiều tính năng hơn và phù hợp với các điều kiện của người Việt Nam hơn.

Ông Nguyễn Đình Chiến, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Viettel cho biết: “Đối với người làm nghiên cứu sản xuất thiết bị vô tuyến hay viễn thông thì việc sản xuất thành công thiết bị truyền tin qua sóng ngắn là một thách thức lớn. Nếu làm được, Viettel khẳng định được đẳng cấp trong thiết kế các thiết bị sóng ngắn phục vụ liên lạc trên biển, trong đó có cả tàu cho quân đội và ngư dân”.

Chuyên gia về kỹ thuật này nói thêm, đây là lần đầu tiên Viettel đưa nhóm giải pháp cho ngành thủy sản giới thiệu ra thế giới. Các nhóm sản phẩm này sẽ có thị trường rất tiềm năng ở các nước mà Viettel đang đầu tư, đặc biệt là châu Phi. “Biển chiếm tới ¾ diện tích trái đất và thị trường dành cho các thiết bị trên biển là rất lớn” ông Chiến nhận xét.

Một điều quan trọng khác khiến Viettel đem sản phẩm này đến MWC 2019 như ông Chiến phát biểu: “Chúng tôi cũng muốn giới thiệu cho quốc tế về khả năng của Viettel trong việc sản xuất các thiết bị đầu cuối truyền sóng ngắn mà những sản phẩm dành cho ngư dân mới là điểm khởi đầu. Bởi phía sau việc sản xuất thành công các sản phẩm dành cho ngư dân là Viettel đã làm chủ nhiều công nghệ lõi như thu phát vô tuyến, mã hoá truyền số liệu, công nghệ bảo mật…”.

Doãn Phong

Bước 2: Hãy tải lên cho mình những bức hình và chỉnh sửa sao cho ưng ý nhất.

Để đến Triều Tiên, tôi đã trải qua 7 giờ chờ đợi đằng đẵng ở sân bay Quảng Châu, Trung Quốc. Màn hình tivi ở phòng chờ không ngừng chiếu những hình ảnh xung quanh cuộc khủng hoảng Triều Tiên. Trước đó, Tổng thống Trump đã gọi người lãnh đạo Triều Tiên là “gã tên lửa” và đe doạ sử dụng biện pháp hạt nhân. Đáp lại, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un ám chỉ một cuộc tấn công hạt nhân với hậu quả tàn khốc.

Thông tin càng nóng tôi càng háo hức đến Triều Tiên thật nhanh. Trong thế giới hơn 6 tỷ người này, chỉ có một số người ít ỏi có cơ hội in dấu chân ở đây. Thật may, tôi là một trong số đó.

Thông tin du lịch Triều Tiên gần như là zero

Ba tháng trước, tôi ngồi trong phòng máy lạnh ở Sài Gòn nhưng đổ mồ hôi với những thông tin về du lịch Triều Tiên. Chẳng có gì nhiều ngoài một vài bộ ảnh của các nhiếp ảnh gia quốc tế. Họ luôn cho biết chỉ chụp những thứ được phép, một số bức ảnh bị xoá lúc xuất cảnh.

Ngược lại, điều dễ dàng thấy nhất khi tìm kiếm từ khoá Triều Tiên trên Internet là những cuộc khủng hoảng ngoại giao hay các cuộc thử tên lửa. Tôi cứ có cảm giác như cả thế giới hướng mắt về đất nước này nhưng cuối cùng họ chẳng biết gì cả. Tôi cũng vậy.

Trong nỗ lực tìm kiếm, tôi liên lạc với một phóng viên người Singapore. Aram Pan là một phóng viên ảnh, người sáng lập của dự án DPRK 360 nhằm đưa những hình ảnh từ bên trong Triều Tiên ra thế giới. Aram đã cho tôi một số lời khuyên về những nơi cần đến, cách thức đi và trên hết là đi như thế nào để an toàn. Một phượt thủ, người cũng từng đến Triều Tiên hỗ trợ tôi lên lịch trình cho chuyến đi.

Rắc rối tiếp theo của tôi là chi phí cho chuyến đi khá cao, thậm chí, đắt đỏ hơn cả đi châu Âu. Nếu đi 3-4 ngày, chi phí khoảng 45 triệu/người và trải nghiệm một cách gấp rút. Còn nếu đặt tour 7 ngày 6 đêm thì phải chi ít nhất 55 triệu (chưa tính chi phí từ Việt Nam đến biên giới Triều Tiên). Đây thật sự là trở ngại lớn khiến nhiều du khách phải đắn đo.

Tour đi Triều Tiên có nhiều hình thức cho du khách chọn như khám phá Bình Nhưỡng, DMZ - Bàn Môn Điếm, Khai Thành, Nampo, núi Kumgang. Các điểm đến này khác nhau ở chỗ thời gian dài hay ngắn và có thêm những điểm phụ trong lịch trình hay không.

Vị Giám đốc một công ty du lịch của Trung Quốc liên lạc để nộp giấy tờ xin visa Triều Tiên cho hai khách người Việt Nam. Tôi nộp lúc 15h thì đến 7h hôm sau visa được cấp.

Trung Quốc: Cửa ngõ duy nhất vào Triều Tiên

Để đến được Triều Tiên, con đường duy nhất là đi qua biên giới Trung Quốc. 

Theo quy định của chính phủ Triều Tiên, tất cả khách du lịch bắt buộc phải mua tour nếu muốn tham quan đất nước này. Triều Tiên nói không với du lịch tự do. Cách dễ dàng nhất là thông qua các công ty du lịch của Trung Quốc.

Sau rất nhiều đắn đo, tôi quyết định chọn một công ty có văn phòng đặt tại thành phố biên giới Đan Đông (tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc). Công ty này được quản lý bởi cảnh sát Đan Đông nên cũng khá yên tâm.

Nhưng khó khăn tiếp tục tới ngay thông tin đầu tiên họ cung cấp. Theo quy định hiện nay Trung Quốc chỉ cấp thị thực xuất nhập cảnh một lần (single visa) nên nếu muốn quay về Việt Nam khi vào Triều Tiên tôi phải nộp hồ sơ tại Đại sứ quán Trung Quốc ở thủ đô Bình Nhưỡng. Từ đó xin visa lần nữa mới có thể nhập cảnh và bay về Việt Nam.

Nếu xui xẻo, không xin được visa tôi sẽ bị mắc kẹt tại Triều Tiên. Lúc đó tôi sẽ phải chọn giải pháp bay thẳng từ Bình Nhưỡng, nối chuyến ở Bắc Kinh rồi mới về Việt Nam. Tuy không vướng thủ tục nhập cảnh nhưng chi phí vé máy bay đội lên rất cao.

Chạm đến Triều Tiên

Hành trình của tôi bắt đầu từ TP.HCM vào sáng 21/9. Tôi để lại ống kính tele vì nghe nói thiết bị này bị cấm ở Triều Tiên. Thay vào đó, balo của tôi lèn đầy mì gói. “Biết đâu, đồ ăn cũng kỳ lạ như những thông tin về đất nước này”, tôi nghĩ.

21h tối, sau 7 giờ chờ đợi ở sân bay Quảng Châu loa thông báo máy bay đến muộn 2 giờ. Tôi cảm giác như sự kiên nhẫn của mình đang đến giới hạn thử thách. Nếu muộn hơn, có thể tôi sẽ lỡ chuyến tàu từ Thẩm Dương và kéo theo đó là hàng loạt trục trặc khác. Đến Triều Tiên có lẽ là điều tôi thật sự không muốn bỏ lỡ trong đời.

Vào những thời khắc đầu tiên của ngày thứ 2, máy bay cuối cùng đã hạ cánh xuống Thẩm Dương. Tốn 120 tệ (khoảng 400.000 đồng) taxi đưa tôi đến ga Thẩm Dương, chờ chuyến tàu lúc 5h30 sáng. Thành phố Đan Đông chỉ cách đó 1 giờ đồng hồ nhờ chuyến tàu có cao tốc chạy đến 300 km/h.

Chiều đó công ty du lịch Trung Quốc thu tiền tour để chuyển cho phía Triều Tiên và làm thủ tục xin visa (giấy tờ gồm hộ chiếu, 2 ảnh 4x6 cm). Mọi việc thuận lợi, nộp hồ sơ 15h, 7h sáng hôm sau đã có visa. Đó là một tờ giấy rời thay vì dán vào hộ chiếu như nước khác. Khi du khách nhập cảnh quân đội sẽ kiểm tra và thu lại lúc xuất cảnh, không có bất cứ con dấu nào được đóng vào quyển hộ chiếu.