[LMHT] Những cái nhất của ngày thi đấu cuối cùng vòng bảng thứ hai

Sách Mỗi từ là một chú chim đang chờ ta dạy hót.Ảnh: Sơn Trà.

Vận dụng tài năng văn chương của mình, “phù thủy của những con số” liên tục nhào nặn sao cho mọi sự thật ẩn sâu bên trong mỗi con chữ được thành hình rõ ràng. Sách còn cung cấp khía cạnh từ nhiều nền văn hóa khác nhau, bao gồm cả văn minh đã lụi tàn như Esperanto (một ngôn ngữ nhân tạo cuối thế kỷ 19) từng được xem là tiếng nói toàn cầu.

Bạn đọc sẽ ngỡ ngàng với từng khám phá sâu sắc qua 15 chương. Daniel Tammet đã rất rộng lượng khi chấp nhận nhiều hình thức và phong cách giao tiếp khi đặt chân đến từng mảnh đất của ngôn từ. Có thể nói, sự nhiệt huyết trong tác giả đã làm cho những chủ đề hẹp như: tên trẻ em ở Iceland, hay sự phức tạp khi bàn về L'Academie Francaise (Viện Hàn lâm Pháp) trở nên dễ dàng và hấp dẫn hơn.

Nhà văn người Mỹ gốc Hoa - Amy Tan bày tỏ sự hứng thú về trí tuệ ngôn ngữ đáng kinh ngạc của người viết. Mỗi từ đơn lẻ do Daniel Tammet đặt bút đều gợi lên những trải nghiệm phong phú, đây là một khả năng bẩm sinh mà bất kỳ người yêu thích ngôn ngữ nào cũng phải “há hốc”.

Điển hình ở chương “Ngữ pháp của điện thoại”, tác giả đặt ra nghi vấn khi có điện thoại gọi đến thì nên trả lời sao cho phải? Nếu mở đầu bằng câu như “chào buổi sáng, thưa bà” hay “chào buổi tối thưa, ông” thì sẽ gặp rắc rối. Bởi buổi sáng ở đầu dây bên này có thể là buổi chiều ở bên phía đầu dây còn lại. Người được chào là “bà” có khi hóa ra là “ông”. Ban đầu, hô lên “Ahoy” là cách bắt đầu cuộc hội thoại, nhưng không lâu sau đã thay thế bằng từ “Hello”. Từ nguyên của hello là hallo - tiếng giục chó săn đi tiếp - ở thế kỷ 14; đây cũng là nguồn gốc của từ holler [tiếng la hét]. Xa hơn nữa, từ hail [xin chào] cũng sử dụng những âm thanh tương tự để nói với sự hiện diện vô hình của Chúa.

Mỗi từ là một bài ca

Đây là cuốn sách có thể mang đến cho bạn đọc những phút giây sống chậm và niềm vui trong giao tiếp. Daniel Tammet “khai quật” kha khá thứ đã bị lãng quên, từ những từ tượng thanh của người Nahua ở Mexico, đến quy luật đặt tên ở Iceland, hoặc sự thách thức của việc dịch Kinh Thánh cho một bộ tộc chưa từng thấy sữa hay mật ong ở Thái Bình Dương, thậm chí là nỗ lực giữ cho ngôn ngữ bản địa của đảo Man tồn tại.

Dù Mỗi từ là một chú chim đang chờ ta dạy hót có thể xem là công trình về ngôn ngữ học, nhưng nó hoàn toàn không đòi bạn đọc phải có kiến thức nền tảng quá nhiều. Ngược lại, cuốn sách không bị sa lầy vào việc làm dụng các thuật ngữ của lĩnh vực nghiên cứu ngôn ngữ, mà tác phẩm đích thị là “chân ái” cho những ai đam mê lịch sử, khảo cổ và khám phá văn hóa thế giới.

Cuốn sách là một bộ sưu tập các bài luận phản ánh sự diệu kỳ vốn cần được “đào bới” của ngôn ngữ, từ những văn tự đang chết dần chết mòn cho đến các cấu trúc câu chữ hoàn toàn mới mẻ. Quả thật, không ai có thể nghĩ Daniel Tammet là người vốn “không thoải mái” với ngôn ngữ mẹ đẻ (tiếng Anh) và mắc hội chứng bác học tự kỷ khi đắm chìm trong 328 trang sách này.

Tác phẩm là một sự nhắc nhở về việc tôn trọng đa văn hóa và không cần quá khắt khe về tính đúng sai của ngữ pháp. Mỗi ngôn ngữ đều có cách nhìn nhận và diễn đạt ý nghĩa bằng hình tượng riêng, đôi khi còn bị giới hạn trong phạm vi một hay vài cộng động sử dụng nó. Mục tiêu của ngôn ngữ là giao tiếp, chúng ta không nên giới hạn thứ “công cụ” quyền lực đó để làm gián đoạn các mối liên kết với nhau.

Qua những câu chuyện cá nhân và gặp gỡ với chuyên gia, Daniel Tammet đã thành công dệt nên một “tấm thảm” với dòng hoa văn là vẻ đẹp đan xen sự phức tạp của ngôn ngữ, vừa là phương tiện, vừa là rào cản của sự gắn bó. Đúng như tựa sách, mỗi từ ngữ xung quanh đều như bài ca líu lo của những chú chim, vừa vang vừa sang, vừa êm vừa đẹp.

Bài viết của bạn đọc Sơn Trà, được gửi từ email "[email protected]".

Hai ấn bản bìa mềm với chất lượng khác hoàn toàn nhau. Ảnh: Joanne McNeil.

Chủ đề trên Bluesky nhanh chóng chuyển sang việc nhiều nhà văn tự xuất bản phàn nàn về lời khuyên của McNeil là không mua sách bìa mềm trên Amazon vì đó là nơi duy nhất họ có thể bán sách của mình.

Tuy nhiên, việc các tác giả tự xuất bản tác phẩm của mình và trường hợp tự ý phát hành sách có bản quyền đã xuất hiện trước đó là hai vấn đề khác nhau. Sự gia tăng mạnh mẽ của sách in theo yêu cầu như dạng trên có thể gây ra tác động tiêu cực lâu dài đến ngành xuất bản.

Bối cảnh xuất bản chung tại Mỹ

Về tình hình xuất bản hiện nay, các hiệu sách có hai nguồn lấy sách: trực tiếp từ nhà xuất bản hoặc từ Ingram - một tập đoàn trung gian, có thể phụ trách sản xuất, phân phối, lưu kho và vận chuyển sách từ hầu hết nhà xuất bản tới các hiệu sách.

Đặt hàng trực tiếp từ nhà xuất bản thường có thể nhận được giảm giá nhiều hơn một chút cho các đơn hàng giá buôn, tuy nhiên, thường mất nhiều thời gian hơn để nhận được sách. Còn đặt hàng từ Ingram thường nhanh hơn, mặc dù đắt hơn một chút.

Ngoài phụ trách khâu trung gian với các nhà xuất bản lớn, Ingram cũng làm việc với các tác giả tự xuất bản và một số nhà xuất bản nhỏ hơn để in sách theo yêu cầu của họ. Họ sẽ nhận được thêm doanh thu, biết chắc số sách đó đã có khách hàng, trong khi không cần lưu kho một số lượng sách lớn trong thời gian dài. Còn với các tác giả và nhà xuất bản nhỏ, Ingram là một lựa chọn hợp lý để đưa các tác phẩm với số lượng in không quá lớn ra thị trường.

Và vấn đề phát sinh là khi sách của các nhà xuất bản lớn được Ingram in và đưa ra thị trường khi chính nhà xuất bản này, tác giả, khách hàng và đôi khi là những nhà bán sách đều không biết về điều đó.

Gần đây, thông tin Han Kang đoạt giải Nobel văn học đã thúc đẩy sự quan tâm của độc giả đối với các tác phẩm của bà. Trong đó cuốn The Vegetarian, một cuốn sách ra mắt cách đây tám năm, đã lọt vào danh sách bán chạy nhất của New York Times. Về mặt khách quan, độc giả được tiếp cận tác phẩm của một tác giả xứng đáng được chú ý và ca ngợi nhiều hơn.

Về mặt chủ quan, Drew Broussard xác nhận rằng mọi ấn bản cuốn sách này được bán tại hiệu sách ông quản lý trong vài tuần qua đều là bản in theo yêu cầu chất lượng kém. Drew biết được điều đó vì chất lượng của chúng khác xa bản bìa mềm gốc ông đang có. Tất cả ấn bản này đều đến từ Ingram - nơi các hiệu sách đang tìm đến khi thấy nhu cầu thị trường gia tăng. Lý do đơn giản là tiết kiệm được thời gian và sách có thể có ngay hoặc đưa đến rất sớm.

Những ấn bản này được sản xuất tại Ingram sau khi có thông báo về giải Nobel năm nay và nhanh chóng đưa đến các hiệu sách khi họ có nhu cầu.

Ai là người được lợi?

Sau khi Drew chia sẻ điều này trên Instagram, một số tác giả kinh hoàng khi phát hiện ra sách của họ có thể bị giảm chất lượng như vậy. Một số người bày tỏ lo ngại về hợp đồng và tiền bản quyền, rằng họ có thể kiếm được ít tiền hơn khi những bản in theo yêu cầu xuất hiện tràn lan như vậy. Nhiều người khác thì bị sốc khi thấy sản phẩm từ công sức của họ và công sức của các nhà thiết kế, biên tập viên, nhân viên tiếp thị và quảng cáo,... bị lạm dụng.

Ngay cả nhiều cuốn sách yêu thích của Drew cũng mới xuất hiện trong hiệu sách theo dạng bản in theo yêu cầu, được nhận dạng dễ dàng với ảnh bìa kém chất lượng được in trên giấy bóng. Những ấn bản này trông giống những cuốn sách giả mà độc giả có thể gặp phải khi đặt mua từ một người bán hàng trực tuyến mờ ám, thay vì tại các hiệu sách. Và chúng đến từ Ingram.

Trong thời gian vừa qua, các giám đốc biên tập hay quản lý tại nhiều nhà xuất bản vẫn nói tới tác động từ đại dịch Covid-19 tới chuỗi cung ứng, giá giấy và lực lượng lao động. Một câu nói kinh điển mọi người hay nói là: "Tác giả và độc giả không hiểu biên lợi nhuận của chúng ta mỏng như thế nào". Tuy nhiên, biên lợi nhuận tại các hiệu sách mỏng hơn nhiều so với các nhà xuất bản và thực tế là các hiệu sách hiện phải trả nhiều tiền hơn cho những cuốn sách chất lượng thấp hơn, chỉ vì chúng được cung cấp nhanh hơn. Thông thường, nếu đặt hàng với nhà xuất bản, mức chiết khấu các hiệu sách nhận được thường cao hơn 8-10% so với việc họ đặt sách in theo yêu cầu.

Và độc giả cũng sẽ thấy những cuốn sách bìa mềm in theo yêu cầu có giá cao hơn với họ, từ 3 đến 5 USD. Trong khi giá sách bìa cứng ở Mỹ hiện vào khoảng hơn 30 USD thì ngày càng có nhiều cuốn sách bìa mềm phá vỡ mức trần 20 USD với chất lượng kém hơn, điều chắc chắn sẽ khiến độc giả quay lưng.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.

Dự báo thời tiết các vùng trên cả nước trong ngày 15/11/2024

Hà Nộiđêm không mưa, sáng sớm sương mù và sương mù nhẹ rải rác, ngày nắng. Gió nhẹ. Đêm và sáng sớm trời lạnh. Nhiệt độ thấp nhất 22-24 độ C. Nhiệt độ cao nhất 30-32 độ C.

Phía Tây Bắc Bộđêm không mưa, sáng sớm có nơi sương mù, ngày nắng. Gió nhẹ. Đêm và sáng sớm trời lạnh. Nhiệt độ thấp nhất 21-24 độ C, có nơi dưới 19 độ C. Nhiệt độ cao nhất 29-32 độ C, có nơi trên 32 độ C.

Phía Đông Bắc Bộđêm không mưa, sáng sớm sương mù và sương mù nhẹ rải rác, ngày nắng. Gió nhẹ. Đêm và sáng sớm trời lạnh. Nhiệt độ thấp nhất 21-24 độ C, vùng núi có nơi dưới 20 độ C. Nhiệt độ cao nhất 29-32 độ C, có nơi trên 32 độ C.

Thanh Hóa - Thừa Thiên Huếđêm mưa vài nơi, sáng sớm có nơi sương mù, ngày nắng. Gió nhẹ. Phía Bắc đêm và sáng sớm trời lạnh. Nhiệt độ thấp nhất 21-24 độ C. Nhiệt độ cao nhất 29-32 độ C.

Đà Nẵng đến Bình Thuậnđêm mưa vài nơi, ngày nắng. Gió nhẹ. Nhiệt độ thấp nhất 22-25 độ C. Nhiệt độ cao nhất 30-33 độ C.

Tây Nguyênchiều tối và đêm mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng. Gió nhẹ. Nhiệt độ thấp nhất 19-22 độ C. Nhiệt độ cao nhất 29-32 độ C.

Nam Bộchiều tối và đêm mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng. Gió nhẹ. Nhiệt độ thấp nhất 24-27 độ C. Nhiệt độ cao nhất 30-33 độ C, có nơi trên 33 độ C.