Kết quả bóng đá trực tuyến hôm nay 21/4

Còn theo GS. Valery Feigin, các yếu tố về lối sống không lành mạnh thường bị bỏ qua khi đánh giá nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Các biện pháp phòng ngừa CVDs đang tập trung chủ yếu cho nhóm người có nguy cơ cao, nhưng có đến 80% các ca đột quỵ và biến cố tim mạch xảy ra ở nhóm người có nguy cơ từ thấp đến vừa.

"Thừa cân, béo phì và chế độ ăn thiếu chất xơ, uống nhiều nước ngọt và đồ uống có cồn dẫn đến tăng huyết áp và các rối loạn chuyển hóa. Điều này kéo theo nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch", ông Feigin nói. Ông cho biết thêm đây là lối sống thường thấy ở trẻ em và thanh thiếu niên.

Alta Schutte, tác giả của hơn 400 bài báo khoa học trong lĩnh vực huyết áp và bệnh tim mạch, đưa ra ý kiến tương đồng.

"Ngày càng nhiều trẻ em và người trẻ trong độ tuổi từ 20 đến 30 mắc tăng huyết áp, bệnh mà trước đây chỉ thấy ở người từ 60 tuổi trở lên. Mắc tăng huyết áp sớm hơn, đồng nghĩa với nguy cơ khởi phát đột quỵ sớm hơn, đặc biệt nếu không được phát hiện và điều trị bằng thuốc hoặc thay đổi lối sống", GS. Schutte cho biết.

GS. Schutte nhấn mạnh rằng tăng huyết áp thường không có triệu chứng rõ rệt, gây khó khăn cho việc chẩn đoán sớm và điều trị đột quỵ. Bà chỉ ra rằng một nửa số người mắc tăng huyết áp thậm chí không biết mình mắc bệnh và họ nguy cơ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy thận và sa sút trí tuệ.

"Hơn 75% trong số này đến từ các nước có thu nhập thấp và trung bình. Như vậy nghĩa là cần cải thiện tình hình không chỉ ở những nơi có điều kiện tốt, mà còn ở các quốc gia có điều kiện khó khăn hơn. Sự thay đổi này cần mang tính toàn cầu, đó là lý do tôi đánh giá cao các hoạt động của quỹ VinFuture", GS. Schutte nhấn mạnh.

Những mô hình, công nghệ mới

Bà Schutte nhận thấy gần đây, các nhà khoa học đã đưa ra một số công nghệ ấn tượng trong điều trị tăng huyết áp và phòng ngừa đột quỵ. Trong đó có một loại thuốc tiêm giúp hạ huyết áp là sáng kiến có khả năng cao sẽ được áp dụng trong thực tế.

"Mỗi lần tiêm có tác dụng trong 6 tháng và bệnh nhân không phải uống thuốc mỗi ngày nữa, nó gần giống như một loại vaccine. Bệnh nhân sẽ không phải mua thuốc thường xuyên và bác sĩ cũng không phải theo dõi bệnh nhân có sử dụng thuốc đúng chỉ định hay không", GS. Schutte giải thích.

Bà Schutte cho biết thêm, trước đây, những dạng thuốc như thế này là bất khả thi với các tình trạng như tăng huyết áp. Việc nó nhắm vào siARN trong gan cũng sẽ mở đường cho nhiều phương pháp ngăn ngừa điều trị các bệnh không lây nhiễm khác.

Cũng theo GS. Schutte, các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo đang và sẽ đóng vai trò quan trọng trong các giải pháp phòng và điều trị đột quỵ. Đây cũng có thể trở thành giải pháp để tất cả mọi người, bao gồm những người có thu nhập vừa và thấp tiếp cận thông tin, nâng cao ý thức và được chăm sóc sức khỏe toàn diện.

Cũng tại tọa đàm vào ngày 5/12 tới, GS. Feigin, tác giả của hơn 850 ấn phẩm khoa học, trong đó phần lớn viết về đột quỵ, sẽ giới thiệu về sáng kiến mà ông và nhóm nghiên cứu đã thực hiện trong 10 năm qua về việc sử dụng hệ thống dữ liệu sức khỏe trong dự đoán nguy cơ bệnh, cũng như những bằng chứng mới nhất về hiệu quả của nó.

"Dựa trên các dữ liệu thu thập được, các chuyên gia có thể cải thiện kế hoạch chăm sóc sức khỏe, phân bổ nguồn lực cũng như thiết lập các ưu tiên trong quá trình chăm sóc sức khỏe trên phạm vi toàn cầu", GS. Feigin cho biết. 

Tọa đàm "Những đổi mới trong chăm sóc sức khỏe tim mạch và điều trị đột quỵ" là một trong chuỗi 4 tọa đàm khoa học nằm trong Tuần lễ trao giải VinFuture mùa 4, bên cạnh các tọa đàm với chủ đề: "Vật liệu cho tương lai bền vững" (4/12), "Triển khai AI trong thực tế" (4/12), và "Ô nhiễm không khí và Giao thông: Cơ hội và thách thức cho Việt Nam và thế giới" (5/12).

Thời gian: 13h30 - 14h45, ngày 5/12/2024.

Địa điểm: Trung tâm Hội nghị quốc tế Almaz, Khu đô thị Vinhomes Riverside, Long Biên, Hà Nội

Chủ tọa: GS. Alta Schutte, Đại học New South Wales và Viện Sức khỏe Toàn cầu George (Úc), Thành viên Hội đồng Sơ khảo VinFuture

Diễn giả - Các nhà khoa học hàng đầu thế giới:

- GS Valery Feigin -  Giám đốc Viện Đột quỵ và Khoa học thần kinh ứng dụng quốc gia thuộc Đại học Công nghệ Auckland (NISAN) (New Zealand)

- PGS.TS.BS. Nguyễn Ngọc Quang - Phó Viện trưởng Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai (Việt Nam)

- GS.TS.BS. Bùi Đức Phú - Giám đốc Chuyên ngành Tim mạch, Hệ thống Y tế Vinmec (Việt Nam)

- PGS.TS.BS. Mai Duy Tôn, Bệnh viện Bạch Mai và Đại học Quốc gia Hà Nội (Việt Nam)

- Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn

Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn có nhiều chất béo gây viêm và các hợp chất khác góp phần gây viêm và tổn thương tế bào. Ăn nhiều thịt đỏ và thịt chế biến sẵn có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu và ung thư gan cao hơn.

- Thực phẩm "siêu chế biến"

Thực phẩm "siêu chế biến" (ultra-processed foods) là các thực phẩm đã qua nhiều quy trình chế biến, được thêm nhiều phụ gia và có thể ăn liền. 

Thực phẩm "siêu chế biến" có liên quan đến một số tình trạng sức khỏe, bao gồm cả bệnh gan. Vì thế, bạn nên sử dụng thực phẩm này ở mức tối thiểu để bảo vệ sức khỏe tổng thể, trong đó có gan.

- Rượu

Uống quá nhiều rượu sẽ làm tổn thương gan và làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh về gan, chẳng hạn như ung thư gan và xơ gan do rượu.

Các nghiên cứu cho thấy phụ nữ uống nhiều hơn một ly mỗi ngày và nam giới uống hai ly trở lên mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư gan tăng 42% và nguy cơ tử vong do ung thư gan tăng 17% so với những người uống ít rượu.

Mặc dù không phải tất cả các yếu tố nguy cơ gây bệnh gan đều nằm trong tầm kiểm soát của bạn, nhưng việc cắt giảm các loại thực phẩm và đồ uống liệt kê ở trên có thể giúp bảo vệ gan của bạn.

Những cách khác để bảo vệ gan của bạn

Ngoài việc tuân theo chế độ ăn uống lành mạnh, một số yếu tố có thể ảnh hưởng tích cực đến sức khỏe gan. Những thay đổi lối sống sau đây có thể giúp bảo vệ chống lại bệnh gan và tăng cường sức khỏe tổng thể của gan:

- Giảm mỡ thừa trong cơ thể: Mỡ thừa trong cơ thể, đặc biệt là ở vùng bụng, là yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh gan.

- Tập thể dục thường xuyên: Duy trì hoạt động có thể giúp bạn duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh và giảm nguy cơ mắc bệnh gan.

- Bỏ hút thuốc và tránh sử dụng ma túy: Hút thuốc và sử dụng ma túy trái phép có thể làm tổn thương gan và dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác.

- Sử dụng thuốc và thực phẩm bổ sung một cách có trách nhiệm: Lạm dụng quá mức hoặc sử dụng không đúng cách các loại thuốc thông thường, như thuốc giảm đau và thực phẩm bổ sung từ thảo dược, có thể gây hại cho gan và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến gan.

- Thực hành tình dục an toàn: Cả 3 thể viêm gan virus phổ biến là A, B và C đều có thể lây truyền qua quan hệ tình dục.

Thực hiện chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, đồng thời bảo vệ gan bằng cách tránh lạm dụng thuốc và các chất độc như khói thuốc lá có thể giúp gan khỏe mạnh và giảm nguy cơ mắc các bệnh về gan.

Các thực phẩm, đồ uống tốt nhất cho gan

- Trái cây và rau quả

Thực hiện chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả, bao gồm các loại quả mọng, rau lá xanh và rau họ cải, là một trong những cách tốt nhất để chăm sóc gan từ trong ra ngoài. Trái cây và rau quả tập trung các chất dinh dưỡng bảo vệ gan như chất xơ, vitamin, khoáng chất và các hợp chất thực vật.

- Gừng

Gừng chứa một số hợp chất chống viêm và chống oxy hóa, chẳng hạn như gingerols và shogaols, có thể có lợi cho những người mắc một số bệnh về gan, chẳng hạn như bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.

- Tỏi

Giống như gừng, tỏi chứa nhiều chất hỗ trợ gan, bao gồm allicin, allinin và ajoene, có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ trong cơ thể. Tiêu thụ tỏi thường xuyên có thể giúp cải thiện sức khỏe gan ở những người mắc bệnh gan và thậm chí làm giảm nguy cơ ung thư gan.

- Hải sản

Hải sản rất giàu chất dinh dưỡng bảo vệ gan, chẳng hạn như chất béo chống viêm và chất dinh dưỡng chống oxy hóa, như selen và vitamin E.

- Cà phê và trà: Uống cà phê và một số loại trà đã được chứng minh là có tác dụng bảo vệ chống lại các bệnh về gan như ung thư gan. Tiêu thụ nhiều cà phê và trà xanh giúp giảm đáng kể nguy cơ ung thư gan cũng như các bệnh về gan khác.

- Các loại đậu: Các nghiên cứu cho thấy rằng việc bổ sung các loại đậu vào chế độ ăn uống của bạn có thể giúp bảo vệ sức khỏe gan bằng cách giảm trọng lượng cơ thể, giảm men gan, hạ huyết áp…

Những dấu hiệu sớm cho thấy gan bị tổn thương

Theo Verywell Health, ở giai đoạn đầu, các tổn thương gan có thể không có bất kỳ triệu chứng nào. Khi có triệu chứng, chúng có thể bao gồm:

- Đau hoặc sưng ở phần trên bên phải của bụng. 

- Ăn mất ngon. 

- Giảm cân không rõ nguyên nhân.

- Mệt mỏi. 

- Buồn nôn hoặc nôn mửa. 

Điều quan trọng, nhận ra các dấu hiệu sớm của tổn thương gan để bạn có thể thực hiện các bước nhằm cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa tổn thương thêm. 

Do đó thuốc kích dục, hay còn gọi các tên khác là “thuốc cường dương”, “thuốc bổ thận”, “thuốc trị sinh lý yếu” và nay được gọi là “rối loạn cương” (tiếng nước ngoài gọi là ED, viết tắt của erectile dysfunction) thường được hiểu là thuốc giúp cho sự “cương” của nam giới hoặc kéo dài thời gian “cương” này khi giao hợp.

Cơ chế của sự “cương”

“Cương” có thể xem như là kết quả của sự dồn máu và tích tụ máu tại xoang thể hang trong dương vật trong suốt thời gian cực khoái và phóng tinh. Mà kết quả đó có được là có sự tổng hợp hài hòa của yếu tố tác động lẫn nhau như “yếu tố thần kinh, yếu tố tinh thần - tâm lý, yếu tố nội tiết, yếu tố tuần hoàn - mạch máu, yếu tố giải phẫu – mô học của dương vật”. Đó là các yếu tố nội tại, nếu có sự rối loạn khác chắc sẽ đưa đến “có vấn đề”. Còn phải kể thêm tác động xấu của yếu tố bên ngoài như: dược phẩm (có khá nhiều thuốc làm giảm ham muốn hoạt động tình dục, làm yếu sinh lý), rượu (ngoài nhiễm độc do nghiện rượu, thì “xỉn” cũng đồng nghĩa với bất lực tạm thời), ma túy…

Do cơ chế của sự “cương” phức tạp như thế nên nguyên nhân gây ra bất lực cũng rất phức tạp. Đối với Tây y, cho tới nay người ta vẫn chưa xác định được một thứ thuốc gọi là kích dục thật sự, tức là một thứ thuốc có thể đáp ứng điều trị cho mọi trường hợp bất lực.

Các nhà y học cho rằng, đa số các trường hợp bất lực là do nguyên nhân tâm lý. Cho nên, có một thứ thuốc nào đó cho là kích dục có hiệu quả nhiều khi không phải do tác dụng của thuốc thật sự mà là do đã có sự ổn định về mặt tâm lý.

Có một số thuốc được cho là kích dục, thật ra chỉ trợ giúp một trong những yếu tố nội tại đã nêu ở trên mà hiệu quả thì rất thất thường, trong khi bất lực có thể do rối loạn không phải một mà là tổng hợp nhiều yếu tố đã kể.

Một số thuốc được xem là trị bất lực

Đối với thuốc Tây y, từ lâu có một số thuốc được xem là có thể trị bất lực được kể như sau:

Cantharidin: đây là thuốc được xem là kích dục từ thời cổ Hy Lạp - La Mã, đến nay thì không ai dùng nữa vì quá độc. Cantharidin là thuốc đặc biệt được trích từ động vật là một loài ruồi có tên là ruồi Tây Ban Nha, trước đây được dịch là ban miêu. Từ lâu, cantharidin được dùng làm thuốc dùng ngoài gọi là thuốc phát bào (làm dộp da) trị mụn cóc.

Nếu dùng trong, tức uống sẽ gây kích thích bàng quang làm mót phải đi tiểu, đặc biệt gây kích thích ở niệu đạo sẽ làm cương cứng dương vật. Chính kinh nghiệm trong thú y, thấy trâu bò dùng thuốc bị kích thích phải “nhảy đực”, mà có người đã áp dụng trên người. Tuy nhiên, do thuốc rất độc, chỉ cần liều nhỏ cũng gây độc, mà có nhiều trường hợp bị ngộ độc đã xảy ra và từ lâu cantharidin không còn chính thức hoặc không chính thức được dùng uống làm thuốc kích dục nữa.

Yohimbin:là hoạt chất được trích ra từ một loại dược thảo tên khoa học là Rawolfia serpentina. Cũng chính từ dược thảo này, người ta trích ra reserpin là thuốc trị tăng huyết áp. Yohimbin có công thức hóa học gần giống như reserpin nhưng có tác dụng hoàn toàn khác.

Yohimbin được xếp vào nhóm thuốc chẹn thụ thể alpha-adrenergic và được dùng điều trị chứng táo bón do mất trương lực, trị hạ huyết áp tư thế đứng. Về tác dụng trị bất lực, tức xem như thuốc kích dục thì không có sự thống nhất hoàn toàn. Mỹ thì xem tác dụng trị bất lực của Yohimbin rất hạn chế nhưng ở Pháp có sản xuất Yohimbine houde loại viên dùng để uống với chỉ định trị bệnh bất lực của nam giới.

Papaverin:là hoạt chất được trích từ nhựa thuốc phiện, có tác dụng làm giảm trương lực, chống lại sự co thắt của cơ trơn. Thông thường, paparevin được dùng làm thuốc giãn cơ trơn mạch máu trong bệnh tăng huyết áp, giãn cơ trơn khí quản trong bệnh hen suyễn, trấn an các cơn đau do co thắt ở dạ dày, ruột, viêm túi mật. Do có tác dụng làm giãn cơ trơn mà paparevin còn được sử dụng tiêm ngay vào thể hang của dương vật để giúp cho sự “cương”.

Với tác dụng làm giãn động mạch nên máu từ động mạch sẽ đổ nhiều và tích tụ máu ở thể hang. Nhờ sự tích tụ máu ở thể hang này mà có sự “cương” như phần nói về cơ chế ở trên. Có thể xem paparevin là thuốc tác động đến yếu tố tuần hoàn mạch máu và chỉ đơn thuần giúp cho sự cương mà chẳng cần đến sự kích thích về mặt sắc dục.

Đối với người bị bất lực tâm thần, bị rối loạn về tâm lý, rõ ràng là thuốc này chẳng tạo được thú vị gì (do không tạo nên sự ham muốn). Thuốc còn có thể gây tác hại là do có nguy cơ gây sự cương đau kéo dài (priapism) và xơ hóa thể hang của dương vật.

Testosteron:đây là nội tiết tố (hoóc môn) sinh dục nam. Thuốc này được sử dụng khi có sự chẩn đoán xác định được nguyên nhân bất lực là do yếu tố nội tiết, có sự giảm chức năng tuyến sinh dục nam. Các thuốc này được tiêm bắp, mỗi tháng chỉ tiêm 1 lần và có thể phải điều trị trong nhiều tháng. Cũng có loại testosteron dùng để uống như andriol. Nên lưu ý, vì là thuốc có nguồn gốc nội tiết tố sinh dục nên chỉ sử dụng khi có sự thăm khám và chỉ định, theo dõi của bác sĩ.

Nhóm thuốc ức chế PDE-5 giãn mạch trị rối loạn cương (RLC)

Đây là nhóm thuốc mới dùng trong thời gian gần đây. Sildenafil (viagra) là thuốc đầu tiên của nhóm, sau đó ra đời thêm 2 thuốc nữa là vardenafil (levitra) và tadalfafil (cialis).

Cơ chế của thuốc này là ức chế enzyme có tên phosphodiesterase-5 (PDE-5). PDE-5 hoạt động gây phân hủy chất sinh học là nitric oxid (NO) là chất giúp cho sự giãn mạch. PDE-5 bị thuốc ức chế, NO được duy trì làm cho bộ phận sinh dục nam được ví như mạch máu lớn dãn ra, máu tưới nhiều vào đó giúp cho sự cương. Nên lưu ý sildenafil, vardenifil, tadalafil là thuốc chỉ dùng sau khi được bác sĩ khám bệnh và kê đơn cho dùng thuốc vì có thể gây một số tác dụng phụ.

Có khá nhiều người lầm tưởng nhóm thuốc này thuộc loại kích dục. Thật ra thuốc trị RLC được các nhà chuyên môn khẳng định đây không phải là thuốc kích dục mà là thuốc chữa bệnh và phải dùng với sự thận trọng tối đa. Thuốc loại này không nên dùng ở người đang bị bệnh tim mạch và đang dùng thuốc nitrat trị bệnh mạch vành. Cánh đàn ông đừng vì muốn chứng tỏ mình thuộc loại “ngon cơm” tự ý dùng thuốc một cách tùy tiện sẽ chuốc lấy nguy hiểm.

Còn đối với phụ nữ thì thế nào?

Phụ nữ cũng có thể “yếu sinh lý” gọi là “lãnh cảm”. Khi đó họ sẽ bị giảm bài tiết chất nhờn và phải mất nhiều thời gian hơn mới có cảm giác hưng phấn ở âm đạo hoặc cảm xúc tình dục và cực khoái hoàn toàn không có. Vấn đề chữa lãnh cảm ở phụ nữ có khó khăn vì nhiều trường hợp là do nguyên nhân tâm lý rất sâu xa.

Cho tới nay, vẫn chưa có thuốc nào được công nhận chính thức là thuốc kích dục, tức là chữa được chứng lãnh cảm hiệu quả, làm cho người phụ nữ hoàn toàn hứng thú trong hoạt động chăn gối hiệu quả nếu người đó bị lãnh cảm thực sự.

Do ghi nhận ở người phụ nữ lưu lượng máu đến cơ quan sinh dục bị giảm có thể gây ảnh hưởng nên người ta đặt vấn đề nghiên cứu dùng thuốc như viagra làm tăng sự tưới máu cho cơ quan sinh dục nữ. Tuy nhiên, những nghiên cứu bước đầu ở châu Âu đã cho thấy kết quả dùng thuốc ức chế PDE-5 quá khiêm tốn đến độ chưa được chấp thuận dùng cho phụ nữ giống như dùng cho nam giới.

Như vậy, cho đến nay, đối với phụ nữ vẫn chưa có thuốc nào gọi là thuốc kích dục được dùng kiểu như các thuốc dùng cho nam giới đã kể ở trên. Riêng tin đồn cho rằng catharidin lấy từ ruồi Tây Ban Nha được dùng để kích dục ở người phụ nữ chỉ là tin đồn thất thiệt. Nếu có ai đó tin lời tìm mua cho được cantharidin để sử dụng thì thật là nguy hiểm, vì cantharidin là chất độc không hơn không kém.

Theo PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức

Sức khoẻ & Đời sống