Đồng muối Hòn Khói là khu vực sản xuất muối lớn nhất trong cả nước. Chiếm một diện tích khá lớn tại các phường Ninh Diêm, Ninh Hải, Ninh Thủy và xã Ninh Thọ (TX Ninh Hòa, Khánh Hòa), đồng muối Hòn Khói ngày nay buồn hiu hắt...Nỗi nhớ một thời
Chúng tôi rời nơi đây vào những năm cuối thập niên 1980. Trước đây, đi trên tỉnh lộ 1 từ Bình Sơn đến Phú Thọ, 2 bên đường những cánh đồng muối chạy dài bất tận. Qua khỏi cầu Treo, bên trái là 2 "núi" muối cao sừng sững lúc nào cũng có người làm và xe cộ ra vào tấp nập.
Trên đồng muối vào những ngày nắng gắt, có ruộng đang thu hoạch nhộn nhịp, có ruộng chưa đến thời điểm vẫn có người dạo quanh thăm ruộng.
|
Một ruộng muối sản xuất theo cách cổ điển "hồ, chứa, chịu, ăn" còn sót lại ở Cồn Nhãn |
Các đơn vị sản xuất thời bấy giờ, có Công trường muối Hòn Khói, xí nghiệp muối Diêm Hải, HTX sản xuất muối 1/5 lúc nào cũng tất bật. Trên ruộng, bạn cào, bạn gánh cười nói vui đùa náo nhiệt.
Chúng tôi rẽ vào con đường mòn phía trái cầu Treo. Một cụ già đang ngồi câu cá thấy chúng tôi là người lạ mặt đi vào bèn hỏi: 'Anh vào tìm ai?". "Chúng tôi muốn vào thăm đồng một chút. Xưa kia tôi ở đây giờ trở lại thấy khác quá". Nghe nói, ông bật cười: "Khác là phải. Có cái gì mà vĩnh cữu trên cõi đời này đâu".
"Tôi là con thứ năm, anh cứ gọi tôi là ông Năm là được rồi. Trước đây tôi 'coi nước' cho một thửa ruộng của HTX. Nay già rồi về nghỉ cho khỏe thôi", ông nói với tôi.
|
Đóng muối chờ chuyển đi |
Ông Năm tuổi đã ngoài 80 nhưng vẫn còn tráng kiện. Những người lao động ở nông thôn thường có được sức khỏe tốt. Theo lời ông, trước đây ông làm "coi nước" cho một thửa ruộng của HTX. "Coi nước" là người có trách nhiệm cao nhất trong thửa ruộng, có quyền quản lý 5 -7 bạn cào, hàng chục bạn gánh.
Nhiệm vụ quan trọng nhất của "coi nước" là theo dõi độ kết tinh của muối để có quyết định chính xác ngày cào, ngày thay nước. Năng suất của ruộng cao hay thấp tùy thuộc vào năng lực và trình độ của người "coi nước".
"Ông Năm ơi, sao ngành muối của mình dạo này buồn quá vậy?", chúng tôi hỏi. Ông nói: "Sao không buồn được?. Anh nhìn phía đàng kia, còn nhớ 2 đống muối cao như núi không?
Hàng năm, sau mỗi đợt thu hoạch muối được đưa về đây vun lên thành đống. Mỗi đống muối cao vài chục mét dài cả trăm mét với sức chứa từ 18.000 - 20.000 tấn cho mỗi đống. Hồi ấy, xe chở muối tấp nập.
|
Gánh muối (Ảnh: Lưu Thái Văn Chương) |
Hàng trăm bạn gánh đi thành hàng để đưa muối lên đống. hình ảnh ấy đã được các nhà nhiếp ảnh ghi lại mỗi lần họ đến đây. Khi muối đã đạt đến độ cao, nhóm người lợp muối bắt đầu dùng tranh để đậy lại. Nhờ vậy, muối có thể hiên ngang trước mưa nắng mà không sợ bị tan chảy.
Một đống muối như thế phải lợp từ vài chục đến vài trăm thiên (mỗi thiên 1.000 tấm) tranh. Mà tranh này do một số người cắt tranh ở Dục Mỹ cung cấp... ".
Mấy năm gần đây, hai "núi" muối này không còn, cảnh náo nhiệt lui vào dĩ vãng. Dường như ông có một chút bùi ngùi, dõi mắt nhìn về phía xa xa, cố tìm lại hình ảnh của một thời ông từng là một "coi nước" chắc tay...
"Hồ, chứa, chịu, ăn" đã lỗi thời
Ông Năm giật cần câu. Lưỡi câu đã hết mồi. Ông móc mồi khác, thả xuống nước. "Cả cá bây giờ cũng hiếm nữa anh ơi. Anh đi từ trên xuống, anh có thấy đổi khác gì không? Ông hỏi và không đợi tôi trả lời, ông nói tiếp. Ruộng muối bây giờ đã đổi thay nhiều lắm. Cách làm muối cũng khác xưa".
|
Cào muối (Ảnh: Lưu Thái Văn Chương) |
Ngày trước, phía trên cầu Treo là ruộng của công trường muối. Đây là vùng đất phèn, khi ấy muối vàng không bán được nên được giữ lại làm thạch cao. Phía dưới, bên trái là đồng Cây Me, bên phải là Cồn Nhãn thuộc HTX 1/5. Hồi đó, ông Năm làm miếng ruộng ở Cồn Nhãn. Bây giờ họ vẫn duy trì cách làm cũ.
Nước từ biển lấy vào "hồ" có độ mặn 3 độ Baumé. Giang trong một thời gian, từ 3 độ nước biển sẽ tăng lên từ 5- 7 độ tiếp tục đưa vào "chứa". Từ chứa độ mặn sẽ vọt lên đến 15 - 17 độ đưa vào "chịu". Ở "chịu", sẽ tăng lên 23 độ vào "ăn". Khi đạt được 25 độ, muối sẽ kết tinh thành hạt.
Nếu nắng tốt, mỗi công đoạn kéo dài từ 7 - 15 ngày. Riêng từ "chịu" đến "ăn" chỉ cần 3 - 5 ngày là có thể thu hoạch được. Trước khi thu hoạch một ngày, bạn cào phải đến ruộng mang treo trang cào lưỡi nhỏ để "tha" muối, hôm sau sẽ dễ thu hoạch và muối kết tinh hạt lớn hơn.
|
Chờ đợi (Ảnh: Lưu Thái Văn Chương) |
Cách làm theo quy trình "hồ, chứa, chịu, ăn" vốn được làm từ thời Pháp thuộc nay chỉ một ít ruộng thuộc HTX còn áp dụng. Tất cả đã theo một quy trình khác mới lạ hơn.
Với quy trình mới đã giảm được khá nhiều công lao động, đồng nghĩa với một số nhân công phải nghỉ việc tìm cách khác mưu sinh. Ông Năm nghỉ việc từ dạo ấy bởi lớn tuổi khó tiếp thu được với quy trình mới.
"Tôi không rõ sản lượng muối sau này như thế nào. Chỉ thấy trên đồng không còn những đống muối to lớn như trước nữa. Cảnh thu hoạch tấp nập bằng trang cào và đội quang gánh biến mất được thay bằng cơ giới hiện đại.
Đồng ý là giảm được công sức lao động và có thể năng suất tăng cao nhưng dầu sao mình vẫn còn nhớ đến hình ảnh cũ. Thân quen và gần gũi...", ông nói.
|
Tiếp tục gánh sau... (Ảnh: Lưu Thái Văn Chương) |
Chúng tôi hỏi thăm ông về những người quen biết làm muối trước đây. Ông Năm buồn bã cho biết: "Nhiều người đã mất. 30 năm rồi còn gì? Thời gian có tha ai đâu? Đúng vậy. Ngay cả công nghệ làm muối đã có hàng trăm năm nay còn phải đổi thay cho kịp với trào lưu huống chi...".
Chúng tôi từ giã ông để đi vào ruộng muối. Đi được một đoạn, nhìn lại ông cũng quảy cần cầu để về nhà. Nhìn dáng đi lững thững của ông chúng tôi chợt nhớ đến câu nói: "Phải đổi thay cho kịp với trào lưu". Dường như có chút gì hơi chua chát mặc dầu câu nói không sai...
'Ông ngoại' bán kẹo bông gòn ở Sài Gòn khiến bao học trò thương nhớ
"Khi làm ra sản phẩm, kẹo bông gòn không có ưmàu nhưng lại còn nguyên vẹn hương và vị của trái cây. Tôi tuyệt đối không dùng hóa chất vì sẽ làm ảnh hưởng sức khỏe con trẻ", ông Bảy nói.
" alt=""/>Nỗi buồn trên cánh đồng muối Hòn Khói sau 30 năm
Ngày nay, khi một chiếc ô tô mới ra mắt đều có bộ phụ kiện tùy chỉnh chỉ một thời gian ngắn sau đó. Điều này cho phép khách hàng có thể tùy chỉnh xe theo nhu cầu của họ. Trong khi một vài phụ kiện có thể rất tiện dụng và làm cho cuộc sống dễ dàng hơn, vẫn có những phụ kiện dễ gây nguy hiểm. Dưới đây là danh sách 10 phụ kiện như vậy mà bạn nên tránh hoàn toàn.Thảm sàn giá rẻ
Thảm sàn là một trong những phụ kiện đầu tiên được thêm vào bởi những người sở hữu xe mới. Tuy nhiên, nhiều người chọn thảm sàn giá rẻ, được làm bằng nhựa cứng. Loại thảm sàn này cũng không được cắt đúng cách để phù hợp với thực tế sàn xe. Điều này cực kỳ nguy hiểm và có thể vô tình khiến thảm bị kẹt trong bàn đạp phanh hoặc chân ga, gây ra tai nạn trên đường.
|
Dùng thảm giá rẻ hoặc lắp đặt không đúng cách rất dễ gây vướng, kẹt chân ga, phanh |
Đã có khá nhiều sự cố trong quá khứ liên quan đến thảm sàn và chủ xe phải cực kỳ cẩn thận trong khi lựa chọn thảm sàn.
Bọc vô-lăng
|
một loại bọc vô-lăng hạt cườm quảng cáo có tác dụng mát-xa tay, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro |
Bọc vô-lăng thực sự mang lại cảm giác mới mẻ và cho phép chủ sở hữu tùy chỉnh với lựa chọn màu sắc. Tuy nhiên, có nhiều loại bọc giá rẻ được thiết kế kém và không giữ tay lái đúng cách. Nguy cơ lớn nhất của loại bọc như vậy là nó lỏng lẻo để vô-lăng có thể trượt, khiến tài xế mất kiểm soát.
Cản trước bằng kim loại cứng
Rất nhiều cản trước lắp thêm được thiết kế đơn giản để bảo vệ cản zin và mặt trước của xe. Nhưng hầu như chúng không được thiết kế để hoạt động với các tính năng an toàn quan trọng của xe hơi khu vực va chạm mềm giảm tổn thương cho người đi bộ và cảm biến túi khí.
|
Cản trước như thế này gây nguy hại cho cộng đồng |
Điều này có nghĩa là những chiếc xe gắn cản kim loại thực sự có thể là một mối nguy hiểm an toàn cho phương tiện khác và ngay cả chính bản thân tài xế.
Độ đen đèn pha trước
|
Dán đen đèn pha hoặc đèn hậu có thể trông ngầu, nhưng gây mất an toàn |
Làm đen hóa cụm đèn pha có thể khiến chiếc xe trông thể thao hơn nhưng chúng có thể rất nguy hiểm vì làm giảm hoàn toàn cường độ chiếu sáng của đèn pha. Ngoài ra, khi tắt đèn vào ban đêm, nó cũng khiến phương tiện khác khó quan sát sự tồn tại của chiếc xe trên đường.
Đồ trang trí để trên ô tô
Nhiều người coi kệ phía kính chắn gió sau (chủ yếu dòng sedan) như một chiếc bàn trang trí và bắt đầu đặt đồ vật mềm, gối và đủ thứ linh tinh. Tuy nhiên, những đồ vật này có thể chặn gương chiếu hậu và hạn chế tầm nhìn của người lái, gây nguy hiểm.
|
Để đồ chơi trên ô tô ở khu vực kính chắn gió trước và sau là điều không nên |
Ngoài ra, khi phanh gấp những đồ vật trang trí có thể bị trật khỏi vị trí của chúng và lao vào những người ngồi ở phía sau. Đồng thời có thể khiến người lái giật mình và gây mất tập trung.
Màn hình video gắn trần
Trên ô tô có màn hình video gắn trên trần xe có thể giúp hành khách giải trí nhưng lại chặn hoàn toàn tầm nhìn phía sau của tài xế.
Những màn hình như vậy thường được lắp đặt trên trần xe ở phía trước hoặc phía sau. Điều này cũng khiến người lái xe mất tập trung. Cách tốt nhất là nên đặt màn hình này ở tựa đầu của hàng ghế trước.
Độ màu cho đèn xe
Những chiếc xe độ đèn nhiều màu sắc thường ít thấy nhưng không phải là không có du vẫn có nhu cầu. Loại đèn độ này thường khiến chiếc xe đẹp mắt, nhưng thực thế lại giảm cường độ và không đủ khả năng chiếu sáng.
Ngoài ra, ánh đèn nhấp nháy như vậy cực kỳ gây mất tập trung cho những người khác trên đường, dẫn đến gây ra tai nạn.
Đi dây điện không đúng cách
Có rất nhiều phụ kiện xe hơi khi lắp đặt cần đi lại hệ thống dây điện của xe. Ví dụ, việc lắp thêm một hệ thống âm thanh cao cấp hoặc thay đổi đèn pha thông thường thành đèn pha xenon cần rất nhiều thay đổi trong hệ thống dây điện. Nếu hệ thống dây điện không được thực hiện đúng, nó có thể dẫn đến bị nóng và cuối cùng chập điện, gây cháy nổ.
Để đảm bảo an toàn, người dùng nên mua phụ kiện chính hãng và được lắp đặt bởi các chuyên gia được đào tạo, những người biết cách xử lý hệ thống dây điện xe hơi phức tạp.
Núm quay vô-lăng
Phụ kiện này được nhiều “tài già” yêu thích nhưng cũng được gọi là “núm tự sát”, vì chúng cực kỳ nguy hiểm khi sử dụng. Tài xế dùng một tay để xoay vặn vô-lăng nhanh chóng và dễ dàng.
Tuy nhiên, loại núm điều khiển này không được khuyến nghị bởi bất kỳ nhà sản xuất xe hơi và cũng chẳng có trong giáo trình dạy lái. Bên cạnh đó, chất lượng của các núm như vậy là khó đoán.
Vì vậy, hãy thử tưởng tượng nếu trong quá trình xoay tay lái, nếu núm bị gãy hoặc bật ra sẽ khiến tài xế mất kiểm soát. Trong trường hợp va chạm phía trước, vô-lăng gắn núm xoay này rất dễ gây tổn thương cho tài xế. Ngoài ra, núm xoay cũng có thể bị kẹt trong tay áo hoặc tóc (nữ giới) trong quá trình sử dụng.
Dùng móc đai không chính hãng
Dây an toàn có thể cứu sống nếu được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, chúng cũng có thể gây chết người. Trên thị trường có sẵn nhiều loại móc thiết kế đẹp hoặc dùng để thay thế móc “zin” khi hư hại. Nhưng loại móc không chính hãng này rất dễ bị mắc kẹt vì không tương thích với chốt khóa của xe.
Một sự cố xảy ra gần đây ở Ấn Độ liên quan đến một một phụ kiện như vậy. Một gia đình đang đi trên xe thì bất ngờ bốc cháy. Người lái xe, một thợ kim hoàn có trụ sở tại Bengaluru, tìm cáchcứu vợ và các con của anh ta ra khỏi xe nhưng không thể mở dây an toàn. Cảnh sát điều tra tìm ra móc đai an toàn không tương thích chính là nguyên nhân.
Đình Quý (theo CarToq)
Những phụ kiện ô tô rất nguy hiểm, người Việt lại "sính" dùng
Thế giới phụ kiện ô tô tại Việt Nam đang ngày càng phát triển nhưng trong đó, có những món đồ lắp vào càng thêm nguy hiểm cho lái xe thì lại được tiêu thụ mạnh.
" alt=""/>10 nguy hiểm tiềm tàng trên ô tô mà người dùng ít để ý