Nhận định, soi kèo Auckland FC vs Wellington Phoenix, 11h00 ngày 22/2: Tin vào cửa trên

Quyết định của Rooney đặc biệt gây ngạc nhiên vì thị trường truyền hình đang chịu sự chi phối của các tác phẩm chuyển thể, với chi phí chuyển thể tăng mạnh và nhu cầu lớn hơn bao giờ hết.

Tristan Orpen Lynch, đồng sáng lập công ty sản xuất phim và truyền hình Subotica của Ireland, chia sẻ: “Mọi người bắt đầu nói mọi bộ phim cần phải dựa trên tác phẩm có sẵn và ngành công nghiệp này bắt đầu mua bản quyền sách ngày càng nhiều. Vẫn có chỗ cho những ý tưởng phim nguyên bản, tuy nhiên, dường như hiện tại đang có sự phụ thuộc mù quáng vào nội dung sách”.

Ảnh hưởng của các tiểu thuyết ăn khách

Sau khi các hoạt động sản xuất phim được phục hồi từ đại dịch Covid-19, nhiều mạng lưới và dịch vụ phát trực tuyến đã nhanh chóng bật đèn xanh cho đa dạng dự án. Bên cạnh các bộ phim có quá trình sản xuất truyền thống, nhiều tác phẩm chuyển thể từ sách như Slow Horsesvà Nine Perfect Strangerstrở nên thịnh hành.

Slow Horseskhông chỉ gặt hái thành công về doanh thu mà còn mang lại thành công về chuyên môn. Ảnh: Apple TV.

Trong khi đó, trong bối cảnh thị trường quảng cáo truyền hình sụt giảm mạnh vào năm 2022, ngân sách và khả năng chấp nhận các dự án rủi ro đã giảm trên diện rộng. Do vậy, việc từ bỏ các kịch bản phim nguyên gốc để sản xuất những bộ phim đã có sẵn khán giả trở nên hợp lý.

Larry Robinson, nhà sáng lập công ty quản lý và sản xuất Avatar Entertainment có trụ sở tại LA, Mỹ bày tỏ: "Các hãng phim thích làm việc với các tác phẩm sẵn có vì chúng đã có khán giả. Điều đó mang lại cho họ sự yên tâm mà các kịch bản truyền hình gốc không có được".

Hilary Strong, từng là CEO của công ty về bản quyền văn học International Literary Properties, chia sẻ hồi tháng 8: "Trong một thị trường khó khăn, việc có sẵn tiêu đề và tác giả giúp nâng cao giá trị của bộ phim".

Trong khi các biên kịch tham vọng không hề vui với hiện trạng này, đây tiếp tục là xu hướng dài hạn đầy sôi động trong thời gian tới, cả ở Mỹ và các thị trường quốc tế khác. Và cùng với xu hướng này, chi phí chuyển thể có thể tiếp tục tăng, trong bối cảnh nhu cầu tăng mạnh và thị trường phim đang phục hồi.

Phim chuyển thể ngày càng đắt đỏ

Felicity Blunt, đại diện văn học tại Curtis Brown, nhắc lại sự phục hồi hoạt động sản xuất sau thời Covid-19 đã dẫn đến sự gia tăng đột biến các thỏa thuận chuyển thể. Blunt là nhà sản xuất điều hành của Rivals, loạt phim Disney+ chuyển thể từ tiểu thuyết của nhà văn Jilly Cooper từ năm 1988. Blunt cho biết "trong khi Jilly có một lượng người hâm mộ cuồng nhiệt" thì đây là lần đầu tiên Rivalsđược chuyển thể.

Vài năm trở lại đây cũng ghi nhận các thoả thuận chuyển thể ở đa dạng tác phẩm, từ những cuốn sách ăn khách mới nhất tới những tiểu thuyết cũ hơn như Rivalsvà Shögun. Các công ty trên khắp thế giới đang đầu tư vào mọi thứ, từ các bài báo cho đến truyện tranh Hàn Quốc trên web. Tuy nhiên, tiểu thuyết theo chương truyền thống gần gũi nhất với định dạng phim truyền hình, vì vậy đó là nơi mà hầu hết tiền mặt sẽ đổ vào.

Tiểu thuyết gốc của Shogun xuất bản lần đầu từ năm 11975. Ảnh: Deadline.

Bruna Papandrea, đồng sáng lập công ty sản xuất Made Up Stories của Australia cho biết: "Mọi người vẫn nói rằng họ muốn phim chuyển thể nhưng chúng cũng cần có sự đột phá và độc đáo". Công ty của bà đã tham gia chuyển thể nhiều tác phẩm ăn khách như Big Little Lies, The Undoing, Nine Perfect Strangers và The Lost Flowers of Alice Hartthành loạt phim cho những kênh như HBO và Prime Video. Khoảng 80% danh mục của Made Up Stories là sách được mua lại từ cộng tác viên lâu năm Liane Moriaty.

Tuy nhiên, Papandrea lưu ý rằng thị trường mua bản quyền và sản xuất đang ghi nhận ​​nhiều “trường hợp siêu cạnh tranh, chủ yếu là đối với kịch bản phim truyền hình”. “Tôi đã trả từ 1.000 USD tới 1 triệu USD. Và chi phí còn phụ thuộc vào nơi phim sẽ được sản xuất". Blunt cũng nói thêm rằng việc nhu cầu bản quyền chuyển thể gia tăng cũng có thể dẫn đến "các cuộc đấu giá điên cuồng".

Tình trạng chọn nhưng không sản xuất

Tuy nhiên, các ông lớn truyền hình rộng lớn phần nào vẫn có lập trường bảo thủ và chậm phát triển hơn so với các đơn vị phát trực tuyến. Papandrea cho biết "Một số quá trình đang mất nhiều thời gian hơn và điều đó gây áp lực lên các công ty sản xuất độc lập làm việc với họ. Tôi sẽ không lựa chọn một tác phẩm nào ngay lúc này trừ khi tôi biết nó sẽ sớm được thực hiện".

Một đại diện văn học lưu ý rằng "rất nhiều tác phẩm đã được lựa chọn nhưng không bao giờ được sản xuất" và điều này có thể gây tổn hại cho tác giả và mối quan hệ của họ với ngành công nghiệp truyền hình và phim ảnh.

Blunt cho biết: "Nhiệm vụ của chúng tôi là đưa cuốn sách vào tay một nhà sản xuất chuyên nghiệp có khả năng tiếp cận với mọi bên. Bạn cố gắng tìm cho tác phẩm những cơ chế tốt nhất để quá trình sản xuất sớm thực hiện”.

Raffaella De Angelis, người chỉ đạo các bản chuyển thể văn học cho bộ phận kịch toàn cầu của Fremantle, cũng chia sẻ việc lựa chọn tiểu thuyết “mà không cân nhắc các bước tiếp theo trước là một sự bất công đối với tác giả.” Đó là nguyên tắc đối với những người như Blunt và Papandrea, những người cho rằng toàn bộ hệ thống làm việc cần dựa trên sự tin tưởng và tôn trọng đối với tác phẩm của tác giả.

Nhiều hãng phim Mỹ đã phải đối mặt với những lời chỉ trích này khi liên tục mua lại nhiều tác phẩm nhưng không tạo ra các bộ phim tương xứng. Đáng chú ý, Universal International Studios và các công ty chị em của hãng này cùng NBCUniversal đã công bố nhiều vụ mua lại tiểu thuyết của những tác giả như Lucy Foley.

Hannah Griffiths, Trưởng phòng chuyển thể tại Banijay Entertainment cho biết: "Tất cả chúng tôi đều được xem tác phẩm gốc cùng một lúc, nhưng thật khó để cạnh tranh với các hãng phim Mỹ".

Thêm vào đó, việc sản xuất được các bộ phim đột phá không hề rẻ. De Angelis lưu ý rằng chi phí sản xuất tác phẩm của các nhà văn hàng đầu có thể là khoản đầu tư "khổng lồ" đối với các công ty sản xuất và điều này có thể ảnh hưởng đến những dự tính của họ trong tương lai. “Bất cứ tác phẩm nào Sally Rooney viết hiện tại đều sẽ cực kỳ tốn kém khi sản xuất”, De Angelis nói.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.

Một số tác phẩm dự thi Giải sách Quốc gia 2024. Ảnh: Đức Huy.

Từ 400 tác phẩm xuất sắc được hơn 51 đơn vị xuất bản gửi dự thi, Hội đồng sơ khảo đã lọc ra 64 cuốn sách hay để đưa vào đề cử Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 7. Số ấn phẩm dự thi năm nay đa dạng về chủ đề và hình thức. Các tác giả đã chạm đến nhiều vấn đề thời sự được đông đảo bạn đọc quan tâm.

Điều này phản ánh thị trường sách Việt Nam đang ngày càng năng động hơn, độc giả trong nước cũng có khả năng tiếp cận những tác phẩm chất lượng cao.

Những làn gió mới

Giải Sách Quốc gia lần thứ VII đã chứng kiến sự tăng mạnh về số lượng và chất lượng tác phẩm. Ngoài ra, những ấn phẩm dự thi còn phản ánh đa dạng các vấn đề thời sự, từ chuyển đổi số, cách mạng công nghiệp 4.0 đến các chủ đề văn hóa, lịch sử, và giải trí.

GS.TSKH Vũ Hoàng Linh - Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội - cho biết: “Số lượng sách và nhà xuất bản tham gia giải năm nay tăng đáng kể. Riêng ở Tiểu ban sách Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, các sách được giải cao vẫn chủ yếu tập trung vào lĩnh vực y dược, nhưng cũng xuất hiện nhiều tác phẩm nổi bật trong các lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là chuyển đổi số, cách mạng công nghiệp 4.0. Các ban đã làm việc rất nghiêm túc, khách quan để đưa ra những đánh giá chính xác”.

Hơn hết, có những tác phẩm mang tính học thuật cao, phục vụ đối tượng chuyên gia và nghiên cứu sâu, nhưng cũng không ít sách phổ biến kiến thức, đáp ứng nhu cầu của đông đảo bạn đọc. Sự đa dạng này cho thấy một xu hướng tích cực trong ngành xuất bản: sự cân bằng giữa giá trị chuyên môn và tính đại chúng.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Đại biểu Quốc hội - tại cuộc họp Hội đồng chung khảo Giải thưởng Sách Quốc gia 2024. Ảnh: Việt Linh.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Đại biểu Quốc hội, nhấn mạnh: “Việc các ấn phẩm dự thi tăng lên cả về chất lượng lẫn số lượng cho thấy Giải thưởng Sách Quốc gia đã trở thành một thương hiệu uy tín. Sự phát triển này khẳng định vai trò của giải thưởng trong việc định hướng văn hóa đọc. Thúc đẩy sự lan tỏa của một giải thưởng hấp dẫn như này là bước tiến quan trọng để phát triển xã hội tri thức, nơi tri thức trở thành sức mạnh cho sự phát triển đất nước”.

Một điểm sáng đặc biệt trong mùa giải năm nay là sự xuất hiện ngày càng nhiều của các tác giả trẻ. Họ mang đến góc nhìn mới mẻ và sáng tạo, không chỉ bó hẹp trong các vấn đề đương đại mà còn mở rộng ra các chủ đề lịch sử, văn hóa thời kỳ trước. Qua mùa giải năm nay, những tác giả này khẳng định mình trong việc định hình xu hướng xuất bản tương lai.

Hành trình đi tìm giải thưởng cao nhất

Số lượng và chất lượng của các tác phẩm dự thi tăng lên, đồng nghĩa với việc các tiểu ban sẽ phải làm việc nhiều hơn để tìm thấy tác phẩm xuất sắc. Hành trình tìm kiếm những cuốn sách xứng đáng với giải A chưa bao giờ là con đường dễ đi.

"Năm nay, số lượng sách gần tương đương năm ngoái, nhưng những tác phẩm thật sự xuất sắc ở lĩnh vực sách thiếu nhi lại không nhiều. Chúng tôi phải tổ chức đọc chéo, thảo luận nhiều lần để đảm bảo sự đồng thuận khi đánh giá. Điều đáng tiếc là ở mảng thiếu nhi năm nay, chúng tôi không tìm được tác phẩm nào xứng đáng đạt giải A, dù có sự xuất hiện của một số cách làm sách mới và những vấn đề thú vị được đặt ra", Nhà thơ Hữu Việt - Trưởng ban Sách Thiếu nhi - chia sẻ về quá trình làm việc của tiểu ban mình.

Sự thận trọng trong việc phân loại và đánh giá là yêu cầu bắt buộc, đặc biệt khi các tác phẩm dự thi ngày càng đa dạng. Ở mảng sách Khoa học Xã hội và Nhân văn, số lượng đầu sách được nhận là 74, với khối lượng hàng nghìn trang cần đọc và phân tích.

PGS.TS Trần Đức Cường - Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam - cho biết: "Chúng tôi phân sách theo chuyên ngành từng thành viên, sau đó đọc chéo và trao đổi kỹ lưỡng. Có những cuốn được đọc đến ba lần để đảm bảo đánh giá công bằng. Quá trình này đòi hỏi sự thẳng thắn và rõ ràng trong các cuộc họp chung khảo. Điều đó giúp đảm bảo tính chính xác và minh bạch khi lựa chọn các giải thưởng".

Hội đồng chung khảo làm việc và báo cáo với ban tổ chức. Ảnh: Việt Linh.

Điểm nổi bật năm nay là sự phong phú về thể loại và cách tiếp cận trong các tác phẩm dự thi. Ở mảng sách thiếu nhi, các tác giả mới đã để lại ấn tượng sâu sắc. Trong khi đó, ở lĩnh vực Khoa học Xã hội và Nhân văn, những bộ sách đồ sộ như các tác phẩm nhiều tập với hàng nghìn trang đã được đánh giá cao nhờ giá trị học thuật và sự công phu trong nghiên cứu.

Hành trình tìm kiếm tác phẩm xuất sắc luôn đầy thách thức, các thành viên Hội đồng lại coi đây là cơ hội để tiếp nhận nhiều tri thức và góc nhìn mới. Đồng thời, qua mỗi năm, Giải Sách Quốc gia tiếp tục khẳng định vai trò trong việc tìm ra những cuốn sách hay và thúc đẩy ngành xuất bản Việt Nam phát triển.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.