Trường hợp chiếc Mazda 3 đời 2011 của anh Dương Ngọc Duy (trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội) cũng tương tự như vậy. Mua lại xe cách đây 2 năm từ một salon ô tô cũ, bản thân là người ít kinh nghiệm chăm sóc xe, anh Duy gần như chỉ biết sử dụng mà ít khi đưa xe đi bảo dưỡng. Vài tháng trở lại đây, anh Duy cảm thấy chiếc xe khá “ì” và có xu hướng “ăn xăng”.

Anh Duy cho biết: “Trong một chuyến đi dã ngoại, tôi đã thử cầm lái chiếc Mazda 3 cùng đời của một người bạn và nhận thấy sự khác biệt. Chiếc xe đó đổ 500 ngàn tiền xăng đi được khoảng 300km, trong khi xe của tôi nếu đổ xăng như vậy đi chưa được 200km (khoảng 13-14 lít/100km - PV)”.

Ngay sau đó, anh Duy đã mang chiếc xe đến kiểm tra tại một gara gần nhà và phát hiện “hàng tá” lỗi của động cơ và buồng đốt. Những hỏng hóc này chủ yếu từ quá trình sử dụng mà không bảo dưỡng định kỳ cũng như không có sự phát hiện, sửa chữa kịp thời.

Chủ gara này khuyên anh, nếu muốn xử lý tương đối ổn thì nhất định phải “bổ máy” và thay thế một loạt chi tiết với tổng chi phí ước chừng khoảng 50 triệu đồng. Hiện, anh Duy đang “méo mặt” và phân vân không biết có nên sửa dứt điểm hay tiếp tục “kệ”. (?)

Ông Đặng Bảo Nam - chủ một gara ô tô tại quận Thanh Xuân, Hà Nội cho biết, những trường hợp “dở khóc dở cười” do xe hao xăng như anh Hiệp, anh Duy ở trên không phải hiếm, có thể gặp ở hầu hết các dòng xe, kể cả những chiếc xe còn khá mới.

“Việc hao nhiên liệu khiến chủ xe phải mất khá nhiều tiền để vận hành. Khắc phục sớm không chỉ giúp tiết kiệm đáng kể chi phí vận hành mà quan trọng hơn là sẽ giúp phát hiện và xử lý dứt điểm những bất thường, hỏng hóc, giúp chiếc xe trở nên bền bỉ và an toàn hơn” – ông Nam nói.

Bắt bệnh "ăn xăng" cách nào?

Một số chuyên gia cho rằng, việc “ăn xăng” có thể xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân như: Lỗi động cơ; hệ thống phun nhiên liệu; hệ thống đánh lửa, buồng đốt; lỗi cảm biến; hệ thống dẫn động; lốp xe…

Tuy nhiên, bên cạnh những lý do liên quan đến chất lượng xe thì một nguyên nhân lớn khác do chính thói quen "lười" bảo dưỡng và kinh nghiệm sử dụng xe, lái xe hạn chế của nhiều tài xế.

Tiêu hao nhiên liệu quá nhiều còn là dấu hiệu cho biết, chiếc xe của bạn có thể đang tiềm ẩn những hỏng hóc khá nặng. Để phát hiện và “điều trị” dứt điểm tình trạng hao xăng là công việc rất phức tạp, đòi hỏi kỹ thuật viên phải có tay nghề, kinh nghiệm cũng như máy móc hỗ trợ.

Trao đổi với phóng viên VietNamNet, kỹ sư Lê Văn Tạch – nguyên cán bộ kỹ thuật Toyota, hiện là chủ gara ô tô Lê Văn Tạch  (TP Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc) cho biết, anh cũng gặp khá nhiều trường hợp khách hàng gặp sự cố này. Gần đây nhất, chiếc xe Kia Sorento của anh Nguyễn Đình Hiệp cũng đã đến gara của anh để giải quyết dứt điểm bệnh "ăn xăng".

Kỹ Sư Lê Văn Tạch tại Gara của mình. Ảnh: Đình Quý

Kỹ sư Tạch cho biết, chiếc Sorento này là một trường hợp khá “khoai”. Kết quả “mổ xe” cho thấy, chiếc xe này ở trong tình trạng “đa chấn thương”, nghĩa là bị rất nhiều bệnh cùng một lúc và dẫn đến tình trạng hao nhiên liệu “khủng” như vậy.

Anh Tạch phân tích chi tiết:  “Dầu bôi trơn của xe bị dư bất thường, điều này là do gioăng của bơm cao áp bị hở dẫn đến nhiên liệu lẫn vào dầu bôi trơn. Trường hợp này không được xử lý triệt để sẽ gây mòn bạc dẫn đến hỏng bạc và trục cơ. Đó là lý do tại sao động cơ bị kêu trước khi anh Hiệp mang xe vào sửa trong hãng.”

Tuy nhiên, lỗi đó không phải là nguyên nhân chính dẫn đến tiêu hao nhiên liệu cao đến 200% mức trung bình như vậy, một nguyên nhân mà kỹ sư Tạch đề cập đó chính là hệ thống xả khí bị tắc do cặn carbon bám bẩn.

Anh Tạch giải thích: “Chiếc Sorento này được nhập khẩu nguyên chiếc, có tiêu chuẩn khí thải EURO4. Khi ống xả bị nghẽn, bộ phận điều khiển của chiếc xe sẽ đưa tín hiệu đến hệ thống cấp nhiên liệu nhiều hơn để tăng áp suất khí xả, tự “xả tắc”. Tuy nhiên, hệ thống xả đã đặc quánh do lâu ngày chưa được vệ sinh, do đó quá trình cấp nhiên liệu “vượt mức” vẫn được chiếc xe duy trì liên tục dẫn đến tốn nhiên liệu”.

Chưa kể, chiếc Sorento còn bị lỗi hở séc-măng, vênh mặt máy,… Kết quả sau 8 ngày nằm gara, chiếc Sorento đã được khắc phục hoàn toàn đạt hiệu suất cao với chi phí khoảng gần 40 triệu đồng.

Anh Hiệp cho biết, mức tiêu hao nhiên liệu của chiếc xe giờ chỉ còn khoảng 8 lít dầu/100km – điều mà trước đây anh khó có thể nghĩ tới.

Tuy đã sửa được dứt điểm lỗi "ăn xăng" cho nhiều xe, song kỹ sư Lê Văn Tạch cũng thừa nhận, việc phát hiện và khắc phục hoàn toàn lỗi hao nhiên liệu của ô tô cũ là công việc phức tạp, mất thời gian, ẩn chứa nhiều rủi ro. Có nhiều trường hợp phải làm đi làm lại vài lần mới có kết quả ở mức “tạm chấp nhận được”.

Trên thực tế, không phải ai cũng “may mắn” như anh Hiệp, có thể điều trị dứt điểm căn bệnh trầm kha cho chiếc xe của mình. Một số trường hợp vì không gặp “đúng thầy, đúng thuốc” nên dù đã mất cả “núi” tiền vẫn không khỏi được bệnh. Hoặc, một số chủ xe vì tiếc tiền sửa chữa nên đã chấp nhận "sống chung với lũ" bệnh 'ăn xăng" rồi sau đó, tìm cách bán xe.

Các chuyên gia khuyến cáo,để hạn chế hiện tượng tiêu tốn nhiên liệu như vậy, các chủ xe cần tuân thủ nghiêm ngặt thời hạn bảo dưỡng, thay thế phụ tùng chính hãng, sửa chữa tại các cơ sở uy tín của xe để chiếc xe luôn trong tình trạng tốt nhất.

Nguyễn Hoàng

Quên đổ nước làm mát, mất toi 13 triệu sửa ô tô

 Trên đường đi bảo dưỡng, chiếc Kia Morning Van bỗng chết máy, không khởi động được, phải gọi cứu hộ. Kết quả kiểm tra cho thấy lỗi nhỏ không ngờ nhưng tiêu tốn của chủ xe 13 triệu tiền sửa.

Vừa tốn tiền, vừa bực mình

Theo nhiều chuyên gia sửa chữa ô tô có kinh nghiệm, hiện tượng ô tô hao xăng, dầu là khi một chiếc xe tiêu tốn mức nhiên liệu nhiều hơn từ khoảng 30% trở lên so với mức tiêu thụ bình thường hiện tại của dòng xe đó.

Anh Nguyễn Đình Hiệp (trú tại quận Cầu Giấy, Hà Nội) sở hữu chiếc Kia Sorento đời 2012 đã phải khổ sở khi chiếc xe của anh tiêu hao nhiên liệu ở mức “kinh hoàng”, khoảng hơn 20 lít dầu diesel/100km. Trong khi đó, những chiếc Sorento đời tương tự chỉ tốn trên dưới 8 lít/100km.

Ngoài việc phải “gánh” thêm vài triệu đồng mua dầu mỗi tháng, anh Hiệp còn vô cùng hoang mang khi chiếc xe phát ra tiếng kêu ngày càng to từ phía động cơ. Anh cho biết, đã mang xe đi kiểm tra và sửa chữa ở rất nhiều gara, thậm chí còn mang xe vào hãng để đại tu lại máy với chi phí hết 40 triệu đồng nhưng mức tiêu hao nhiên liệu không được cải thiện là bao, vẫn trên 15 lít/100km.

“Tốn kém là một chuyện nhưng cảm giác đi xe mà không biết nó bị lỗi gì thì thực sự là rất bực bội” – anh Hiệp nói.

Nhiều chủ xe cũ bán ít bảo dưỡng, khi bán lại thì người mua mới lãnh đủ. Ảnh minh họa. (Ảnh: Đình Quý)

Trường hợp chiếc Mazda 3 đời 2011 của anh Dương Ngọc Duy (trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội) cũng tương tự như vậy. Mua lại xe cách đây 2 năm từ một salon ô tô cũ, bản thân là người ít kinh nghiệm chăm sóc xe, anh Duy gần như chỉ biết sử dụng mà ít khi đưa xe đi bảo dưỡng. Vài tháng trở lại đây, anh Duy cảm thấy chiếc xe khá “ì” và có xu hướng “ăn xăng”.

Anh Duy cho biết: “Trong một chuyến đi dã ngoại, tôi đã thử cầm lái chiếc Mazda 3 cùng đời của một người bạn và nhận thấy sự khác biệt. Chiếc xe đó đổ 500 ngàn tiền xăng đi được khoảng 300km, trong khi xe của tôi nếu đổ xăng như vậy đi chưa được 200km (khoảng 13-14 lít/100km - PV)”.

Ngay sau đó, anh Duy đã mang chiếc xe đến kiểm tra tại một gara gần nhà và phát hiện “hàng tá” lỗi của động cơ và buồng đốt. Những hỏng hóc này chủ yếu từ quá trình sử dụng mà không bảo dưỡng định kỳ cũng như không có sự phát hiện, sửa chữa kịp thời.

Chủ gara này khuyên anh, nếu muốn xử lý tương đối ổn thì nhất định phải “bổ máy” và thay thế một loạt chi tiết với tổng chi phí ước chừng khoảng 50 triệu đồng. Hiện, anh Duy đang “méo mặt” và phân vân không biết có nên sửa dứt điểm hay tiếp tục “kệ”. (?)

Ông Đặng Bảo Nam - chủ một gara ô tô tại quận Thanh Xuân, Hà Nội cho biết, những trường hợp “dở khóc dở cười” do xe hao xăng như anh Hiệp, anh Duy ở trên không phải hiếm, có thể gặp ở hầu hết các dòng xe, kể cả những chiếc xe còn khá mới.

“Việc hao nhiên liệu khiến chủ xe phải mất khá nhiều tiền để vận hành. Khắc phục sớm không chỉ giúp tiết kiệm đáng kể chi phí vận hành mà quan trọng hơn là sẽ giúp phát hiện và xử lý dứt điểm những bất thường, hỏng hóc, giúp chiếc xe trở nên bền bỉ và an toàn hơn” – ông Nam nói.

Bắt bệnh "ăn xăng" cách nào?

Một số chuyên gia cho rằng, việc “ăn xăng” có thể xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân như: Lỗi động cơ; hệ thống phun nhiên liệu; hệ thống đánh lửa, buồng đốt; lỗi cảm biến; hệ thống dẫn động; lốp xe…

Tuy nhiên, bên cạnh những lý do liên quan đến chất lượng xe thì một nguyên nhân lớn khác do chính thói quen "lười" bảo dưỡng và kinh nghiệm sử dụng xe, lái xe hạn chế của nhiều tài xế.

Tiêu hao nhiên liệu quá nhiều còn là dấu hiệu cho biết, chiếc xe của bạn có thể đang tiềm ẩn những hỏng hóc khá nặng. Để phát hiện và “điều trị” dứt điểm tình trạng hao xăng là công việc rất phức tạp, đòi hỏi kỹ thuật viên phải có tay nghề, kinh nghiệm cũng như máy móc hỗ trợ.

Trao đổi với phóng viên VietNamNet, kỹ sư Lê Văn Tạch – nguyên cán bộ kỹ thuật Toyota, hiện là chủ gara ô tô Lê Văn Tạch  (TP Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc) cho biết, anh cũng gặp khá nhiều trường hợp khách hàng gặp sự cố này. Gần đây nhất, chiếc xe Kia Sorento của anh Nguyễn Đình Hiệp cũng đã đến gara của anh để giải quyết dứt điểm bệnh "ăn xăng".

Kỹ Sư Lê Văn Tạch tại Gara của mình. Ảnh: Đình Quý

Kỹ sư Tạch cho biết, chiếc Sorento này là một trường hợp khá “khoai”. Kết quả “mổ xe” cho thấy, chiếc xe này ở trong tình trạng “đa chấn thương”, nghĩa là bị rất nhiều bệnh cùng một lúc và dẫn đến tình trạng hao nhiên liệu “khủng” như vậy.

Anh Tạch phân tích chi tiết:  “Dầu bôi trơn của xe bị dư bất thường, điều này là do gioăng của bơm cao áp bị hở dẫn đến nhiên liệu lẫn vào dầu bôi trơn. Trường hợp này không được xử lý triệt để sẽ gây mòn bạc dẫn đến hỏng bạc và trục cơ. Đó là lý do tại sao động cơ bị kêu trước khi anh Hiệp mang xe vào sửa trong hãng.”

Tuy nhiên, lỗi đó không phải là nguyên nhân chính dẫn đến tiêu hao nhiên liệu cao đến 200% mức trung bình như vậy, một nguyên nhân mà kỹ sư Tạch đề cập đó chính là hệ thống xả khí bị tắc do cặn carbon bám bẩn.

Anh Tạch giải thích: “Chiếc Sorento này được nhập khẩu nguyên chiếc, có tiêu chuẩn khí thải EURO4. Khi ống xả bị nghẽn, bộ phận điều khiển của chiếc xe sẽ đưa tín hiệu đến hệ thống cấp nhiên liệu nhiều hơn để tăng áp suất khí xả, tự “xả tắc”. Tuy nhiên, hệ thống xả đã đặc quánh do lâu ngày chưa được vệ sinh, do đó quá trình cấp nhiên liệu “vượt mức” vẫn được chiếc xe duy trì liên tục dẫn đến tốn nhiên liệu”.

Chưa kể, chiếc Sorento còn bị lỗi hở séc-măng, vênh mặt máy,… Kết quả sau 8 ngày nằm gara, chiếc Sorento đã được khắc phục hoàn toàn đạt hiệu suất cao với chi phí khoảng gần 40 triệu đồng.

Anh Hiệp cho biết, mức tiêu hao nhiên liệu của chiếc xe giờ chỉ còn khoảng 8 lít dầu/100km – điều mà trước đây anh khó có thể nghĩ tới.

Tuy đã sửa được dứt điểm lỗi "ăn xăng" cho nhiều xe, song kỹ sư Lê Văn Tạch cũng thừa nhận, việc phát hiện và khắc phục hoàn toàn lỗi hao nhiên liệu của ô tô cũ là công việc phức tạp, mất thời gian, ẩn chứa nhiều rủi ro. Có nhiều trường hợp phải làm đi làm lại vài lần mới có kết quả ở mức “tạm chấp nhận được”.

Trên thực tế, không phải ai cũng “may mắn” như anh Hiệp, có thể điều trị dứt điểm căn bệnh trầm kha cho chiếc xe của mình. Một số trường hợp vì không gặp “đúng thầy, đúng thuốc” nên dù đã mất cả “núi” tiền vẫn không khỏi được bệnh. Hoặc, một số chủ xe vì tiếc tiền sửa chữa nên đã chấp nhận "sống chung với lũ" bệnh 'ăn xăng" rồi sau đó, tìm cách bán xe.

Các chuyên gia khuyến cáo,để hạn chế hiện tượng tiêu tốn nhiên liệu như vậy, các chủ xe cần tuân thủ nghiêm ngặt thời hạn bảo dưỡng, thay thế phụ tùng chính hãng, sửa chữa tại các cơ sở uy tín của xe để chiếc xe luôn trong tình trạng tốt nhất.

Nguyễn Hoàng

Quên đổ nước làm mát, mất toi 13 triệu sửa ô tô

 Trên đường đi bảo dưỡng, chiếc Kia Morning Van bỗng chết máy, không khởi động được, phải gọi cứu hộ. Kết quả kiểm tra cho thấy lỗi nhỏ không ngờ nhưng tiêu tốn của chủ xe 13 triệu tiền sửa.

Tại tâm dịch Vũ Hán khi đó, Trung Quốc đã ứng dụng robot kết nối 5G cung cấp thuốc men, đồ ăn cho bệnh nhân mà không phải tiếp xúc gần với y bác sĩ. Bên ngoài, những chiếc xe tự hành di chuyển khắp đường phố giao nhu yếu phẩm, vật tư y tế.

Ngoài ra, với những khu vực đặc biệt nguy hiểm, drone điều khiển từ xa được trang bị để phun thuốc khử khuẩn, cung cấp thuốc, chuyển mẫu xét nghiệm. Drone còn được cảnh sát địa phương sử dụng để liên tục phát đi cảnh báo nhắc nhở người dân đeo khẩu trang cũng như không ra khỏi nhà. 

Khi Covid-19 lây lan rộng hơn, các công ty như Alibaba và Tencent đã phối hợp với chính phủ Trung Quốc xây dựng hệ thống đánh giá sức khỏe toàn dân gắn với smartphone. Chỉ những người có trạng thái sức khỏe xanh mới được phép di chuyển đến những nơi công cộng, đi qua các trạm kiểm soát QR. 

Sau tất cả, Trung Quốc có một hệ thống camera nhận diện khuôn mặt đặt ở mọi nơi. Kết hợp với dữ liệu lớn, máy học nhằm phân tích lịch trình di chuyển, thân nhiệt, số người tiếp xúc, Trung Quốc có thể dễ dàng phân vùng và cô lập F1, F2, F3 ngay khi phát hiện ca F0. 

Nhờ đó, Trung Quốc đã kiểm soát thành công Covid-19 trong bối cảnh nhiều nước trên thế giới, nhất là các nước phương Tây, loay hoay tìm cách ứng phó. 

Mỹ dùng siêu máy tính để phân tích chủng virus

Khi đại dịch Covid-19 bùng nổ trên phạm vi toàn cầu, Hoa Kỳ rất biết tận dụng vị thế siêu cường công nghệ của mình để đi tắt đón đầu trong việc chế tạo vắc-xin ngừa virus. 

Nhằm rút ngắn thời gian nghiên cứu, Nhà Trắng đã có được sự trợ giúp của những gã khổng lồ công nghệ trong việc cung cấp những thiết bị tối tân nhất đáp ứng cho việc phân lập mẫu virus, kể cả những biến thể mới của Covid-19, trong thời gian ngắn nhất.

Với mỗi biến thể có thể có tới 30.000 DNA gốc, bộ công cụ miễn phí của Nvidia có khả năng giải trình tự gen DNA và RNA nhanh hơn 35 - 50 lần so với truyền thống. Một ông lớn khác là Google sử dụng chương trình trí tuệ nhân tạo AlphaFold để dự đoán cấu trúc protein và chuyển giao kết quả này cho các trường đại học, viện nghiên cứu. 

Mỹ tận dụng lợi thế siêu cường công nghệ để đẩy nhanh quá trình giải trình tự gen, tiến tới sản xuất vắc-xin ngừa Covid-19.

Siêu máy tính Mỹ có sự đóng góp của 43 công ty trong đó có IBM, Intel, Microsoft với sức mạnh xử lý của 6,8 triệu CPU và 50.000 GPU đã giúp hoàn thành gần 100 dự án nghiên cứu về Covid-19. Nhờ đó, Mỹ đi đầu trong việc cấp phép ba loại vắc-xin với hàng chục loại đang thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 và 2. 

Khi dịch bệnh lây lan mạnh hơn, Microsoft mau chóng triển khai nền tảng hỗ trợ chăm sóc sức khỏe miễn phí trên đám mây Azure. Nền tảng này đóng vai trò như một trợ lý ảo thông minh hỗ trợ bác sĩ trong việc quản lý, thăm khám và sàng lọc bệnh nhân Covid-19.

HP, công ty chuyên sản xuất máy tính và máy in, cũng sử dụng các máy in 3D của mình để sản xuất những bộ công cụ phòng chống dịch như chốt mở cửa không dùng tay, mặt nạ, khẩu trang...

Khi việc tiêm vắc-xin được triển khai rộng khắp, Microsoft và Oracle cùng các tổ chức bắt tay nhau xây dựng hộ chiếu vắc-xin điện tử, giúp truy cập và xác thực tình trạng tiêm vắc-xin chỉ thông qua một cú quét mã QR.

Công nghệ là chìa khóa

Sau Trung Quốc, nhiều nước trên thế giới học hỏi cách thức chống dịch của đại lục. Đó là hệ thống bản đồ dịch thời gian thực của Google, Facebook ở Mỹ trước tiên.

Các nước như Hàn Quốc, Anh hay Israel cũng sớm thảo luận để đưa vào hệ thống theo dấu người dân. 

Anh và các nước phương Tây đã ứng dụng triệt để QR Code trong truy vết người nhiễm Covid-19.

Như tại Vương quốc Anh (gồm Anh, Scotland, Xứ Wales và Bắc Ireland), Dịch vụ y tê quốc gia NHS đóng vai trò cơ sở dữ liệu chung cho toàn bộ người dân trong khối. Tất cả các địa điểm kinh doanh muốn mở cửa đều phải dán poster chứa mã QR để thu thập thông tin khách hàng trong ít nhất 21 ngày.

Tại các nước gặp khó khăn trong việc ứng dụng công nghệ thông tin như Ấn Độ hay Brazil, có thể thấy số ca nhiễm mới vẫn đang ở mức kỷ lục với tổng số ca nhiễm lần lượt là 21,9 triệu và 15,1 triệu ca. 

Cùng với những biến chủng mới của Covid-19, thế giới đang phải bước vào một giai đoạn mới của việc phòng chống căn bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus nCoV gây ra. Đã đến lúc cần có sự ứng dụng rất cao của công nghệ nhằm đẩy lùi dịch bệnh, đưa thế giới trở lại trạng thái bình thường. 

Phương Nguyễn

8 "đòn bẩy" công nghệ thông tin chống dịch Covid-19 đắc lực

Công nghệ không thể đẩy lùi đại dịch, tuy nhiên, nó có thể hỗ trợ ngăn chặn dịch bệnh lây lan, giáo dục, cảnh báo, trao quyền và giảm đáng kể thiệt hại.  

Trung Quốc khoanh vùng dập dịch thần tốc nhờ công nghệ

Khi Covid-19 bắt đầu lây lan ở Vũ Hán, Trung Quốc đã áp dụng những biện pháp cách ly, giãn cách xã hội, xây dựng bệnh viện dã chiến một cách thần tốc. 

Nhưng đó chỉ là bề nổi, ở một phương diện khác Trung Quốc ứng dụng rất mạnh công nghệ để giám sát, khoanh vùng và cách ly người dân trong thành phố, giữa các tỉnh lân cận. Tất cả là nhờ hệ thống định vị vệ tinh Bắc Đẩu dùng giám sát vận tải hàng hóa, phân luồng giao thông.

Trung Quốc cũng sử dụng vệ tinh để theo dõi tiến độ xây dựng bệnh viện dã chiến, trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích dữ liệu và biểu đồ hóa khu vực lây nhiễm. 

Trung Quốc sớm kiểm soát và cách ly vùng dịch nhờ ứng dụng công nghệ thông tin.

Tại tâm dịch Vũ Hán khi đó, Trung Quốc đã ứng dụng robot kết nối 5G cung cấp thuốc men, đồ ăn cho bệnh nhân mà không phải tiếp xúc gần với y bác sĩ. Bên ngoài, những chiếc xe tự hành di chuyển khắp đường phố giao nhu yếu phẩm, vật tư y tế.

Ngoài ra, với những khu vực đặc biệt nguy hiểm, drone điều khiển từ xa được trang bị để phun thuốc khử khuẩn, cung cấp thuốc, chuyển mẫu xét nghiệm. Drone còn được cảnh sát địa phương sử dụng để liên tục phát đi cảnh báo nhắc nhở người dân đeo khẩu trang cũng như không ra khỏi nhà. 

Khi Covid-19 lây lan rộng hơn, các công ty như Alibaba và Tencent đã phối hợp với chính phủ Trung Quốc xây dựng hệ thống đánh giá sức khỏe toàn dân gắn với smartphone. Chỉ những người có trạng thái sức khỏe xanh mới được phép di chuyển đến những nơi công cộng, đi qua các trạm kiểm soát QR. 

Sau tất cả, Trung Quốc có một hệ thống camera nhận diện khuôn mặt đặt ở mọi nơi. Kết hợp với dữ liệu lớn, máy học nhằm phân tích lịch trình di chuyển, thân nhiệt, số người tiếp xúc, Trung Quốc có thể dễ dàng phân vùng và cô lập F1, F2, F3 ngay khi phát hiện ca F0. 

Nhờ đó, Trung Quốc đã kiểm soát thành công Covid-19 trong bối cảnh nhiều nước trên thế giới, nhất là các nước phương Tây, loay hoay tìm cách ứng phó. 

Mỹ dùng siêu máy tính để phân tích chủng virus

Khi đại dịch Covid-19 bùng nổ trên phạm vi toàn cầu, Hoa Kỳ rất biết tận dụng vị thế siêu cường công nghệ của mình để đi tắt đón đầu trong việc chế tạo vắc-xin ngừa virus. 

Nhằm rút ngắn thời gian nghiên cứu, Nhà Trắng đã có được sự trợ giúp của những gã khổng lồ công nghệ trong việc cung cấp những thiết bị tối tân nhất đáp ứng cho việc phân lập mẫu virus, kể cả những biến thể mới của Covid-19, trong thời gian ngắn nhất.

Với mỗi biến thể có thể có tới 30.000 DNA gốc, bộ công cụ miễn phí của Nvidia có khả năng giải trình tự gen DNA và RNA nhanh hơn 35 - 50 lần so với truyền thống. Một ông lớn khác là Google sử dụng chương trình trí tuệ nhân tạo AlphaFold để dự đoán cấu trúc protein và chuyển giao kết quả này cho các trường đại học, viện nghiên cứu. 

Mỹ tận dụng lợi thế siêu cường công nghệ để đẩy nhanh quá trình giải trình tự gen, tiến tới sản xuất vắc-xin ngừa Covid-19.

Siêu máy tính Mỹ có sự đóng góp của 43 công ty trong đó có IBM, Intel, Microsoft với sức mạnh xử lý của 6,8 triệu CPU và 50.000 GPU đã giúp hoàn thành gần 100 dự án nghiên cứu về Covid-19. Nhờ đó, Mỹ đi đầu trong việc cấp phép ba loại vắc-xin với hàng chục loại đang thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 và 2. 

Khi dịch bệnh lây lan mạnh hơn, Microsoft mau chóng triển khai nền tảng hỗ trợ chăm sóc sức khỏe miễn phí trên đám mây Azure. Nền tảng này đóng vai trò như một trợ lý ảo thông minh hỗ trợ bác sĩ trong việc quản lý, thăm khám và sàng lọc bệnh nhân Covid-19.

HP, công ty chuyên sản xuất máy tính và máy in, cũng sử dụng các máy in 3D của mình để sản xuất những bộ công cụ phòng chống dịch như chốt mở cửa không dùng tay, mặt nạ, khẩu trang...

Khi việc tiêm vắc-xin được triển khai rộng khắp, Microsoft và Oracle cùng các tổ chức bắt tay nhau xây dựng hộ chiếu vắc-xin điện tử, giúp truy cập và xác thực tình trạng tiêm vắc-xin chỉ thông qua một cú quét mã QR.

Công nghệ là chìa khóa

Sau Trung Quốc, nhiều nước trên thế giới học hỏi cách thức chống dịch của đại lục. Đó là hệ thống bản đồ dịch thời gian thực của Google, Facebook ở Mỹ trước tiên.

Các nước như Hàn Quốc, Anh hay Israel cũng sớm thảo luận để đưa vào hệ thống theo dấu người dân. 

Anh và các nước phương Tây đã ứng dụng triệt để QR Code trong truy vết người nhiễm Covid-19.

Như tại Vương quốc Anh (gồm Anh, Scotland, Xứ Wales và Bắc Ireland), Dịch vụ y tê quốc gia NHS đóng vai trò cơ sở dữ liệu chung cho toàn bộ người dân trong khối. Tất cả các địa điểm kinh doanh muốn mở cửa đều phải dán poster chứa mã QR để thu thập thông tin khách hàng trong ít nhất 21 ngày.

Tại các nước gặp khó khăn trong việc ứng dụng công nghệ thông tin như Ấn Độ hay Brazil, có thể thấy số ca nhiễm mới vẫn đang ở mức kỷ lục với tổng số ca nhiễm lần lượt là 21,9 triệu và 15,1 triệu ca. 

Cùng với những biến chủng mới của Covid-19, thế giới đang phải bước vào một giai đoạn mới của việc phòng chống căn bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus nCoV gây ra. Đã đến lúc cần có sự ứng dụng rất cao của công nghệ nhằm đẩy lùi dịch bệnh, đưa thế giới trở lại trạng thái bình thường. 

Phương Nguyễn

8 "đòn bẩy" công nghệ thông tin chống dịch Covid-19 đắc lực

Công nghệ không thể đẩy lùi đại dịch, tuy nhiên, nó có thể hỗ trợ ngăn chặn dịch bệnh lây lan, giáo dục, cảnh báo, trao quyền và giảm đáng kể thiệt hại.  

Chị Dung được người quen đưa vào Bệnh viện Xây dựng và sau khi khám bác sĩ hỏi tiền sử ăn uống và kết luận nghi ngộ độc thực phẩm. Chị Dung kể có ăn trứng rán từ hôm trước liền bị bác sĩ “mắng” vì không biết trứng rán không được để qua đêm.

Trao đổi với chúng tôi, PGS Nguyễn Duy Thịnh – Viện Công nghệ thực phẩm, trường Đại học Bách Khoa, Hà Nội cho rằng trứng rán cũng giống như các loại thực phẩm đã nấu chín khác đều không nên để qua đêm và khi đã để qua đêm thì bắt buộc phải để vào ngăn mát tủ lạnh.

PGS Thịnh cho biết quan niệm trứng chín không để qua đêm không phải vì nó có phản ứng sinh ra chất độc gì mà nó cũng giống như các thực phẩm khác rất dễ bị vi sinh vật tấn công gây ra ngộ độc.

Hơn nữa, trứng rán, trứng luộc nhiều người còn chọn cách nấu chưa chín kỹ, ăn tái, ăn lòng đào và khi để qua đêm thì các vi sinh vật chưa bị tiêu diệt bởi nhiệt độ cao sẽ phục hồi và tái sinh. Khi đó, môi trường trứng tái chín sẽ là điều kiện thuận lợi để vi trùng, vi sinh vật sinh sôi nảy nở. Nếu để qua đêm, qua bữa sau người ăn vào có thể gây ngộ độc nặng.

Nếu không ngộ độc ngay lập tức thì ăn những loại thực phẩm đó vào rất có hại cho dạ dày, đường ruột. Vì thế, PGS Thịnh khuyến cáo với những quả trứng luộc lòng đào, bạn tốt nhất nên dùng ngay, không thể để quá lâu đặc biệt là để qua đêm.

Ngoài việc để trứng qua đêm, PGS Thịnh còn lưu ý trứng lòng đào trong quan niệm của nhiều bạn thì tốt và bổ dưỡng hơn so với trứng luộc chín. Thế nhưng, Protein khi chín nửa vời như thế rất khó để cơ thể hấp thụ.

Khi chiên trứng quá kỹ lòng trắng hay phần rìa của trứng sẽ bị cháy khét. Protein khi bị cháy có thể tạo thành các Axit amin xấu, gây hại cho cơ thể của bạn.

K.C/Infonet

Chị Bùi Việt Dung – 31 tuổi, Hà Nội kể câu chuyện của chị vừa xảy ra cách đây 1 tuần. Chị Dung cho biết buổi tối gia đình chị có khách và thừa nhiều đồ ăn trong đó có nguyên đĩa trứng rán. Sáng đi làm, chị Dung nghĩ nhanh nhất lôi đĩa trứng rán ra ăn. Chị Dung cũng cẩn thận cho vào lò vi sóng bắn nóng lên và ăn.

Tuy nhiên, đến cơ quan lúc 8h chị thấy bụng bắt đầu đau và cơn đau tăng dần. Ban đầu, đau ê ẩm sau đó đau và nôn ói. Chị Dung nhớ lại “đau không rõ vì sao từ bụng xuyên sang lưng tới mức tôi phải cong người như con tôm để chống lại cơn đau. Đau quá, tôi lấy cả khăn để cắn răng lại vì hai răng đập vào nhau cứng hàm. Chưa khi nào tôi đau như thế. Lúc đó, đồng nghiệp của tôi gọi xe cấp cứu. Vừa đau bụng, vừa nôn ói và kèm tiêu chảy nên ai cũng bảo chắc chắn ngộ độc thực phẩm và tôi cũng nói tôi ăn đĩa trứng rán”.

Trứng rán có nhiều tác dụng tốt, tuy nhiên không nên để qua đêm vì rất dễ bị vi sinh vật tấn công gây ra ngộ độc.

Chị Dung được người quen đưa vào Bệnh viện Xây dựng và sau khi khám bác sĩ hỏi tiền sử ăn uống và kết luận nghi ngộ độc thực phẩm. Chị Dung kể có ăn trứng rán từ hôm trước liền bị bác sĩ “mắng” vì không biết trứng rán không được để qua đêm.

Trao đổi với chúng tôi, PGS Nguyễn Duy Thịnh – Viện Công nghệ thực phẩm, trường Đại học Bách Khoa, Hà Nội cho rằng trứng rán cũng giống như các loại thực phẩm đã nấu chín khác đều không nên để qua đêm và khi đã để qua đêm thì bắt buộc phải để vào ngăn mát tủ lạnh.

PGS Thịnh cho biết quan niệm trứng chín không để qua đêm không phải vì nó có phản ứng sinh ra chất độc gì mà nó cũng giống như các thực phẩm khác rất dễ bị vi sinh vật tấn công gây ra ngộ độc.

Hơn nữa, trứng rán, trứng luộc nhiều người còn chọn cách nấu chưa chín kỹ, ăn tái, ăn lòng đào và khi để qua đêm thì các vi sinh vật chưa bị tiêu diệt bởi nhiệt độ cao sẽ phục hồi và tái sinh. Khi đó, môi trường trứng tái chín sẽ là điều kiện thuận lợi để vi trùng, vi sinh vật sinh sôi nảy nở. Nếu để qua đêm, qua bữa sau người ăn vào có thể gây ngộ độc nặng.

Nếu không ngộ độc ngay lập tức thì ăn những loại thực phẩm đó vào rất có hại cho dạ dày, đường ruột. Vì thế, PGS Thịnh khuyến cáo với những quả trứng luộc lòng đào, bạn tốt nhất nên dùng ngay, không thể để quá lâu đặc biệt là để qua đêm.

Ngoài việc để trứng qua đêm, PGS Thịnh còn lưu ý trứng lòng đào trong quan niệm của nhiều bạn thì tốt và bổ dưỡng hơn so với trứng luộc chín. Thế nhưng, Protein khi chín nửa vời như thế rất khó để cơ thể hấp thụ.

Khi chiên trứng quá kỹ lòng trắng hay phần rìa của trứng sẽ bị cháy khét. Protein khi bị cháy có thể tạo thành các Axit amin xấu, gây hại cho cơ thể của bạn.

K.C/Infonet