TS Lê Đông Phương, nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giáo dục đại học của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, chia sẻ: “Có lẽ chỉ ở Việt Nam mới phân biệt “trường đại học” với “đại học” thành 2 chủ thể khác nhau, chứ ở các nước thực ra chỉ là một”.

Chưa kể, theo ông Phương, cũng là “đại học” nhưng 2 đại học mới chuyển lên từ trường đại học (ĐH Bách khoa Hà Nội, ĐH Kinh tế TP.HCM) cũng đã có sự khác biệt  so với 5 đại học  vốn có trước đây (2 đại học quốc gia, 3 đại học vùng) - đó là ở cơ cấu quản trị. Thực tế hiện nay đang cho thấy sự kết nối giữa các trường thành viên trong các đại học vốn có trước đây còn lỏng lẻo.

“Với các đại học trước đây, tuy gọi là một đại học nhưng các trường thành viên có sự độc lập nhất định, có quyền tự chủ như: Có hệ thống quản lý như một trường đại học bình thường, có mã tuyển sinh riêng, có con dấu riêng, logo riêng... Chính vì vậy, dẫn đến việc cùng trong một đại học có rất nhiều bằng.

Bản thân mỗi trường thành viên cũng lại cố gắng thể hiện mình là khác biệt so với tổng thể của đại học. Chưa kể, các trường thành viên (theo thiết kế ban đầu là chuyên sâu vào một mảng, lĩnh vực nhất định) đã có những sự chồng lấn khi có những ngành đào tạo giống nhau như Trường ĐH Khoa học tự nhiên và Trường ĐH Công nghệ của ĐH Quốc gia Hà Nội; hay Trường ĐH Kinh tế và Trường Quản trị kinh doanh,...

Câu hỏi đặt ra như vậy có thực sự đó là một liên kết chặt chẽ hay chỉ một liên minh có tính tượng trưng giữa các đơn vị độc lập? Nhìn tổng thể, sẽ thấy vai trò của đại học lớn rất mờ nhạt”.

Trong khi đó, theo cấu trúc của các đại học mới chỉ có một logo, bằng tốt nghiệp có tên một đại học. Như vậy, mô hình đại học như ĐH Bách khoa Hà Nội hay ĐH Kinh tế TP.HCM có tính nhất quán cao hơn, mang tính ‘một đại học duy nhất’ khi các trường thành viên thực sự là một phần của đại học lớn.

Tuy nhiên, theo ông Phương, mô hình đại học “theo kiểu mới” này cũng chưa cho thấy những thay đổi rõ rệt.

Ông Phương dẫn chứng ngay như ĐH Bách khoa Hà Nội sau một năm chuyển lên từ trường đại học, cũng chưa nhìn thấy độ linh hoạt, tính nhanh nhạy của nhà trường thay đổi cụ thể ra sao. “Cũng có thể vì quá mới, chưa nhìn thấy được hệ quả của việc thay đổi. Đâu đó cũng có người bảo rằng có những cái mới bên trong, tôi không phản đối, song sự thay đổi ở tầm hệ thống chưa có gì rõ rệt”, ông Phương nói.

Để tránh việc lên đại học chỉ để tạo danh tiếng, theo ông Phương cách đơn giản là đừng gượng ép phân biệt giữa “đại học” và “trường đại học”.

“Đừng để phân biệt tên gọi làm chúng ta dị biệt với các nước trong hội nhập quốc tế. Điều quan trọng là trường đại học có thật sự khẳng định được mình hay không. Cái tên không giúp nâng tầm một trường đại học”, ông Phương nói. 

“Các trường đại học cũng không nên quá nao núng, lo lắng đua nhau trở thành đại học. Điều tôi trăn trở là đôi khi chỉ vì dư luận xã hội, phụ huynh, thí sinh nghĩ rằng cái tên “đại học” là đẳng cấp hơn “trường đại học” đua nhau vào đó, dẫn đến việc các trường đại học chạy đua danh xưng cho kỳ được. 

Muốn vậy, ngay bản thân những nhà lập pháp cũng cần phải định hình khái niệm “đại học” và “trường đại học” là không có gì khác nhau để từ đó không đưa ra những quy định mang tính phân biệt đối xử về mặt pháp lý. Muốn cả hệ thống tiến lên, cần những giải pháp căn cơ hơn, chứ không phải chỉ ‘thay tên đổi họ’ còn lại bản chất vẫn thế”.

Bà Kim Phụng cho rằng cần khẳng định: Không phải những trường đại học không có định hướng hay không đủ điều kiện chuyển đổi thành đại học là những trường không mạnh, không phát triển, là trường “hạng hai”. 

“Quan trọng nhất là chất lượng và hiệu quả hoạt động, là sự đánh giá của thị trường lao động đối với sản phẩm đào tạo của trường, là sự lựa chọn của người học, là việc làm và sự thăng tiến của cựu sinh viên, là uy tín của đội ngũ giảng viên và tính hữu ích của các công trình khoa học, công nghệ được công bố; sự phát triển bền vững của trường...”.

Khi phát triển thành ĐH, ngoài việc phải thực hiện đủ những điều kiện cứng của pháp luật (“Có ít nhất 03 trường thuộc trường đại học; có ít nhất 10 ngành đào tạo đến trình độ tiến sĩ; có quy mô đào tạo chính quy trên 15.000 người” hoặc “Có ít nhất 3 trường đại học cùng loại hình công lập hoặc cùng loại hình tư thục liên kết thành đại học”) thì những trường đã chuyển đổi thành đại học hay đang thực hiện lộ trình chuyển đổi thành đại học càng cần phải không ngừng nâng cao chất lượng thực chất. 

“Đề án chuyển đổi mô hình từ trường thành đại học và những đánh giá, báo cáo, tổng kết hàng kỳ sau chuyển đổi cần phải giải trình thuyết phục các câu hỏi: Chuyển đổi lên đại học thì người học được lợi gì, cộng đồng xã hội được lợi gì so với trước đây? Chất lượng được nâng cao như thế nào? Chính sách huy động đa dạng các nguồn lực để phát triển, trong đó, nâng cao tỷ trọng các nguồn thu ngoài học phí ra sao? Chính sách thu hút, phân phối hiệu quả theo hướng ưu đãi và trọng dụng nhân tài để xây dựng đội ngũ giảng viên và nhà khoa học danh tiếng, xây dựng các nhóm nghiên cứu mạnh ra sao? Việc nâng cao chất lượng đầu vào/đầu ra, quản lý chất lượng trong quá trình đào tạo và việc làm/độ thăng tiến của người học được nâng cao thế nào...

Những vấn đề này là việc của tất cả các trường, nhưng khi đã chuyển đổi thành đại học cần chú trọng hơn để việc chuyển đổi là thực chất chứ không chỉ “bình mới, rượu cũ”.

Sẽ có 5-7 trường đạt điều kiện lên đại học

Học sinh lớp 11 có thể giành 'vé' vào đại học Sư phạm

Nối tiếp thành công của Chương trình Học bổng năm học 2023-2024 và giữ vững cam kết "Kiến tạo tương lai" của nhà trường, trường Quốc tế Anh BIS Hà Nội vừa công bố Chương trình Học bổng năm học 2024-2025, mở rộng thêm nhiều lĩnh vực và nhóm độ tuổi so với năm trước.

Chương trình học bổng của trường BIS Hà Nội được xây dựng nhằm mục đích mang đến cho các em học sinh tài năng ở nhiều lĩnh vực cơ hội tiếp cận với nền giáo dục quốc tế ưu việt trong một môi trường đa văn hóa gắn kết, hỗ trợ cho sự phát triển toàn diện của học sinh, nhằm trang bị cho các em những kiến thức, kỹ năng và tư duy tích cực, góp phần xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho chính bản thân và xã hội.

Nhà trường sẽ trao các suất học bổng trong 6 lĩnh vực khác nhau, bao gồm:

-    Học bổng Học thuật khối Tiểu học dành cho học sinh Khối 5 - 6

-    Học bổng Học thuật khối Trung học dành cho học sinh Khối 7 - 9

-    Học bổng Học thuật chương trình Trung học Quốc tế IGCSE (Khối 10)

-    Học bổng Xuất sắc về Nghệ thuật biểu diễn dành cho Khối Trung học (Khối 7 - 10 & 12)

-    Học bổng Xuất sắc về Công nghệ cao dành cho Khối Trung học (Khối 7 - 10 & 12)

-    Học bổng Xuất sắc về Bóng rổ dành cho Khối Trung học (Khối 7 - 10 & 12)

Đối tượng đăng ký chương trình học bổng bao gồm học sinh hiện đang theo học từ Khối 5 - 10 và Khối 12 tại trường BIS Hà Nội (tương đương lớp 4 - 9 và lớp 11 theo chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo), và học sinh đang hoặc sẽ ứng tuyển nhập học vào trường năm học 2024-2025. Mỗi suất học bổng có giá trị lên tới 20% học phí tùy theo nhóm học bổng và kết quả thi tuyển.

Bài thi kiểm tra đánh giá học bổng sẽ được cung cấp và chấm điểm bởi Hội đồng Nghiên cứu Giáo dục Úc ACER, một đơn vị tổ chức bài thi học bổng chuyên nghiệp. Chương trình sẽ nhận hồ sơ đăng ký cho đến hết ngày 08/04/2024.

“Tại BIS Hà Nội, chúng tôi tin rằng mỗi học sinh đều có những thế mạnh và sở trường riêng biệt. Vì vậy, các em cần được trao cơ hội để phát triển một cách toàn diện và tối đa tiềm năng của bản thân, đồng thời rèn luyện những kỹ năng chuyển đổi và trau dồi tư duy toàn cầu. Nhà trường rất vinh dự được chào đón các em học sinh đến với một cộng đồng đa văn hóa năng động và đầy gắn kết, nơi mỗi thành viên đều được trao quyền kiến tạo tương lai cho chính bản thân”, thầy Richard Vaughan - Hiệu trưởng trường BIS Hà Nội chia sẻ.

Thành lập từ năm 2012, trường Quốc tế Anh BIS Hà Nội là một trong những trường quốc tế hàng đầu tại Việt Nam và là thành viên của Tổ chức giáo dục quốc tế Nord Anglia. Đầu năm nay, nhà trường đã được tái kiểm định chất lượng bởi Hội đồng các Trường quốc tế (CIS) và Hiệp hội các trường Phổ thông và Đại học miền Tây nước Mỹ (WASC) theo chu kỳ kiểm định 5 năm một lần.

Với chương trình học được cá nhân hóa cùng những cơ hội học tập trải nghiệm trong khuôn khổ chương trình hợp tác với các tổ chức giáo dục danh tiếng toàn cầu như Học viện Nghệ thuật Juilliard, Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) và Học viện Thể thao IMG Academy (Mỹ), học sinh trường BIS Hà Nội nhận được những trải nghiệm phong phú và đa dạng, giúp các em khám phá đam mê và lựa chọn lộ trình đại học phù hợp với bản thân trên khắp thế giới trong tương lai. Nhiều học sinh đã tốt nghiệp hiện đang học tại các trường đại học hàng đầu ở khắp nơi trên thế giới như Đại học Stanford (Mỹ), Đại học King's College London (Anh), Đại học Toronto (Canada) và Đại học Quốc gia Singapore (NUS).

Lệ Thanh